پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
طیِ سال‌های اخیر، برای استفادۀ آسان از محتوا، رسانۀ اجتماعی، شبکهبندی و غیره، مبحثی تحت عنوان وب 2.0 مطرح شده است. پیشرفت‌های ترکیبی در فن‌آوری، بانکداری قرن بیست و یکم را تحت تأثیر قرار داده و منجر به ایجاد بانک دیجیتال شده است. فن‌آوری‌ها نیز به نوبۀ خود، طی چندین دهه وارد عرصه شده‌اند اما از آن جایی که در دوران رشد و تکامل به سر می‌برند، هم‌چنان موضوعی جنجالی هستند. فن‌آوری‌ها به چهار گروه اصلی تقسیم می‌شوند:
- شبکهبندی موبایل
- فن‌آوری‌های اجتماعی
- تجزیه و تحلیل اطلاعات
- شبکهبندی و ذخیره‌سازی نا محدود و محاسبات ماژولار
در فصل‌های آینده، این فن‌آوری‌ها به‌طور دقیق مورد بررسی قرار خواهند گرفت اما به منظور معرفی مؤثرتر، معنای کلی هریک را به‌طور خلاصه در ادامه مرور خواهیم کرد.
شبکهبندی موبایل، تماماً با اینترنت سیار و ترکیب ارتباطات از راه دور و فن‌آوری اطلاعات، مرتبط است. از آن‌جایی که فن‌آوری شبکه‌های اجتماعی بر پایۀ شبکهبندی سیار بنا شده، از دهۀ 90 میلادی با استفادۀ اطلاعات، آغاز و از سال 2000 میلادی به بعد به سمت تولید محتوا رفته است. با وجود وب‌سایت‌هایی هم‌چون توییتر و فیس‌بوک، اینترنت اجتماعی صرفاً دربارۀ این‌گونه محیط‌ها نیست بلکه دربارۀ شیوه‌های متعدد تولید محتوا توسط مصرف‌کنندگان و شرکت‌ها آن هم به شیوه‌ای ساده، تعاملی و اجتماعی و با استفاده از فن‌آوری‌های قرن بیست و یکم است.
تجزیه و تحلیل اطلاعات، در دهه‌های گذشته شاملِ تکنیک‌های داده‌های تحلیلی و داده‌کاوی بوده است و امروزه تحت عنوان «داده‌های بزرگ» شناخته می‌شود. شبکهبندی و ذخیره‌سازی نامحدود، تعمیمی از قانون مور است که می‌گوید هر هجده ماه، قدرت تراشه‌ها دو برابر و هزینۀآن‌ها نصف می‌شود. در واقع قانون مور در تمام زمینه‌های محاسبات و کامپیوتر صدق کرده و ما را به سمت ساختار رایانش ابری می‌برد. طبق ساختار مبتنی بر ابر، هر اطلاعاتی را می‌توان در هر فایل به هر اندازه و در هر کجا روی اینترنت ذخیره نمود به قسمی که در کسری از ثانیه قابل دسترسی باشد.
محاسبات ماژولار به مباحث شی‌ءگرا و آمادۀ کار بازمی‌گردد که بانک‌ها را به رابط‌های برنامه‌سازی کاربردی تبدیل می‌کند. اگرچه در آینده، دربارۀ هریک از این مباحث با جزئیات کامل سخن خواهیم گفت اما باید خاطر نشان کنم پایه و اساسِ تبدیل بانک به قطعات دیجیتالی این است که دربارۀ رسانۀ اجتماعی سیار و ابری از داده‌های بزرگ صحبت کنیم؛ زیرا این مقوله، بانکداری، مباحث مالی، دولت و در ابعاد بزرگ‌تر، کل دنیا را از پایه و اساس تغییر داده است. برای روشن‌تر شدن مبحث، توضیح می‌دهم که چرا این فن‌آوری‌ها تا این حد، دگرگون‌کننده هستند.
