پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
ضرر و زیان 5.2 میلیاردی اوبر در سه ماهه دوم امسال / این همه پول به کجا رفته است؟
اوبر که در اوایل سال جاری یک عرضه اولیه سهام گرانقیمت را تجربه کرده بود، روز پنجشنبه اعلام کرد که در سه ماهه دوم سال 2019، 5.2 میلیارد دلار سرمایه را از دست داده است. این میزان از ضرر و زیان برای یک دوره سه ماهه بیسابقه است.
این کمپانی عنوان کرد:
چنین مبلغی برای هر شرکتی زیاد است. بخش قابل توجهی از این مبلغ در فعالیتهایی صرف شده که فقط برای یک بار انجام میگیرند و در طی زمان، به کاهش هزینهها کمک میکنند؛ با این حال، سرمایهگذاران از نتایج راضی نیستند و ارزش سهام اوبر در روز دوشنبه و هم زمان با گشایش بازار، 8 درصد کاهش پیدا کرد.
دارا خسروشاهی، مدیر عامل اوبر طی یک کنفرانس تلفنی به تحلیلگران گفت: «هدف کلی و دراز مدت ما این است که هر زمان که افراد بخواهند در شهر رفت و آمد کنند، به راحتی در دسترس آنها باشیم و من معتقدم که به شکلی کارآمد توانستهایم در مسیر رسیدن به این هدف حرکت کنیم.»
تحلیلگران وال استریت عنوان کردند که نتایج این دوره سه ماهه با پیشبینیهای آنها تطابق داشته و حتی ناامیدکنندهتر از پیشبینیهای آنها بوده است. برخی از تحلیلگران نیز پیشنهاد کردند که فروش یک جا و ارزان قیمت بخش عمدهای از سهام این شرکت میتواند اقدام مناسبی باشد.
لوید والمسلی، یکی از تحلیلگران دویچه بانک، به مشتریان گفت:
ما اوبر را به عنوان یکی از بهترین شرکتهای اینترنتی میشناسیم که برای مدتی طولانی در این بازار فعالیت دارد. این شرکت میتواند از شکستها به نفع احسن استفاده کرده و جایگاه خود را ارتقا دهد. از نظر ما بهبود مستمر پایههای اقتصادی و اتخاذ دیدگاه بهتر در مسیر سودآوری میتواند توجه سرمایهگذاران را به این کسبوکار جلب کند. علاوه بر آن، احتمال دارد ارزش سهام اوبر در بلندمدت یا کوتاهمدت دوباره افزایش پیدا کند، بنابراین بهتر است هر چه سریعتر نسبت به خرید سهام آن اقدام کنیم.
در ادامه به معرفی هزینههایی میپردازیم که باعث شدند اوبر بیشترین ضرر و زیان را در طی سه ماه دوم امسال تجربه کند:
.
جبران خسارات مبتنی بر سهام: 3.9 میلیارد دلار
جبران خسارات مبتنی بر سهام یکی از تاثیرگذارترین عوامل در ضرر و زیان اوبر به شمار میرود. در گزارش مربوط به درآمدهای این شرکت آمده که برای این بخش، 3.9 میلیارد دلار هزینه شده است. بخش عظیمی از رقم مذکور به عرضه اولیه سهام اوبر در ماه می مربوط میشود. اوبر بخش محدودی از سهامش را که در عرضه اولیه واگذار کرده بود، به خریداران منتقل کرد. ارزش این سهام، 3.6 میلیارد دلار از کل هزینههای جبران خسارات سهام این دوره سه ماهه را شامل میشود.
بسیاری از دریافت کنندگان سهام به زودی خواهند توانست سهام خود را به فروش برسانند. لیفت، که یکی از رقبای بزرگ اوبر به شمار میرود، پیش از این قرار بود در ماه سپتامبر امکان فروش سهام را فراهم کند، ولی این تاریخ با دوران کم درآمد شرکت مصادف بود؛ از این رو، لیفت سررسید فراهم شدن امکان فروش سهام خود را به 19ام ماه اوت تغییر داد.
اوبر پیشبینی میکند در سه ماهه آتی، هزینههای جبران خسارات مبتنی بر سهام این شرکت به شکل چشمگیری کاهش پیدا کند.
نلسون چای، مدیر مالی ارشد کمپانی اوبر عنوان میکند: «ما انتظار داریم که در سه ماهه سوم سال 2019، هزینههای جبران خسارات مبتنی بر سهام به 450 الی 500 میلیون دلار برسد.»
برخی از سرمایهگذاران نیز هزینههای جبران خسارات مبتنی بر سهام را نادیده میگیرند و معتقدند این هزینه، ماهیتی غیرنقدی دارد.
