پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
ماهنامه عصر تراکنش / به نظر می‌رسد که این روزها هیچ کاری نمانده که آمازون نتواند آن را انجام دهد. آمازون توانسته به سرویس‌های محاسبه و ذخیره‌سازی ابری ورود کند، خدمات مربوط به پخش موسیقی و ویدئو را راه‌اندازی کرده است و بالاخره توانسته تا حد زیادی از یک خرده‌فروشی سنتی و قدیمی فاصله بگیرد. در سال 2017 آمازون اعلام کرد که فروشگاه زنجیره‌ای هول فودز (Whole Foods) را خریداری می‌کند و حتی خبرها حاکی از آن است که این شرکت به‌دنبال ورود به صنعت دارویی و مبلمان نیز هست.
اواخر ماه ژانویه بود که آمازون خبر از ورودش به کسب‌وکار بیمه خدمات درمانی با مشارکت جی‌پی مورگان چیس و شرکت برکشایر هاتاوی داد. همه اینها خبر از اشتهای سیری‌ناپذیر آمازون دارد؛ اشتهایی که هیچ حد و مرزی ندارد و تقریبا دیگر هیچ کسب‌وکاری نیست که این شرکت تجارت الکترونیکی برنامه‌ای برای ورود به آن نداشته باشد، از جمله بانکداری.
آشیت مهتا با سابقه بانکداری جهانی در شرکت مکنزی که یکی از معتبرترین شرکت‌های مشاوره‌ای در جهان است، در مصاحبه‌ای توضیح داد که سهام آمازون بیشتر سوار بر پتانسیل رشد آینده این شرکت است، نه ارزش فعلی این بازار، به همین دلیل است که آمازون باید به‌طور مداوم در بازارهای مشابه خودش فعالیت داشته باشد. آمازون در تلاش است تا درآمدش را بیش از پیش افزایش دهد و سرویس‌های مالی بهترین بستری است که این شرکت می‌تواند برای خودش فراهم کند.
اگر با چنین دیدگاهی به ماجرا نگاه کنید، می‌توانید این استدلال را داشته باشید که نفوذ آمازون به امور مالی، موضوع اجتناب‌ناپذیری است که تنها دلیلش هم صرفا سرعت سریع قیمت سهام آن است.
به گفته کیلی لینز، ورود آمازون به صنعت مالی اتفاقی بود که دیر یا زود رخ می‌داد و بانکداران باید چشم و گوش‌شان را کاملا باز کنند و هوشیار باشند.
.
حالا آمازون می‌خواهد بانک شما هم باشد
حدودا دو ماه پیش بود که خبر رسید آمازون در حال صحبت و مذاکره با بانک‌های بزرگی ازجمله جی‌پی مورگان‌چیس و کپیتال وان درباره ایجاد یک حساب جاری بانکی برای مشتریان است. در واقع هدف از این صحبت‌ها ارائه محصولاتی است که برای مشتریان جوان و افرادی که هیچ حساب بانکی ندارند، مناسب و اثربخش باشد.
اگر چنین اتفاقی بیفتد و در نهایت آمازون بتواند این حساب بانکی را هم به دیگر محصولات و سرویس‌هایش اضافه کند، اثرات بیشتری از آمازون در زندگی کسانی که از وب‌سایت آمازون و فروشگاه هول فودز خرید می‌کنند، کسانی که روی سرویس کیندلز مطالعه می‌کنند، ویدئوهای آمازون را مشاهده می‌کنند و با الکسا، مشاور دیجیتال شرکت سروکار دارند، نمود پیدا می‌کند.
در واقع می‌توان گفت که ارائه محصولی شبیه به یک حساب بانکی شخصی می‌تواند به کاهش هزینه‌هایی منجر شود که آمازون به موسسات مالی پرداخت می‌کند و همچنین اطلاعات ارزشمندی در مورد درآمد و هزینه مصرفی مشتریان نیز در دسترس قرار می‌دهد.
.
