پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
از ژنرالهای اقتصادی چه کسی نامزد ریاست جمهوری میشود؟
هفته نامه اصلاح طلب آسمان در پروندهای به مناسبت یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، گزارشی از احتمال حضور چهرههای اقتصادی در این انتخابات تهیه کرده است.
صف تکنوکرات ها برای تسخیر دولت
مهدی نوروزیان – آیا رویکرد دولت بعدی باید اقتصادd باشد، یا یک مدیر اقتصادی بر راس کار آید؟ این سوالی است که در مواجهه با آن پاسخ مختلف داده شده است اما اکثر پاسخ دهندگان بر یک نکته اشتراک دارند: رییس جمهور بعدی باید کسی باشد که درک درستی از چالشهای اقتصادی کشور داشته باشد. شاید به همین دلیل باشد که بر خلاف دورههای قبل این بار اسامی حول مدیرانی میگردد که هر کدام دستی در مدیریت اقتصادی کشور داشتهاند. از چهرههای پر سر و صدای سیاسی کمتر خبری است و فعلا مصداقها از دل اقتصاد بیرون میآید. در میان نامهای مطرح شده 10 چهره به صورت جدیتر از سوی رسانهها یا برخی اشخاص مطرح شدهاند. 10 چهرهای که اشتراک تمامی آنها در یک بخش است: مدیریت اقتصادی
1-یحیی آل اسحاق:
وابستگی سیاسی: راست سنتی
سمت کنونی: رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی استان تهران
مهمترین سمت: وزیر بازرگانی
یحیی آل اسحاق مدیری است که بیشتر در حوزه بازرگانی تجربه دارد و از همین دریچه به اقتصاد مینگرد. منتقدان سیاسی، این نگاه را رویکردی «مرکانتلیستی» به اقتصاد میشناسند. مکتبی که به زعم آنها نظریاتی منسجم ندارد و بیشتر ارائه دهنده نوعی اقتصاد سیاسی است که به تعیین جهت سیاست اقتصادی میپردازد. هدف سیاستهای اقتصادی این مکتب در رسیدن کشور به ثروت و شهرت خلاصه میشود و چون تنها عامل ایجاد ثروت را تجارت میداند بیشترین مقرارت را در همین زمینه وضع میکند. با این حال تز دکترای یحیی آل اسحاق در زمینه اثر پیمانهای اقتصادی بر امنیت ملی است که بر ضرورت دیپلماسی تعاملی تأکید دارد. البته ریاست آل اسحاق بر اتاق تهران و طرح دیدگاههای او در مورد اداره اقتصاد تا حدود زیادی نقض کننده چنین انتقاداتی است. آل اسحاق از جمله دولت مردان پیشینی است که منتقد جدی دخالت سیاست در اقتصاد است. به اعتقاد او کار اقتصاد باید به اهلش سپرده شود و سیاستمدارن کمترین مداخله را در این بخش داشته باشند. همین نگاه موجب شد در سال 1388 وقتی به همراه هیاتی در قامت میانجی به دیدار یکی از کاندیداهای معترض به نتایج انتخابات رفت از او بخواهد بدلیل پرهیز از ناامنی فضای اقتصادی دست از اعتراض بردارد.
نام او مدتی است برای کاندیداتوری در انتخابات یازدهم بر سر زبانها افتاده است اما خود چنین اقدامی را رد میکند. برخی او را کاندیدای موتلفه عنوان میکنند. اما آل اسحاق از ابتدای دهه 80 ارتباط مستمری با موتلفه نداشته و در برخی سالها به عنوان سخنران در مجمع سالیانه این حزب شرکت داشته است. پشتوانه برنامهای آل اسحاق برای حضور در انتخابات میتواند پژوهشهایی باشد که در اتاق تهران انجام شده است. 26 کتاب در خصوص چالشهای اقتصاد ایران در بخشهای مختلف به چاپ رسیده است. این پژوهشها موضوعاتی نظیر فناوری اطلاعات تا چالشهای بخش کسب و کار را در بر میگیرد. اکثر مولفان کتابهای سفارش شده چهرههای برجسته اقتصادی از طیفهای مختلف فکری هستند. تورم و مسائل پیش رو، نظام ارزی ایران، مشارکت اقتصادی زنان و … موضوعاتی است که در این چند سال از سوی اتاق تهران سفارش داده شده است. برخی معتقدند همین کتابها میتواند مانیفست آقای رییس برای اداره اقتصاد و دیپلماسی کشور باشد. آل اسحاق در عرصه سیاست یک بار خود را در عرصه انتخابات صنفی و دو بار خود را در معرض آرای عمومی قرار داده است. در انتخابات مجلس ششم نام او در فهرست ائتلاف خط امام و رهبری قرار گرفت. ائتلافی که با شعار «مجلس ششم، تفاهم و حل مشکلات مردم» قدم در صحنه رقابت نهاد اما در مقابل رقیب اطلاح طلب توفیقی نیافت. اما در عرصه اقتصاد، دوبار با کسب بیشترین رأی به پارلمان بخش خصوصی راه یافته است.
