پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
موج تحولات ایجادشده توسط فناوری‌های جدید سبب به وجود آمدن گرایش‌های جدیدی در عملکرد‌های عمده‌ی سازمان‌ها و ارگان‌های بزرگ و به طبع آن سبب مشارکت بی‌سابقه مردم در پیشبرد این اهداف شده است. ازجمله‌ی این تحولات می‌توان به تحولات حوزه‌ی فین‌تک و از مشارکت‌های مردم می‌توان به مشارکت مالی آنها در این زمینه اشاره کرد.
همان‌گونه که از خود کلمه‌ی فین‌تک (Fintech) مشخص است، ترکیبی از ۲ کلمه‌ی فین (Finance) به معنای مالی و تک (Technology) به مفهوم فناوری است. فین‌تک، همان‌طور که از اسمش نیز برمی‌آید، مجهز به انواع مختلفی از بروزترین اپلیکیشن‌هایی است که این فناوری را قادر ساخته است تا تحولی در صنعت مالی جهان در جهت کمک به فقیرترین افراد موجود در دورترین مناطق جهان برای دسترسی به منابع و امکانات مالی را داشته باشند.
فناوری فین‌تک در مقام یک پدیده‌ی مالی جهانی، به دلیل آمیختگی با فناوری روز، سبب ایجاد تغییری در نظام مالی و بانکداری و تغییر سیاست عملیاتی نظام بانکداری شده است. این تحول باعث شده است تا جدیدترین فناوری‌ها و سرویس‌های مربوط به حوزه مالی در اختیار تمام اقشار جوامع، حتی جوامع فقیر، قرار بگیرد. همچنین، طبق شواهد موجود، این فناوری ظرفیت بدون محدودیتی را در زمینهٔ ارائه خدمات از خود نشان داده است.
با این توصیف مشخص می‌شود که با توجه به سودآوری بالای این زمینه‌ی فعالیت و بازار مالی، افراد بی‌شماری خواهان ورود به این بازار و تصاحب سهمی از آن خواهند شد. دراین بین استارتاپ‌های فعال در این حوزه، در ابتدای این صف قرار می‌گیرند. این استارتاپ‌ها با بررسی بازار و موقعیت‌های موجود در آن، در جدالی سخت خواهان کسب سهم بیشتری از بازار پرسود تراکنش‌های مالی هستند.
حوزه‌ی فین‌تک با کمک مشارکت مالی افراد حاضر در جامعه، زمینه‌ای مساعد برای کسب سود بالا و ثروتی قابل‌توجه را فراهم کرده است. به این ترتیب که نوآوری‌ها و شرکت‌های فعال در حوزه‌ی فین‌تک در ۳ ماهه‌ی اول سال ۲۰۱۷ موفق به کسب درآمد ۳٫۲ میلیارد دلاری شدند که رقمی بسیار بزرگ است؛ اما بزرگ‌ترین چالش برای عرصه‌ی فین‌تک، فراهم کردن امکان دسترسی به امکانات فناوری‌های فین‌تکی به دو میلیارد مردم جهان است که حتی حساب بانکی هم ندارند.
بانکداری بی‌بانک‌ها و مشارکت مالی افراد
بی بانک‌ها عنوانی است برای افرادی که هیچ‌گونه حساب بانکی ندارند. بااینکه آمار و تعداد این افراد به‌طور چشمگیری کاهش‌یافته است، اما کماکان حدود دو میلیارد نفر از جمعیت جهان بدون حساب بانکی هستند. در حقیقت حدود ۷۳ درصد بی بانک‌های جهان از ۲۵ کشور فقیر هستند؛ این افراد به‌طور عمده از کشورهای فقیری مثل هند، برزیل و چین هستند.
کارشناسان متعددی در این زمینه نظرات خود را مطرح کرده‌اند. در بین این افراد می‌توان به پرفسور برنارد باتیز‌لازو، استاد تاریخ و مدیریت بانکداری اشاره کرد که نظر خود را این‌گونه مطرح می‌کند:
تعداد زیادی از ابتکارات در کشورهای درحال‌توسعه مشاهده می‌شود. عده‌ای از این شرکت‌ها و طرح‌ها خصوصی و عده‌ای نیز دولتی هستند که حکایت از وسعت و اهمیت بالای حوزه عمل فناوری فین‌تک دارد.
یکی از امتیازات موردتوجه پرفسور باتیز درزمینه‌ی فین‌تک، امکان ایجاد بستری امن‌تر برای انتقال پول در کشورهای فقیر است. کارگرانی که خارج از شهرهای خود کار می‌کنند و دستمزد خود را به‌صورت وجه نقد دریافت می‌کنند، در معرض خطر دزدی یا گم‌شدن پول‌های خود هستند که فناوری‌های پرداختی فین‌تک راه‌حلی برای این مشکل هست.
