پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
هوش مصنوعی در بانکداری: بازی برد-برد بانکداران و مشتریان
تحقیقات صورت گرفته توسط شرکت تحقیقات مالی آئوتونوموس (Autonomous) نشان میدهد که هوش مصنوعی تا سال 2030 باعث صرفهجویی حدود یک تریلیون دلاری (782 میلیارد پوندی) در هزینهها خواهد شد. 22 درصد از این صرفهجویی عظیم مربوط به هزینههای مازاد فعلی بانکها و موسسات مالی است. با توجه به اهمیت آیندهی هوش مصنوعی در بانکداری امروزه اغلب بانکها در تلاشاند تا فرصتهای بهرهمندی از مزایای وعده داده شدهی این فناوری را بهتر شناسایی کنند.
اما مفهوم هوش مصنوعی در بانکداری با مشکلات و سوتفاهمهایی همراه شده است. برای مثال اغلب کارمندان نگران این مسئله هستند که استفاده از هوش مصنوعی به از دست دادن موقعیت شغلی آنها ختم شود. درحالی که این مسئله بیشتر شبیه تصویری است که فیلمهای هالیوودی و علمی تخیلی از هوش مصنوعی ارائه میدهند و در واقع ارتباط چندانی با حقیقت این فناوری ندارد.
حقیقت این است که هدف از بهکارگیری هوش مصنوعی در بانکداری و صنعت مالی نه جایگزینی کامل روباتها با انسانها، بلکه خودکارسازی وظایف تکراری، وقتگیر و هزینهبر است.
برای درک بهتر این مسئله، مثال مشابهی را ارائه میکنیم: خط تولید خودروهای هنری فورد جزو اولین خطوطی بود که در سال 1920 به صورت خودکار به مونتاژ خودروها میپرداخت. پیش از به وجود آمدن چنین خط تولید خودکاری اغلب وظایف تکراری به صورت دستی و توسط کارگران صورت میگرفت. با این حال پیشرفتهای فناوری در آن زمان وجود یک خط تولید خودکار را امکانپذیر ساخت.
اما نکتهی مهم این مثال در نتیجهی نهایی آن است. خط تولید خودکار کارخانهی هنری فورد نهتنها باعث بیکار شدن کارگران صنعتی نشد، بلکه با تسریع روند تولید، میلیونها فرصت شغلی جدید را ایجاد کرد. همچنین این خودکارسازی باعث صرفهجویی بسیاری در هزینهها و وقت منابع انسانی کارخانه نیز شد.
پس از این موفقیت عظیم، اغلب تولیدکنندگان خودرو در ایالات متحده آمریکا و ژاپن اقدام به خودکارسازی خط تولیدهای خود کردند. در این حالت وظیفه انجام امور تکراری و زمانبر به روباتها سپرده شده بود و انسانها وظایفی چون نظارت فنی، تضمین کیفیت و تایید عملکرد محصولات را بر عهده داشتند. با خودکارسازی خطوط تولید خودرو در زمان و هزینههای بسیاری صرفهجویی شده و منابع انسانی بسیاری آزاد شدند.
این منابع انسانی آزاد شده فرصت داشتند تا به یادگیری مهارتهای سطح بالا مانند خلاقیت و حل مسئله پرداخته و نوآوریهای خلاقانهای را پدید آورند.
حال سوال اینجاست که این مسئله چه ارتباطی با هوش مصنوعی در بانکداری و دنیای مالی دارد؟ در حقیقت موارد بسیاری در این دو داستان شبیه به یکدیگر است!
از دیدگاه بانکداران
برای بررسی بهتر، این قسمت را با یک مثال آغاز میکنیم. یک تحلیلگر مالی را در نظر بگیرید که مدت زمان بسیاری را صرف توضیح جزئیات یک قرارداد و یا قانون بانکی به شما میکند. طبیعتا این توضیحات تکراری و خستهکننده برای هر تحلیلگر مالی بسیار ملالآور است. هر تحلیلگر مالی آرزو دارد تا این قسمت خستهکننده از شغل وی حذف شود تا فرصت کافی را برای تمرکز برای تجزیه و تحلیل عمیقتر اطلاعات و استخراج نتایج بهتر داشته باشد.
همین مثال در مورد بخش اعتباری بانک نیز صادق است. اگر یک موسسه مالی از نحوهی دریافت برخی از وامها در مدت زمان خاص و شرایط مخصوص هر یک اطلاع داشته باشد، ممکن است تصمیم به تغییر سیاستهای کلی خود در این خصوص بگیرد.
