پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مقایسه بازار رمزارز با دیگر بازارهای سرمایه / کدام یک برای سرمایه‌گذاری مناسب‌تر هستند؟
افراد زیادی در سراسر جهان با فعالیت در بازارهای سرمایه کسب درآمد می‌کنند. اگرچه تا همین چند سال پیش بازارهای سرمایه‌ای در ایران تنها به بورس محدود می‌شد اما ظهور و فراگیر شدن رمزارزها فرصت جدیدی برای کسب درآمد در اختیار سرمایه‌گذاران قرار داد.
برخی سرمایه‌گذاران و معامله‌گران سنتی همان ابتدا فرصت را غنیمت شمردند و تمام یا بخشی از دارایی خود را به این بازار نوظهور و به‌ظاهر پرسود منتقل کردند و برخی دیگر منتظر نتایج گروه اول نشستند تا ابتدا جوانب را بسنجند و سپس محتاطانه برای ورود به این دنیای ناشناخته تصمیم بگیرند.
به طور کلی باید گفت طی این سال‌ها نظرات در مورد بازار رمزارز متفاوت بوده است. برخی معتقدند این بازار به‌کلی با دیگر بازارهای سرمایه‌ای تفاوت دارد و بعضی دیگر این بازار را از جهاتی مشابه دیگر بازارهای سنتی مانند بورس می‌دانند. در ادامه قصد داریم به مقایسه این بازارها بپردازیم.
شباهت‌های بازار رمزارز و دیگر بازارهای مالی
اگرچه یافتن شباهت این بازارها با یکدیگر کار چندان سختی نیست اما مهم‌ترین شباهات را می‌توان در سه بخش زیر مشاهده کرد.
شیوه عملکرد
در هر دو بازار رمزارز و بورس، ارزش دارایی به میزان عرضه و تقاضا وابسته است؛ یعنی میزان تمایل عمومی به یک سهم یا رمزارز ارزش آن را مشخص می‌کند. اگر فردی حاضر باشد مبلغی بیش از خریدار قبلی برای یک دارایی پرداخت کند، قیمت بالا می‌رود و اگر هیچ‌کس حاضر به خرید در یک بازه زمانی مشخص نباشد و البته کسانی هم باشند که بخواهند از شر دارایی خود خلاص شوند، قیمت کاهش می‌یابد.
تأثیرپذیری از عوامل بیرونی
در بازار رمزارز هم مانند بورس، ارزش دارایی از عوامل دیگر متأثر است. ارزش سهام به عملکرد کلی شرکت‌ها و تصمیم‌گیری‌های مهم هیات‌مدیره وابسته است. در مورد رمزارزها نیز کاربرد رمزارز و میزان فراگیری استفاده در جامعه عامل تعیین‌کننده ارزش است.
معامله با ارز رایج
شباهت سوم بازار رمزارز و دیگر بازارهای سرمایه این است که در هر دو بازار ارزش دارایی با ارزهای رایج سنجیده می‌شود. البته اگر رویای رمزارزها به حقیقت بپیوندد، ممکن است این شرایط تغییر کند؛ اما در حال حاضر بیشتر سرمایه‌گذاران ارزش دارایی خود را با ارزهایی مانند دلار، یورو و البته در ایران با ریال می‌سنجند.
شاید همین دلایل کافی باشند تا سرمایه‌گذاران تطبیق یافتن با بازار رمزارزها را ساده بدانند؛ اما این تنها یک روی سکه است و تفاوت‌های اساسی نیز وجود دارد که نباید نادیده گرفت.
تفاوت‌های بازار رمزارز با دیگر بازارهای مالی
به همان میزان که شباهت این بازارها به چشم می‌آید، تفاوت آنها نیز خودنمایی می‌کند. برخی از این تفاوت‌ها بزرگ و اساسی و برخی جزئی و قابل‌چشم‌پوشی هستند. مهم‌ترین تفاوت این بازارها را نیز می‌توان در بخش‌های زیر بیان کرد.
ساعات کاری
بازارهای سرمایه‌ای ساعاتی برای شروع و پایان معاملات دارند و تمامی فعالان در این ساعات می‌توانند برای خرید یا فروش دارایی خود اقدام کنند. در بازار رمزارزها اما ساعاتی برای شروع و پایان روز کاری تعریف‌نشده و خریدوفروش و البته نوسان قیمت در تمامی ساعات شبانه‌روز و هفت روز هفته در جریان است.
شیوه سرمایه‌گذاری
در بازارهایی مانند بورس، سرمایه‌گذار در حقیقت بر کسب‌وکار شرکت سرمایه‌گذاری می‌کند؛ یعنی روی کاغذ مالک بخشی از شرکت می‌شود. در بازار رمزارزها اما چنین مالکیتی وجود ندارد و سرمایه‌گذار پول خود را برای خرید پولی دیگر خرج می‌کند.
دستکاری در قیمت‌ها
در بازارهای سنتی دستکاری بازار به‌ندرت اتفاق می‌افتد، اما در بازار رمزارزی هیچ نهاد نظارتی وجود ندارد و این اتفاق چندان نادر نیست. حجم بازارهای رمزارزی زیاد نیست و بخش زیادی از آن در اختیار عده معدودی قرار دارد. طبیعی است که این افراد به‌راحتی بازار را دستکاری و قیمت‌ها را بالا و پایین کنند.
سرعت عملکرد
بازار رمزارز بسیار سریع‌تر از بازارهای مالی سنتی عمل می‌کند. این سرعت زیاد بر همه‌چیز تأثیرگذار است. قیمت‌ها سریع بالا می‌روند، سریع کاهش می‌یابد و البته نوسانات شدیدتری دارد. این فضا فرصت مناسبی برای نوسان‌گیری و سفته‌بازی فراهم می‌کند که در بازارهای مالی سنتی کم‌تر پیش می‌آاید.
پیدایش دارایی‌های جدید
درنهایت از آنجا که رقبا خیلی راحت‌تر در بازار رمزارزها وارد می‌شوند، رمزارزهای قدیمی سریع‌تر از شرکت‌های قدیمی می‌میرند و از چرخه رقابت خارج می‌شوند. هیچ دلیلی برای وجود هزاران رمزارز وجود ندارد درحالی‌که دلیل زیادی برای وجود هزاران شرکت مختلف وجود دارد.
عملکرد مالی
بازار رمزارز و بازارهای مالی سنتی دیگر را از نظر عملکرد هم می‌توان مقایسه کرد. بر اساس گزارش تریدینگ ویو در سال ۲۰۱۷ که سال طلایی رمزارزها هم لقب گرفت، رشد بازار رمزارزی برای رمزارز ریپل با بیشترین میزان رشد تا ۲۸۰۰۰ درصد بوده؛ درحالی‌که در همین سال بازار سهام رشد چشم‌گیری نداشته و هانگ سنگ با بیشترین رشد در بورس جهانی تنها ۳۶ درصد افزایش قیمت داشته است.
کلام آخر
بازار رمزارز اگرچه شباهت‌هایی با دیگر بازارهای سرمایه دارد اما فضای آن بسیار متفاوت است و تجارب گذشته در بازار سنتی موفقیت در این بازار را تضمین نخواهد کرد.
با وجود تفاوت‌هایی که بیان شد، بازار رمزارزی فضایی پرریسک‌تر است و احتمال از دست دادن سرمایه در آن به‌مراتب بیشتر از بازارهای سنتی است. از سوی دیگر ویژگی‌های خاص بازار رمزارزی احتمال کسب سود بیشتر در زمان کم را به همراه دارد.
