تحلیلی بر وضعیت و عملکرد شبکه پرداخت الکترونیک در استان های کشور

جعفر عظیمی، راه پرداخت

در چند سال اخیر با توسعه شبکه بانکی، شبکه پرداخت الکترونیک در کشور نیز توسعه پیدا کرده است. بانک ها سعی کرده اند با دور شدن از تهران، در شهر های مختلف اقدام به نصب تجهیزات و توسعه شبکه پرداخت الکترونیک خود نمایند. در این گزارش عملکرد شبکه پرداخت الکترونیک در 10 استان برتر کشور که مرکزیت آنها نیز به عنوان کلانشهر شناخته می شوند، بررسی می گردد.

بررسی پوشش شبکه پرداخت الکترونیک درکشور به پارامتر های مختلف از جمله تعداد کارت های صادر شده در ناحیه های جغرافیایی مختلف، میزان پذیرش توریست (البته فقط توریست های داخلی) در آن نواحی، میزان گردش پول و … بستگی دارد. بالاترین مقام برای تعداد پایانه های نصب شده در ایران به استان تهران که مرکزیت سیاسی و اقتصادی کشور در آن قرار دارد، تعلق دارد و بعد از آن سایر استان ها قرار دارند. از تعداد 32 استان  موجوددر تقسیم بندی سیاسی، تعداد 10 استان برتر در تعداد پایانه های شبکه پرداخت در جدول زیر آورده شده است.

لازم به ذکر است که این آمار مربوط به عملکرد همه بانک های فعال در شبکه بانکی می باشد و بقیه 22 استان باقیمانده، به صورت میانگین هر کدام حدود 28000 پایانه دارند که در شبکه پرداخت کشور فعالیت می نمایند.

در نمودار زیر تعداد پایانه های نصب شده در استانهای مختلف نشان داده شده است.

مقایسه تعداد پایانه های نصب شده در استان های کشور

صرفنظر از استان تهران که ذارای شرایط ویژه ای است، همانطور که مشاهده می شود، سه استان اصفهان، خراسان رضوی و فارس دارای بیش از 100 هزار پایانه هستند و بقیه استان ها کمتر از 100 هزار پایانه نصب شده دارند.

مقایسه تعداد کارت های صادر شده در استان های کشور

بعد از استان تهران، در تعداد کارت های صادر شده نیز، سه استان اصفهان، خراسان رضوی و فارس دارای بالاترین مقام هستند. البته میانگین کارت های صادر شده در سایر کلانشهر ها نسبت به تهران اختلاف فاحشی دارد و نشان از آن می تواند داشته باشد که حتی شبکه پرداخت الکترونیک و امکانات آن نیز در تهران متمرکز شده است.

مقایسه ظرفیت پذیرش تراکنش در پایانه های نصب شده در استان های کشور

مقایسه تعداد تراکنش های انجام شده به صورت متوسط روزانه در استان های کشور، حکایت از آماری متفاوت نسبت به تعداد کارت ها و پایانه ها نشان دارد. آمار نشان می دهد که پایانه ها در استان های کرمان، خوزستان و خراسان رضوی، دارای بیشتری تعداد تراکنش به صورت روزانه بوده اند و توانسته اند تعداد تراکنش های بیشتری جذب نمایند.

مطالعه در وضعیت شبکه پرداخت الکترونیک و پتانسیل های موجود در استان های مختلف، می تواند به بانک ها در راستا توسعه شبکه پرداخت الکترونیک نماید. البته علاوه بر آن توسعه مراکز توریستی نیز در این راستا کم سهم نیست.

بررسی های فوق نشان می دهد که بانک ها به خاطر سفر توریست ها به سه استان اصفهان، فارس و خراسان رضوی، اقدام به نصب تعداد زیادی پایانه در آنها کرده اند ولی در این میان، ظاهرا پایانه های نصب شده در جذب تراکنش چندان موفق نبوده اند. بلکه استان هایی دیگر مانند کرمان مقام نخست را دارند و این شاید مربوط به توسعه فرهنگ استفاده از شبکه پرداخت الکترونیک در انجام خرید های فروشگاهی باشد.

جعفر عظیمی، مرکز اطلاع رسانی بانکداری و پرداخت الکترونیک، راه پرداخت