تهدیدی جدی برای بانک‌های سنتی
ارائه‌دهندگان سرویس‌های بانکی سنتی بدون شک در دسته آسیب‌پذیر قرار دارند. بیش از 133 هزار نفر از 22 کشور مختلف در نظرسنجی مرکز بین اند کمپانی شرکت کردند و نتیجه این نظرسنجی این شد که مصرف‌کنندگان تقریبا به همان اندازه‌ای که به سرویس‌های ارائه‌دهنده بانکی خودشان اعتماد دارند، به سرویس‌های آمازون و پی‌پال هم مطمئن هستند.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
رگولاتورها برای حفظ بانک‌های سنتی تلاش می‌کنند؟
خرده‌فروشانی مانند والمارت هم چندین دهه به‌دنبال ورود به بخش بانکداری بودند و بسیاری از ناظران صنعت مالی به اتفاقی که بر سر والمارت در رابطه با ورودش به صنعت مالی رخ داد، اشاره می‌کنند. این شرکت خرده‌فروشی موفق به خرید شعبه‌ای در اوکلاهما نشد و از طرفی درخواست دریافت مجوز بانکی آنها هم توسط قانون‌گذاران که تحت فشار شدیدی از جانب لابی‌گران بودند، رد شد. در واقع تا مدت‌ها قانون‌گذاران و سیاست‌گذاران هر گونه اقدام از طرف شرکت‌های بزرگ برای خودنمایی در صنعت بانکی را به‌سرعت رد می‌کردند و جایگاه بانک‌های سنتی را به‌خوبی و با قدرت تمام حفظ می‌کردند.
[/mks_pullquote]
حدود 55 درصد از مصرف‌کنندگان آمریکایی گفته‌اند که هیچ مشکلی با خرید محصولات مالی از چنین شرکت‌های فناوری ندارند و 73 درصد از افراد نسل میلنیال هم گفته‌اند که از پیشنهادهای جدید مالی که از شرکت‌هایی مانند آمازون، گوگل، پی‌پال یا اسکوئر دریافت می‌کنند، به‌مراتب هیجان‌زده‌تر از زمانی می‌شوند که همین پیشنهادها را از بانک‌های خودشان دریافت کنند.
بنابراین می‌توان گفت اگر یک شرکت بزرگ فناوری سیلیکون‌ولی مانند آمازون تصمیم گرفته است که فعالیت‌هایش را به عرصه بانکداری هم بکشاند و گسترش دهد، پس حتما برخی ارزشهای افزوده و مزایای بیشتری نسبت به بانک‌های سنتی برای ارائه به مشتریان‌شان در نظر دارند؛ مزایایی مانند داده‌های بهتر، تجربه کاربری عالی، یک پلتفرم دیجیتال بومی و همین‌طور وفاداری مشتری فوق‌العاده.
مطالعه‌ای هم که توسط اینفوسیس فیناکل در همین زمینه انجام شده، نشان می‌دهد که تقریبا نیمی از بانک‌ها و اتحادیه‌های اعتباری، از شرکت‌های فناوری مانند آمازون، گوگل، فیس‌بوک و اپل هراس دارند و آنها را بیشتر به چشم «تهدیدی جدی» برای خودشان می‌بینند.
گزارش دیگری از انجمن اقتصاد جهانی در سال 2017 نشان می‌دهد که شرکت‌های بزرگ فناوری مانند آمازون تهدید واقعی و جدی‌تری برای ارائه‌دهندگان سرویس‌های بانکی سنتی محسوب می‌شوند تا برای استارت‌آپ‌ها. بانک‌ها در چند سال گذشته خودشان را برای رقابت با استارت‌آپ‌های کوچک و چابک فناوری آماده می‌کنند، اما هیو سان، گزارشگر بلومبرگ معتقد است که تهدید واقعی در واقع می‌تواند خود جف بازوس باشد.
