پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
حضور نه چندان مثبت بیتکوین در سریال نهنگ آبی
فناوریهایی مانند بلاکچین، بیتکوین و سایر رمزارزها برای بسیاری از افراد ناشناخته است و افراد پرشماری در این مورد به جای دانش، خرده دانش دارند. اخیرا در سریال نهنگ آبی که مخصوص نمایش خانگی است، در مورد بیتکوین صحبتهایی به گوش میرسد. صحبتهایی که وجهههای مثبتی از بیتکوین را نشان نمیدهد.
سریال نهنگ آبی را میتوانیم اولین محصول سینمایی-تلویزیونی ایرانی بنامیم که در آن به طور مستقیم درباره بیتکوین حرف زده میشود. البته اشاراتی که در این سریال به بیتکوین میشود، تا اینجای کار عموما منفی و مختص افرادی بوده که میخواهند ردی از خود به جای نگذارند و اهل کارهای خلاف هستند.
در خیلی از موارد، صحبت درباره موضوعی که اکثر افراد با آن غریبهاند و بسیاری از آشناترها هم اطلاعات کافی در مورد آن ندارند، میتواند نتیجهای به دور از واقعیت به مخاطب ارائه دهد. اتفاقی که شاید بتوان گفت در سریال نهنگ آبی هم رخ داده است.
در سکانسی از این سریال، صحبتهایی منفی در مورد بیتکوین شنیده میشود. شخصیت این سریال در این صحنه میگوید: «بیتکوین یک جور پول اینترنتی است که میتواند فرستنده و گیرنده پول را ناشناس نگه دارد. برای همین در انواع نقل و انتقالات پول در کارهای خلاف از آن استفاده میشود. [بیتکوین] یک جور پول الکترونیکی است که نمیشود رد آن را زد.»
این دیالوگها ذهن مخاطب را درباره بیتکوین به سمت خوبی سوق نمیدهد و برای کسی که با بیتکوین آشنایی ندارد، ممکن است این مفهوم اشتباه جا بیفتد. درست است که میشود با تبادل بیتکوین ناشناس ماند ولی نمونههای کاربردی زیادی برای استفاده از بیتکوین در معاملات تمیز در بسیاری از کشورهای دنیا وجود دارد.
القای این ذهنیت منفی در مورد بیتکوین از سمت عوامل این سریال، احتمال دارد که ناخودآگاه بوده باشد. بسیاری از مردم با مفاهیمی مانند بیتکوین و بلاکچین هیچ آشنایی ندارند و در این شرایط، انتظار میرود که اهالی سینما و تلویزیون برای تولید محتوا در این زمینه با افراد آشنا با این حوزه، مشورت کنند. جملات بالا که در سریال نهنگ آبی از آن استفاده شده است، جملات اشتباهی در مورد بیتکوین نیستند ولی به تمام وجهههای آن نیز اشاره نشده است.
بسیاری معتقدند که اگر به وسیله یک ابزار کاری غیرقانونی انجام داده شود، نباید ماهیت آن ابزار زیر سوال برود. این سکانس از نهنگ آبی انجمن بلاکچین ایران را نیز به واکنش واداشت. این انجمن در جملاتی نوشت: «استفاده از فناوری مالی بیتکوین را تنها برای خلافکاران دانسته است. این نگرش دفعی نسبت به پدیدهای نوظهور، قابل درک، اما قابل توجیه نیست. رمزارزها قریب به ده سال است که در بین مردم استفاده میشوند و افراد، روزانه پرداختهای عادی بسیاری را از این طریق به سرانجام میرسانند.»
در جایی دیگر از مطلب انجمن بلاکچین آمده است: «البته عدهای هم از این فناوری، مانند تمام فناوریهای کاربردی در جهان، سو استفاده خواهند کرد. همانطوری که تروریستها از اینترنت و تجهیزات مخابراتی برای هماهنگیها بهره میبرند، میتوانند از رمزارزها برای پرداخت نیز استفاده کنند که نسبت تراکنشها برای مقاصدی از این دست، بسیار اندک است. قطعاً نمیتوان منکر خطرات و آسیبهای پیش رو بود، اما نگاه سلبی براساس اطلاعات ناقص آن هم با رویکرد هیجانی، نمیتواند بستر مناسبی برای تحلیل یک فناوری ایجاد کند و آسیبهای طولانی مدت را در پی خواهد داشت.»
طبیعی است که درصد زیادی از مردم بیتکوین و سایر رمزارزها را نشناسند و فقط اسم آن را شنیده باشند. برای شناساندن تکنولوژیهای جدیدی که بسیاری با آن غریبه هستند، افراد و رسانههای غیر تخصصی میتوانند با دقت و وسواس بیشتری به این موضوع بپردازند و خواسته یا ناخواسته در مورد فناوریهای جدید، سیاهنمایی نکنند.