پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
جی‌پی‌مورگان چیس (JPMorgan Chase) برای شروع فعالیت خود در حوزه‌ی ارز رمزنگاری شده، از ایده‌ی موفق ریپل (Ripple) استفاده کرده است. طبق این ایده، در پرداخت‌های برون مرزی، ارز رمزنگاری شده جای مکاتبات بین بانکی توسط سوئیفت را می‌گیرد؛ در نتیجه، نقل‌وانتقال پول سریع‌تر و آسان‌تر انجام می‌شود.
جی‌پی‌مورگان به‌جای استفاده از ارز جنجالی و پر نوسان ریپل یعنی همان XRP، از ارز پایدار خودش که با نام جی‌پی‌ام کوین (JPM Coin) تولید کرده، استفاده می‌کند. توکن دیجیتالی‌ای که این بانک ساخته، همواره ارزشی برابر یک دلار آمریکایی خواهد داشت و پرداخت‌ها به‌جای استفاده از دفترکل توزیع‌شده‌ی XRP یا شبکه‌ی سوئیفت، از بلاکچین کوروم (Quorum blockchain) مورگان چیس عبور خواهند کرد.
اگر به‌صورت تئوریک بررسی کنیم، باید بگوییم که این اقدام جی‌پی‌مورگان دو مزیت اساسی دارد؛ اولین مزیت این است که سرعت بالا و هزینه‌های به صرفه‌ی ریپل و ایرث‌پورت (Earthport) در پرداخت‌های بین‌المللی را در خود گنجانده و دومین مزیت این است که ریسک‌هایی مانند مشکلات کنترلی XRP و دفترکل توزیع‌شده را محدود کرده است.
تنها مشکل جی‌پی مورگان کسب اعتماد بانک‌ها و مشتریان است. آیا مشتری‌ها به این بانک اعتماد خواهند کرد؟
جی‌پی‌ام کوین در مقابل XRP
جی‌پی‌ام کوین نوعی سکه‌ی دیجیتالی است که برای انجام پرداخت‌های آنی با استفاده از تکنولوژی بلاکچین مهندسی شده است.
در نوشته‌ای از قول بانک در بخش پاسخ‌دهی به سوالات متداول آمده است: «مبادلات ارزشمند، مثل تبادل پول در بین دو طرف معامله در بستر بلاکچین، نیازمند یک ارز رمزنگاری‌شده است. برای رفع این نیاز ما جی‌پی‌ام کوین را ساختیم.»
این دقیقا هدف ریپل از ساخت XRP بود. اما ارز XRP بنا به چند دلیل مختلف، بحث‌برانگیز است. بیشترین علت بیا‌ن‌شده توسط بانکداران این است که قیمت آن ناپایدار است.
منیش کوهلی (Manish Kohli)، رئیس بخش جهانی پرداخت‌ها و مطالبات در سیتی‌گروپ (Citigroup) بیان می‌کند: «به‌علت ریسک‌های متعددی که ارز رمزنگاری‌شده دارد، تعداد بسیار کمی از بانک‌ها این ارز را در پرداخت‌های بین‌المللی خود به کار می‌گیرند.»
درمورد این که چه کسی واقعا کنترل XRP را برعهده دارد ابهاماتی وجود دارد. در سال 2012 و زمانی که کمپانی ریپل با نام اوپن‌کوین (OpenCoin) شناخته می‌شد، بنیانگذاران آن، 100 میلیارد XRP ساختند. اکنون ریپل فقط صاحب 60 درصد از XRP است. در سال 2017 ریپل 55 میلیارد XRP را در گروهی از سپرده‌های خود مسدود کرد. اکنون شرکت به‌صورت ماهانه یک میلیارد XRP را آزاد می‌کند و به مردم می‌فروشد تا سرمایه‌ی کسب‌و‌کار خود را تامین کند.
بنیانگذاران ریپل مقدار زیادی XRP برای خود نگه داشتند و با این کار ثروت عظیمی به‌دست آوردند. هنگامی که یکی از سرمایه‌گذاران ریپل به اسم جد مک‌کالب (Jed McCaleb) اعلام کرد که می‌خواهد سهم خود از XRP را به شکلی ارزان و یکجا به فروش برساند، ریپل از او شکایت کرد. مک کالب مجبور به بخشیدن 2 میلیارد XRP به خیریه شد و باقی 5.3 میلیارد XRP او نیز در یک حساب ریپل توقیف و نگه‌داری شد. او اجازه دارد هر روز درصد کمی از سهم خود را به فروش برساند.
