راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

نوآوری بانکی در مسیر مدیریت ثروت هوشمند

زهرا خانلری، پژوهشگر حوزه تحول دیجیتال و معماری سازمانی / صنعت بانکداری در عصر تحول دیجیتال دستخوش دگرگونی‌های بنیادین شده است. ورود فناوری‌های نوین مالی (فین‌تک)، گسترش بانکداری الکترونیک و تغییر توقعات مشتریان سبب شده بانک‌ها فراتر از خدمات سنتی حرکت کرده و به حوزه‌های جدیدی همچون مدیریت ثروت و مدیریت مالی شخصی ورود کنند. مدیریت ثروت دربرگیرنده طیف وسیعی از خدمات مالی و حتی غیرمالی است که با کیفیت بالا به مشتریان ثروتمند و خانواده‌های آنان ارائه می‌شود. بانک‌ها در این عرصه نوین می‌کوشند با تکیه بر نوآوری، خدمات مشاوره مالی و سرمایه‌گذاری جامعی ارائه دهند که حتی نسل‌های مختلف خانواده را پوشش دهند.


نقش بانک‌ها در ارائه مشاوره مالی و برنامه‌ریزی چندنسلی


پیشرفت‌های دیجیتال، شیوه ارائه خدمات مالی شخصی را متحول کرده است. امروزه حضور ابزارهای مدیریت مالی شخصی (PFM) در اپلیکیشن‌های بانکداری به یک الزام تبدیل شده است. مشتریان انتظار دارند اپلیکیشن بانکشان دیدگاه جامعی از وضعیت مالی‌شان ارائه دهد و در تصمیم‌گیری‌های مالی یاری‌رسان باشد. این قابلیت‌ها شامل بودجه‌بندی، تحلیل هزینه‌ها، یادآوری پرداخت‌ها و حتی پیشنهادهای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری شخصی‌سازی‌شده است. تحقیقات نشان می‌دهد بانک‌هایی که در این زمینه موفق عمل کنند، اپلیکیشن خود را به مرکز زندگی مالی مشتری بدل خواهند کرد. در مقابل، نهادهای مالی که از این روند عقب بمانند، با ریسک از دست دادن مشتریان به نفع رقبا مواجه‌اند. پاسخ راهبردی بانک‌ها به این روند، بهره‌گیری از بانکداری باز برای اتصال سرویس‌ها و داده‌های بانکی با اپلیکیشن‌های شخص ثالث در چارچوبی امن و تحت نظارت مشتریان است. بانکداری باز، ضمن فراهم کردن امکان نوآوری در خدمات مالی، به کسب‌و‌کارهای فناورانه اجازه می‌دهد تجربه کاربری یکپارچه و کاملی را برای مدیریت امور مالی ارائه کنند. نتیجه چنین تحولاتی، شخصی‌سازی خدمات مالی و توانمندسازی مشتریان در مدیریت دارایی‌هایشان است؛ به طوری که مشتری بانک می‌تواند همه جوانب مالی خود (از حساب‌های بانکی تا سرمایه‌گذاری‌ها) را از طریق یک پلتفرم واحد رصد و مدیریت کند. علاوه براین بانک‌ها به ویژه از طریق واحدهای بانکداری اختصاصی (خصوصی) و مدیریت ثروت، نقشی محوری در ارائه مشاوره مالی، مدیریت سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی مالی بلندمدت برای مشتریان ایفا می‌کنند. برخلاف تصور سنتی که خدمات بانک را محدود به حساب و تسهیلات می‌دانست، امروزه بانک‌های پیشرو مجموعه‌ای جامع از خدمات شامل مشاوره سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی بازنشستگی، مدیریت ریسک، انتقال دارایی بین نسلی و حتی امور غیرمالی مانند مشاوره حقوقی و خانوادگی ارائه می‌دهند. ویژگی متمایز بانکداری ثروت آن است که به جای فروش محصولات مالی به صورت مجزا، یک نگاه کل‌نگر و چند‌نسلی به دارایی‌های مشتری دارد. برای نمونه، مشاوران ثروت در بانک‌های بزرگ وظیفه دارند فراتر از انتخاب دارایی‌های سرمایه‌گذاری، یک طرح جامع مدیریت ثروت چندنسلی برای خانواده‌ها تدوین کنند. این طرح‌ها اطمینان می‌دهند که ثروت خانواده نه تنها در حال حاضر بهینه مدیریت می‌شود، بلکه برای نسل‌های بعدی نیز حفظ و انتقال خواهد یافت. تحقیقات بین‌المللی نشان می‌دهد اتخاذ چنین رویکرد جامعی به مدیریت دارایی، میزان موفقیت در تحقق اهداف مالی مشتریان را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد. به بیان دیگر، بانک با ترکیب تجربه مشاوران انسانی و ظرفیت فناوری‌های نوین (مانند تحلیل داده و هوش مصنوعی) می‌توانند برای هر مشتری، متناسب با نیازها و اهداف خاص خود او (از تحصیل فرزندان تا بازنشستگی و انتقال میراث)، برنامه‌ریزی مالی اختصاصی ارائه دهند. این سطح از شخصی‌سازی و همراهی مستمر در برنامه‌ریزی مالی، ارزشی است که بانک‌های نوآور برای ایجاد تمایز نسبت به سایر نهادهای مالی به آن تکیه می‌کنند.