2-محمد آقا نهاوندیان:
وابستگی سیاسی: راست سنتی (نزدیک به علی لاریجانی)
سمت کنونی: رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران
مهمترین سمت: معاون اقتصادی شورای عالی امنیت ملی
محمدآقا نهاوندیان اصالتا زنجانی و همشهری یحیی آل اسحاق است. دوره دبستان را تا سال پنجم در مدرسه جعفرى در گذر وزیر دفتر درس خوانده که آن زمان مدرسه شماره یک جامعه تعلیمات اسلامى بود. کلاس ششم دبستان به دبستان علوى رفته و دبیرستان را هم در دبیرستان علوى گذرانده است. بلافاصله بعد از پایان دوره دبیرستان شروع به مطالعه دروس حوزوى کرده است و مقدمات را نزد برخى علما نظیر آقاى شوشترى، شهید مطهرى و علامه نورى گذرانده است. سال 51 وارد دانشگاه تهران شده و در رشته اقتصاد مشغول به تحصیل شده است و پس از آن فوقلیسانس را همزمان در دو رشته یکى برنامهریزى شهرى و منطقهاى در دانشگاه ملی (شهید بهشتی) و یکى هم اقتصاد دانشگاه تهران ادامه داده است. ولى با اوجگیرى انقلاب هر دو را رها کرده و بلافاصله بعد از انقلاب در شوراى خبر صدا و سیما مشغول شده و به خاطر اختلافی که با قطبزاده پیدا کرده از آنجا بیرون امده و به دعوت دکتر صدر، وزیر وقت بازرگانى در دولت موقت به وزارت بازرگانى رفت در آغاز مسئولیت روابط عمومى آن وزارت و بعد از واقعه هفتم تیر معاونت هماهنگى وزارت بازرگانى و بعد از آن هم معاونت طرح و برنامه وزارت شد.
بعد از آن بهخاطر اختلاف نظرهایى که با وزارت بازرگانى داشته از آنجا بیرون آمده و برای ادامه تحصیلات حوزوی در سال 62 به قم رفته است بعد از دو سال هم براى ادامه تحصیل به امریکا رفت. در دانشگاه جرجواشنگتن امریکا فوقلیسانس را در رشته اقتصاد ادامه داده است. دکترا را هم در این رشته گرفته و سال 72 به ایران برگشته است. پس از بازگشت از آمریکا مدتی به عنوان معاون آل اسحاق وزیر بازرگانی دولت هاشمی مشغول شد در آن زمان دبیر خانه نمایندگی ایران در سازمان تجارت جهانی را طراحی کرد. او مدافع شدید پیوستن به این سازمان است. نهاوندیان فردی مذهبی است و از همین زوایه به اقتصاد مینگرد. بر اساس نگرش اعتقادی او مومن کسی است که بتواند معاش خود را به بهترین شکل تامین کند بر همین اساس انباشت ثروت را مذموم نمی شمارد. در نگاه او مالکیت نیز بسیار محترم است به همین دلیل مدافع حقوق فردی است. او در دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی رییس مرکز مطالعات جهانی شدن بود اما در دوره احمدی نژاد اسفندیار رحیم مشایی جانشین او شد. او به اتاق بازرگانی ایران آمد و در آنجا هسته فکری و کاری خود را شکل داد. حسین نقره کاری شیرازی سفیر پیشین ایران در نروژ، سید مهدی میر ابوطالبی سفیر پیشین ایران در فرانسه و … از معاونان او هستند. میرابوطالبی بدلیل اظهار نظر همسرش در خصوص مقایسه کاخ الیزه با خانههای ایران شهرت بیشتری از سایرین دارد. گفته میشود او با حمایت علی لاریجانی احتمال دارد در انتخابات حضور یابد.
