پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مدیرعامل شرکت توسعه گردشگری ایران اعلام کرد تا کمتر از یک ماه دیگر امکان رزرو آنلاین هتل‌های ایران در سایت‌های بین‌المللی وجود دارد؛ امکانی که با سرمایه‌گذاری، ایجاد زیرساخت و تعامل با شرکت‌های خارجی‌شکل خواهد گرفت.
به گزارش دنیای اقتصاد، علی جیرفتی گفت: «با توجه به ارتباط انجام‌شده با یکی از کانال‌های رزرواسیون و فروش هتل که یکی از بزرگ‌ترین کانال‌های این حوزه در دنیاست، هتل‌های ایران، کددار و پنل‌دار می‌شوند و این کدها در اختیار سایت‌های فروش در دنیا قرار می‌گیرد تا هر سایت فروش بتواند هر یک از هتل‌های ایران را در سایت خود داشته باشد.»
پیوستن به سیستم‌های جهانی رزرواسیون هتل‌ها این قابلیت را ایجاد می‌کند تا میزان گردشگران انفرادی که روزبه‌روز به تعداد آن‌ها اضافه می‌شود به تعداد گردشگران ورودی کشور بیفزاید؛ گردشگرانی که قصد سفر با تور ندارند و می‌خواهند به‌صورت مستقل بار سفر بسته و محل‌های اقامت خود را از قبل به‌صورت شخصی رزرو کنند؛ اما همچنان چنین فرآیندی با چالش‌های فراوان روبه‌روست و هتلداران نمی‌توانند با ارز خارجی هزینه رزرو را دریافت کنند و واریزها به‌صورت مستقیم به‌حساب هتل‌ها امکان‌پذیر نیست.
بااین‌همه، رزرو آنلاین از چند سال گذشته نیز وجود داشته و اتفاق تازه‌ای نیست. از سوی دیگر، چندی پس از توافق برجام تا قبل از خارج شدن آمریکا از آن، امکان رزرو هتل‌های ایران در برخی از سایت‌های بین‌المللی ازجمله booking.com فراهم‌شده بود؛ اما پس از خروج آمریکا از برجام، این سامانه مهم جهانی نیز به‌سرعت فعالیت خود را در ایران خاتمه داد.
بااین‌وجود بازهم برخی شرکت‌های داخلی در تلاش هستند تا بتوانند موانع و مشکلات موجود را برداشته و فرآیند رزرواسیون آنلاین بین‌المللی را پیش بگیرند. ازجمله شرکتی نیز در ایران وجود دارد که چند سالی می‌شود در این زمینه فعالیت می‌کند.
بر اساس سازوکاری که از سوی این شرکت با کارگزار خارجی آن فراهم‌شده، گردشگر بالقوه خارجی می‌تواند از طریق یک سایت و به‌صورت آنلاین از قیمت و ظرفیت برخی هتل‌های ایران مطلع شود و بدون واسطه اتاق مدنظر خود را رزرو و به‌صورت آنلاین هزینه آن را پرداخت کند.
البته بررسی‌ها نشان می‌دهد امکان رزرو آنلاین هتل‌های ایران در سایت‌های بین‌المللی که مدیرعامل شرکت توسعه گردشگری ایران به آن اشاره‌کرده از طریق این شرکت که هم‌اکنون در حال ارائه این خدمات به برخی از هتل‌هاست، نخواهد بود و این فرآیند محدود به چند هتل نیز نخواهد شد؛ بلکه این شرایط شامل حال تمام هتل‌های کشور می‌شود.
رزرو آنلاین با نرم‌افزاری آلمانی
یکی از مسئولان بخش فروش شرکتی که کارگزار رزرو آنلاین برخی از هتل‌های کشور است، می‌گوید: «سال ۸۸ بود که یک شرکت آلمانی نرم‌افزاری را به هتل پارسیان آزادی آورد که به‌صورت بالقوه امکان رزرو آنلاین را فراهم می‌کرد. به این صورت ارتباط‌های فنی برقرار شد. چنین نرم‌افزاری یک زیرساخت بین‌المللی است که در صورت داشتن آن، می‌توان از خدمات آن بهره‌وری.»
مرتضی موسوی به این نکته اشاره می‌کند که نزدیک به ۴ سال می‌شود با کمک این نرم‌افزار در تلاش هستند تا رزرو آنلاین هتل‌های ایران در کشورهای دیگر فراهم شود؛ امکانی که در حال حاضر دو سال می‌شود به‌صورت تکمیل‌شده در حال اجرایی شدن است: «هتل‌های پارسیان در حال حاضر دو سال می‌شود که آنلاین امکان رزرو بین‌المللی دارند و باقی هتل‌ها نیز در صورت درخواست امکان رزرو آفلاین خواهند داشت و بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که بین هتل‌ها و این شرکت بسته می‌شود، مبالغ به‌صورت ریال یا ارز خارجی به آن‌ها پرداخت خواهد شد.»