برد گارلینگوس (Brad Garlinghous)، مدیر عامل اجرایی ریپل، صاحب مقدار قابل توجهی XRP است. کمپانی حاضر نیست اعلام کند او چگونه صاحب این مقدار XRP شده است.
ریپل اصرار دارد که هیچ نقشی در ارز دیجیتال XRP ندارد. به احتمال زیاد، این ادعا در پی طرح دعوی بسیاری از سرمایه‌گذاران XRP مطرح شده است. شاکیان اعلام می‌کنند که XRP نوعی اوراق بهادار است و مدیران مربوطه، به دلیل آن‌که بدون ثبت کردن ارز در کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، اقدام به فروش آن به سرمایه‌گذاران خرد کرده‌اند، قوانین ایالتی و فدرال را زیر پا گذاشته‌اند. لازم به ذکر است که هیچ‌گونه قوانین رگولاتوری براری ارز XRP وضع نشده است.
به‌هرحال جی‌پی‌ام کوین دقیقا برای همان اهدافی ساخته شده که XRP ساخته شده بود. فرق بین این دو، ارزش پایدار و مالکیت پاک جی‌پی‌ام کوین است. بنا به گفته‌ی چیس (Chase)، دلارهای موجود در بانک جی‌پی مورگان، از جی‌پی‌ام کوین پشتیبانی خواهند کرد. بانک همچنین به دنبال آن است که قوانین رگولاتوری مناسبی را برای ارز رمزنگاری‌شده‌ی خود تبیین کند. در وبسایت جی‌پی مورگان اعلام شده: «همانطور که در حال حرکت به سوی تولید هستیم، ارتباط پیوسته‌ی خودمان را با رگولاتورها حفظ می‌کنیم تا طرح های خود را توضیح دهیم و نظرات و پیشنهادات آن‌ها را بشنویم.»
به جز جی‌پی‌مورگان کدام بانک‌ها از ارز رمزنگاری‌شده‌ی دیجیتال خود استفاده می‌کنند و در این بازار رقیب به شمار می‌آیند؟
الیور باسمن (Oliver Bussmann) مدیر سابق بخش فناوری اطلاعات شرکت یو‌بی‌اس (UBS) و بنیان‌گذار و مدیرعامل اجرایی فعلی شرکت مشاوره‌ی باسمن (Bussmann Advisory) بیان کرد که انتظار دارد 157 بانک که عضو شبکه‌ی اطلاعاتی بین بانکی جی‌پی‌مورگان چیس هستند، جی‌پی‌ام کوین را به کار بگیرند. این بانک‌ها که از جی‌پی‌مورگان چیس به عنوان بانک کارگزار خود استفاده می‌کنند، ارز رمزنگاری‌شده و سیستم پرداخت‌های برون‌مرزی این بانک را نیز به کار می‌گیرند. چنین اقدامی به شناسایی ریسک‌ها و تعیین نرخ خطای سیستم جی‌پی‌ام کوین کمک می‌کند.
باسمن می‌گوید: «برای انجام آنی مبادلات شما نیازمند ارز رمزنگاری‌شده هستید. ارز رمزنگاری‌شده، زمان انجام تراکنش‌ها را تا مدت زمان لازم برای دست دادن طرفین معامله با یک‌دیگر، کاهش می‌دهد. استفاده از یک ارز پایدار که نوسانات بازار روی آن تاثیر ندارد راه‌حل اصلی مشکلات بانکی است.»
او اضافه می‌کند: «بانک‌های سنگاپور درحال استفاده از یک سیستم مشابه هستند. بانک مرکزی سنگاپور، که مقام پولی اصلی سنگاپور تلقی می‌شود، یک ارز رمزنگاری‌شده ساخته که بانک‌های دیگر از آن برای پرداخت‌های بین بانکی استفاده می‌کنند. با بکارگیری این روش، فرآیند تسویه از طریق بانک مرکزی حذف می‌شود.»
باسمن می‌گوید:
مزیت اصلی در استفاده از این تکنولوژی، ساده‌سازی و اجرای آنی مبادلات است.