موبایل ما را از نقطه‌ای که برای انجام هر کاری مجبور بودیم به یک محل فیزیکی مراجعه کرده و یا از کامپیوتر استفاده کنیم به نقطه‌ای رسانده که در هر کجا و هر زمان، دسترسی برای انجام هر کاری برایمان فراهم است. این بدان معناست که در عصر حاضر، دسترسیِ شبانه‌روزی، دیگر یک رؤیا نیست بلکه حداقل خدمات مورد انتظار است. فن‌آوری از این هم فراتر خواهد رفت. موبایل، دو مقطع دگرگون‌کنندۀ دیگر نیز به همراه دارد.
نخست، به هر انسانی روی کرۀ خاکی، امکان برقراری ارتباط می‌دهد. در دورترین نقاط دنیا، افراد به‌صورت بی‌سیم با یکدیگر در ارتباط هستند به گونه‌ای که پیش از این هرگز تصورش را هم نمی‌کردند. ممکن است فکر کنید در برخی از نقاط دنیا، تلفن‌های دو گیگابایتی هنوز وجود دارد در حالی که اشتباه می‌کنید. این واقعیت که اکثر مصرف‌کنندگان مرفه، تلفن همراه خود را هر هجده ماه یک بار عوض می‌کنند بدان معناست که تلفن‌های هوشمند خیلی سریع‌تر از آن‌چه فکر کنید، بازار را از آن خود کرده‌اند. به‌عنوان مثال در دورترین دهکده‌ها و روستاها نیز مردم با استفاده از تلفن‌های هوشمندشان، از مراسم و جشن‌های خود عکس می‌گیرند. به عبارت دیگر، همه از طریق تلفن همراه با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. هرکس در هر کجای دنیا امروز می‌تواند ارتباط اجتماعی و جهانی داشته باشد. هفت میلیارد انسان روی کرۀ زمین، شخص به شخص، یک به یک و نظیر به نظیر با هم در ارتباط هستند.
دوم، موبایل یک زیرساخت تراکنشی ایجاد کرده که چند سال اخیر وجود نداشته است. به همین علت، کشور آفریقا با وجود اِم‌پِسا سریع‌ترین و انقلابی‌ترین تغییر را در زمینۀ موبایل تجربه نموده است. یعنی جوامعی که پیش از این، فقط از طریق کانال‌های فیزیکی، ارتباط داشتند امروز، از طریق کانال‌های دیجیتال با یکدیگر ارتباط می‌گیرند. جوامع از ارتباطات محلی به سمت ارتباطات جهانی رفته و ارتباطات بی‌سیم با هرکس، هر کجا و هر زمان تبدیل به یک واقعیت شده است.
یکی از علل اصلیِ تغییر در جوامع کنونی، موبایل است. برقراری ارتباط با دوستان و خانواده، گرفتن و ارسال عکس، آگاهی از اخبار و مطالبی از این دست، بیشترین استفادۀ موبایل در عصر حاضر بوده که منجر به ایجاد تغییرات تکنولوژیکِ جدی شده است. از همه مهم‌تر، موبایل با فراهم آوردن امکان مکان‌یابی افراد در هر زمان و هر کجا، سطح بالاتری از تغییر را به وجود آورده و اهمیت داده‌های بزرگ و رایانش ابری را مشهودتر کرده است.
مکان‌یابیِ مشتریان هدف و ارائۀ پیشنهاد به آنها درست در زمانِ لازم، یک تغییر بسیار بزرگ به شمار می‌آید. این تغییر، زمانی رؤیای بازاریاب‌ها بود که امروز به واقعیت پیوسته است. پست کردن کوپن‌های تخفیف را فراموش کنید، فقط کافیست در زمان خرید پیشنهاد را رو کنید. البته بدون در دست داشتن حجم وسیعی از داده‌های تحلیلی دربارۀ مشتریان و کشف عمق آنها قادر به انجام این کار نخواهید بود. داده‌های بزرگ، رایانش ابری و موبایل، همۀ اهداف را هم‌زمان برآورده خواهند کرد.
