پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
همبنیانگذار «اولبلاک»: استخراج ماینینگ در فضای غیرصنعتی امکانپذیر نیست
بازار داغ استخراج ارزرمزها به خصوص بیتکوین در ایران یک دلیل ساده دارد؛ ارزان بودن قیمت برق. همین مساله نیز باعث شده که خیلیها ایران را مهد استخراج بیتکوین در دنیا بدانند و خیلی از ایرانیها به سودای یک شب پولدار شدن مزرعههای استخراج ارزهای رمزنگاریشده را راه بیندازند. این بازگشت سرمایه سریع که کمتر از یکسال و نیم است تنها روی خوش ندارد؛ جعل و تقلب هم به وفور در آن صورت میگیرد.
اما این جعل و تقلب چرا و چگونه رخ میدهد؟ حقیقت ماجرا چیست؟ برای اینکه پاسخ این سوالات را بگیریم با همبنیانگذار «اولبلاک» درباره چالشهای این صنعت گفتوگویی انجام دادیم که مشروح آن در ادامه آورده میشود.
مهرداد فرنوش، همبنیانگذار اولبلاک راهاندازی مزارع استخراج بیتکوین را یک بحث کاملاً صنعتی میداند. او میگوید: «استخراج بیتکوین بر روی گوشی و نرمافزار به صورت غیرصنعتی انجام میشود، به همین دلیل احتمال درآمد آن تقریباً صفر است. میتوان گفت قدرت یک دستگاه پیشرفته ماینینگ یک میلیون برابر بیشتر از قدرت پردازشی کارت گرافیک نسبتاً روز دنیا است. بنابراین تقریبا غیر ممکن است که با ابزارهایی که در میان مردم موجود است، بتوان بیتکوین استخراج کرد.»
او ادامه میدهد: «از طرف دیگر ارزهایی وجود دارند که با استفاده از کارتهای گرافیک مانند اتریوم استخراج میشوند. این ارزها با سرمایهگذاریهای کوچک امکانپذیر نیست و هزینه زیادی را میطلبد.»
انتشار خبرهای جعلی به قصد کلاهبرداری
فرنوش با اشاره به اینکه خبرهای جعلی در این زمینه به وفور دیده میشود، میگوید: «بیشتر خبرهای جعلی که عمداً و به قصد کلاهبرداری منتشر میشوند، از سوی کسانی است که با گرفتن مبلغی، دستگاه ماینینگ را راهاندازی میکنند و نمیتوان به آنها اطمینان کرد.»
همبنیانگذار «اول بلاک» اضافه میکند: «طبق آمار غیررسمی در ایران حدود 60 تا 100 هزار دستگاه ماینینگ در فارمها فعالیت دارند که میزان مصرف برق هر کدام از آنها حدوداً یک و نیم کیلو وات در ساعت است. این دستگاهها به دلیل هزینههای زیاد زیرساخت و تجهیزات آن به صورت شخصی به صرفه نیستند. تقریباً میتوان گفت بیشتر آنها در فارم قرار دارند. تعداد آنها در هر فارم از 20 تا 30 دستگاه شروع میشود و به دو تا سه هزار دستگاه میرسد.»
او به نوع و قیمت دستگاهها اشاره میکند و میگوید: «دستگاههای مختلفی وجود دارد که هر کدام از آنها هزینههای متفاوتی دارد. به عنوان مثال دستگاه «انت ماینر S9» قیمت آن 392 دلار است. ولی با هزینههای گمرکی، قیمت آن زیادتر هم میشود.»
هزینه برق دستگاهها هم مزیت و هم ریسک است
فرنوش با بیان اینکه استخراج ارزهای دیجیتال از شهریورماه به رسمیت شناخته شده، میگوید: «در این مورد دبیر شورای عالی فضای مجازی رسما استخراخ این ارزرمزها را به عنوان صنعت پذیرفت و به دستگاههای ذیربط دستور داده شد تا فرآیندهای سازمانیشان را با صنعت جدید تطبیق دهند. ولی اجرای این مساله مقداری زمانبر است.»
او توضیح میدهد: «استخراج بیتکوین به این صورت است که معادلهای در میزان توان پردازشی آن دستگاهها و میزان جایزهای که شبکه به آن اختصاص میدهد وجود دارد اما نقطه بحرانی در صنعت ماینینگ، هزینه برق آن است. همانطور که مشخص است هرکدام از این دستگاهها که به صورت معمول یک و نیم کیلو وات در ساعت مصرف دارند، به صورت شبانهروزی روشن هستند و مصرف برق بالایی دارند. میتوان گفت تقریباً 80 تا 90 درصد هزینههای یک فارم، هزینه برق آن است.»
