پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
دسامبر سال گذشته، مدیرعامل یکی از شرکت‌های برتر در حوزه مشاوره روباتیک، با افتخار اعلام کرد که بانک‌ها منسوخ شده‌اند و مشتریان دیگر به آن‌ها علاقه‌ای ندارند. او در یک رویداد رسانه‌ای گفت: «همه مردم از تعمیرکار تلویزیون و از بانک‌هایشان متنفر هستند.» این قبیل سخنرانی‌ها، پدیده چندان جدیدی نیستند. طی یک دهه گذشته، بیگ تک‌ها و استارت‌آپ‌های حوزه فین‌تک همواره بانک‌ها را به تمسخر گرفته‌اند و آن‌ها را به دایناسورهایی تشبیه کرده‌اند که زمان انقراض‌شان فرا رسیده است.
اما شیوع گسترده ویروس کرونا، به جهانیان یادآوری کرد بانک‌ها به راحتی و به این زودی‌ها از بین نخواهند رفت. درست است که بانک‌ها همگام با سرعت رقبایشان پیش نمی‌روند، ولی زمانی‌که اوضاع به هم می‌ریزد، هنوز هم می‌توانند نقش اصلی را در سیستم اقتصادی به عهده بگیرند.
بانک‌ها مزیتی دارند که در شرایط بحرانی، بسیار به کار می‌آید و آن، اعتماد عمومی است.
شاید در حال حاضر، شنیدن این موضوع عجیب به نظر بیاید، ولی بعد از وقوع بحران مالی سال 2008، آسیب زیادی به اعتبار بانک‌ها وارد شده بود؛ همچنین برنامه بهبود دارایی‌های مشکل‌دار، با خشم گسترده‌ای از سوی هر دو جناح سیاسی روبرو بود.
انتشار عمومی شایعاتی که پشت سر چند بانک بزرگ گفته شده بودند، هیزم آتش را شعله‌ورتر کرد و نتایج نظرسنجی‌ها همگی حاکی از این بودند که رتبه اعتبار بانک‌ها رو به افول است. بر اساس یک نظرسنجی که توسط موسسه رپیوتیشن و امریکن بنکر انجام گرفت، در سال 2019، تنها یک صنعت، یعنی صنعت مخابرات بوده که در مقایسه با بانک‌ها، شهرت و اعتبار کمتری داشته است.
درست است که اکثر مردم در حالت کلی از بانک‌ها خوششان نمی‌آید، ولی این‌طور که به نظر می‌رسد، میانه آن‌ها با بانک خودشان خوب است. کمپین‌های عمومی بسیاری تلاش کرده‌اند پول را از بانک‌ها، به سمت فین‌تک‌ها و اپلیکیشن‌های موبایلی جدید بکشانند، ولی هیج‌کدام اثرگذاری لازم را نداشته‌اند.
شاید بگویید یکی از دلایل این امر، به اینرسی برمی‌گردد و برای بسیاری از مردم، کار سختی است که بخواهند حساب بانکی‌شان را جابجا کنند؛ این دلیل درستی است؛ ولی با وجود این امر، هنوز هم به روشنی می‌توان مشاهده کرد مردم وقتی پولشان را در بانک می‌گذارند، آرامش خاطر بیشتری دارند.
ظهور و شیوع ویروس کرونا، کمک کرد این موضوع شفاف‌تر و واضح‌تر شود. از زمان شیوع کوید-19، مردم به دنبال راهی برای افزایش امنیت پول‌هایشان هستند و به همین دلیل، جریان عظیمی از سپرده‌های خانگی، به سمت سیستم بانکداری سرازیر شده است.
بر اساس آماری که فدرال رزرو به تازگی منتشر کرد، از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون، رقم سپرده‌های بانکی، هشت درصد بیشتر شده و رشدی یک تریلیون دلاری را تجربه کرده است.
دولت ترامپ نیز بانک‌ها را سنگ بنای اقدامات خود قرار داده و برای اعطای وام به کسب‌وکارهایی که تحت تاثیر بحران کرونا قرار گرفته‌اند، از این موسسات سنتی استفاده کرده است. از هر فرد شاغل در بانک‌های محلی که بپرسید، به شما خواهد گفت روند اجرای برنامه 349 میلیارد دلاری محافظت از چک، به هیچ‌وجه ساده و روان نبوده است. اصلاحات هنوز هم در حال انجام هستند و برخی عنوان می‌کنند شرایط رو به بهبود است. تعداد درخواست‌های وامی که توسط بانک‌ها تایید می‌شوند، زیاد هستند، به همین دلیل، انتظار می‌رود کنگره به زودی 250 میلیارد دلار دیگر نیز به این برنامه تزریق کند.
نقص‌ها و دشواری‌های زیادی در مسیر اجرای برنامه وجود دارد، ولی هزاران کسب‌وکار کوچک می‌توانند از آن بهره ببرند و طی هفته‌ها و ماه‌های آینده، سر پا بمانند.