البته کاملاً واضح است که داده‌های بزرگ و رایانش ابری، کارآیی بسیار بیشتری دارند. رایانش ابری امکان تجزیه و تحلیل حجم نامحدودی از اطلاعات را فراهم می‌آورد. داده‌های بزرگ تماماً مرتبط با غرق شدن در حجم نامحدودی از اطلاعات است در حالی که رایانش ابری یک قابلیت جادویی برای دسترسی به قدرت نامحدود و غریبِ تجزیه و تحلیل اطلاعات است.
این چهار فن‌آوری که به‌طور وسیعی، مکمل یکدیگر هستند از عوامل اصلی و گریزناپذیر تغییر در سال 2012 میلادی به شمار می‌آیند. هر فرد می‌تواند با استفاده از موبایل، با هر شخص دیگر روی کرۀ زمین ارتباط برقرار کند، این در حالی است که رایانش ابری این امکان را برای سازمان‌ها و دولت‌ها فراهم می‌آورد تا حجم وسیعی از اطلاعات تولید شده توسط موبایل و دنیای ارتباطات اجتماعی را تجزیه و تحلیل و ارزیابی کنند.
طوفان بی‌نظیر و کاملی از فن‌آوری.
صحبت دربارۀ موبایل، رسانه‌های اجتماعی، رایانش ابری و داده‌های بزرگ را متوقف کنید
اگرچه به این موضوع اشاره کردم که این فن‌آوری‌ها یک طوفان عالی به پا کرده‌اند اما باید بگویم با توجه به ادعاهای اغراق‌آمیزِ متخصصان فن‌آوری و عدم برآوردن انتظارات در سطح مناسب، این یک طوفان بی‌معنی و راکد است. به عنوان مثال فروشندگان زیادی دربارۀ محاسبات موبایل و تبلت در بانکداری، داده‌های بزرگ، رایانش ابری و غیره صحبت می‌کنند به قسمی که من، شخصاً از این سخنان اشباع شده‌ام. در واقع از فروشندگان، خسته نشدم بلکه این کنسرت نامفهوم، اغراق‌آمیز و پُر از کلماتِ بی‌معنی، برایم خسته‌کننده شده است. شاید پنج یا ده سال پیش، که کسی اطلاعاتی در این زمینه نداشت، این سخنان، جذاب بودند اما امروزه وقتی همه در سخنرانی‌های خود از این کلمات استفاده می‌کنند برای شما خسته‌کننده می‌شود و به دنبال یک راه‌کار مفید و کارآمد می‌گردید.
داده‌های بزرگ، رایانش ابری، موبایل، رسانه‌های اجتماعی و… . تماشای اخبار را تجسم کنید. نخستین بار که دربارۀ یک موضوع جدید می‌شنوید با خود فکر می‌کنید «چقدر جالب!». وقتی آن موضوع دوباره و دوباره تکرار می‌شود، هر روز درباره‌اش می‌شنوید یا می‌خوانید برایتان خسته کننده می‌شود و منتظر یک خبر جالب‌تر می‌مانید. این همان احساسی است که اکثر ما دربارۀ فروشندگان داریم وقتی صحبت از داده‌های بزرگ، رایانش ابری و غیره می‌کنند.
ما واقعاً در پیِ یک موضوع جدیدتر هستیم. با من دربارۀ اینترنتِ اشیاء و محاسبات فراگیر صحبت کنید و این که چگونه می‌توانند دنیای بانکداری را تغییر دهند. این موضوعات، به مراتب جالب‌تر هستند زیرا به اندازۀ کافی دربارۀآن‌ها نمی‌دانم. راه‌حل‌ها باید متناسب با تغییرات دنیا در سه یا پنج سال آینده باشند. تحلیل‌گران باید مطمئن سخن بگویند. فروشندگانی که همۀ سرمایۀ خود را در موبایل، داده‌های بزرگ و رایانش ابری صرف کرده‌اند هم اکنون باید نتیجۀ سرمایه گذاری خود را ببینند. این مباحث، پنج سال پیش به خاطر بدیع بودنشان، جالب بودند. اما امروز؟ ما به دنبال موضوعات جدیدتر هستیم. با من از راه‌حل‌های نوین بانکداری سخن بگویید که می‌تواند از طریق مکان‌یابی به مشتریان در هر زمان، پیشنهادات متناسب با شرایط، ارائه نماید.