به گفته فرنوش قیمت برق در کشورهای مختلف متفاوت است. اتفاق مهمی که میافتد این است که وقتی سودآوری استخراج در دنیا کم شود، قیمت بیتکوین هم پایین میآید. در این صورت بعضی از دستگاهها دیگر مقرون به صرفه نیستند، آنها را خاموش میکنند یا ظرفیت فعال را پایین میآورند؛ با این امید که روزی بیتکوین بالا رود و این صنعت به صرفه شود.
او با این توضیحات به مزیت ارزان بودن قیمت برق در کشور اشاره میکند و میگوید: «وقتی قیمت برق ما پایین است، جزو آخرین کشورهایی هستیم که دستگاههای خود را خاموش میکنیم. چراکه تا زمان زیادی هزینههایمان کمتر از درآمدمان خواهد بود و میتوانیم از نسبت درآمد بالای بیتکوین بهره ببریم. به همین دلیل اگر زیرساختهای ماینینگ در ایران فراهم شود، جذابیتهایی برای استخراج پیدا میکند.»
همبنیانگذار «اولبلاک» با ذکر این مساله که هزینه برق میتواند موجب ریسک هم باشد، گفت: «در ایران بسیاری از مصرف برق ما در زمانهای اوج مصرف برق است و نیروگاهها مقدار زیادی برق مازاد در کشور تولید میکنند. بعضی از نیروگاههای خرد هم وجود دارند که کل برقشان را به دلیل به صرفه نبودن وارد شبکه توزیع نمیکنند. این برقها میتواند در صنعت ماینینگ استفاده شود. مزیت آن در این است که این برقها در مقیاس بزرگ میتواند برای بنگاههای اقتصادی و نیروگاههایی که برق تولید میکنند، درآمد ارزی داشته باشد.»
ماینینگ غیرصنعتی در بیتکوین معنی ندارد
فرنوش با اشاره به اینکه ماینینگ غیرصنعتی در بیتکوین معنی ندارد، میگوید: «میتوان اتریوم را به صورت غیرصنعتی استخراج کرد ولی ابعاد آن از نظر حجم تولید کمتر از بیتکوین است.»
همبنیانگذار «اولبلاک» معتقد است بحث ماینینگ باید قانونی شود. او میگوید: «دلیل اصلی موضوع این است که افرادی سودجو از خلأ قانونی استفاده میکنند و کیفیت کار پایین میآید. قانونی شدن این صنعت باعث میشود افرادی که وارد صنعت میشوند، از وجود سرمایه خود در بلندمدت مطمئن شوند و بتوانند پیگیری قانونی آن را انجام دهند. اما قانونی شدن هم فرآیندی مانند گرفتن مجوز، عوارض و مالیات دارد که پیچیدگیهای خودش را دارد و به این صنعت ضرر میرساند.»
او در پایان گفت: «با این اوصاف ورود به حوزه ارزهای رمزنگاریشده یک فعالیت صنعتی است و نیاز به سرمایهگذاری دارد. ممکن است عدهای برای ورود به این حوزه اطلاعات درستی درباره میزان سوددهی خود نداشته باشند که ما در سایت اولبلاک بخشی را با عنوان محاسبهگر فارم قرار دادهایم؛ کاربران میتوانند از این قسمت برای آگاهی از سود فعالیت در حوزه ارزهای رمزنگاریشده بهره ببرند.»
با درود به سرکار خانم شمس بابت قلم شیوا و روانشون.
آنچه در خصوص هزینه های پایین ماینینگ به جهت نرخ پایین برق در ایران مطرح شده است، به نظر می رسد که در باغ سبز نشان دادن جهت ورود به این بازی است.
هزینه مشهود ماینینگ، هزینه های پرداختی بابت سخت افزارها و انرژی مصرفی می باشد، در حالی که هزینه های جانبی چون آسیب های وارده به محیط زیست و گرم شدن زمین که موجب شده است تا عمدتاً کشورهای صنعتی، کشورهای دیگر را بارانداز فارم های استخراج ارزهای دیجیتال نمایند، بالاتر از درآمد حاصل از ماینینگ خواهد بود.
به نظر ارزهای دیجیتال بخشی از مقوله پرطمطراق بلاک چین می باشد که از دیدگاه اینجانب، فایده عدم ورود به این بخش بیشتر از زیان عدم ورود خواهد بود و شایسته است از بلاکچین در حوزه اطلاعات بهره برداری شود.