3-فرهاد رهبر
وابستگی سیاسی: اصولگرا
سمت کنونی: رییس دانشگاه تهران
مهمترین سمت: رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی
سی و یکمین رییس دانشگاه تهران به تفسیری آخرین رییس سازمان مدیریت برنامه ریزی به حساب میآید. فرهاد رهبر را گروهی از دوستانش در دانشگاه تهران تشویق به حضور در انتخابات یازدهم میکنند. گرچه او تا کنون چنین پیشنهادی را قبول نکرده اما به دوستانش قول داده در این باره تامل کند. فرهاد رهبر که بدنبال یک نامه به احمدی نژاد از سازمان برنامه کنار رفت به باور نزدیکانش تمامی ویژگیهای رفتاری احمدی نژاد را دارا است. تنها تفاوت این دو در میزان مشورت پذیری است. فرهاد رهبر همانند احمدی نژاد بر مبارزه با فساد تاکید دارد و حتی در این باره دو جلد کتاب منتشر کرده است. او همانند احمدی نژاد معتقد به مدیریت جهانی است اما لازمه آن را آینده نگری میداند. فرهاد رهبر به نفوذ غرب و جاسوسان اقتصادی در سیستم باور دارد و حتی در دیداری با خبرنگاران کار آنان را شناسایی جاسوسان عنوان کرد. با وجود همه این دیدگاهها او معتقد به برنامه ریزی و حرکت سیستمی در اقتصاد است. رهبر تا کنون کاندیدای انتخابات نشده است. او برای مجلس هشتم ثبت نام کرد اما پس از انتصاب به ریاست دانشگاه تهران از رقابت کنار کشید. در کارنامه کاری فرهاد رهبر نامزدی ریاست دیوان محاسبات در مجلس هفتم به چشم میخورد اما در رقابت با محمد رضا رحیمی شکست خورد تا معاون اول کنونی دولت به جای او به ساختمان برزیل برود.
4-طهماسب مظاهری
وابستگی سیاسی: نا مشخص
سمت کنونی: مشاور موسسه مالی و اعتباری عسکریه
مهمترین سمت: ریاست بانک مرکزی
طهماسب مظاهری از جمله مدیرانی است که دوستانش در توصیف او میگویند «مظاهری رییس پذیر نیست» او در تمام دولت بعد از انقلاب مسئولیت داشته است. اما نامش پس از آنکه از سوی محمد خاتمی به عنوان وزیر اقتصاد مطرح شد بر سر زبانها افتاد. در دوره اصلاحات او وزیر مورد تایید محافظه کاران بود به دلیل همین مقبولیت توانست در دولت احمدی نژاد نیز به عنوان معاون کل وزارت اقتصاد مشغول به کار شود گرچه بدلیل اختلاف نظر با پرویز داودی از این سمت کنار رفت. او در سفری که به همراه احمدی نژاد به ونزوئلا رفت توانست نظر رییس دولت را برای بانک مرکزی جلب کند اما در این سمت یک سال داوم نیاورد و احمدی نژاد او را از این سمت کنار گذاشت. مظاهری در سال 84 قصد داشت کاندیدای انتخابات شود حتی برای این کار تیمی رسانهای با محوریت مرتضی حیدری را شکل داده بود تا به رصد امور بپردازد اما در آخرین روزها از ثبت نام صرف نظر کرد. مظاهری پایه گذاری انجمنی از مدیران جوان کشور بوده که عموما در دروه وی مسئولیت داشتهاند. مدیرانی که برخی از آنان اکنون در پستهای حساسی مانند مدیریت بانکها مشغول به کار هستند. پشتوانه تیمی مظاهری میتواند همین انجمن باشد. مظاهری در گذر زمان تغییر زیادی کرده به گونهای که به اعتقاد منتقدان دیروزش، امروز پخته تر از قبل سخن در حوزه اقتصاد سخن میگوید. شاکله اصلی فکری مظاهری بر محدود دانستن منابع در اقتصاد، حل مشکلات در گذر زمان و انضباط مالی دور میزند.