بانکداری اختصاصی و مدیریت ثروت


مفهوم بانکداری اختصاصی (بانکداری اختصاصی) پدیده جدیدی در سطح جهان نیست و قدمت آن دست کم به ۲۰۰ سال پیش در سوئیس و انگلستان بازمی‌گردد. طی سه دهه اخیر، این نوع بانکداری شکل نوینی به خود گرفته و در سراسر جهان گسترش یافته است. بانکداری اختصاصی به ارائه خدمات مالی ویژه و باکیفیت به مشتریان ثروتمند اطلاق می‌شود و تمرکز آن بیش از هر چیز بر نحوه و کیفیت ارائه خدمات است نه صرفاً تنوع آنها. بانک‌های دارای بخش مدیریت ثروت معمولاً با بهره‌گیری از کارشناسان مجرب، خدمات متنوعی نظیر مدیریت سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، مشاوره مالی و برنامه‌ریزی مالیاتی ارائه می‌کنند. اهمیت این حوزه برای بانک‌ها تا حدی است که در برخی بانک‌های مطرح منطقه خاورمیانه و اروپا، واحد بانکداری اختصاصی تا حدود نیمی از درآمد بانک را تأمین می‌کند. این آمار نشان‌دهنده سودآوری بالقوه خدمات مدیریت ثروت برای بانک‌هاست و تبیین می‌کند چرا بسیاری از بانک‌های بزرگ جهان بر سر جذب و حفظ مشتریان ثروتمند رقابت می‌کنند. در ایران، ارائه خدمات بانکداری اختصاصی سابقه‌ای کمتر از دو دهه دارد. با این حال، توسعه این حوزه در کشور تاکنون بسیار محدود بوده است. با وجود آنکه بانکداری اختصاصی در ایران به‌عنوان یک حوزه نوظهور مطرح شده است، محصولات مرتبط با مدیریت ثروت طی این دوره رشد محسوسی نداشته و درآمدهای کارمزدی حاصل از آن در اغلب بانک‌ها عملاً در سطح ناچیز و نزدیک به صفر باقی مانده است موضوعی که بیانگر تأثیر مجموعه‌ای از عوامل ساختاری و رفتاری در عدم توسعه این خدمات می‌باشد، از جمله موانع و محدودیت‌های قانونی، فقدان تنوع در ابزارهای مالی و نبود بازارهای سرمایه‌ای عمیق، نگرش غیرتوسعه‌ای شبکه بانکی نسبت به فلسفه و کارکرد واقعی بانکداری اختصاصی و نیز، در بعد تقاضا، عدم تمایل مشتریان عمده و ثروتمند به افشای میزان دارایی‌ها یا اجتناب از ورود به سرمایه‌گذاری‌های پرریسک در شرایط اقتصاد ایران را رقم زده است. بر این اساس، بانک‌های ایرانی هنوز در ابتدای راه مدیریت ثروت قرار دارند و نتوانسته‌اند نقش سنتی خود را از یک سپرده‌پذیر و تسهیلات‌دهنده صرف به مشاور و راهنمای مالی خانوارها ارتقاء دهند. البته باید خاطرنشان کرد برخی بانک‌های خصوصی ایران طی سال‌های اخیر اقداماتی اولیه در این زمینه انجام داده‌اند؛ به‌عنوان نمونه، بانک پاسارگاد با ایجاد واحد مشتریان ویژه (VIP) و ارائه خدمات سبدگردانی از طریق کارگزاری پاسارگاد، همراه با عرضه صندوق‌های سرمایه‌گذاری متنوع، نمونه‌ای شاخص از تلاش برای جذب و حفظ مشتریان متمول است. بانک سامان با راه‌اندازی بانکداری اختصاصی رسمی، ارائه مشاوره سرمایه‌گذاری تخصصی، خدمات بیمه-بانک و صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاصی، گامی فراتر در تنوع‌بخشی به خدمات برداشته است. بانک ملت نیز با تشکیل واحد مشتریان ویژه و سرمایه‌گذاری از طریق شرکت‌های تابعه، نشان داده که رویکرد مدیریت دارایی به‌تدریج در چرخه فعالیت‌هایش جای می‌گیرد. بانک صادرات و بانک تجارت تمرکز بیشتری بر صندوق‌های سرمایه‌گذاری و طرح‌های ویژه ارزی و ریالی داشته‌اند. بانک پارسیان با ترکیب سپرده‌گذاری ارزی ویژه، خدمات بیمه-بانک و مدیریت سرمایه از طریق صندوق‌های اختصاصی، سعی در جذب سرمایه‌گذاران بلندمدت داشته است. بانک اقتصاد نوین و بانک آینده نیز با ارائه مشاوره سرمایه‌گذاری، طرح‌های اختصاصی و خدمات ممتاز برای مشتریان کلیدی، مدل‌های محدود بانکداری مدیریت ثروت را آزموده‌اند. با وجود این اقدامات، هنوز تحول بنیادینی در مدل کسب‌وکار شبکه بانکی کشور شکل نگرفته است؛ اما این اقدامات را می‌توان به‌عنوان آغاز حرکت به سوی بانکداری رابطه‌محور و ارزش‌آفرینی پایدار برای مشتریان ارزیابی کرد.