چرا که برخی از این موارد برای بانک هزینهبر هستند. هوش مصنوعی در بانکداری برای حل چنین مسائلی مورد استفاده قرار میگیرد. این فناوری مزایایی چون تجزیه و تحلیل سریع و عمیق سیاستهای اعتباری گسترده را برای بانکها مهیا میکند. در نتیجه بانکها و موسسات مالی قادرند تا با یک مشاهدهی دقیقتر، تصمیمات درستی در خصوص تغییر سیاستهای خود داشته باشند.
اما قضیه به همینجا ختم نمیشود. درحالی که هوش مصنوعی مشغول خودکارسازی مسائل مبهم و تکراری است، کارمندان و نیروی انسانی بانکها فرصت کافی را برای رسیدگی به وظایف مهم و انسانیتر مانند برقراری ارتباط با مشتریان و ارائه خدمات بهتر به آنها را دارند.
درنهایت میتوان نتیجه گرفت که در صورت استفاده از هوش مصنوعی در بانکداری نیروی انسانی همچنان از جایگاه مهمی برخوردار خواهد بود؛ چرا که برخی از وظایف نیازمند داشتن عواطف و نیروهای خاص انسانی بوده و روباتها نمیتوانند از عهدهی چنین وظایفی برآیند.
از دیدگاه مشتریان
استفاده از هوش مصنوعی در بانکداری تنها به نفع بانکداران نیست. به لطف وجود این فناوری مشتریان نیز قادر خواهند بود تا از یک تجربهی سریعتر و راحتتر در امور بانکی بهرهمند شوند. فناوری هوش مصنوعی امکان فراهم کردن استانداردهای بالایی که شرکتهایی چون اوبر و آمازون برای تجربهی مشتری ایجاد کردهاند را در صنعت بانکداری ایجاد خواهد کرد.
یکی از مهمترین استفادههای هوش مصنوعی در بانکداری چتباتها (یا همان روباتهای هوشمند پاسخگو از طریق چت) هستند. این روباتها قادرند مشتریان را برای انتخاب یک سرویس بهتر و مناسبتر یاری کنند. همچنین کاربردهای دیگری ازجمله پاسخگویی سریع به سوالات پیشبینی شدهی اساسی و رایج و درنتیجهی آن حذف مراحل غیرضروری برای مشتری و موسسه مالی از جمله دیگر مزایای چتباتها هستند.
به کارگیری هوش مصنوعی باعث فراهم شدن فرصتهایی برای بانکداران خواهد شد تا بتوانند نگاه عمیقتری به رفتار، الگوها و تاریخچهی مالی مشتریان خود داشته باشند. این مسئله بسیار فراتر از یک جمعیتشناسی پایهای است که امروزه اغلب بانکها از آن استفاده میکنند. این فرصت باعث خواهد شد تا بانکداران توانایی ارائهی توصیههای مشارهای آنی با استفاده از قابلیتهای پشتیبانی شده توسط هوش مصنوعی را به دست آورند.
درنتیجه مشتریان در زمان مناسب، پیشنهاد بهترین محصولات و خدمات را از جانب بانکداران دریافت خواهند کرد. در این حالت مشتریان احساس خواهند کرد که بانک به معنای واقعی کلمه شناخت کامل و دقیقی از آنها دارد. در این صورت نوعی حس وفاداری واقعی در بین مشتریان و بانکها شکل خواهد گرفت.
آیندهی هوش مصنوعی در بانکداری
امروزه مدیران بانکی با دو انتخاب اصلی روبهرو هستند: انتخاب اول تکیه بر روشهای سنتی و دور ماندن از تغییر و تحولات در دنیای بانکی است؛ اما انتخاب دوم آشنایی با فرصتها و مزایای هوش مصنوعی در بانکداری و تلاش برای استفادهی حداکثری از این فناوری نوظهور است. مدیرانی که راه دوم را انتخاب کرده و قصد دارند تا صرفا ناظر این تحول عظیم نباشند، نیاز به سختکوشی فراوانی خواهند داشت.
این دسته از مدیران باید برای به کارگیری هوش مصنوعی در بانک و موسسه مالی خود برنامهریزی کنند. این کار به بانکداران کمک خواهد کرد تا محصولات جدیدی را ارائه داده و خدمات خود را به صورت موثرتری به مشتریان خود عرضه کنند. نتیجهی همهی این زحمات به ارائه سرویسهای باکیفیتتر و داشتن مشتریان راضی و وفادارتر ختم خواهد شد.
منبع: Telegraph