پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گزارش نشست «نقش فناوری‌های مالی و پرداخت در توسعه خدمات شهرهای هوشمند» در همایش تهران هوشمند / فاوای شهرداری؛ بودن یا نبودن؟
پرداخت خرد شهری چند وقتی است که نقل محافل خبری است. این سؤال مطرح می‌شود که کارمزد را چه فرد یا نهادی باید بپردازد و رگولاتوری چگونه انجام گیرد؟ سوالاتی که در پنل «نقش فناوری‌های مالی و پرداخت در توسعه خدمات شهرهای هوشمند» با حضور کارشناسان حوزه پرداخت، تلاش شد به آن پاسخ داده شود.
ماهنامه عصر تراکنش / نشست «نقش فناوری‌های مالی و پرداخت در توسعه خدمات شهرهای هوشمند» در دومین روز از همایش و نمایشگاه تهران هوشمند برگزار شد. در این نشست حسین اسلامی، معاون توسعه کسب‌وکار گروه داده‌پردازی بانک پارسیان؛ جعفر پشامی، مدیرعامل توسن سها؛ عماد ایرانی، معاون فنی شرکت فاش؛ مهدی عبادی، دبیر انجمن فین‌تک و ناصر غانم‌زاده، مدیرعامل استارت‌آپ نیو حضور داشتند و رضا قربانی، سردبیر ماهنامه عصر تراکنش به‌عنوان مدیر پنل حاضر بود.
در این پنل چالشی نقش فین‌تک‌ها در توسعه شهر هوشمند، نقش شهرداری‌ها در رگولاتوری پرداخت‌های خرد شهری و نحوه همکاری شرکت‌های بزرگ این صنعت برای رفع نیاز پرداخت‌های شهری مورد بررسی قرار گرفت.
در ابتدای این نشست استارت‌آپ‌های مانیکس، سی‌پی و جیب‌ایت به معرفی فعالیت‌ها و برنامه‌های خود پرداختند. در ابتدا محسن زادمهر، مدیرعامل مانیکس گفت: «مانیکس را دو سال پیش با ایده‌ای که از Paytm هندوستان گرفتیم آغاز کردیم. این سیستم پرداخت تجارت الکترونیک در حال حاضر بیش از 300 میلیون کاربر دارد. به اعتقاد من Paytm با کمترین هزینه زیرساخت خوبی برای پرداخت‌های هوشمند فراهم کرده بود و همین امر موجب شد تا ایده مانیکس را بر همین مبنا پیاده‌سازی کنیم. سه بخش مانیکس بانکداری دیجیتال، تجارت الکترونیک و خدمات الکترونیک است. برای رفتن به سمت شهر هوشمند خیلی جاها نیازمند پرداخت هوشمند هستیم که یکی از این حوزه‌های فراگیر، اینترنت اشیا است.»
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
Paytm چیست؟
Paytm یک سیستم پرداخت تجارت الکترونیک و کیف پول دیجیتال در هند است. این سیستم در 10 کشور هندی‌زبان دنیا در دسترس است.
[/mks_pullquote]
دیگر سخنران این نشست، علی بابایی بود که به معرفی جیب‌ایت پرداخت. او گفت: «یکی از نیازمندی‌های هوشمند، پرداخت هوشمند است و در این راستا پرداخت موبایلی یک راهکار است. در کنیا، سوییس و چین تعداد پرداخت‌های موبایلی به لحاظ کمیت قابل توجه است.»
او ادامه داد: «در تهران، جیب‌ایت با سرویس‌ها و پرداخت‌های موبایلی که ارائه می‌دهد و کور بانکی که توسط یک شریک چینی توسعه داده شده برای کاربران همگرایی را راحت‌تر کرده است. در جیب‌ایت تخفیف‌های اتفاقی با پشتیبانی 24 ساعته در روز داریم.»
اربابی، عضو هیات‌مدیره شرکت آتی شهر از cpay دیگر فردی بود که در ابتدای این پنل صحبت کرد. او گفت: «سامانه مدیریت و کنترل مکانیزه پارکینگ حاشیه‌ای گام اول شهر هوشمند در حوزه حمل‌ونقل است. این شرکت، پرداخت پارک حاشیه‌ای خیابان را با کیف پول خودرو (سی‌پی) در نظر گرفته است. افراد از طریق QR کد پرداخت را انجام داده و می‌توانند موجودی بگیرند.»
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
کوتاه از Cpay
پروژه CPAY در سال ۱۳۹۳ در شیراز آغاز شد و تعداد مشترکان آن تا پایان شهریور 1397 به بیش از 250 هزار مشترک رسید و روزانه در آن بیش از ۵۰ هزار تراکنش بانکی رخ می‌دهد. در حال حاضر CPAY در شهرهای تهران، شیراز، اصفهان و کاشان اجرا شده است.