پدیده‌های فین‌تکی در جهانی فراموش شده
تعدادی از بزرگ‌ترین دستاوردهای فناوری‌های فین‌تکی موجود در کشورهای درحال‌توسعه، در کشورهای آفریقایی ازجمله کنیا، زیمباوه و بوتسوانا که سرویس‌هایی مانند M-Pesa که حدود ۱۰ سال پیش توسط وُدافون (Vodafon) به وجود آمده و در حال حاضر هم در زمینه‌ی پرداخت‌های موبایلی بسیار معروف شده است.
حال که این سرویس وارد دومین دهه‌ی تاریخچه‌ی خود شده است، در کل قاره شهرت مطلوبی را به دست آورده است و سال پیش بیش از ۶ میلیارد تراکنش را انجام داده است. این سرویس در کنیا بسیار معروف و مورداستفاده است؛ این به‌طوری است که گفته می‌شود، در این کشور ۱۷ میلیون نفر از این سرویس استفاده می‌کنند و تقریباً ۲۵ درصد تراکنش‌های مالی کنیا را پوشش می‌دهد.
به نظر پرفسور باتیز، موفقیت‌های فین‌تکی این‌چنینی دستاوردی است که در سایه ضعف در عملکرد بانک‌ها ایجاد شده است. فناوری‌های فین‌تکی مانند M-Pesa پیشرفت بسیار زیادی درزمینهٔ ایجاد دسترسی به عملیات بانکی برای کمک به افراد بی بانک است. پرفسور باتیز در این مورد اعلام می‌دارد:
استفاده از این سرویس بسیار ساده است. فقط گوشی خود را روشن می‌کنید و با انجام چند کار کوتاه، نقل‌وانتقال مالی خود را درنهایت امنیت و راحتی انجام می‌دهید.
اما سرویس M-Pesa در آفریقای جنوبی به این میزان پیشرفت نرسید. چراکه این کشور دارای زیرساخت‌های بزرگ‌تر و عمیق‌تر است؛ و به همین دلیل تلاش آنها برای عملیاتی کردن این پروژه در آفریقای جنوبی ناکام ماند. در کشورهایی مانند کنیا که مردم در حال کوچ از روستا به شهر هستند، این افراد هنوز هم در حال استفاده از راه‌کارهای قدیمی مانند ارسال پول از شهری به شهر دیگر از طریق آشنایان یا تاکسی‌ها هستند؛ اما این انتقال مبالغ، همیشه با موفقیت به مقصد نمی‌رسید.
سهم آسیا از جهان فین‌تک
سرعت به وجود آمدن اپلیکیشن‌های فین‌تکی در جهان بسیار بالاست؛ و در این وادی، ماه سپتامبر بسیار پراهمیت بود. این اهمیت تا جایی است که وزیر اقتصاد هندوستان اعلام کرد که:
اپلیکیشن Tez که توسط کمپانی گوگل درزمینه‌ی انتقال پول از طریق صوت عمل می‌کند، تغییر عظیمی در پرداخت‌های الکترونیک در افق پیش روی هندوستان ایجاد خواهد کرد.
باوجود پروژه‌ی Tez و چندین پروژه‌ی مشابه و موفق دیگر در سایر نقاط آسیا نظیر پاکستان و یا بنگلادش، پرفسور باتیز کماکان احساس خوبی نسبت به پیشرفت پروژه‌ای این‌چنینی در زمان نیاز به مشارکت‌های مردمی ندارد. یکی از دلایلی که برای این نظر خود می‌آورد این است که شهروندان کشورهای درحال‌توسعه، اعتماد چندانی به فناوری‌های فین‌تکی ندارند و در جهت کمک به پیشرفت آنها کمک‌هایی نظیر مشارکت مالی نمی‌کنند، چراکه هنوز به نقل و انتقالات سنتی معتقدند.
وقتی از او در مورد ایده‌اش می‌پرسیم که چرا مردم با این فناوری‌ها آشنا نمی‌شوند؟ وی پاسخ می‌دهد:
مشکل، آشنایی مردم با این تکنولوژی‌ها نیست. این تکنولوژی‌ها در دسترس تمامی افراد جامعه قرار دارند، اما آنها این تکنولوژی‌ها را نمی‌پذیرند.
تکنولوژی و اپلیکیشن‌های فین‌تک، خدمات بی‌نظیری را برای نقل و انتقالات مالی ارائه می‌دهند و می‌توانند سبب افزایش امنیت در انتقالات مالی شوند، اما این پیشرفت‌ها نیازمند پشتیبانی و مشارکت مالی است تا مسیر خود را در راستای ایجاد بستری مناسب و امن برای انتقالات مالی بوجود آورد.
منبع: Reconteur
