راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

برای حمایت از حقوق سهامداران خرد به ابزارها و روش‌های مناسبی نیاز است

سید فرهنگ حسینی، تحلیل‌گر ارشد بازار سرمایه؛ هفته‌نامه اطلاعات بورس / حفظ و دفاع از حقوق سهامداران خرد یکی از چالش‌های مهم در بازارهای مالی است. بازارهای مالی به بلوغ رسیده، ابزارها و روش‌های مناسبی برای حمایت از حقوق سهامداران خرد طراحی و پیاده‌سازی ساخته و حقوق سهامداران خرد و اقلیت را به نحو مناسبی حفظ می‌کنند.

در ایران، به‌دلیل قدیمی بودن قانون تجارت و عدم نیاز به ابزارها و راهکارهای این موضوع در زمان تصویب این قوانین در بیش از نیم‌قرن پیش، حقوق سهامداران خرد چندان موردتوجه قانون‌گذار نبوده است.

هرچند با تصویب قانون بازار اوراق بهادار در سال ۱۳۸۴ تغییرات اساسی در این حوزه رخ داده و بر اساس قوانین و دستورالعمل‌های بورس توجه مناسبی به حقوق این سهامداران شده است، اما به‌دلیل اینکه پایه قوانین و تفکر در خصوص سهامداران خرد از نیاز واقعی و روز جامعه فاصله دارد، عملا موفق به تامین حقوق سهامداران خرد نشده است.

این موضوع سبب شده تا در رتبه‌بندی ایران در سهولت در کسب‌وکار در سال ۲۰۱۹، حمایت و محافظت از حقوق سهامداران خرد کمترین امتیاز را به دست بیاورد.

البته راهکارهای متعددی در این خصوص قابل تبیین است. بخشی از این اقدامات، الزامات گزارش‌دهی، شفافیت و اطلاع‌رسانی است که هرچند توسط شرکت‌ها انجام می‌شود، اما نمی‌تواند در تصمیم‌گیری و تصمیم سازی موثر واقع شود.

موضوع دیگر، مساله رای‌گیری و حقوق سهامداران خرد است. در این خصوص به‌دلیل تعداد بالای سهامداران، امکان تجمیع و حضور و استفاده از رای در تصمیم‌گیری‌ها در مجامع وجود ندارد. درحالی‌که حق رای، یکی از حقوق تبعی از حق مالکیت به شمار می‌آید. بدین ترتیب به نظر می‌رسد که ایجاد راهکار برای حضور موثر در گام نخست و سپس تجمیع و یکپارچگی رای ضروری است.

البته در خصوص افزایش امکان و دامته حضور سهامداران، راهکار پیشنهادی استفاده از مجامع آنلاین است و همچنین به‌منظور تجمیع و بلوک‌سازی رای سهامداران خرد و تبیین منافع آنها، فعالیت کانون‌های سهامداران حقیقی می‌تواند مفید باشد.

اما راهکار اساسی در این خصوص به‌کارگیری نهادهای امین دارایی (custodian) و رای‌دهی به نمایندگی (proxy voting) است. بدین ترتیب گروه‌های سهامداری مختلف و سیاست‌ها و برنامه‌های کلی و همچنین در خصوص شرکت‌های مختلف را می‌توانند تبیین و سهامداران می‌توانند رای خود را به گروه‌های سهامداری موردنظر خود بر اساس برنامه‌ها و سیاست‌های آن‌ها ارایه کنند.

بدین ترتیب، سهامداران خرد نفوذ قابل‌توجه در تصمیم‌گیری انتخاب اعضای هیات مدیره و تصویب معاملات ۱۲۹ دارند.

همچنین در خصوص اجرایی پذیر بودن این موضوع، با توجه به قوانین و مقررات فعلی، این موضوع قابل‌اجراست. ازآنجایی‌که حق اصلی سهامدار، یعنی مالکیت به‌صورت الکترونیکی قابل معامله است، پس حق رای و وکالت حق رای نیز به‌صورت الکترونیکی قابل‌انتقال موردی یا کلی بوده که به استناد قانون تجارت الکترونیک و داده پیام امن در بستر آن، امکان برگزاری مجمع آنلاین نیز به لحاظ حقوقی و قانونی میسر است.

در مجموع حضور مدیر مستقل یا نماینده سهامداران خرد و فعالان سهامداری در هیات مدیره یکی از راهکارهای موثر است.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.