5-محمد شریعتمداری
وابستگی سیاسی: جمعیت دفاع از ارزشهای اسلامی (محمد ری شهری)
سمت کنونی: عضو شورای راهبردی روابط خارجی
مهمترین سمت: وزیر بازرگانی
محمد شریعمتداری در خصوص نحوه ورود خود به مدیریت اجرایی میگوید: دلیل اصلی ارتباط بستگان من- مثل پدرم – با مسائل سیاسی و نزدیکی و صمیمیتی بود که با پدر مرحوم دکتر شریعتی- یعنی محمدتقی شریعتی- و شهید مطهری بود. از سویی ارتباط پدرم با «آیتا… مهدوی کنی» و نقش موثر مبارزات ایشان پیش از پیروزی انقلاب اسلامی موجبات حضور من را از سنین دبیرستان در صحنههای پیروزی انقلاب فراهم آورد. در آغاز پیروزی انقلاب اسلامی من سن زیادی نداشتم و 18 ساله بودم و در سال اول دانشگاه در رشته الکترونیک صنعتی درس میخواندم که البته بعدها در کنار آشناییهای خود در رشته مدیریت بازرگانی در سطح کارشناسی ارشد و کاندیداتوری دکترا ادامه یافت. در این دوره مثل بقیه مردم ایران در جریان پیروزی انقلاب فعال بودم و به دنبال آن ارتباطات نزدیکی با گردانندگان مسائل انقلاب از روز نخست پیدا کردم که منجر به حضورم در دبیرستان علوی و مدرسه رفاه و ستاد استقبال حضرت امام (ره) شد. «او از همین نقطه شروع کرد و به وزارت رسید. او سالها عضو هیات امنای اقتصادی آستان حضرت عبدالعظیم یکی از بزرگترین هلدینگهای اقتصادی بوده است. او در گفت وگو با هفته نامه تجارت فردا گفته است دلسوزان نظام با او برای کاندیداتوری مذاکره کردهاند. او برای اقتصاد استراتژی توسعه صادرات را مطرح میکند. شریعمتداری در میان بخشی از اصلاح طلبان نیز پایگاه دارد و مدیری دو زیست به لحاظ سیاسی در رقابت اصولگرایی و اصلاح طلبی به حساب میآید.»
6-عباس احمد آخوندی
وابستگی سیاسی: –
سمت کنونی: عضو سازمان نظام مهندسی
مهمترین سمت: وزیر مسکن
عباس احمد آخوندی به واسطه نسبت سببی که با علی اکبر ناطق نوری دارد همواره زیر سایه او قرار داشته است و شاید به وابسته همین خویشاوندی دربرخی مقاطع به ارودگاه محافظه کارن نزدیک شده و در برخی مقاطع دیگر به اصلاح طلبان. آخوندی هم اکنون با بیژن نامدار زنگنه سر لیست گروهی از مهندسان برای شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی است اما تحرکاتی برای انتخابات نیز دارد. از جمله این تحرکات میتواند به رایزنیهای او با برخی چهرههای سیاسی و اقتصادی پرداخت. گفته میشود در دیدار با یکی از بزرگان اصلاح طلب با روایت سرنوشت برخی سیاستمدارنی که پس از مدتی سکوت در بازگشت دوباره به عرصه قدرت شکست خوردهاند قصد داشت ذهن آنان را متوجه کاندیداهای جوان کند. شاید ضمیر در اینجا مرجع خود را پیدا کند زیرا او در بیان نشانههای رییس دولت آینده گفته است: به نظر من رییس دولت آینده باید سیاستمداری با فهم اقتصادی باشد و مفهوم پارادایم اقتصادی را بفهمد. اگر یک اقتصاددان برجسته رییسجمهور شود کارآمدی وی کمتر از زمانی است که یک سیاستمدار با فهم اقتصادی رییسجمهور شود چون اقتصاد جزیی از سیاست است.
7-محمد علی نجفی
وابستگی سیاسی: اصلاح طلب
سمت کنونی: عضو شورای شهر
مهمترین سمت: ریاست سازمان برنامه و بودجه
سابقه سه ساله محمد علی نجفی در سازمان برنامه بر تمامی عرصه کاری و تحصیلی او سایه انداخته است. این تکنو کرات با وجود سابقه زیاد در عرصه آموزش کشور و تحصیلات ریاضی بدلیل حضور در راس سازمان برنامه و بودجه در میان مدیران اقتصادی دسته بندی شده است. او در میان چهرههای مطرح شده اصول و نظم فکری خاص خود را دارد. بسیاری از تکنوکراتهای شکور به او باور دارند و عقبه سیاسی نجفی او را از دیگران متمایز میکند. شاید همین ویژگیها بوده که در دو دوره اخیر انتخابات نام نجفی همواره مطرح شده است. بسیاری حضور او در راس دولت را به معنای بها دادن به نظرات کارشناسی میدانند. نجفی یک بار در مواجه با رای مردم قرار گرفت و توانست در خزان اصلاح طلبان به شورای شهر راه یابد. پشتوانه فکری و مدیریتی نجفی در صورت حضور در انتخابات تکنوکراتهای پر سابقه کشور میتوانند باشند.