تجربیات جهانی: نمونه J.P. Morgan و پلتفرم Wealth Plan


بانک‌های بزرگ ترکیبی از خدمات مشاوره سنتی و ابزارهای دیجیتال نوآورانه را برای ارائه تجربه‌ای متمایز در مدیریت ثروت به کار گرفته‌اند. نمونه برجسته، بانک جی‌پی‌مورگان است که با راه‌اندازی ابزار دیجیتالی جامع Wealth Plan (برنامه ثروت) توانسته است مدیریت مالی را برای طیف گسترده‌ای از مشتریان شخصی‌سازی کند. این پلتفرم که به صورت رایگان در اپلیکیشن موبایل و وب‌سایت بانک در دسترس است، در حکم یک مربی مالی دیجیتال عمل می‌کند و به مشتری دید ۳۶۰ درجه‌ای از وضعیت مالی خود می‌دهد. مشتریان می‌توانند در Wealth Plan اهداف مالی کوتاه‌مدت (مثلاً سفر یا خرید خودرو) و بلندمدت (مانند خانه‌دار شدن یا بازنشستگی) را تعریف کرده و در لحظه پیشرفت خود را رصد کنند. این ابزار با ارائه راهنمایی‌های گام‌به‌گام و شبیه‌سازی سناریوهای مختلف، به کاربران نشان می‌دهد تصمیمات امروز آنها چه تأثیری بر آینده مالی‌شان خواهد داشت. نکته قابل توجه، استفاده ترکیبی از فناوری و مشاوره انسانی در این پلتفرم است؛ به طوری که کاربر در صورت نیاز می‌تواند مستقیماً از طریق همان ابزار با یک مشاور مالی خبره وقت ملاقات تنظیم کند. موفقیت Wealth Plan چشمگیر بوده است: تنها در طول حدود یک سال از زمان معرفی، بیش از یک میلیون برنامه مالی شخصی‌سازی‌شده توسط مشتریان از طریق آن ایجاد شده است و اکنون بیش از ۱۰ میلیون نفر از مشتریان، از این ابزار برای نظارت و بهبود برنامه‌های مالی خود بهره می‌گیرند. مدیرعامل مدیریت ثروت جی‌پی‌مورگان اظهار داشته هدف از این نوآوری آن بوده که برنامه‌ریزی مالی به امری ملموس و قابل دسترس برای همگان تبدیل شود و آمار استفاده نشان می‌دهد این هدف در حال تحقق است. علاوه بر استقبال مشتریان، این پلتفرم موفق به کسب جوایز متعددی شده و از سوی نهادهای معتبری عنوان «بهترین ابتکار دیجیتال در مدیریت ثروت» را دریافت کرده است. بانک جی‌پی‌مورگان اعلام کرده که پس از پیاده‌سازی Wealth Plan، تعداد کل برنامه‌های مالی تدوین‌شده برای مشتریان بیش از دو برابر کل برنامه‌های ایجادشده در تاریخ مدیریت ثروت این بانک (پیش از وجود این ابزار) بوده است. این تجربه نشان می‌دهد چگونه نوآوری دیجیتال می‌تواند فرهنگ برنامه‌ریزی مالی را در میان مشتریان ارتقاء دهد و آنان را به مشارکت فعال‌تر در مدیریت دارایی‌هایشان ترغیب کند. نمونه‌هایی