پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در میزگرد «سوپراپها به کدام سمت می‌روند؟» چه گذشت؟ / از انحصارگری سوپراپها تا اجبار به پذیرش
پای سوپراپها در ایران تا جایی باز شده که اکنون صحبت از ایجاد انحصار از سوی آنها یا موفقیت و شکست آنها جدی شده است. در یکی از میزگردهای رویداد ایران‌موبایل‌سامیت با حضور مدیران عامل الوپیک، روبیکا و اسنپ وضعیت سوپراپها در ایران بررسی شد.
رویداد ایران‌موبایل‌سامیت با هدف تمرکز بر محتوا و مشکلات حوزه موبایل 30 و 31 خرداد در کتابخانه ملی برگزار شد. در روز اول این رویداد میزگردهای متنوعی برگزار شد که یکی از آنها میزگردی با موضوع «سوپراپها در ایران به کدام سمت می‌روند؟» بود.
در این میزگرد محمد رشیدی، مدیرعامل روبیکا، مهدی نائبی، هم‌بنیانگذار و مدیرعامل الوپیک، ژوبین علاقبند، مدیرعامل اسنپ و آرش برهمند، سردبیر ماهنامه پیوست حضور داشتند و از اینکه آیا سوپراپ در ایران می‌تواند موفق باشد یا نه صحبت شد.
ببینید: در جست‌وجوی ریشه‌های سوپراپ
موفق بودن یا نبودن سوپراپها در ایران، یک‌سال دیگر مشخص می‌شود
برهمند به‌عنوان مجری میزگرد سؤال خود را با این موضوع شروع کرد که سوپراپ‌شدن اپلیکیشن‌ها در ایران یک جریان ماندگار در بازار فناوری اطلاعات است یا زودگذر؟
علاقبند در این‌باره توضیح داد: «جواب این سؤال را باید یک سال دیگر داد. سوپراپ مفهومی است که از آسیای دور وارد ایران شده در اروپا و آمریکا هم دیده نمی‌شود. چراکه رفتار مصرف‌کننده متفاوت است. به‌طور مثال در آمریکا و اروپا مردم معمولاً از هر اپلیکیشن تخصصی برای هر کاری استفاده می‌کنند. اما از نحوه بازحوردی که از مردم داشتیم، برداشت ما این است که سوپراپ‌شدن اپلیکیشن‌ها در ایران جواب خواهد داد.»
ببینید: حکمرانی سوپراپها در قاره زرد
او با اشاره به اینکه از تیرماه پارسال اسنپ به سمت سوپراپ‌شدن رفته، گفت: «مدلی که در سوپراپ‌شدن اسنپ در نظر گرفته شده، مدل گوجک اندونزی بوده است. پیش‌بینی ما این است که استقبال از این مدل صورت گیرد.»
هدف ما در الوپیک، لجستیک است
در ادامه برهمند این سؤال را از نائبی پرسید: «تصور اینکه از پیک موتوری سفارش غذا بدهیم کمی مبهم است. چه چیزی در رفتار کاربر دیده شده که ترجیح داده شده الوپیک به سمت سوپراپ‌شدن برود؟»
نایبی در جواب این سؤال به سوپراپ وی‌چت چین اشاره کرد که در ابتدا فقط یک پیام‌رسان بوده و اکنون تبدیل به سوپراپ شده است. او توضیح داد: «اکنون این سوپراپ به بزرگترین پلتفرم چین تبدیل شده که ما در ایران و اروپا این پلتفرم را نداریم. باید دید برای بازار ایران چه چیزی مناسب است. هدف ما در الوپیک لجستیک و 95 درصد کسب‌وکار آن با موتور است. از سوی دیگر دغدغه کاربران و سوپراپ‌شدن را نیز داشته‌ایم. اینکه آیا این پلتفرم‌ها تبدیل به سوپراپی که همه‌چیز را ارائه می‌دهند، می‌شوند یا فقط پرداخت‌محور هستند؟»
ببینید: قصه فراز سوپراپها در ایران
توسکا به روبیکا ظرفیت تبلیغات تلویزیونی داد
برهمند در ادامه با توضیح اینکه روبیکا پیش از دیگر اپلیکیشن‌ها جریان سوپراپ‌شدن را شروع کرد، از رشیدی پرسید: «روبیکا در آغاز از کارهایی مانند قرعه‌کشی و شرکت در مسابقات برای جذب مخاطب شروع کرد. در این بازه بسیاری از سرویس‌ها مانند خرید بلیط و پرداخت کنار گذاشته شد. آیا به این معنی نیست که این سرویس‌ها به مردم تحمیل شد؟»
رشیدی با بیان اینکه شرکت توسکا به روبیکا ظرفیت تبلیغات تلویزیونی داده، توضیح داد: «روبیکا اکنون 31 میلیون نصب داشته و 26 میلیون کاربر فعال دارد. ما در برنامه‌های پرمخاطب تلویزیون حضور پیدا کردیم و برای اینکه روبیکا به 30 میلیون کاربر برسد با بحث جوایز و ترافیک رایگان شروع کردیم.»
او ادامه داد: «اکنون بخش شبکه‌های اجتماعی روبیکا فعالیت جدی دارد. شبکه اجتماعی «روبینو» 5/7 میلیون کاربر فعال دارد. نگاه ما در سوپراپ‌شدن، پلتفرمی است و برای همه حوزه‌ها برنامه داریم. طبق استراتژی که وجود دارد قرار نیست ما در حوزه‌ای سرویس‌دهنده باشیم، بلکه در بازار ما کسب‌وکارهایی که با ما فعالیت می‌کنند، سرویس‌دهنده هستند.»
