پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
سحر کریمی؛ ستاره سهیل / هیچ میدانید زمانی که شما در بانکی سپردهگذاری میکنید چه اتفاقی برای پول شما میافتد؟ اگر شما شبیه به اغلب مردم باشید، همینکه پول شما در بانک امنیت دارد، برایتان کافی است و به باقی قضایا فکر نکردهاید.
البته گاهی برخی از مردم که غالباً افراد مسنتر جامعه هستند، برای اینکه مطمئن شوند پول آنها دستنخورده است، به شعبهها مراجعه میکنند تا ماندهحساب خود را کنترل کنند؛ این در حالی است که بانک با پول سپردهگذاران، سرمایهگذاری میکند یا پول را به وامگیرندگان قرض میدهد تا از این طریق، هم سود سپردهگذاران و هم درآمد خود را تأمین نماید.
تاریخچه مختصری از کلمه بانک
بیایید کمی به گذشته برویم، ریشه کلمه بانک (Bank) به دوره رنسانس در کشور ایتالیا برمیگردد. Bank در لاتین به معنی صندلی است و به محل استقرار وامدهندگان اشاره دارد؛ آنها بر روی صندلیهایی به اسم BANK مینشستند و پول قرض میدادند؛ اگر ورشکسته میشدند (به عبارتی صندلی آنها شکسته میشد)، دیگر اجازه نداشتند آنجا بنشینند.
بانکداران سنتی و مدرن، با تکیهبر اعتماد مردم به توانایی خود برای تشخیص ریسکهای مالی خوب از بد فعالیت میکنند. درواقع مردم با این دیدگاه نزد آنها سپردهگذاری میکنند که در مسیر مطمئنی سرمایهگذاری کرده و سود دریافت میکنند. هنگامی بحران اعتباری برای بانکها پیش میآید که نتوانند سرمایهگذاری صحیحی انجام دهند و سود کافی به دست بیاورند و درنهایت، اعتماد مردم را از دست بدهند.
بنابراین آیا پول شما با سپردهگذاری به خطر میافتد؟ در تئوری، بانک پول شما را ازیکطرف ترازنامه (با در نظر گرفتن مبلغی که به شما، بهعنوان سود میپردازد)، با یک اعتبار در طرف دیگر ترازنامه، تراز میکند؛ مثلاً یک تسهیلات یا اوراق قرضه که به دیگر افراد اعطا میکند.
با این توصیف، درنهایت بهعنوان یک دارایی شمارش میشود. البته این خطر وجود دارد که وامگیرنده اقساط خود را بهموقع نپردازد. اما اعطای وام برای بانک سودی ایجاد میکند که از وامگیرنده دریافت میشود؛ بخشی از این سود به شما (بهعنوان سپردهگذار) تعلق میگیرد که درواقع بهعنوان پاداش اعتمادی است که به بانک داشتهاید و بخشی از آنهم بهعنوان حقوق بانکداران لحاظ میشود.
فعالیتی که بانک با پول شما انجام میدهد، بر دنیای اطراف شما تأثیر خواهد گذاشت. پول باعث ایجاد فعالیتها و پایهریزی شرکتها، مانند سرمایهگذاری در استخراج منابع طبیعی، میشود. البته ممکن است پول شما کمکی برای فعالیتی باشد که اساساً با آن مخالف باشید.
در قرن بیست و یکم، روندهای جدیدی ظهور کردهاند که نیازی به بانکها برای میانجیگری بین وامگیرندگان و وامدهندگان یا بین کسبوکارها و سرمایهگذاران ندارند. وام شخص به شخص، با استفاده از اینترنت و رسانههای اجتماعی، مردم را دورهم جمع کرد تا بهعنوان شبکههایی برای سرمایهگذاری و قرض دادن پول، منفعت کسب کنند.
وام فردبهفرد (Peer-To-Peer Lending) که اصطلاحاً آن را وام P2P نیز مینامند، یک نوع وام آنلاین است که در آن وامگیرنده بدون نیاز به حضور در شعب بانک، میتواند از طریق اینترنت و تلفن هوشمند وام دریافت کند. وامدهی فردبهفرد، بدون نیاز به یک نهاد واسطه (بانک)، انسانها را قادر به قرض دادن و قرض گرفتن پول میکند.
مزیت این روش این است که وامدهنده میتواند از روشی که مدنظر خودش است، درآمد کسب کند. وام فردبهفرد، فرصتی برای تغییر دیدگاه و سرمایهگذاری در اقتصاد واقعی، فراهم میکند.
این روند را اقتصاد دموکراتیک مینامیم، چراکه وامدهنده قادر است کنترل اینکه سرمایهاش در چه مسیری خرج شود را در دست بگیرد؛ مسیری که نهتنها سود برای آنها تولید کند، بلکه ازلحاظ اخلاقی نیز در مسیری درست هزینه شود.
بهاینترتیب فرصتی برای مردم ایجاد میشود تا پول خود را بهطور مستقیم، در اقتصاد واقعی درگیر کنند. بهطور مثال، با توجه به مشکلات امروزه بشر در مورد انرژی، سرمایهگذاری درزمینهٔ انرژیهای تجدیدپذیر میتواند یک ایده عالی برای شروع باشد. البته این نکته را هم بدانید که بههرحال هر سرمایهگذاری ریسکهای خود را دارد.