.
پاداش رانندگان: 299 میلیون دلار
اوبر مبلغ قابل توجهی را به عنوان پاداش مرتبط با عرضه اولیه سهام، به رانندگانش اهدا کرد. کمپانی مذکور در زمان دیگری نیز 299 میلیون دلار به رانندگانش پرداخت کرده است.
خسروشاهی صبح روز جمعه در گفتگو با سیانبیسی اعلام کرد که این هزینههای یکباره، علیرغم بار مالی زیادی که ایجاد کردند، در جذب و نگهداری رانندگان و استعدادها بسیار مهم و تاثیرگذار بودهاند.
وی عنوان کرد: «عرضه اولیه سهام، اتفاقی بود که یک بار در عمر شرکت رخ میدهد. این اتفاق برای شرکت ما بسیار مهم بود. بخشی از فعالیتهایی که ما انجام دادیم، برای مثال پرداخت پاداش 300 میلیون دلاری برای تقدیر از بالغ بر یک میلیون راننده در سراسر جهان، از اهمیت بالایی برخوردار بود. صورتحساب سود و زیان این اقدام، از نظر حسابداری شکلی پیچیده به خود گرفت، ولی از نظر من، با این اقدام زیرساختهای شرکت به شکلی مثبتی تقویت شدند.»
.
تحقیق و توسعه: 3.06 میلیارد دلار (2.6 میلیارد دلار از جبران خسارات مبتنی بر سهام)
پرخرجترین هزینه عملیاتی اوبر، به بخش تحقیق و توسعه مربوط میشود. بخش عظیمی از این هزینه، یعنی 2.6 میلیارد دلار از 3.1 میلیارد دلار، به جبران خسارات مبتنی بر سهام مربوط میشود. این رقم در نتیجه واگذاری قسمت مشخصی از سهام محدود در عرضه اولیه، به شکل یکجا از کمپانی خارج شد.
با این وجود، اوبر هنوز هم به سرمایهگذاری در حوزه تحقیق و توسعه میپردازد. هزینههای تحقیق و توسعه اوبر صرف موارد زیر میشود: گروه تکنولوژیهای پیشرفته، که به توسعه خودروهای خودران در پیتزبورگ، تورنتو و سان فرانسیسکو میپردازد؛ نیو موبیلیتی که کار تولید دوچرخههای الکترونیکی و افزودن گزینه حملونقل عمومی به اپلیکیشن اوبر را انجام میدهد؛ الویت، واحدی که در مورد تاکسیهای پرنده تحقیق میکند و سایر اقدامات مرتبط با بهبود کسبوکار پایهای کرایه تاکسی، مسیریابی و توسعه الگوریتمهای محاسبه کرایه.
اوبر در گزارش رگولاتوری خودش، هزینههای مرتبط با بخش تحقیق و توسعه را بدین شکل توضیح میدهد:
هزینههای تحقیق و توسعه عمدتا در موارد زیر صرف میشود: پاداشدهی به مهندسان، توسعه محصول و طراحی کارکنان. هزینههای مذکور شامل جبران خسارات مبتنی بر سهام، هزینههای مربوط به تقویت و نگهداری از محصولات پلتفرم، توسعه گروه تکنولوژیهای پیشرفته و سایر برنامههای تکنولوژیکی میشود. هزینههای بالاسری نیز در این دسته جای میگیرد. ما اساسا تمامی هزینههای بخش تحقیق و توسعه را جزو هزینههای متحمله محسوب میکنیم.
.
عمومی و اداری: 1.6 میلیارد دلار (768 میلیون دلار از جبران خسارات مبتنی بر سهام)
هزینههای عمومی و اداری اوبر شامل مواردی از قبیل اجاره دفتر در سراسر جهان، مشاوره حقوقی و منابع انسانی میشود. مشابه هزینههای تحقیق و توسعه، به لطف جبران خسارات مبتنی بر سهام، هزینههای اداری اوبر نیز در این دوره سه ماهه با افزایشی ناگهانی مواجه شد.
شرکت نامبرده در گزارشهای رگولاتوری خود اظهار داشت:
ما برنامهریزی کردهایم که به سرمایهگذاری در بخش فروش و بازاریابی بپردازیم و تعداد کاربران و سطح آگاهی از برند خود را افزایش دهیم؛ از این برآورد میکنیم که هزینههای فروش و بازاریابی شرکت بیشتر شود. این هزینه بنا به درصد درآمد در آینده نه چندان دور، از دورهای به دوره دیگر متفاوت خواهد بود. روند و زمان هزینههای بازاریابی برند ما تا حدودی به زمانبندی کمپینهای بازاریابی بستگی خواهد داشت.