از این دست در دیگر بانک‌های بزرگ جهان نیز دیده می‌شود؛ به عنوان مثال، بانک‌هایی نظیر Citi و HSBC با توسعه پلتفرم‌های مشاوره آنلاین و اپلیکیشن‌های هوشمند برنامه‌ریزی، در پی جذب نسل جدید مشتریان ثروت‌اند که به تجربه دیجیتال روان و همیشه در دسترس اهمیت می‌دهند. در مجموع، تجربه جهانی حاکی از آن است که ترکیب نیروی مشاوره تخصصی انسانی با قدرت مقیاس‌پذیری فناوری، مدل بهینه ارائه خدمات مدیریت ثروت در عصر جدید است.


موانع و ظرفیت‌های بانک‌های ایران برای ورود به مدیریت ثروت


بررسی‌ها نشان می‌دهد که بانک‌های ایران با وجود برخورداری از شبکه گسترده شعب و تعداد زیاد مشتریان، در ورود به عرصه مدیریت ثروت با چالش‌های ساختاری و محیطی متعددی مواجه‌اند. از منظر عرضه خدمات، یکی از موانع اصلی ضعف در شناخت نیازهای مشتریان ثروتمند و تغییر فلسفه وجودی بانکداری خصوصی است. بسیاری از بانک‌های کشور هنوز فرهنگ سازمانی و ساختار کسب‌وکار خود را به نحوی تنظیم نکرده‌اند که ایجاد ارزش افزوده برای مشتری از طریق مشاوره و مدیریت دارایی در مرکز مدل درآمدی‌شان قرار گیرد. همچنین موانع قانونی و نظارتی در توسعه خدمات نوین مالی نقش بازدارنده داشته‌اند؛ مقررات احتیاطی و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها دست بانک‌ها را در تنوع‌بخشی به ابزارهای سرمایه‌گذاری (مانند ارائه خدمات در بازارهای بین‌المللی، مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری اختصاصی و …) بسته است. از سوی دیگر، کم‌عمق بودن بازارهای مالی داخلی و نبود ابزارهای پوشش ریسک کافی، جذابیت سرمایه‌گذاری‌های داخلی را برای ثروتمندان کاهش داده است. در سمت تقاضا نیز موانعی وجود دارد؛ پژوهش‌ها حاکی است عدم استقبال برخی مشتریان ثروتمند از بانکداری خصوصی دلایلی نظیر تمایل نداشتن به افشای میزان دارایی (به دلیل فرهنگی یا نگرانی‌های مالیاتی)، یا بی‌رغبتی به سپردن سرمایه به بانک‌ها (به علت بی‌اعتمادی یا ترجیح سرمایه‌گذاری شخصی در املاک، ارز و طلا) دارد. حتی برخی معتقدند در شرایط کنونی، سرمایه‌گذاران عمده احساس می‌کنند خودشان بهتر از بانک می‌توانند دارایی‌شان را مدیریت کنند. مجموعه این عوامل سبب شده یک پژوهش علمی نتیجه‌گیری کند که در شرایط اقتصادی و سیاسی فعلی ایران، امکان بهبود واقعی در وضعیت بانکداری اختصاصی و توسعه محصولات مدیریت ثروت توسط بانک‌ها وجود ندارد.

