راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

مساله اکوسیستم استارت‌آپی در ایران نه ادغام است نه انحصار؛ قوانین نانوشته است و نوآوری!

دو سال پیش بود که تپسی به شورای رقابت شکایت برد که چرا رانندگان اسنپ نمی‌توانند همزمان اپلیکیشن تپسی را هم داشته باشند. آن زمان شورای رقابت به نفع اسنپ رای داد و تا به امروز شاید بتوان گفت یکی از بحث‌برانگیزترین موارد و اتهامات در راستای انحصار بوده است. اما طبق بند چهارم دستورالعمل وزارت کشور «دسترسی و رصد تلفن همراه کاربران (مسافران و رانندگان) با هدف ممانعت کاربران از سایر نرم‌افزارها ممنوع است.» و این باز هم رای شورای رقابت را با اماواگر بیشتری روبه‌رو می‌کند.

ببینید: شورای رقابت چیست و چه وظایفی دارد؟

حالا هم در شکایت چیلوری از اسنپ‌فود باز این ماجرای انحصار داغ شده، ماجرایی که همه منتظر هستند تا نظر شورای رقابت را در این باره بدانند. اما مساله اکوسیستم استار‌تاپی در ایران چیست که انحصار در آن ایجاد می‌شود؟

این یک سوی قضیه است؛ سوی دیگر این است که عده‌ای برای وضعیت فعلی استارت‌آپ‌ها در ایران، نسخه ادغام را می‌پیچند و اعتقاد دارند چنین روندی موجب انحصار نمی‌شود. حالا می‌خواهیم بدانیم چرا در ایران انحصار و مسائلی از این دست مطرح می‌شود و چگونه ادغام می‌تواند راه‌حل مسائل فعلی باشد؟

ببینید: فیروزه‌ پلت، بستری برای تعامل استارت‌آپ‌ و سرمایه‌گذار از طریق تبادل سهام / مدیرعامل فیروزه: طرفدار ادغام تمام بزرگان اکوسیستم هستم

ناصر غانم‌زاده در حال حاضر مدیرعامل نیوُ است. او مدت کوتاهی در فضای سیلیکون‌ولی در آمریکا زندگی می‌کرده، به همین دلیل شاید بتوان گفت می‌تواند مقایسه‌ای بکند میان آنچه در اکوسیستم استارت‌آپی ایران می‌گذرد و آنچه در سایر کشورها به‌خصوص آمریکا جریان دارد

از آنجا که ادغام و انحصار را این چند روز بیشتر از هروقت دیگری شنیده‌ایم با ناصر غانم‌زاده درباره این امکان صحبت کردیم. او معتقد است ادغام لزوما کار خوب یا بدی نیست. گاهی دو رقیب وجود دارند که اگر ادغام شوند، سطح انرژی و فعالیت آنها بالاتر می‌رود. گاهی هم حوزه‌های کاری یکسان ولی بخش‌های بازار متفاوت فعال هستند و با این کار دو کسب‌‌وکار می‌توانند بزرگ‌تر شوند. ادغام کمک‌کننده است، این را هم بگویم که در یک اکوسیستم سالم، ادغام و تملک انجام می‌شود که معمولا هم  تملک از سمت بزرگترهاست. از سوی دیگر ممکن است منابع مالی کم باشد و با تجمیع بتوان به راه‌حل مناسبی دست یافت.

او در پاسخ به این سوال که آیا ادغام موجب انحصار می‌شود یا خیر، گفت: «ادغام می‌تواند موجب انحصار شود اما اینکه ما قانون ضد انحصار نداریم نشان می‌دهد مشکل از جای دیگری است. ما باید قانون ضد انحصار داشته باشیم و این راه درست‌تری است. خود کسب‌وکارها اگر بخواهند می‌توانند ادغام شوند اما از آن طرف باید قانون ضدانحصار وجود داشته باشد. راه حل مساله این نیست که ادغام صورت نگیرد بلکه باید قوانین حامی کسب‌وکار و مصرف‌کننده وجود داشته باشد.»

.

همواره مدل‌های عجیب به وجود می‌آوریم

او درباره امکان ادغام در اکوسیستم استارت‌آپی ایران گفت: «اکوسیستم ما در مرحله نوزادی است. این ادغام امکان ورود به بورس را فراهم می‌کند اما این خطر وجود دارد که روش نادرست را برویم، ما همواره مدل‌های عجیب به وجود می‌آوریم چراکه تجربه جهانی و دانش لازم را خیلی کم داریم. اگر راه اشتباه را برویم همان راهی می‌شود که برای وی‌سی‌ها رفتیم.»

فرضیه‌ای مطرح می‌شود مبنی بر اینکه ادغام می‌تواند به استارت‌آپ‌های ما کمک کند بزرگ‌ شوند و در کشورهای خارجی فعالیت کنند. از غانم‌زاده امکان این موضوع را پرسیدیم که در جواب گفت: «برای کسب‌وکارهای ایرانی امکان وارد شدن به اکوسیستم سایر کشورها اگر پتانسیل داشته باشند همین حالا هم وجود دارد اما مساله این است که بیشتر آنها پتانسیل لازم را ندارند. درحقیقت ساختار کسب‌وکارهای ما آنقدر رقابتی و نوآورانه نیست که بتوانند این کار را بکنند. آنها در بازارهای جهانی ضعیف هستند و در بیشتر کشورها آنقدر بازیگران قوی و رقابت وجود دارد که امکان فعالیت برای آنها وجود ندارد. درحقیقت ما باید توانایی رقابت داشته باشیم که این هم ربط مستقیمی به بزرگ یا پولدار بودن ندارد.»

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.