ریپل هم در تلاش برای ساخت ابزاری مشابه بوده و ارز رمزنگاری‌شده‌ی این شرکت یعنی XRP به صورت آنی پرداخت را انجام می‌دهد.
باسمن می‌گوید با وجود تمام تلاش‌ها، بانک‌های کارگزار مثل جی‌پی‌مورگان تحت فشار بسیار زیادی هستند. نقش آن‌ها به عنوان واسطه باعث شده همیشه در خطر حذف شدن از معامله باشند. برای حل این مشکل آن‌ها همیشه خود را در جایگاهی قرار داده‌اند که در پاسخ درخواست‌های مشتریان می‌گویند: بله ما صاحب سیستمی هستیم که مبادلات شما را به صورت آنی انجام می‌دهد. کاری که شبکه‌ی سوئیفت قادر به انجام آن نیست.
باسمن افزود «این حقیقت که جی‌پی‌مورگان چیس یک شبکه‌ی بسته است و جی‌پی‌ام کوین در خارج از بانک قابلیت استفاده ندارد باعث آرامش خاطر بانک‌هاست.»
او همچنین اشاره کرد که در این سیستم ارز رمزنگاری‌شده، مشکلاتی مانند شناخت مشتری (KYC) و پولشویی (AML) حل شده است.
به گفته‌ی باسمن به‌نظر می‌رسد بانک‌های خارج از شبکه (اشاره به رقبای جی‌پی‌مورگان) قصد استفاده از این سکه را ندارند.
او می‌گوید به محض اینکه استفاده از این سکه را قبول می‌کنید، مبادلات شما از طریق جی‌پی‌مورگان چیس انجام خواهد شد. این امر باعث ایجاد درآمد برای بانک می‌شود و بهترین راهکار برای تقویت پایگاه مشتری بانک‌های کارگزار به حساب می‌آید.
نلسون روساریو (Nelson Rosario) وکیل شرکت اسمولنسکی روزاریو لاو (Smolinski Rosario Law) می‌گوید: «بانک‌ها دوست ندارند از توکن جی‌پی‌ام استفاده کنند، ولی مجبور به این کار هستند. اجبار از اینجا ناشی می‌شود که جی‌پی‌مورگان چیس مدیریت دارایی 80 درصد از شرکت‌های حاضر در لیست فورچون 500 (Fortune 500) را تحت کنترل گرفته است.»
او اعلام کرد: «اگر شما می‌خواهید با این 500 شرکت همکاری کنید مجبور به استفاده از این سکه هستید. هیچ‌کدام از دستاوردهای جی‌پی‌مورگان یک‌شبه به دست نیامده و احتمال اندکی وجود دارد که یک بانک بتواند موفقیت‌های جی‌پی‌مورگان چیس را تکرار کند.»
او اضافه کرد که «بانک‌های کوچکتر اجبار بیشتری برای استفاده از این سکه احساس می‌کنند چرا که قادر نیستند ارز خود را بسازند.»
هرچه بانک کوچکتر باشد این اجبار بیشتر می‌شود. ساختن ارز رمزنگاری‌شده‌ی شخصی نیازمند مهندسی و منابع پیشرفته‌ای است که بانک‌های کوچک در اختیار ندارند.
روساریو نگران است که تعداد بسیار زیادی از بانک‌های بزرگ، به منظور رقابت با جی‌پی‌مورگان چیس، اقدام به ساخت ارز رمزنگاری‌شده‌ی انحصاری خود کنند.
او می‌گوید ما به سمت جهنمی از سکه‌های بی‌نهایت در حال حرکت هستیم. هر چقدر بر احساس راحتی مردم در استفاده از ارز رمزنگاری شده افزوده شود و بانک‌هایی مانند جی‌پی‌مورگان، نمونه‌های بیشتری را مورد آزمایش قرار دهند، به‌زودی با شرایط ناخوشایندی مواجه خواهیم شد که تمام بانک‌های بزرگ شروع به استفاده از ارز رمزنگاری‌شده‌ی انحصاری خود می‌کنند.
تکنولوژی پایه‌ای، کوروم
جی‌پی‌مورگان چیس اولین بانکی بود که دفترکل توزیع‌شده‌ی خود، یعنی کوروم را ساخت. کوروم یک دفترکل توزیع‌شده بر پایه‌ی اتریوم است که بانک آن را به‌صورت یک نرم‌افزار متن باز ارا‌ئه می‌دهد. بعضی بانک‌ها، بلاکچین‌هایی را به صورت آزمایشی، در بستر کوروم ایجاد کرده‌اند.