این‌ها محاوراتِ داده‌های بزرگ است اما لطفاً آن را دادۀ بزرگ ننامید زیرا کوچکند. در دنیای بینهایتِ اطلاعات و جایی که مشتریان، تجاربی بی‌نظیر و کاملاً شخصی شده دارند، چنین داده‌هایی واقعاً کوچک به شمار می‌آیند. حال، موضوع صحبت ما مرتبط‌تر و سودمندتر شده است.
مهم است بدانیم دربارۀ چشم‌انداز بلند مدت صحبت می‌کنیم یا یک طرح کوتاه‌مدت. چشم‌انداز، دربارۀ سه تا پنج سال آینده صحبت می‌کند اما طرح، امروز و هم‌اکنون را می‌بیند. به همین دلیل است که من دیگر نمی‌خواهم دربارۀ دادۀ بزرگ، رایانش ابری، موبایل و رسانۀ اجتماعی بشنوم و در عوض می‌خواهم بدانم بانک‌ها چگونه با استفاده از شبکۀ موبایل و مکان‌یاب‌های جغرافیایی، مشتری‌های قطعی را شناسایی و مقصد آنها را در ده دقیقۀ آینده رصد می‌کنند سپس به آنها پیشنهادهای به‌جا و غیر قابل اجتناب می‌دهند. تحلیل‌گران باید جزئیاتِ موضوعات امروز و کلیات موضوعات پیش رو را بررسی کنند. حال می‌خواهیم هریک از فن‌آوری‌ها را به نوبت و با توجه به چالش‌های پیشرو، مورد بررسی قرار دهیم.
- فصل اول: چرا به بانک‌های دیجیتال نیازمندیم؟
- فصل دوم: طراحی بانک‌های دیجیتال بدون شعبه
- فصل سوم: بانک‌های دیجیتال کانال ندارند
- فصل چهارم: طراحی ارتباطات در بانکداری دیجیتال
- فصل پنجم: فناوری‌ها، طوفانی از بانک‌های دیجیتال به وجود می‌آورند
- فصل ششم: تلفن همراه بانکداری دیجیتال را تقویت می‌کند
- فصل هفتم: بانک‌های دیجیتال، بانک‌های اجتماعی هستند
- فصل هشتم: مبارزه بانک‌های دیجیتال، جنگ با داده‌ها
- فصل نهم: برقراری امنیت در بانک‌های دیجیتال
- فصل دهم: تبدیل شدن به یک بانک دیجیتال
- فصل یازدهم: بانک‌های دیجیتال همچنین بانک هستند
- فصل دوزدهم: علم اقتصاد نوین در بانکداری دیجیتال
- فصل سیزدهم: راه‌اندازی بانک دیجیتال
درباره نویسنده
کریس اسکینر منتقد و نظریه پرداز مستقل بازارهای مالی است.کریس بیش از ده جلد کتاب در زمینه‌های مختلف نوشته است،از قوانین ومقررات اروپایی در بانکداری درزمان بحران اعتباری گرفته تا تاریخچه آینده بانکداری.اوبه عنوان یکی از متفکرین پیشرو در حوزه بانکداری،شناخته می‌شود.
درباره کتاب بانک دیجیتال
کتاب «بانک دیجیتال» کمک مفیدی در مطالعه روندهای نوظهور فناوری‌های دیجیتال در خدمات مالی بوده و نویسنده آن در این رشته بسیار متمایز و برجسته ظاهر شده است.کریس دراین کتاب به صنعت بانکداری برای پذیرش آینده دیجیتال خود هشدار می‌دهد.آینده برای بانک های فعلی،چگونه رقم خواهد خورد وآیا آنها قادر خواهند بودعملکرد وارتباطات خود را به شیوه‌ای تغییر دهند که در فضای رقابتی موجود،محکوم به فنا نباشند؟