در واقع می‌توان گفت شرکت‌های بزرگ فناوری بیشتر می‌توانند برای بانک‌های کنونی خطرآفرین و مشکل‌ساز باشند تا فین‌تک‌ها. به گفته آشیت مهتا، بزرگ‌ترین تهدید برای بانک‌ها از جانب رقبای دیجیتالی‌شان دیگر از سمت فین‌تک‌ها نیست؛ چراکه کسب‌وکارهای فین‌تک بیش از هر چیز در تلاشند تا خودشان را وارد همکاری با بانک‌ها کنند.
تیم مشاوره مکنزی معتقد است که اگر شرکتی مانند آمازون درباره ورود به عرصه بانکداری مصمم است، نتیجه‌اش ربودن سهم بزرگی توسط این شرکت و رها شدن بانک‌ها با کمترین جذابیت‌های کسب‌وکاری در بازار خواهد بود.
.
آمازون همین حالا هم یک بانک محسوب می‌شود؟
آمازون پیش‌تر خط و نشانی برای بانک‌ها کشیده بود و آستین‌هایش را برای جذب مصرف‌کنندگان مالی و دریافت درآمد و سودهای حاصل از آنها بالا زده و کارت‌های اعتباری صادر کرده بود. همچنین آمازون کارت شبه‌نقدی خودش به نام آمازون‌کش را هم ارائه داده بود که به مشتریان این امکان را می‌داد تا به‌طور مستقیم و تا سقف 500 دلار و از طریق بیش از 10 هزار مرکز خرده‌فروشی، به حساب آمازون‌شان سپرده‌گذاری انجام دهند.
[mks_pullquote align=”left” width=”740″ size=”18″ bg_color=”#444444″ txt_color=”#ffffff”]
شرکت بین اند کمپانی
شرکت مشاوره مدیریت آمریکایی بین اند کمپانی در زمینه برنامه‌ریزی راهبردی و ارائه خدمات مشاوره مدیریت به شرکت‌های خصوصی، عمومی و دولتی، سازمان‌های ناسودبر و دولت‌ها فعالیت می‌کند. این شرکت در سال 1937 توسط هفت مدیر ارشد گروه مشاوره بوستون به رهبری بیل بین و اریک کریس راه‌اندازی شد و در حال حاضر مشاور شرکت‌هایی مانند آمریکن اکسپرس، دویچه بانک، ایی‌بی، یونی کردین، هیولت پاکارد، سیتی‌گروپ، مونسانتو، سیرز، استیپلز، تی‌جی ایکس، هوم دیپو، تی‌پی‌جی کپیتال، وولزلی، برگر کینگ و ویپرو است.
[/mks_pullquote]
بر پایه یک دعوت‌نامه، شرکت آمازون وام‌های کوتاه‌مدتی از هزار دلار تا سقف 750 هزار دلار را به کسب‌وکارهایی که محصولات‌شان را برای فروش روی پلتفرم آمازون قرار داده بودند، ارائه می‌دهد. با اینکه آمازون اطلاعاتی درباره نرخ‌های بهره این وام‌ها اعلام نکرده، اما قصدشان بر این است که این نرخ‌های بهره کمتر از کارت‌های اعتباری باشد.
فروشندگان هم می‌توانند تنها طی 24 ساعت به وام‌شان دسترسی داشته باشند و از این پول برای تامین مالی و توسعه کسب‌وکارشان استفاده کنند. از طرفی اگر فروشنده‌ای در پرداخت قسط وام‌هایش دچار دیرکرد شد، آمازون این امکان را دارد تا درآمد فروش آن فروشنده را قطع کند.
شرکت آمازون خبر داد که از سال 2011 تا ماه ژوئن 2017، سرویس ارائه وامش توانسته مرز سه میلیارد دلار وام به کسب‌وکارهای کوچک را هم رد کند و بیش از 20 هزار کسب‌وکار کوچکی که در ایالات متحده، انگلستان و ژاپن در بازار آمازون حضور داشتند، توانستند از این وام‌ها استفاده کنند و به گفته آمازون حتی نیمی از این شرکت‌ها برای دریافت مجدد وام درخواست داده‌اند.