[/mks_pullquote]
او ادامه داد: «از طریق دفاتر پیشخوان، سامانه‌های اینترنتی و باجه‌های شهری امکان استفاده از سی‌پی وجود دارد. ما علاوه بر زنجان و کاشان، پارک حاشیه‌ای را در تهران و در منطقه 2 پیاده‌سازی خواهیم کرد.»
فین‌تک در شهر هوشمند
در ابتدای این پنل، رضا قربانی، سردبیر ماهنامه عصر تراکنش سوالی را مطرح کرد. او گفت: «جایگاه کسب‌وکارهای فین‌تک در شهر هوشمند کجاست؟»
در پاسخ به این سؤال، حسین اسلامی، معاون توسعه کسب‌وکار گروه داده‌پردازی بانک پارسیان گفت: «شهر هوشمند، شهر سنسور و ابزار نیست. شهری است که کیفیت زندگی در آن بالاست. در شهر هوشمند تصمیمات هوشمند گرفته می‌شود. در حقیقت هر چقدر بتوانیم تسهیل‌گری کنیم شهر، هوشمندتر می‌شود. هر چقدر خدمت به سمت خدمت‌گیرنده برود، شهر، هوشمندتر خواهد شد و در اینجا فین‌تک مطرح می‌شود.»
دیگر موضوع مطرح‌شده در این نشست این بود که آیا کسب‌وکارهای تهران توانسته‌اند ما را به شهر هوشمند نزدیک کنند؟
جعفر پشامی، مدیرعامل توسن سها درباره این موضوع عنوان کرد: «پرداخت در اتوبوس‌ها زمینه اولیه پرداخت خرد بود. در ابتدا پرداخت خرد از سمت شهرداری‌ها مطرح شد و پس از آن شرکت‌ها در راستای اهداف شهر هوشمند فعالیت خود را آغاز کردند.»
قربانی به این مساله اشاره کرد که کسب‌وکارهای فین‌تک بیشتر در حوزه پرداخت، فعال هستند و هنوز وارد سایر بخش‌ها مانند بیمه و بورس نشده‌اند. او از دبیر انجمن فین‌تک پرسید که کسب‌وکارهای فین‌تک چه نقشی در شهر هوشمند دارند؟
مهدی عبادی، در این‌باره با بیان اینکه فین‌تک یک جایگاه زیرساختی دارد و مستقیم در شهر هوشمند تاثیرگذار نیست، گفت: «فین‌تک‌ها زیرساخت پرداختی را تأمین می‌کنند. این موضوع که کسب‌وکارهای فین‌تک در حوزه پرداخت فعالیت بیشتری دارند، مطرح شده، اما حقیقت این است که حوزه پرداخت مهیاتر بوده و اگر در حوزه‌های دیگر هم شرایط فراهم باشد، فین‌تک حضور خواهد داشت. در انجمن فین‌تک این موازنه در حال تغییر است.»
ناصر غانم‌زاده، مدیرعامل استارت‌آپ نیو درباره جایگاه استارت‌آپ‌های فین‌تک در شهر هوشمند گفت: «ما استارت‌آپ فانتزی زیاد داریم و این یکی از معایب اکوسیستم است. ما به سمت شهر دیجیتال می‌رویم، اما نام آن را شهر هوشمند می‌گذاریم. البته بسیاری از این امکانات برای مردم آرامش ایجاد می‌کند.»
قربانی از عماد ایرانی، معاون فنی شرکت فاش در مورد استارت‌آپ‌های فانتزی پرسید. او در پاسخ گفت: «قرار نیست فین‌تک‌ها شهر را هوشمند کنند. فین‌تک‌ها همه جا هستند و تعریف مشخصی دارند. به‌عنوان مثال در حال حاضر ما سیستم اعتباری نداریم و این یکی از بخش‌هایی است که فین‌تک‌ها می‌توانند در آن فعال باشند. فین‌تک‌ها خیلی بیشتر از اینکه تنها در پرداخت کرایه اتوبوس کمک کنند، می‌توانند مفید باشند. من چیزی به‌نام استارت‌آپ فانتزی را قبول ندارم؛ زیرا تا ایده‌های بد و ایده‌هایی که شکست می‌خورند وجود نداشته باشند، ما رشد نمی‌کنیم.»