.
فروش و بازاریابی: 1.2 میلیارد دلار (212 میلیون دلار از جبران خسارات مبتنی بر سهام)
جای تعجب ندارد که اوبر، بخش قابل توجهی از سرمایه خود را به بازاریابی اختصاص میدهد. این شرکت در ماه جولای 400 کارمند را از بخش بازاریابی خود اخراج کرده است، ولی اعلام شده که مبلغ اختصاص داده شده برای بازاریابی اوبر، کاهش نخواهد یافت. لازم به ذکر است که در گزارش درآمدهای سه ماهه دوم اوبر به اخراج کارمندان اشاره نشده است. این موضوع در گزارش سه ماهه سوم لحاظ خواهد شد. بر خلاف هزینههای تحقیق و توسعه و بخش اداری، تنها مبلغ اندکی از هزینههای بخش بازاریابی به جبران خسارات مبتنی بر سهام اختصاص دارد. میتوان گفت که بخش بازاریابی، چندان تحت تاثیر واگذاری سهام مرتبط با عرضه اولیه قرار نگرفته است.
خسروشاهی در طی تماس تلفنی عنوان کرد:
سازماندهی مجدد بخش بازاریابی، با هدف ارتقای بهرهوری انجام گرفته است. ما با نگاه به جایی که کار خود را از آن آغاز کردیم، برای پنج سال آینده برنامهریزی میکنیم. من نمیتوانم در مورد نیمه دوم سال با قطعیت سخن بگویم، ولی پس از تغییراتی که در بخش بازاریابی انجام خواهیم داد، هزینههای بخش بازاریابی ما طی چند سال آینده افزایش خواهد یافت و در زمینههای تاثیرگذارتری صرف خواهد شد.
شرکت اوبر در گزارش رگولاتوری خود چنین عنوان کرد: «هزینههای بخش فروش و بازاریابی ما در چند حوزه اساسی صرف میشود. هزینههای مربوط به جبران خسارت مانند جبران خسارات مبتنی بر سهام، هزینههای تبلیغات، هزینههای مرتبط با جذب و نگهداری مشتری، از قبیل تخفیفهای مصرفکنندگان، تخفیفهای ویژه، سرمایهگذاری مجدد و اعتباردهی، دعوت از رانندگان جدید و هزینههای بالاسری نمونههایی از همین حوزهها هستند. ما هزینههای بخش بازاریابی و تبلیغات را جزو هزینههای متحمله محسوب میکنیم.»
.
عملیاتی و پشتیبانی: 864 میلیون دلار (404 میلیون دلار از جبران خسارات مبتنی بر سهام)
این بخش به کارمندانی مربوط میشود که در مراکز عملیاتی و پشتیبانی اوبر در سراسر جهان، به رانندگان و مشتریان خدمترسانی میکنند. اوبر اعلام کرد که با گذشت زمان، هزینههای این بخش کاهش پیدا خواهد کرد و میزان بهرهوری پشتیبانی از کاربران پلتفرم افزایش خواهد یافت.
در سه ماهه دوم امسال، به علت هزینههای مرتبط با جبران خسارات مبتنی بر سهام، رقم صرف شده در بخش عملیات و پشتیبانی نیز با افزایش روبرو بوده است.
.
کاهش ارزش تدریجی و استهلاک: 123 میلیون دلار
با گذشت زمان، از ارزش برخی داراییها کاسته میشود. در مورد کالاهای فیزیکی، مانند ساختمان، وسایل نقلیه و دستگاهها، این کاهش خودش را به شکل استهلاک نشان میدهد. در مورد داراییهای غیرملموس، این امر کاهش ارزش تدریجی نامیده میشود. محاسبه کاهش ارزش داراییهای غیرملموس، عینیتر و قابل درکتر است.
طبق توضیح اینوستوپدیا، بر خلاف داراییهای ملموس، کاهش ارزش داراییهای غیرملموس از تابع خط راست پیروی میکند؛ به طوری که هر سال مبلغ مشخصی از ارزش آن کاسته میشود و در نهایت به صفر میرسد. نمونههایی از داراییهای غیرملموس که شامل کاهش ارزش تدریجی میشوند، عبارتند از: سرمایهگذاریهای جذب شده، حق ثبت اختراعات و علایم تجاری و سایر انواع مالکیتهای معنوی.
اغلب سرمایهگذاران هزینههای مربوط به استهلاک و کاهش تدریجی ارزش را نادیده میگیرند، زیرا این هزینهها تنها بخش اندکی از هزینههای عملیاتی شرکت را شامل میشوند و لزوما نشانگر مخارج جاری نقدی نیستند.
منبع: بیزینس اینسایدر