نمی‌شود خیلی ساده و راحت از کنار عدد سه میلیارد دلار گذشت، آن هم با توجه به اینکه در همان پروسه زمانی، بانکی مانند جی‌پی مورگان چیس توانست بیش از 130 میلیارد دلار به کسب‌وکارها وام ارائه کند. با تمام این توصیفات نمی‌شود منکر این قضیه شد که آمازون دارد بیشتر و بیشتر پایش را جای پای بانک‌ها می‌گذارد.
.
آیا بانک آمازون را در سال 2018 می‌بینیم؟
با توجه به اینکه آمازون پیش‌تر هم سرویس‌های پرداختی مانند کارت‌های اعتباری و وام داشت، جرارد دو توات از مرکز بین اند کمپانی معتقد است که این شرکت می‌تواند در آینده‌ای نزدیک سرویس‌های بانکداری خرد جالبی به مشتریانش ارائه دهد و می‌گوید: «می‌توان تصور کرد که طی پنج سال آینده سرویس بانکداری آمازون توسط بیش از 70 میلیون مصرف‌کننده مورد استفاده قرار گیرد و رقیب سرسختی برای ولزفارگو؛ سومین بانک بزرگ ایالات متحده شود.»
مورین برنز، شریک «بِین اند کمپانی» هم معتقد است از آنجایی که میلنیال‌ها قبلا اعتمادشان نسبت به شرکت آمازون جلب شده است و خریدهای آنلاین در آمازون یا هول فودز انجام می‌دهند و از سرویس‌های فیلم و سریال آمازون هم استفاده می‌کنند، راحت‌تر می‌توانند جذب سرویس جدید بانکداری آمازون شوند. او در ادامه توضیح می‌دهد: «ممکن است آمازون مشتریان جوانی را هدف قرار دهد که بانک‌های بزرگ‌تر توجهی به آنها نداشته‌اند. در واقع آمازون می‌تواند بدون داشتن هیچ شعبه‌ای، به‌دنبال مشتریان جوان باشد و پیشنهادهای بدون کارمزد یا کم‌کارمزد به آنها ارائه کند.»
آلیسون کلارک، تحلیلگر ارشد فارستر نگرانی اصلی را در به دست آوردن سهم بازار توسط آمازون نمی‌داند؛ بلکه نگران آن است که این شرکت به رابط مشتری تبدیل شود و بانک‌ها به مجموعه‌های خرد و جزئی مبدل شوند.
به گفته کلارک، زمانی که شما ارتباط‌تان با مشتریان نهایی خود را از دست می‌دهید، به عبارتی شما به تولیدکننده محصولی بی‌نام و نشان بدل خواهید شد و زمانی که این نام و شهرت تجاری‌تان را از دست دهید، تنها چیزی که برای رقابت‌تان باقی می‌ماند، ویژگی‌ها و قیمت هستند.
اما هینچلیف، گزارشگر بخش کسب‌وکار مشیبل می‌گوید: «حتی اگر این شرکت‌های بزرگ فناوری مستقیما وارد رقابت با بانک‌ها نشوند، اما حضور کامل و مطلق آنها در زندگی روزمره مصرف‌کنندگان، حجم داده‌هایی که از هر مصرف‌کننده در اختیار دارند و بانک‌هایی که مجبور شده‌اند محصولات‌شان را در کنار آنها قرار دهند، بدون شک آینده بخش مالی را تحت تاثیر قرار خواهد داد.»
نکته مهم این است که بانک‌ها باید سرشان را از زیر برف بیرون بیاورند و اتفاقاتی را که دوروبرشان می‌افتد، بیشتر جدی بگیرند. به هر حال مهم نیست که چه اتفاقی رخ خواهد داد، اما اکثر متخصصان متفق‌القول هستند که آمازون حضور پررنگی در فضای بانکی خواهد داشت و تاثیر این حضور هم بدون شک توسط تمام موسسات مالی بزرگ و کوچک احساس می‌شود.