حضور شهرداری در حوزه پرداخت
پشامی در ادامه با طرح چند پرسش جهت پنل را تغییر داد و گفت: «آیا شهرداری می‌تواند پیش‌برنده موضوع پرداخت‌های خرد شهری باشد؟ آیا شهرداری باید کیف پول خودش را داشته باشد یا اجازه دهد شرکت‌های فین‌تکی وارد شوند؟ و اینکه چقدر شهرداری‌ها متولی پرداخت خرد شهری هستند؟»
او ادامه داد: «بعضی شهرداری‌ها نقش متصدی را بازی می‌کنند؛ نه‌تنها مناقصه می‌گذارند، بلکه بخشی از پروژه را در شهرداری انجام می‌دهند و حتی می‌خواهند صدور کارت، رسوب پول و تسویه‌حساب را هم انجام دهند، اما شهردای می‌تواند نقش دیگری داشته باشد که به اصطلاح قابلگی گفته می‌شود و کمک می‌کند نوزادی متولد شود.»
اسلامی نیز در تأیید صحبت‌های پشامی گفت: «من معتقدم شهرداری نباید وارد رگولیشن و درآمدزایی شود. شهرداری باید کاری کند تا شهروندان خوشحال باشند و نباید از فین‌تک‌ها پول دربیاورد.»
ایرانی در خصوص تعلل بانک مرکزی برای پرداخت خرد گفت: «در حوزه تاکسی شرکت تاکسیرانی تهران و شهرداری تهران چون نیاز وجود داشت و کسی هم کاری نکرد، ورود کردند و من این اتفاق را خوب می‌بینم.»
عبادی نیز گفت: «شهرداری وقتی تعلل بانک مرکزی را دیده و نیاز هم وجود داشته وارد این حوزه شده؛ ولی در حوزه تسویه نباید وارد می‌شد.»
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
مستند پرداخت‌یار
بانک مرکزی اواسط مهرماه ۱۳۹۶ سیاست فناوری مالی و ضوابط پرداخت‌یارها را منتشر کرد. نزدیک به یک سال از آن نسخه گذشت تا روزهای آخر مردادماه امسال ویرایش سوم این مستند توسط بانک مرکزی منتشر شد.
[/mks_pullquote]
او با اشاره به انتشار مستند پرداخت‌بان گفت: «وقتی این مستند را می‌خوانیم حس می‌کنیم بانک مرکزی اصلاً پرداخت‌بان را نمی‌شناسد. در این حوزه، شرکت‌های بزرگ می‌توانند رگولاتوری پرداخت و مالی در این حوزه را به عهده بگیرند.»
پشامی در ادامه این موضوع گفت: «شهرداری این مسیر را آغاز کرده؛ اما در ادامه مسیر بهتر است سازمان فاوای شهرداری در آن نباشد، چون سیستم پرداخت خرد، زیرساختی است که بعداً می‌خواهد از شهرداری خارج شود.»
سختی کار با بزرگان
ایرانی گفت: «همه به شرکت‌های بزرگ اشاره کردند؛ اما حقیقت این است که شرکت‌های استارت‌آپی بزرگ، استارت‌آپ‌های کوچک را راه نمی‌دهند. ما طرحی را به‌عنوان پرداخت خرد شهری ارائه کردیم، در این طرح همه کسانی که در این حوزه فعالیت کرده‌اند و صاحب‌نظر هستند، می‌توانند بیایند و نظرات خود را مطرح کنند. به اعتقاد من تجربه ثابت کرده که نمی‌توان کار را به شرکت‌های بزرگ سپرد. یکی از دلایل ورود شهرداری به این حوزه هم این بوده که همه بتوانند وارد این فضا شوند.»
در ادامه غانم‌زاده با بیان اینکه نمی‌توانیم جلوی رقابت را بگیریم، گفت: «من مخالف این قانون‌گذاری‌ها هستم.»
عبادی دغدغه مطرح‌شده را درست خواند، اما گفت: «با این کار محملی به وجود می‌آید و باعث چیزی به نام شاپرک می‌شود که انتقادات زیادی در خصوص آن مطرح است.»
ایرانی به مدل دریافت کارمزد در کشور اشاره کرد و گفت: «48 درصد تراکنش‌ها در کشور ما زیر 20 هزار تومان هستند. روزی 120 میلیون تراکنش در شبکه شتاب داریم. تنها مشکلی که پیش روی همه قرار دارد مدل غلط کارمزدی ماست. در دنیا پذیرنده‌ها کارمزد را می‌پردازند، اما در کشور ما این‌طور نیست، تا مدل دریافت تغییر نکند، هیچ‌کدام از این شرکت‌ها رشد نمی‌کنند.»
پشامی سوالی را مطرح کرد و گفت: «وقتی کارت شهروندی وارد سوپر مارکت می‌شود، کارمزد را چه کسی باید بدهد؟ امیدوارم به جایی برسیم که یکسری شرکت‌ها مجوز پرداخت خرد را داشته باشند و سازمان فاوا اجازه دهد شرکت‌هایی که مجوز بانک مرکزی را دارند به این حوزه ورود کنند.»