فدرال رزرو نیز بانک‌ها را در صدر استراتژی احیای خود قرار داده است. چند روز پیش، فدرال رزرو یک سرویس وام‌دهی 600 میلیارد دلاری را با نام «خیابان اصلی» کلید زد. کسب‌وکارهایی که بیش از 10 هزار کارمند دارند، می‌توانند از این سرویس استفاده کرده و وام بگیرند. بانک‌ها بعد از کسب اطمینان از این‌که درخواست‌کننده وام توانایی بازپرداخت دارد، نسبت به اعطای وام اقدام می‌کنند و بخش عظیمی از حقوق هر وام را به بانک مرکزی می‌فروشند.
حتی دشمنان قدیمی نیز به صورت موقت، تیشه‌هایشان را زیر خاک دفن کرده‌اند. فدرال رزرو چندی پیش در پی چند رسوایی، محدودیت‌هایی را برای ولز فارگو اعمال کرده بود؛ ولی اکنون انعطاف‌پذیری بیشتری به خرج داده و امکان دریافت سرمایه‌گذاری‌های بیشتر را برای این بانک فراهم کرده است. بتر مارکتس، یک گروه شناخته‌شده است که در حوزه دفاع از منافع جامعه فعالیت می‌کند و طرفدار اعمال اصلاحات سختیگرانه‌تری در فضای بانکداری است. این گروه، در یک اقدام نادر، با لحنی مهربانانه فدرال رزرو را مخاطب قرار داده و اقدامات فعلی این نهاد را مناسب توصیف کرده است.
نه بترمارکتس و نه فدرال رزرو، هیچ‌کدام رسوایی‌های ولز فارگو را از یاد نبرده‌اند، ولی هر دو تایید می‌کنند که در حال حاضر، این بانک می‌تواند از طریق وام‌دادن، به کسب‌وکارهای کشور کمک کند تا شرایط بحرانی را پشت سر بگذارند. به همین دلیل است که به صورت موقت، آزادی عمل بیشتری به این بانک داده شده است.
در شرایط فعلی، شاهد هستیم که بانک‌ها نقش اصلی را در کمک‌رسانی مالی به افراد و کسب‌وکارها به عهده گرفته‌اند و فین‌تک‌ها، به انجام کارهای حاشیه‌ای مشغولند. چند شرکت فین‌تکی نیز وجود دارد که به کلی درب دفاترشان بسته و تعطیل شده‌اند.
موون، یکی از اولین بانک‌های چالشگر آمریکا محسوب می‌شود. این بانک ماه گذشته میلادی اعلام کرد تا پایان ماه آوریل، بخش بانکداری خود را تعطیل خواهد کرد. برخی دیگر از فین‌تک‌ها نیز آمار فعالیت‌هایشان را کاهش داده و کارمندانشان را به مرخصی فرستاده‌اند.
البته لازم به ذکر است این موضوع برای همه فین‌تک‌ها صدق نمی‌کند. فین‌تک‌هایی مانند چایم وجود دارند که حتی قبل از دولت، نسبت به ارائه تسهیلات مالی به مشتریانشان اقدام کرده‌اند و در یاری‌رسانی به کسب‌وکارهای کوچک و متوسط خوش درخشیده‌اند.
بحران حاضر، بسیاری از کسب‌وکارهای تازه وارد را به آزمایش خواهد کشید. روزی که بحران تمام شود، مشخص خواهد شد کدام شرکت‌ها فقط در روزهای خوشی و سودآوری با مردم هستند و کدام یک از آن‌ها مدلی پایدار برای خودشان ایجاد کرده‌اند و در برابر شوک‌های اقتصادی مقاوم هستند. جای تعجب ندارد که بسیاری از شرکت‌ها، از تاب‌آوری بالایی در برابر بحران برخوردار نباشند. اگر این بحران ماه‌ها به طول بینجامد، تعداد بالایی از تازه‌واردها محکوم به تعطیلی خواهند بود.
بالاخره روزی فراخواهد رسید که بحران تمام شود. آن روز، شرکت‌های تکنولوژیکی دوباره بازخواهند گشت و به لفاظی‌هایشان ادامه خواهند داد. آن‌ها روش سریع‌تر و بهتری برای ارائه خدمات بانکداری پیدا خواهند کرد؛ اما به احتمال زیاد، دیگر نخواهند توانست مانند گذشته، مخاطبان زیادی را به سمت خود جذب کنند.
طی بحران مالی گذشته، همه مردم بانک‌ها را مقصر می‌دانستند؛ شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات تکنولوژیکی از این موقعیت استفاده کردند، وارد میدان شدند و به مردم وعده دادند در آینده، خدمات بهتری را در اختیارشان قرار خواهند داد.
اما در بحران فعلی، بانک‌ها ثابت کردند که پناهگاهی امن هستند و در روزهای سخت، با دادن وام به مشتریان و کسب‌وکارها، از آن‌ها محافظت می‌کنند. بدین ترتیب، پس از به اتمام رسیدن بحران، کسی پیدا می‌شود که دوباره فریب لفاظی‌های شرکت‌های تکنولوژیکی را بخورد؟
منبع
Americanbanker
