پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
ماندانا آزادگان‌مهر؛ دانشجوی دکتری مدیریت فناوری / جوامع از طریق مجموعه‌ای از کارکردها اداره می‌شوند، مثلاً کارکرد ارتباطات، حمل‌ونقل، تأمین مسکن، خدمات مالی و غیره به‌عنوان‌مثال حمل‌ونقل را در نظر بگیریم که یک کارکرد اجتماعی است و جامعه به آن نیاز دارد.
یک سیستم فنی اجتماعی گسترده شامل شبکه‌هایی از بازیگران (افراد و سازمان‌ها و مراجع دولتی)، عناصر زیرساختی (مثل جاده‌ها و سیستم ریلی و غیره)، مصنوعات (مثل اتومبیل و قطار و غیره)، فناوری‌ها (فناوری‌های پشتیبان تولید مصنوعات و زیرساخت و غیره) مصرف‌کنندگان (بافرهنگ و ترجیحات خاص) و نهادها (مقررات و استانداردهای خاص، هنجارها و سیاست‌ها) در هر زمان در حال محقق کردن کارکرد حمل‌ونقل در جامعه هستند.
گاهی فناوری یا فناوری‌های جدید باعث می‌شود که کل این سیستم فنی اجتماعی دچار تحول شود، یعنی در نحوه محقق شدن کارکرد اجتماعی دگرگونی رخ دهد. برای مثال وقتی گذار فناورانه از سیستم حمل‌ونقل مبتنی بر اسب و کالسکه، به سیستم حمل‌ونقل مبتنی بر اتومبیل و قطار تغییر یافت. فقط فناوری نبود که نو شده بود بلکه تغییر در تمام عناصر سیستم غیرقابل‌اجتناب بود.
مثلاً زیرساخت‌های جدیدی لازم بود مثل سیستم جاده‌ای و ریلی جدید، فناوری‌های پشتیبان مثل سیستم سوخت‌رسانی و تعمیر و نگهداری ولی مهم‌تر از آن جنبه‌های اجتماعی چنین گذاری بود، کاربران باید استفاده از فناوری‌های جدید را می‌آموختند و در ترجیحات و شکل مصرف و فرهنگ خود دچار تحول می‌شدند.
قوانین و مقررات جدید و هنجارهای اجتماعی جدید باید به وجود می‌آمد. پرواضح است که چنین تغییرات فنی اجتماعی به‌سادگی محقق نمی‌شوند. حداقل می‌توانیم بگوییم به سرعتی که فناوری‌های جدید پیشرفت می‌کنند نمی‌توان انتظار داشت سیستم‌های اجتماعی با آن همراهی کنند.
درواقع گذارها فرایندهایی طولانی‌مدت و بسیار پیچیده هستند زیرا رژیم‌های فنی اجتماعی در مقابل تغییرات بنیادین مقاومت می‌کنند. به‌اصطلاح تخصصی می‌گوییم سیستم‌ها به دلیل وابستگی به مسیر دچار پدیده قفل‌شدگی می‌شوند و این قفل‌شدگی در سه بُعد قابل‌مشاهده است.
- ساختارهای نهادی (چه نهادهای رسمی مثل قوانین و مقررات و طرح‌های تأمین مالی عمومی و چه نهادهای غیررسمی مانند ارزش‌های فرهنگی) بسیار سخت تغییر می‌کنند.
- بازیگران و شبکه‌های اجتماعی، سرمایه سازمانی و قدرت نهادینه را نمایندگی می‌کنند که باعث می‌شود نسبت به جایگزین‌ها بی‌تفاوت برخورد کنند و از سیستم موجود حمایت کنند حتی زمانی که جایگزین‌ها خصوصیات بهتر اقتصادی اجتماعی و زیست‌محیطی از خود نشان دهند.
- مصنوعات فناورانه تکنولوژی‌های تولید و زیرساخت‌ها نسبت به رژیم سرسختی نشان می‌دهند. به هر صورت هر گذار فقط دربرگیرندهٔ تغییرات فناورانه نیست بلکه تغییر در عناصری چون اعمال کاربران، مقررات، شبکه‌های صنعتی زیرساخت‌ها و حتی معانی سمبلیک را در پی دارد و این دقیقاً اتفاقی است که انتظار داریم در کارکرد خدمات مالی در حال وقوع باشد.
از سویی شاهد هستیم که فین‌تک با اهرم قرار دادن پیشرفت‌های چشمگیر در بزرگ داده‌ها، هوش مصنوعی، رمزنگاری و دسترسی به اینترنت و البته خاصیت مکمل بودن این فناوری‌ها در کنار هم مجموعه قابل‌توجهی از برنامه‌های کاربردی در زمینه‌هایی چون پرداخت، مدیریت دارایی‌های مالی، بیمه و مشاوره به وجود آورده است که باعث شده شرکت‌های فین‌تک را به‌عنوان رقیب و جایگزین محتملی برای بازارها، واسطه‌ها و زیرساخت‌های مالی سنتی در نظر بگیریم.
(شکل زیر فناوری‌های اصلی که در حال دگرگونی بخش‌های مختلف خدمات مالی هستند را نشان می‌دهد «IMF 2017») از سوی دیگر هر زیرسیستم از خدمات مالی خود یک سیستم فنی اجتماعی پیچیده با ابعاد مختلف است که در مقابل تغییر مقاومت نشان می‌دهد.
تأثیر جامعه بر مسیر تغییر فناورانه نیز یک واقعیت غیرقابل‌انکار است، بسیاری نوآوری‌های فناورانه به این دلیل شکست‌خورده‌اند که راه‌حل برای مسائلی ارائه می‌کردند که جامعه (حداقل در زمان ارائه) نیاز به آن را حس نمی‌کرده است. به‌بیان‌دیگر یک عامل مهم در کم کردن فاصله میان نوآوری‌ها با تجاری‌سازی تمایل و توانمندی جامعه برای استقبال از تغییر نوآورانه است.
امروزه شاهد مشکلات زیادی پیش روی شرکت‌های نوپای فین‌تک هستیم، مقرراتی و نهادهایی که برای نظارت بر این شرکت‌ها نیاز داریم بعضاً متفاوت از مقررات حاکم بر سیستم سنتی بانکداری و مالی کشور است.
باورهای مدیران و حتی مبانی ارزش و اعتماد کاربران و مشتریان خدمات مالی باید متحول شود و زیرساخت‌های مختلف فیزیکی و نهادی جدیدی باید به وجود بیاید و از همه مهم‌تر شبکه‌هایی از تعاملات جدید میان این شرکت‌ها با ساختار موجود شکل بگیرد.
درواقع اگرچه بنگاه‌ها کنشگران مهمی هستند و فناوری‌های جدید را می‌پذیرند و خدمات نوآورانه را توسعه می‌دهند، نقش و اهمیت سایر گروه‌ها نظیر کاربران، گروه‌های اجتماعی، مقامات دولتی و مؤسسات پژوهشی نیز حائز اهمیت است. برای مدیریت یک گذار فناورانه موفق باید به تکامل هم‌زمان فناوری و جامعه باور داشت زیرا برای چنین تحولی به بازپیکربندی تمام عناصر سیستم فنی اجتماعی نیاز داریم.