راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

شبکه شتاب 10 ساله شد

سامانه شبكه تبادل اطلاعات بین بانكی ( شتاب ) دهمین سالگرد تولد خود را در شرایطی پشت سر گذاشت كه به اذعان همگان تحول شگرفی در نظام بانكداری كشور برجای گذاشته است.

امروزه این شبكه با میانگین ضریب سرویس دهی 9/99 درصد و تراكنش های تبادلی نزدیك به 8 میلیارد تراكنش ( از بدو تولد تاكنون) با قدرت می تواند ادعا كند كه یكی اثرگذارترین دستاوردهایی است كه با حركت به سمت اجرای بانكداری الكترونیك به ثمر نشسته است. اقتدار و اطمینان به عملكرد شبكه شتاب تا به حدی است كه بسیاری از طرح های بزرگ ملی با تكیه بر ظرفیت های آن برنامه ریزی و اجرا می شود.

 

شبكه شتاب چگونه كار می كند؟

درهر تراكنش شتابی، یك بانك مبدا و یك بانك مقصد وجود دارد. بانك مبدا بانكی است كه كارت شما را می پذیرد و بانك مقصد بانكی است كه كارت شما را صادر كرده و حساب بانكی در آن افتتاح شده است.

درگاه پذیرنده می تواند خودپرداز، پایانه فروش، سایت اینترنتی، فروشگاه اینترنتی، سامانه‌ پرداخت قبوض و یا هر درگاهی باشد كه كارت را می‌پذیرد.

هر اشكالی كه در این درگاه وجود داشته باشد باعث عدم سرویس دهی به مشتری می‌شود و در این حالت ممكن است كه خطایی نشان داده شود و تراكنش ناموفق اعلام شود. متاسفانه كدهای خطا در برخی مواقع دقیق نیستند و اطلاعات كافی در اختیار مشتری نمی‌گذارند. به عنوان مثال ممكن است خودپرداز پول نداشته باشد ولی روی صفحه‌ی نمایش خودپرداز اعلام شود كه به علت نقص فنی پول پرداخت نشده و یا پاسخی از شتاب دریافت نشده است. در هر صورت مساله‌ی مهم این است كه مشتری در این حالت نمی تواند سرویس مناسب دریافت كند و گمان می كند مشكل از شبكه شتاب است. در صورتی كه مشكل از شبكه مبدا كارت است.

درصد قابل توجهی از تراكنش‌های ناموفق مربوط به عدم پول‌گذاری خودپرداز و خرابی خودپرداز است. بانك مركزی از حدود دو سال پیش اقدام به جریمه كردن تراكنش‌های ناموفق در بانك های عضو شتاب كرد تا هر یك از این بانك‌ها سطح خدمات خود را بالا ببرند.

 

معضلی به نام مغایرت

این اتفاق برای بسیاری از ما رخ داده كه خودپرداز از حساب ما پول كسر كرده است ولی به همان میزان پول به ما پرداخت نكرده است. این اتفاق هنگامی می‌افتد كه تراكنش به بانك مقصد برسد و پول از حساب مشتری كسر شود ولی دستور پرداخت به هر دلیلی به شعبه نرسد و یا پرداخت (در سمت پذیرنده) با خطا روبرو شود. در واقع در بیش از 99درصد مواقع تراكنش معكوس در این حالت تولید می‌شود و پولی كه از حساب كسر شده مجدد به حساب بازگردانده می‌شود اما موارد معدودی هم هست كه تراكنش معكوس ناموفق می‌شود و تلاش‌های دوباره و چندباره‌ی سیستم برای بازگرداندن پول به حساب شخص به جایی نمی‌رسد.

در این حالات مشتری مجبور است به شعبه مراجعه كند و ضمن اعلام موضوع، فرم درخواست رفع مغایرت را پر كند. این وضعیت در تراكنش‌های غیرشتابی هم ممكن است اتفاق بیافتد اما در این تراكنش‌ها فقط یك بانك درگیر رفع مغایرت می شود ولی در تراكنش‌های شتابی بیش از یك بانك درگیر است و شركت خدمات انفورماتیك نیز به عنوان نماینده‌ی بانك مركزی وظیفه‌ی رفع مغایرت را برعهده دارد.

بیش از یك سال پیش شركت خدمات انفورماتیك با راه‌اندازی سامانه‌ی سروش نسبت به رفع مغایرت خودكار با استفاده از اطلاعات تمامی سوییچ‌های عضو شتاب اقدام كرد و در حال حاضر این كار باعث شده تا درصد مغایرت‌های شتاب كه نیاز به اقدام مشتری دارد تقریبا به صفر برسد.

در سال‌های اولیه‌ی راه‌اندازی شتاب، كارمندان شعب با سیستم رفع مغایرت آشنایی كافی نداشتند و این موضوع باعث سردرگمی مشتریان بانك می‌شد اما به تدریج تمهیداتی در سیستم در نظر گرفته شد كه تعداد مغایرت ها را كاهش قابل ملاحظه ای داد و هم سرعت بیشتری به رفع مغایرت بخشید.

در هر صورت كارشناسان بانك اعلام می كنند كه در صورت بروز مغایرت موضوع را از طریق شعبه پی گیری كنید. خوشبختانه در تمام بانك ها و خودپردازها كلیه‌ی تراكنش ها به دقت ثبت می‌شود و كلیه‌ی وقایع سیستم با جزئیات كامل قابل پی‌گیری است به نحوی كه هر وجهی كه از حساب مشتری برداشت شده و پول آن پرداخت نشده به طورحتم به حساب وی برمی‌گردد (در 99 درصد موارد ظرف 24 ساعت)، ولی در موارد نادر نیاز به پی‌گیری شخص دارد.

منبع: شرکت خدمات انفورماتیک

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.