8-اسحاق جهانگیری
وابستگی سیاسی: اصلاح طلب
سمت کنونی: عضو هیات مدیره صدار
مهمترین سمت: وزیر صنایع و معادن
هشت سال مدیریت کلان حوزه تولید و سالها استانداری اصفهان میتواند به اسحاق جهانگیری انگیزه حضور در میدان دیگری را بدهد. اسحاق جهانگیری با کناره گیری از دولت به تشکیل یک سازمان غیر دولتی با عنوان صنعت و توسعه دست زد که برون داد آن ماهنامهای با همین نام شد. جهانگیری با فعال کردن این نهاد قصد دارد در انتخابات پیش رو به صورت جدی حاضر شود خواه به عنوان کاندیدا خواه به عنوان یک عنصر تاثیرگذار. حلقه اطراف او را جمعی از مدیرانش در دوران وزارت و دوستانش در جریان اصلاح طلب تشکیل میدهند. جهانگیری در مجلس سوم با رای مردم به خانه ملت راه یافت. در انتخابات مجلس هشتم اعلام شد رای لازم را کسب نکرده است. آیا او برای سومین بار بخت خود را میآزماید؟
9-محسن رضایی
وابستگی سیاسی: جبهه ایستادگی (جریان سوم)
سمت کنونی: دبیر مجمع تشخیص مصحلت نظام
مهمترین سمت: فرمانده سپاه
محسن رضایی تنها شخصی است که برای انتخابات یازدهم فعالانه کار میکند. تیم او بسته شده و جلسههای ستاد نیز برگزار میشود. او از داود دانش جعفری در راس تیم اقتصادی خود استفاده میکند اما توان دبیرخانه مجمع را نیز برای تدوین برنامههای خود بکار گرفته است. بسیاری حضور رضایی برای سومین بار در انتخابات ریاست جمهوری را قطعی میدانند. رضایی قصد دارد مدل فدارلیسم اقتصادی خود در دوره یازدهم نیز مطرح کند گرچه منتقدانش معتقدند او بجای برنامه پروژه دارد در حالی که اقتصاد ایران نیازمند برنامه است. جلسههای ستاد در قالب نشتهای جبه ایستادگی برگزار میشود و در کنار دانش جعفری، عبدالحسن روح امینی، رضا طلایی نیک و … حضور فعال دارند.
10-علی نیکزاد
وابستگی سیاسی: نزدیک به محمود احمدی نژاد
سمت کنونی: وزیر راه و شهر سازی
مهمترین سمت: استاندار اردبیل
علی نیکزاد اگر بتواند به ساختمان پاستور راه یابد دومین استاندار اردبیل است که میتواند قبای رییس جمهوری را بر تن کند. نیکزاد به پشتوانه مسکن مهر قصد ورود به انتخابات را دارد. نتیجه یک افکار سنجی سه ماه گذشته نیز نشان از آن دارد که 60 درصد پرسش شوندگان او را میشناختهاند. دلیل شهرت او به روستاها و شهرهای کوچک باز میگردد. جائیکه نیکزاد توانسته با لطف خزانه بانک مرکزی پروژهای مسکن مهر را به بهره برداری رساند. رفتار مدیریتی نیکزاد همانند رییس خود است. او بسیار کار میکند. جلسههای شورای معاونان را در ساعت 12 شب برگزار میکند و فردا اولین کسی است که پا به وزارتخانه میگذارد. بسیار ساده زیست است و سعی میکند ساده لباس بپوشد. این رفتارها او را شبیه رییس کرده است اما نیکزاد فن بیان رییس را ندارد. برخی او را گزینه احمدی نژاد میدانند و برخی حضور او در انتخابات را سودای شخصی آقای وزیر میدانند.
منبع: تجارت فردا