پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
«بلاکچین تغییر پارادایم در حکمرانی» عنوان پنلی بود که در سومین کنفرانس حکمرانی و سیاست‌گذاری عمومی برگزار شد. حسین اسلامی، قائم‌مقام کنسرسیوم ققنوس، محمدجواد صمدی راد، معاون فنی ققنوس و بهزاد احمدی، معاون اداره کل بین‌الملل مطالعات راهبردی وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات در این پنل حصور داشتند. رضا قربانی، رئیس هیات مدیره موسسه تراکنش هم مدیریت پنل را برعهده داشت.
قربانی در ابتدا با بیان اینکه بلاکچین را در سه حوزه می‌توان دید، گفت: «بلاکچین موضوعی کاملا فنی است. بحث دوم کسب‌وکارهایی است که در این حوزه شکل گرفته‌اند. مورد سوم بحث حقوقی بلاکچین است؛ هم حقوق خود بلاکچین و هم بلاکچین در حقوق.»
او اضافه کرد: «ما در علم اقتصاد بحثی به نام عدم قطعیت داریم و اینکه در تمام معاملات انسانی درصدی از عدم قطعیت وجود دارد. هرچقدر عدم قطعیت را کاهش دهیم در فضای علم اقتصاد جلو رفته‌ایم. ما برای حل این مساله واسطه‌ها را ایجاد کرده‌ایم. این نهادهای متمرکز مسائلی داشتند؛ یا هک می‌شدند یا به مرکز تنش و اختلاف تبدیل می‌شدند. در طول تاریخ ثابت شده این نهادها محبوب نبوده‌اند. نمونه این نهادهای واسط هم بانک‌ها هستند که در معاملات انسانی به افراد کمک می‌کنند. اساسا فساد هم در نهادهای فاسد رخ می‌دهد. با اینکه حجم ثروت در نهادهای واسط افزایش پیدا کرده اما حجم نابرابری هم افزایش یافته است.»
به گفته رئیس هیات مدیره موسسه تراکنش عده‌ای به این موضوع فکر کردند وقتی اینترنت اطلاعات داریم می‌توانیم اینترنت ارزش هم داشته باشیم؟ معروف‌ترین ارزشی هم که ما می‌شناسیم پول است. ما نمی‌توانیم پول را در فضای اینترنت ردوبدل کنیم. برای این کار نیاز به واسطه است و مساله جدی در فضای اینترنت، این بود که ارزش را دو بار معامله کنیم. برای اینکه قدرت خلق ارزش دست یک نفر نباشد، مساله دو بار خرج کردن و نهاد واسط را نداشته باشیم و هیچ نهادی هم پشت آن نباشد؛ یک ناشناس در سال ۲۰۰۹ بیت‌کوین را خلق کرد. او مکانیسمی خلق کرد که تا امروز بهترین پروتکل خلق شده در فضای بلاکچین است.
او درباره منطق ماینینگ یک مثال زد و گفت: « تصور کنیم شهری تعدادی نگهبان دارد و همه قرار است نگهبانی دهند به جای اینکه یک نهاد متمرکز وجود داشته باشد. برای اینکه بدانیم و مطمئن شویم افرادی نگهبانی می‌دهند می‌توانیم بگوییم همه هر ۱۰ دقیقه در میدان شهر جمع شوند. به صورت تصادفی هم هر ۱۰ دقیقه به این افرادی که در میدان حاضر می‌شوند جایزه می‌دهیم. این منطق ماینینگ است. در فضای بلاکچین بیت‌کوین هر ۱۰ دقیقه یک بار کسانی که در این فضا فعالیت می‌کنند بخشی از تراکنش‌هایی که در این فضا انجام شده را مثل بانک در یک سند دسته‌بندی می‌کنند و آن را می‌بندند. در ماینینگ هر ۱۰ دقیقه یکبار یک نفر می‌تواند این کار را بکند. برای اینکه متوجه شویم آدم‌ها در این سیستم کار می‌کنند و انرژی می‌گذارند یک عدد تصادفی را باید حدس بزنند. هرکس نزدیکترین عدد را حدس زد کسی است که از همان جنس پول یا توکنی که در این فضا ایجاد کرده به او جایزه می‌دهیم. این منطق اعتماد است که به آن اجماع می‌گوییم. درحقیقت ما مساله دو بار خرج کردن و اجماع را با یک روش ساده که پشت آن پروتکل فنی پیچیده است حل کردیم.»
او تصریح کرد: «این تنها بلاکچین موجود در دنیا نیست و حداقل سه هزار بلاکچین جدی در جهان وجود دارد که یکی از آنها را بوترین ۲۵ ساله شش سال پیش خلق کرد. در این فضا که نام آن اتریوم است و برخی به آن نسل دوم بلاکچین می‌گویند فقط ارزش یا توکن در آن مبادله نمی‌شود، قراردادها هم قابلیت اجرا را در این فضا دارند.»
