پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
دفترکل توزیع‌شده نوعی سیستم دیجیتال برای ثبت و نگهداری تراکنش دارایی‌ها است. در این مدل، تراکنش‌ها به همراه جزئیات آن به‌طور هم‌زمان در چندین مکان نگهداری می‌شود. برخلاف پایگاه‌های داده سنتی، دفاترکل توزیع‌شده هیچ مرکز داده متمرکزی ندارند.
دفاترکل توزیع‌شده به نحوی طراحی‌شده‌اند که هر گره در شبکه هم‌زمان پردازش و تأیید تراکنش‌ها را بر عهده دارد؛ یعنی هر گره هم در ساخت رکورد از هر آیتم و هم در ایجاد اجماع بر صحت آن نقش دارد. دفترکل توزیع‌شده برای ثبت داده‌های ثابت مانند اسامی و فهرست‌ها و همچنین داده‌های پویا و متغیر مانند تراکنش‌ها کاربرد دارد.
این معماری کامپیوتری تحولی عظیم در ثبت و نگهداری داده‌ها است که روش گردآوری و ارتباط میان اطلاعات را به کلی تغییر می‌دهد.
تاریخچه دفترکل
وجود دفترکل برای ثبت تراکنش‌ها و داده‌های مشابه ضروری است و قرن‌هاست که به شکل کاغذی استفاده می‌شود. با گسترش کامپیوترها در اواخر قرن بیستم، دفاترکل دیجیتال که از همه نظر مشابه دفاترکل کاغذی بودند ارائه و به کار گرفته شدند. در دفاترکل سنتی و حتی مدل‌های دیجیتال، وجود یک نهاد مرکزی برای اعتبارسنجی و تأیید صحت اطلاعات ثبت‌شده ضروری است. سیستم بانکداری سنتی نمونه‌ای از این دفاتر است که مسئولیت تائید تمامی تراکنش‌های مالی را بر عهده دارد.
در قرن بیست و یکم، فناوری، با کمک الگوریتم‌های پیشرفته رمزنگاری، ثبت داده‌ها را یک گام به جلو برده و دفاترکل توزیع‌شده را به فناوری ایده آل برای ضبط اطلاعات بدل کرده است.
پیاده‌سازی دفترکل توزیع‌شده
بلاکچین تراکنش‌ها را به شکل زنجیره‌ای از بلوک‌ها ذخیره و سپس آن را میان گره‌های شبکه مخابره می‌کند، بهترین نوع شناخته‌شده از فناوری دفتر کل توزیع‌شده است. رمزارز بیت‌کوین که در سال ۲۰۰۹ به‌عنوان اولین رمزارز معرفی شد، نوعی شبکه نظیربه‌نظیر است که از فناوری دفاترکل توزیع‌شده بهره می‌برد.
بلاکچین اولین دفترکل توزیع‌شده کاربردی است که در قرن گذشته مردم با آن آشنا شده‌اند. به همین دلیل طبیعی است که مردم دو واژه بلاکچین و دفترکل توزیع‌شده را به‌جای یکدیگر به کار برند. در حقیقت بلاکچین نوعی دفترکل توزیع‌شده است که زیرمجموعه‌ای از یک تعریف کلی‌تر است؛ درست مانند اتومبیل که یک زیرمجموعه برای وسایل نقلیه است.
با توسعه و گسترش دنیای رمزارزها، شاهد پروژه‌های جدیدی هستیم که با استفاده از ایده دفاتر کل توزیع‌شده ساخته و ارائه می‌شوند. هش‌گراف و تنگل از جمله شبکه‌هایی هستند که از دفاترکل توزیع‌شده بهره برده‌اند.
چرا دفاترکل توزیع‌شده اهمیت دارند؟
یکی از توانایی‌های دفاترکل توزیع‌شده عدم نیاز به نهادهای مرکزی و واسطه‌ها برای ثبت و اعتبارسنجی تراکنش‌ها است. به همین علت کارشناسان باور دارند با کمک این فناوری می‌توان سرعت تراکنش‌ها را افزایش داد.
دفاترکل‌توزیع‌شده به نحوی طراحی‌شده‌اند که هر عضو شبکه اطلاعات تمامی داده‌ها را در اختیار دارد؛ به‌عبارت‌دیگر هر گره یک نسخه پشتیبان از اطلاعات شبکه را در خود دارد و دست‌کاری اطلاعات و هک کردن سیستم بسیار پیچیده و سخت خواهد بود.
شفافیت ویژگی مهم دیگری است که به دفاتر کل توزیع‌شده نسبت داده می‌شود. در دفاترکل توزیع‌شده تمامی داده‌ها در سطح شبکه به اشتراک گذاشته می‌شوند و در دسترس عموم قرار دارند.
مزایای دفترکل توزیع‌شده
بیشترین منافع فناوری دفترکل توزیع‌شده در کاربردهای اقتصادی و تراکنش‌های مالی است. هرچه کاربرد رمزارزها در سطح جهان افزایش یابد و گسترده‌تر شود، دفاترکل توزیع‌شده هم رشد خواهند کرد و توسعه خواهند یافت. شاید به همین علت است که بانک‌ها و مؤسسات مالی متولیان اصلی این فناوری نامیده می‌شوند.
با این حال دفترکل توزیع‌شده می‌تواند در حوزه‌های دیگر نیز کاربردهایی داشته باشد. در حال حاضر شرکت‌های فناور در تلاش هستند تا از این فناوری برای پیاده‌سازی برخی از فرآیندهای دولتی و مبادلات تجاری بهره‌برداری کنند.
متخصصان معتقدند این فناوری می‌تواند برای کارهایی مانند جمع‌آوری مالیات، نقل‌وانتقال اسناد و املاک، توزیع مزایای اجتماعی و حتی فرآیندهای انتخاباتی به کار گرفته شود.
همچنین اشخاص حقیقی با کمک این فناوری قادر خواهند بود کنترل بهتر و بیشتری بر اطلاعات شخصی خود داشته باشند و هر زمان که لازم باشد، بخشی از داده‌های خود را در اختیار دیگران قرار دهند. یکی از مثال‌های کاربردی این روش، اشتراک‌گذاری داده‌های پزشکی افراد با پزشکان و مراکز درمانی است.
علاوه بر کاربردهای ذکرشده، از دفاترکل توزیع‌شده می‌توان برای ره‌گیری بهتر حقوق مربوط به کپی‌رایت و مالکیت معنوی آثار هنری مانند کتاب و فیلم و … کمک گرفت.
آینده فناوری دفتر کل توزیع‌شده
اینکه دفاترکل توزیع‌شده مانند بلاکچین چگونه شیوه عملکرد دولت‌ها، مؤسسات و کارخانه‌ها را متحول می‌کند سؤالی است که هنوز به‌درستی پاسخ داده نشده است. سؤالی که بسیاری از تحقیقات علمی و مؤسسات مالی به دنبال پاسخی برای آن هستند. آیا فناوری دفتر کل توزیع‌شده برای پیاده‌سازی در مقیاس بزرگ قابل‌اعتماد است؟
عدم وجود قوانین مشخص برای این مدل جدید نگهداری و جابجایی داده‌ها و همچنین چالش‌های امنیتی برای پیاده‌سازی این فناوری در مقیاس بزرگ هنوز موانع اصلی در اجرای گسترده این فناوری هستند.
