روزنامه خراسان: اجرای طرح شاپرک صدای مردم را درآورده است

طرح شاپرک و به دنبال آن مشکلات به وجود آمده در شبکه انتقال پول موجب شده بسیاری از مراکز خرید و فروش به سمت معاملات سنتی سوق داده شوند به طوری که در معاملات فقط به پول نقد رضایت می‌دهند. با اجرای طرح شاپرک توسط بانک مرکزی و به دنبال آن تاخیر واریز وجه به حساب‌های فروشنده بسیاری از بخش‌های خصوصی و فروشندگان دستگاه‌های کارتخوان خود را جمع کرده‌اند و با کیسه‌های پول به بانک‌ها سر می‌زنند.

شبکه الکترونیکی پرداخت کشور طرح شاپرک را برای کارت خوان در کشور اجرایی کرده است و بانک مرکزی در تلاش است تا با نظارت دقیق‌تر و افزایش کیفیت خدمات و اطلاع رسانی بهتر درباره روند پرداخت‌ها به فعالیت بپردازد.

با توجه به آن چه در خبرها پیرامون شاپرک در دسترس است به نظر می‌رسد این سامانه به عنوان واسطه‌ای در بین بانک‌ها، شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پرداختی، فروشگاه‌ها و مردم به عنوان کاربر کارت‌های اعتباری قرار خواهد گرفت.

بدون شک گستردگی طرح شاپرک در کشور بسیار بالا خواهد بود اما سوال اینجاست، برای اجرای طرح شاپرک اطلاع رسانی کافی انجام شده است؟ مبلغ کارمزد برای بانک‌ها و شرکت‌های خدمات پرداخت الکترونیک به چه شکل خواهد بود؟ تکلیف استفاده کنندگان از این خدمات با جندین حساب متفاوت از چند بانک چیست؟

انتقادات کسبه

تعدادی از بازاریان مراکز بیمه و بیمارستان‌ها از این طرح انتقاد کرده‌اند و افزودند: در حال حاضر اغلب فروشگاه‌ها و عمده فروشی‌ها در بازار دستگاه‌های کارتخوان خود را جمع کرده و نقدی معامله می‌کنند.

یک مرکز عمده فروش خواربار و ارزاق عمومی هم در تماس با خراسان رضوی گفت:اجرای طرح شاپرک اختلالاتی در سیستم توزیع خواربار و ارزاق در شهر مشهد ایجاد کرده است.

هر فروشگاه یک کارتخوان

مدیرعامل شرکت شاپرک در گفت وگو با واحد مرکزی خبر گفت: با اجرای این طرح، به مرور همه فروشگاه‌ها با یک کارتخوان و آن هم با نشان شاپرک کار خواهند کرد و کارتخوان‌های اضافه از فروشگاه‌ها جمع آوری می‌شود و کارتخوان‌های غیرفعال از این پس برای صاحبان فروشگاه‌ها زیان‌ده خواهند بود. با این تصور باز هم این مشکل وجود دارد که آیا یک پایانه در هر فروشگاه کافی است؟

واضح است که اگر چه تعدد پایانه‌های فروشگاهی در یک فروشگاه چندان مناسب نیست اما وجود یک شبکه نیز مشکل زا است. چرا که بارها اتفاق افتاده که هنگام مراجعه به فروشگاه وقتی کارتخوان یک بانک به هر دلیل قطع باشد فروشنده از کارتخوان دیگر استفاده می کند.

واریز آنلاین در هاله ابهام

جالب تر این که در نظام بانکی کشور به عنوان بطن راهبری این سیستم در حال حاضر خبری در خصوص شاپرک وجود ندارد. که این دلایل خاص خود را دارد. به عنوان مثال برخی از بانک‌ها که سال‌هاست در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده اند و برنامه ها و فعالیت های خود را در این صنعت متمرکز کرده‌اند تعلیق این روند را موجب ضرر خود می‌بینند. سوت پایان رقابت بر سر به دست گرفتن بازار پرداخت الکترونیک و شروع دوباره این مسابقه می‌تواند موجب دلسردی بانک‌ها بر سرمایه گذاری در این صنعت شود.

البته در این که نظام پرداخت الکترونیکی کشور باید ساماندهی شود شکی نیست. اما برای اجرای طرحی با این اهمیت و وسعت اجرا، باید زمینه‌سازی و اطلاع رسانی بهتر از این صورت می گرفت تا از سردرگمی کاربران و ارائه کنندگان این سامانه پیشگیری شود. در این میان آن چه که انتظار می‌رفت این که بانک مرکزی به عنوان طراح و مجری این سیستم باید اطلاع رسانی کافی را در خصوص این سامانه ارائه می‌کرد، تا این بی نظمی و بی برنامگی که در انتظار بانک ها، فروشگاه ها و شرکت های ارائه کننده خدمات به مردم است، به وجود نمی آمد.

توقع این امر از بانک مرکزی به عنوان رهبرو هدایتگر سیستم بانکی کشور عادی است که با عملکرد مناسب خود الگوی سایر بانک‌ها باشد؛ اما با این نحوه عملکرد که در اجرای طرح شاپرک مشاهده می‌شود بدیهی است همچون سایر طرح های ارائه شده از این بانک همچنان بی‌برنامگی و سردرگمی از سوی این بانک به جامعه بانکی کشور تسری یابد.

کارمزد ۱.۵ درصدی

گفته می‌شود در  آینده کارمزد ۱.۵ درصد برای هر تراکنش در نظر گرفته خواهد شد. به این ترتیب بیم آن می‌رود فروشگاه‌داران که به دلیل وجود مشوق های مختلف به سوی بانکداری الکترونیک گرایش یافته بودند دستگاه های POS خود را پس بدهند!

البته یک دید خوشبینانه هم وحود دارد. کارشناسان بر این عقیده‌اند مبادلاتی که از طریق پایانه‌های فروشگاهی انجام می‌شود آن قدر ضروری نیستند که تاخیر دوساعتی لطمه‌ای بر آن ها وارد کند و در تمام دنیا برای کاهش فرآیند بوروکراسی پرداخت‌ها در چند مقطع زمانی مشخص انجام می گیرد.

منبع: خراسان رضوی