قربانی در ادامه کاربردهای بلاکچین را اینطور برشمرد: «اثبات مالکیت، اقتصاد اشتراکی، انتقال پول، ذخیره اطلاعات و دسترسی افراد به آن، مالکیت محتوا و درآمد نهادهای واسط در محتوا.»
در ادامه اسلامی پردازش بلاکچین، حکمرانی و سیاست‌گذاری با هم را کاری دشوار دانست و گفت: «در حکمرانی باز روی چهار موضوع شفافیت، یکپارچگی، مسئولیت‌پذیری و مشارکت ذی‌نفعان تاکید می‌شود. از سوی دیگر، ما همواره دنبال این بودیم که بدانیم تصمیم‌گیری‌های ما باید چگونه باشد. سوال این است که اگر می‌شد با شیوه‌هایی در تصمیم‌گیری همه افراد را دخیل کنیم و فناوری این امکان را به ما می‌داد، مدل بهبودیافته‌تری بود یا خیر؟»
او با تاکید بر اینکه همین موضوع راجع‌به خیلی از راه‌های تصمیم‌گیری وجود دارد و فناوری مانند بلاکچین به این موضوع کمک می‌کند، گفت: «در این میان، شفافیت مهم است. اینکه بدانیم چه کسی چه رایی داده است. بلاکچین این قابلیت را دارد و این یکی از ویژگی‌های ممتاز آن است. در بلاکچین، امکان اصلاخ هست اما امکان پاک کردن نه. درحقیقت فناوری بلاکچین می‌تواند کمک کند هر تصمیمی ثبت شود و غیر قابل پاک کردن باشد.»
اسلامی با تاکید بر اینکه فناوری یا ابزار است یا نگاه گفت که اگر نگاه ما این باشد که در حکمرانی می‌خواهیم به سمت شفافیت و مسئولیت‌پذیری برویم فناوری می‌تواند به ما کمک کند. زمانی این موضوع می‌تواند به ما کمک کند که مردم و مسئولان هم آن را بخواهند.
احمدی با تاکید بر اینکه ما در نظم بین‌المللی تحولی جدی می‌بینیم عنوان کرد: «در ارزش‌های بنیادین می‌بینیم حامیان نظم در حال از بین رفتن هستند، ارزش‌های انقلابی جدیدی آمده، تغییر در روابط قدرت بین بازیگران ایجاد شده و کارکرد سازمان‌های بین‌المللی تغییر کرده است. سرعت تحولات تصاعدی است و این موضوع روی اقتصاد بین‌المللی اثرگذار است. ما انقلاب صنعتی چهارم را داریم و فناوری‌های نوظهور کاربردی. تاثیری که این فناوری بر سیاست می‌گذارد بسیار زیاد است. ۲۰ سال آینده این حکمرانی سنتی پاسخگو نخواهد بود.»
او ادامه داد: «ما تغییر قدرت از دولت به بازیگرانی که در نظام جهانی نقش کلیدی ایفا می‌کنند، می‌بینیم. تلاش رهبران دنیا در استفاده از از این فناوری‌های استراتژیک نوظهور برای پاسخ به بحران‌های سیاسی و اجتماعی خودشان است. بلاکچین هم در این راستا دسترسی بازیگران به سرنوشت آنها را تغییر می‌دهد.»
صمدی راد بلاکچین را یک فناوری برای حذف واسطه‌ها و ایجاد مفهومی به نام اعتماد خواند و گفت: «پدیده‌های P2P که بدون واسطه افراد می‌توانند کار کنند در پی این موضوع ایجاد می‌شود. ما نیاز به بانکداری داریم اما نیاز به بانک نه و این کار از طریق دسترسی به فناوری‌های جدید امکان‌پذیر است. سوال این است که وقتی این تغییرات ایجاد شود در حکمرانی چه اتفاقی رخ می‌دهد؟»
به گفته صمدی راد بعد دیگر تغییرات فضای مالی است. دفاتر مالی ما ساختار ساده‌ای با ترکیب بدهکار و بستانکار دارد و صفحات مالی به هم مرتبط می‌شود. این دفاتر توسط حسابدار نوشته می‌شود اما قابل اصلاح هستند. این دفاتر غیرقابل استناد است چون امکان دستکاری در آن وجود دارد. فناوری DLT در شیوه نوشتن این دفتر، تغییر ایجاد کرده است. محصول این فناوری، دفتر مالی قابل استناد است که با وجود آن ساختار مالی، مالیاتی و حسابداری تغییر می‌کند.