بانک‌ها همواره از اینکه مجبور به استفاده از پلتفرمی هستند که توسط رقیب آن‌ها ساخته شده ناراضی بوده‌اند. منابع ناشناسی سال گذشته در مصاحبه با بخش مالی مجله‌ی تایمز (Financial Times) اذعان داشتند که بعضی بانک‌های رقیب به علت همکاری نزدیک کوروم با جی‌پی‌مورگان تمایلی به استفاده از آن ندارند.
این بانکداران همچنین در استفاده از دفترکل توزیع‌شده‌ی XRP نیز محتاطانه عمل می‌کنند.
دفترکل توزیع‌شده‌ی XRP از یک مکانیزم اجماعی استفاده می‌کند. در این مکانیزم 150 گره اعتبارسنجی به‌صورت هماهنگ باهم کار می‌کنند تا در هر دو الی سه ثانیه، یک ورودی جدید به دفترکل را اعتبارسنجی کنند. ریپل صاحب 7 مورد از این گره‌های اعتبارسنجی است و ادعا می‌کند که نمی‌داند چه کسی 143 تای دیگر را اداره می‌کند.
روساریو می‌گوید: «زمان زیادی نیاز است تا بانک‌های بزرگ کوروم را بپذیرند.»
او اشاره می‌کند: «اینکه به یک بازیگر بزرگ تبدیل شویم و تاثیرگذار عمل کنیم، بسیار بهتر از این است که یک استارت‌آپ میلیاردر بی فایده باشیم.»
باسمن می‌گوید: «مقیاس‌پذیری و مطمئن بودن بلاکچین، پیش‌تر به اثبات رسیده است. برای مثال دی‌تی‌سی‌سی (DTCC) در هر ثانیه 3000 قرارداد را از طریق بلاکچین خود به انجام می‌رساند. به‌نظر می‌رسد مسیر بازار و تکنولوژی بلاکچین هم‌جهت است.»
او اشاره می‌کند چیزی که ما اکنون شاهد آن هستیم، تغییر بازار در اثر فعالیت‌های ریپل و واکنش‌های دفاعی بانک‌های کارگزار است.
چالش سوئیفت
سوال دیگری که باید پرسید این است که آیا بانک‌ها آماده‌ی رها کردن شبکه‌ی سوئیفت و جایگزینی آن با ارزهای رمزنگاری‌شده هستند؟
اخیرا برخی بانک‌ها از تکنولوژی جی‌پی‌آی سوئیفت (Swift’s GPI technology) اعلام رضایت کرده‌اند. شبکه‌ی سوئیفت بین بانک‌هایی که همدیگر را از لحاظ قانونی و انطباق رگولاتوری بررسی کرده‌اند ایجاد شده است.
راسمن اشاره می‌کند که حتی اگر از جی‌پی‌ام کوین و کوروم استفاده شود، باز هم باید بررسی‌های شناخت مشتری و ضد پولشویی را انجام داد.
او همچنین بیان می‌کند: «تنها وظیفه‌ی توکن‌ها، تسریع تسویه‌ی قرارداد در بین دوطرف است و لازم است هر دو طرف معامله، وظایف کلی خود را به خوبی انجام دهند.»
باسمن می‌گوید: «در تصویری گسترده‌تر و کلی، ما در جهان متصلی زندگی می‌کنیم که همه چیز در لحظه اتفاق می‌افتد. شما به این ارزهای رمزنگاری‌شده نیاز دارید. اهمیت ندارد این ارز توسط بانک مرکزی ایجاد شده باشد یا یک سکه باشد، شما برای تسریع بخشیدن به روند معامله در یک فضای سنتی به آن‌ها نیازمندید. به عقیده‌ی شخصی من این ارزها سریع‌تر، ارزان‌تر و قابل اعتمادتر از محیط سوئیفت که 10 درصد خطا دارد هستند. بانک‌هایی نظیر جی‌پی‌مورگان قصد دارند جزو اولین حرکت‌کنندگان در این جهت باشند.»
منبع : American Banker
با سلام
این ادبیات نوشتاری نیست
“پوز ریپل و سوئیفت را بزند؟ “
سلام
حق با شماست
اصلاح شد
ممنون از تذکرتون