راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

بازار متشکل ارزی چیست و قرار است چه کاری انجام دهد؟

قرار است بازار متشکل ارزی در هفته جاری آغاز به کار کند و اوضاع بازار ارز را سامان ببخشد. به گفته مدیرعامل بازار متشکل ارزی هدف اصلی این بازار «کشف نرخ واقعی ارز» است.

شورای پول و اعتبار دی ماه سال 97 مقررات بازار متشکل ارزی را تصویب کرد. این بازار قرار است برای سامان‌دهی و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارا تشکیل شود تا ارزها به طور نقد و طبق مقررات معامله شوند.

فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی از آغاز به کار فعالیت این بازار طی هفته جاری خبر داده است. به گزارش خانه ملت، به گفته او فعالیت این بازار تأثیر مثبتی در بازار ارز به زودی بر جای می‌گذارد. دژپسند، با اشاره به اطلاعیه بانک مرکزی درباره تشکیل بازار متشکل ارزی، گفت: «انشاءالله قیمت واقعی دلار نیز در این بازار کشف می‌شود.»

مدیرعامل بازار متشکل ارزی درگفت‌وگو با روزنامه ایران جزئیات مکانیزم و کارکرد این بازار را تشریح کرد. محمود شکسته‌بند با اشاره به این که ثبت این شرکت نهایی شده است، گفت: «هم‌اکنون طراحی سیستم‌های این بازار انجام شده است و طی روزهای آینده فعالیت رسمی این بازار آغاز خواهد شد.»

شکسته‌بند درباره زمان دقیق راه‌اندازی این بازار توضیح داد: «تمام همکاران این بازار به صورت شبانه‌روزی درحال آماده کردن زیرساخت‌های مورد نیاز هستند و تمام تلاش این است که در هفته جاری راه‌اندازی صورت گیرد. با این حال پیش از راه‌اندازی رسمی این بازار باید چند روز به صورت پایلوت و آزمایشی فعالیت کند.»

مدیرعامل بازار متشکل ارزی در پاسخ به این پرسش که هدف اصلی این بازار چیست اظهار کرد: «هدف اصلی این شرکت کشف نرخ واقعی ارز است. قیمت ارز در این بازار، براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود؛ این بازار، امنیتی به بازیگران می‌دهد که براساس آن، وجوه بین خریدار و فروشنده به صورت ضمانت یافته ردوبدل می‌شود. صرافی‌های عمده‌فروش در بازار متشکل ارزی می‌توانند ارز خود را عرضه نمایند.»

 

نحوه کار بازار متشکل ارزی

این بازار، بازاری است که با اهداف از پیش تعیین شده دولت‌ها از جمله کوتاه کردن دست دلالان بازار ارز و همچنین شفافیت معاملات راه‌اندازی می‌شود. مدل کلی بازار به نحوی طراحی شده است که در فاز اول، معاملات نقدی ارز (اسکناس) راه اندازی و سایر روش‌های معاملات ارزی در مراحل بعد گسترش می‌یابد. بازار کارگزار محور بوده و عملیات مدیریت بازار توسط تشکلی خود انتظام انجام شده و بر اساس دستورالعمل‌های مصوب بانک مرکزی فعالیت خواهد کرد. ضمناً سیستم سفارشات و معاملات مبتنی بر سفارش خواهد بود.

یکی از مهم‌ترین اهداف راه اندازی بازار متشکل ارزی تبدیل شدن آن به مرجعی برای کشف نرخ و نرخ‌گذاری است به گونه‌ای که بانک مرکزی مرجع تعیین نرخ ارز در کشور شود. بدین صورت که اولین معامله‌ای که هر روز صبح در بازار متشکل ارزی انجام می‌شود، نرخ ارز را تعیین کند. به این ترتیب نرخ ارز براساس عرضه و تقاضا تعیین و امکان مداخله در نرخ‌گذاری از جانب کشورهایی نظیر امارات و عراق وجود نخواهد داشت.

این بازار قرار است در گام نخست، مبادلات ارزی میان صرافی‌ها را پشتیبانی کند، به نحوی که براساس آن صرافی‌های بزرگ که عمدتاً نقش عرضه‌کننده ارز را در اختیار دارند، با اعلام قیمت‌های خود یک موقعیت خرید را در این بازار متشکل خواهند داشت و از سوی دیگر، متقاضیان که عمدتاً صرافی‌های کوچک‌تر هستند، براساس این قیمت‌ها موقعیت خرید می‌گیرند.

در این بازار صرافی‌های مجوزدار حضور دارند که باید مدارک لازم درخصوص حضور در این بازار را ارائه کنند. یکی از پیش‌نیازهای حضور در این بازار ارائه یک حساب ارزی و حساب ریالی به بانک مرکزی و اعطای مجوز برای برداشت از این حساب‌ها به منظور انجام معاملات ارزی است.

 

مخالفان و موافقان

نرخ‌گذاری در این بازار به این صورت انجام می‌شود که سیستم، پیشنهادهای عرضه از سوی فروشندگان را از پایین‌ترین قیمت به بالاترین و پیشنهادهای خرید را از بالاترین قیمت به پایین‌ترین می‌چیند سپس مظنه‌ها توسط سیستم به یکدیگر مرتبط و با اولین معامله، قیمت ابتدای روز کشف خواهد شد. این روند معاملاتی دقیقا مشابه سایر معاملات بورسی انجام خواهد شد.

در حال حاضر بازار ارز نامتمرکز یا غیر متشکل است. بازار متشکل ارزی متمرکز و متشکل است. نظرات و پیش‌بینی‌های کارشناسان در مورد این بازار متفاوت بوده و هنوز مشخص نیست که بازار متشکل ارزی در عمل چه تاثیری بر روی نرخ ارز خواهد گذاشت.

عده‌ای معتقدند که این بازار شفافیت ایجاد می‌کند و نظارت را بالا می‌برد. در مقابل عده‌ای گمان می‌کنند این بازار مداخله بانک مرکزی روی بازار ارز را افزایش می‌دهد. بعضی از کارشناسان هم باور دارند که ایجاد این بازار تأثیر خاصی روی قیمت ارز نمی‌گذارد و فقط ساعت و حجم معاملات را مشخص می‌کند.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.