پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
اصطلاحات تخصصی مدیریت ریسک
از طرف موسسه مدیریت پروژه، مدیریت ریسک به عنوان یکی از دوازده سطح اصلی کلیات دانش مدیریت پروژه معرفی شدهاست. به طور کلی مدیریت ریسک پروژه به فازهای شناسایی ریسک، اندازه گیری ریسک، ارائه پاسخ و کنترل ریسک تقسیم شدهاست. در این تعریف، مدیریت ریسک پروژه عبارت است از کلیه فرایندهای مرتبط با شناسایی، تحلیل و پاسخگویی به هرگونه عدم اطمینان که شامل حداکثرسازی نتایج رخدادهای مطلوب و به حداقل رساندن نتایج وقایع نامطلوب میباشد. به منظور آشنایی بیشتر با این سطح از مدیریت برخی از اصطلاحات تخصصی مرتبط با بانک را در اینجا معرفی میکنیم:
مدیریت ریسک: فرآیندی است که در آن مدیران به شناسایی، اندازهگیری، تصمیمگیری و نظارت بر انواع ریسکهای مطرح در بانک میپردازند.اهمیت مدیریت ریسک در سیستم بانکی به حدی است که در دنیای مدرن، مدیریت ریسک به عنوان وظیفه اصلی سیستمهای بانکی در نظر گرفته میشود.
ریسک و بازدهی: به عنوان دو بازوی اصلی سیستم بانکی عمل نموده و مدیریت موفق ریسک، بازدهی مطلوب و عملکرد موفق سیستم بانکی را تضمین مینماید.
در حوزه فعالیت بانکها و مؤسسات غیر بانکی بازار پول، دو مجموعه مقررات تحت عناوین بازل (1) و بازل (2)، در زمینه روشهای مدیریت ریسک توسط کمیته بازل تدوین شده است.
پیمان بازل 1: در سال 1988 تدوین شده و درآن، به دو مقوله اساسی کفایت سرمایه و طبقهبندی پرتفوی دارائی بانکها با توجه به ریسک اعتباری، اشاره شده است.
پیمان بازل 2: به بررسی ریسک اعتباری، ریسک بازار و ریسک عملیاتی پرداخته است. علاوه بر آن، موضوع مدیریت ریسک بانکها از منظر سیستمی و عملکردی مورد توجه قرار گرفته است.
تحلیلگر نقدینگی: یک سیستم جامع نرمافزاری به منظور مدیریت ریسک نقدینگی در بانکها و مؤسسات مالی است. این نرمافزار، قادر به محاسبه نسبتهای نقدینگی و تحلیل روند این نسبتها، ارائه صورت نقدینگی ساختار یافته، محاسبه شکاف نقدینگی و ارائه گزارشهای نقدینگی در سطوح مختلف میباشد.
تحلیلگر نرخ سود: یک سیستم جامع نرمافزاری به منظور محاسبه نسبتهای دارایی- بدهی و تحلیل روند این نسبتها، ارائه صورت حساسیت به نرخ سود بانک، محاسبه خالص درآمد بهره بانک، محاسبه شکاف نرخ سود بانک و ارائه گزارشهای ریسک نرخ سود در سطوح مختلف میباشد.
تحلیلگر عملیاتی: یک سیستم جامع نرمافزاری به منظور محاسبه توزیع زیان عملیاتی بانک، تعریف و طبقهبندی زیانهای عملیاتی، محاسبه سرمایه اقتصادی عملیاتی، محاسبه زیان مورد انتظار و زیان غیر منتظره عملیاتی، محاسبه ارزش در معرض خطر عملیاتی، محاسبه زیان عملیاتی بحرانی و محاسبه ذخیره ریسک عملیاتی است.
تحلیلگر اعتباری: یک سیستم جامع نرمافزاری است که با هدف محاسبه شاخصهای توزیع زیان اعتباری بانک، سرمایه اقتصادی اعتباری، زیان مورد انتظار و زیان غیر منتظره اعتباری، اعتبار در معرض خطر، زیان اعتباری بحرانی و ذخیره ریسک اعتباری طراحی شده و قادر به ارائه گزارشهای ریسک اعتباری در سطوح مختلف بانک میباشد.
تحلیلگر بازار: یک سیستم جامع نرمافزاری به منظور محاسبه و پیشبینی ریسک داراییهای با قیمت نوسانی مانند سهام و ارز در پرتفوی بانک است. این سیستم با اتکا به آزمونهای بینالمللی ارزیابی مدل، مناسبترین مدل را به کاربران بانکی ارائه میدهد.
انعطافپذیری: در طراحی گزارشهای مورد نیاز، یکی از مهمترین توانمندیهای سیستم جامع مدیریت ریسک تحلیلگر است.
ریسک مالی: مهمترین عامل ایجاد ریسک در صنعت بانکداری میباشد و بیشترین میزان ورشکستگی بانکها در سراسر جهان در رابطه با ضعف در ریسک مالی میباشد. ریسک مالی به چند ریسک مجزا تقسیم میشود که عبارتند از: ریسک نقدینگی، ریسک نرخ سود (ریسک درآمد)، ریسک اعتباری، ریسک بازار و ریسک عملیاتی.
ریسک نقدینگی: یکی از انواع ریسکهای مالی است که بهدلیل عدم تطابق در سررسید داراییها و بدهیهای بانک، ایجاد میشود. اگر یک بانک بهدلیل افزایش جریان وجوه خروجی و یا عدم توانایی در تامین مالی، توانایی تامین وجوه نقد را از دست بدهد، ممکن است با ورشکستگی روبرو شود.
ریسک اعتباری: عبارت است از ریسک ناشی از عدماطمینان (بانک) به توانایی طرف حساب (مشتری یا متعهد) برای عمل به تعهداتش (پرداخت اقساط وام).
ریسک نرخ ارز: یکی از ریسکهای زیر مجموعه ریسک بازار است که به دلیل نوسانات نرخ ارز روی میدهد.
ریسک عملیاتی: ریسکی است که در نتیجه وجود مشکل در ساختار بانک، سیستم نظارتی آن و یا عملکرد کارکنان بانک و همچنین رویدادهای خارج از بانک به وجود میآید. از منظر درونسازمانی، ریسک عملیاتی به طور مختصر شامل عواملی است که در حیطه فرایندها، سیستمها و نیروی انسانی روی میدهد.
ریسک بازار: یکی از مهمترین ریسکهایی است که شرکتهای سرمایهگذاری، بانکها و بیمهها با آن روبرو میشوند. این ریسک بر پرتفوی داراییها و بدهیها تأثیر گذاشته و باعث ایجاد تغییرات در ارزش بازاری پرتفوی میشود.