او در ادامه توضیح می‌دهد: «هتل‌ها می‌توانند اتاق‌های خالی و مبالغ آن را اعلام کرده، سپس رزروها به‌صورت فردی در کشورهای مبدأ انجام می‌گیرد. ابتدا هزینه‌ها به‌حساب شرکت واریز خواهد شد؛ سپس هتل‌ها هزینه رزرو را دریافت می‌کنند. در صورت نیامدن گردشگر و لغو رزرو نیز جریمه به‌صورت خودکار از کارت اعتباری گردشگر برداشته خواهد شد؛ بنابراین این اطمینان برای هتل‌ها وجود دارد که رزروها واقعی بوده و در صورت لغو یا نیامدن گردشگر، می‌توانند جریمه را در اختیار داشته باشند.»
رزروهایی بدون پرداخت هزینه
در همین حال اما همچنان بسیاری از هتل‌ها بابت رزروهای آنلاین گردشگران خارجی که به‌صورت مستقیم از سایت خود هتل‌ها صورت می‌گیرد، نمی‌توانند وجهی دریافت کنند؛ چراکه امکان پرداخت بین‌المللی در این سایت‌ها وجود ندارد و درنتیجه رزرو بدون پرداخت صورت می‌گیرد. در چنین شرایطی هتلدار مجبور است ریسک‌های بعدازآن ازجمله نیامدن مسافر و پرداخت نکردن جریمه آن را پذیرا باشد.
علی‌اصغر امیری، مدیر یکی از هتل‌های تهران در این زمینه می‌گوید: «رزرو آنلاین هتل در سایت هتل امکان‌پذیر است؛ اما این رزرو همراه با پرداخت نخواهد بود. به همین دلیل باید هتلدار ریسک کند که آیا مسافر می‌آید یا درراه منصرف شده و به سراغ هتل دیگری می‌رود. در این شرایط است که هتلدار امکان زیان‌دهی دارد، اما چاره‌ای نیز وجود ندارد.»
او با انتقاد از اینکه رزرو آنلاین در تمام دنیا سال‌هاست مرسوم بوده و ایران از این فرآیند محروم است، می‌گوید: «ایران همچنان گام‌های نخست را در رزرو آنلاین می‌گذراند و این موضوع به نبود زیرساخت‌ها، تحریم‌ها و نبود ارتباطات بانکی بین‌المللی برمی‌گردد.»
به گفته امیری نبود جایگاه مناسب بین‌المللی ایران، هتلدارها را مجبور می‌کند رزرو بدون دریافت وجه انجام دهند و ضرر و زیان را شخصاً متقبل شوند.
آیا حذف واسطه‌ها امکان‌پذیر است؟
محدودیت‌های تراکنش‌های مالی ازجمله اصلی‌ترین معضلاتی است که موجب شده گردشگران انفرادی و کسانی که علاقه به سفر با تور ندارند، نتوانند از خدمات رفاهی و اقامتی ایران قبل از اقدام به سفر استفاده و رزرو کنند و باوجود تمام تلاش‌های صورت گرفته آن‌طور که باید هتل‌ها موفق نشده‌اند در این زمینه گام مثبتی بردارند.
یلدا شهابی، مدیر بازاریابی یکی از هتل‌های ۵ ستاره تهران درباره وضعیت رزرو آنلاین در هتل‌ها می‌گوید: «به دلیل محدودیت‌های تراکنش مالی به‌طورمعمول آژانس‌ها هستند که در این میان واسطه می‌شوند. در این میان مبلغ‌هایی بیشتر از میزان قیمت اتاق هتل‌ها پرداخت خواهد شد؛ اتفاقی که به‌هرحال سود آن به هتل‌ها نخواهد رسید. حتی شرکتی که برای هتل‌های پارسیان از طریق نرم‌افزاری که در اختیار دارد رزرو انجام می‌دهد نیز مبلغی در حدود ۳ تا ۶ دلار به‌عنوان خدماتی که ارائه می‌دهد دریافت می‌کند و باقی را به ریال به هتل‌هایی که از طریق آن‌ها معرفی می‌شود پرداخت می‌کند.»
او بر این موضوع تأکید می‌کند که این شرکت توانسته از طریق شیوه‌های جایگزین دریافت آنلاین داشته باشد، شهابی در ادامه توضیح می‌دهد: «به‌هرحال رزرو دو حالت دارد یا رزرو بدون پرداخت پول صورت می‌گیرد یا پرداخت پول از طریق واسطه محقق می‌شود. حالا این واسطه می‌تواند آژانس‌ها و کارگزاران خارجی باشند یا شرکت‌هایی که به ارائه این خدمات می‌پردازند. درهرصورت واسطه در این میان با توجه به موانع موجود وجود دارد؛ اما شرکت توسعه گردشگری ایران در تلاش است تا چنین واسطه‌هایی وجود نداشته باشد و باید دید که تا یک ماه دیگر این امکان فراهم می‌شود یا خیر.»
تحریم‌ها باعث شده است راه‌های جذب گردشگر خارجی، ناهموارتر شود؛ اما درهرصورت همچنان مسیرهایی وجود دارد که می‌توان از طریق آن‌ها فرصت‌هایی ایجاد کرد تا گردشگران بتوانند به‌صورت مستقل و انفرادی نیز به ایران سفر کنند؛ بدون آنکه دغدغه اقامت وغیره داشته باشند.
حالا باید دید تا کمتر از یک ماه دیگر آیا امکان پیوستن هتل‌های ایران به شبکه رزرواسیون آنلاین فراهم خواهد شد یا همچنان این دسته از کسب‌وکارها باید با چالش‌های رزرواسیون بین‌المللی دست‌وپنجه نرم کنند.