شرط سوپراپ‌شدن محصول، رسیدن به بلوغ است
مجری میزگرد با طرح این سؤال که وقتی سرویسی را با هم ادغام می‌کنیم، ناخودآگاه انحصاری در بازار خلق می‌شود، از مدیرعامل اسنپ پرسید: «با این روش تصور می‌شود فعالیت برای هرگونه حضور مستقل در بازار و حد انتخاب کاربر از بین برود. آیا این مساله درست است؟»
علاقبند در پاسخ به این سؤال گفت: «فلسفه سوپراپ‌شدن این است که مشتری و کاربر به استفاده از محصولات متنوع سوق داده شود. ما هم در اسنپ اگر کاربری، از تاکسی اسنپ استفاده می‌کند، مشتاقیم که کاربر اسنپ فود هم باشد. اما اینگونه نیست که حتماً باید از دیگر سرویس‌ها هم استفاده کند. قرار است سرویس دیگری هم در اسنپ با عنوان «زود روم» راه‌اندازی شود که جزو محصول سوپراپ ما نیست. این سرویس باید به بلوغی برسد تا مردم از آن استفاده کنند.»
برهمند در جواب علاقبند اضافه کرد: «به‌نظر می‌رسد با این کار یک فضای اختناق در بازار به‌وجود بیاید.»
علاقبند توضیح داد: «ما عقیده داریم محصولی که بالای 20 میلیون کاربر دارد، با تجمیع دیگر محصولات خود که این تعداد کاربر را ندارند، می‌تواند کاربر بیشتری جذب کند.»
ببینید: چگونه تلگرام به مادر سوپراپ‌های کاربران ایرانی تبدیل شد؟
کلمه کلیدی سوپراپها آنلاین‌به‌آفلاین است
برهمند سؤال انحصارگری سوپراپها در بازار را از نائبی نیز پرسید. نائبی در جواب گفت: «بازار ما هم تقریباً شبیه بازار چین است. ما گوشی‌های هوشمند را سریعاً وارد کردیم و یک بازار تجارت الکترونیک داریم. درحالی‌که بازار اروپا تبلیغات محور و با تبلیغات کسب‌وکار آنها رشد کرده و تجارت الکترونیک اولویت بعدی آن است. چین، هند و اندونزی نیز بازار تجارت الکترونیک دارند.»
برهمند در ادامه گفت: «اگر الوپیک را در حال حاضر سوپراپ در نظر نگیریم، کسب‌وکاری مانند اسنپ را انحصار می دانید؟»
نائبی به این سؤال پاسخ منفی داد و اضافه کرد: «اسنپ طبق استراتژی که برای خود دارد، می‌تواند تبلیغات خرید بلیط آنلاین را هم انجام دهد. اکنون کلمه کلیدی اصلی O2O یا آنلاین‌به‌آفلاین است. اگر اپلیکیشن گرب مالزی را در نظر بگیریم متوجه می‌شویم که با 600 هزار فروشگاه شریک شده است. درواقع این اپلیکیشن به‌نوعی تبدیل به ویترین دنیای واقعی و آفلاین شده است.»
برهمند در ادامه از مدیرعامل روبیکا پرسید: «آیا می‌توان تضمین کرد که سرویسی که در اپلیکیشن ارائه می‌شود، کیفیت لازم را نسبت به دیگر سرویس‌ها داشته باشد؟»
رشیدی با اشاره به اینکه در روبیکا نگاه پلتفرمی وجود دارد، گفت: «ما در روبیکا با یک بازیگر کار نمی‌کنیم. اولویت ما برای مشارکت با بازیگرانی که سرویس را ارائه می‌دهند، کیفیت بهتر برای مشتری و بعد از آن درصد مشارکت است. اما میزان رضایت مردم و کاربران اهمیت زیادی دارد.»
با انتخاب زیرساخت مناسب وارد تبلیغات تلویزیونی شدیم
مجری میزگرد سؤال دیگری از رشیدی پرسید. اینکه اگر روبیکا را در یک شرایط غیر انحصاری و عدم استفاده از ظرفیت تبلیغاتی که توسکا برای آن فراهم کرده بود، تصور کنیم، آیا باز هم به 30 میلیون کاربر می‌رسید؟
رشیدی در این باره توضیح داد: «پیش از اینکه روبیکا از فضای تبلیغاتی تلویزیون استفاده کند، از دیگر رسانه‌ها تجربه موفقی نداشته است. واقعیت این است که روبیکا در مناقصه شرکت توسکا برنده شد و با دیدن تجربه‌های ناموفق به انتخاب استراتژی درست دست زد. اکنون با تغییر رویکرد در تبلیغات روبیکا زیرساخت درست را فراهم کرده‌ایم. به‌طوری‌که دیگر بازیگران هم رویکرد تبلیغاتی خود را اجرا کرده‌اند، اما ناموفق نبوده‌اند.»
نبود سرمایه‌گذار حرفه‌ای و کمبود نیروی انسانی ما را مجبور به سوپراپ‌شدن می‌کند
نایبی در این میزگرد اشاره کرد که شاید ایران مناسب‌ترین مکان برای بازار سوپراپها باشد. به گفته او مشکلاتی مانند نبود سرمایه‌گذار حرفه‌ای برای تأمین مالی و کمبود نیروی انسانی ما را مجبور می‌کند به سمت سوپراپ‌شدن برویم.
او توضیح داد: «قسمت عمده سرمایه‌گذاری اسنپ و الوپیک سرمایه‌گذاری خارجی بوده که اگر این سرمایه‌گذاری هم نبود، چنین کسب‌وکارهایی شکل نمی‌گرفت. بنابراین مشکلاتی از این قبیل ما را مجبور می‌کند که به سمت سوپراپ‌شدن برویم.»