با این وجود، ظرفیت‌هایی در نظام بانکی و مالی ایران مشاهده می‌شود که می‌تواند زمینه‌ساز حرکت به سمت مدیریت ثروت باشد. نخست آنکه جمعیت قابل توجهی از مشتریان جوان و آشنا با فناوری در ایران وجود دارند که انتظار دریافت خدمات مالی دیجیتال و پیشرفته را دارند. آمارها نشان می‌دهد درصد قابل‌توجهی از تراکنش‌های مالی کشور توسط فین‌تک‌ها انجام می‌شود و این سهم طی سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است. این امر نمایانگر پذیرش اجتماعی خدمات مالی نوآورانه و آمادگی بازار برای محصولات مدیریت ثروت دیجیتال است. بانک‌ها می‌توانند با بهره‌گیری از پلتفرم‌های بانکداری باز که اکنون توسط شرکت‌هایی مانند فینوتک، فرابوم و … عرضه شده، خدمات ارزش‌افزوده‌ای نظیر تجمیع حساب‌ها، گزارش‌گیری مالی یکپارچه و مشاوره آنلاین را ارائه دهند. همچنین برخی بانک‌های کشور نشان داده‌اند که در صورت فراهم بودن زیرساخت، ظرفیت ارائه خدمات مدیریت ثروت را دارند. برای مثال، بانک ایران‌زمین اعلام کرده بود آماده عرضه پلتفرم بانکداری باز برای ارتباط با شرکت‌های نوآور است و بانک‌آینده نیز نخستین درگاه بانکداری باز را در ایران راه‌اندازی کرد که نتیجه آن توسعه خدمات دیجیتال و افزایش درآمدهای کارمزدی این بانک بود. از منظر زیرساخت فناوری، شرکت‌های ایرانی فعال در حوزه بانکداری دیجیتال (نظیر شرکت داتین) محصولاتی را توسعه داده‌اند که امکان بخش‌بندی مشتریان و ارائه خدمات اختصاصی به هر دسته را برای بانک‌ها میسر می‌کند. برای نمونه، سیستم بانکداری اختصاصی داتین به بانک‌ها امکان می‌دهد طول عمر مشتری و ارزش ایجادشده توسط وی را تحلیل کرده و بر آن اساس خدمات متناسب (مانند مشاوره سرمایه‌گذاری ویژه برای مشتریان برتر) تعریف کنند. چنین زیرساخت‌هایی، اگر با استراتژی صحیح همراه شوند، می‌توانند بانک‌های ایران را در شناسایی و خدمت‌دهی به مشتریان ثروتمند یاری دهند.


فرصت‌ها و راهکارهای بومی‌سازی مدیریت ثروت در ایران


با الهام از تجربیات جهانی و در نظر گرفتن شرایط خاص نظام بانکی ایران، برای موفقیت در عرصه مدیریت ثروت، بانک‌ها باید رویکرد خود را بومی‌سازی کرده و متناسب با شرایط داخلی نوآوری کنند. در این راستا چند فرصت و راهکار کلیدی قابل طرح است:

  • ارتقای بانکداری باز از سطح پرداخت به مدیریت داده‌های مالی

    در حال حاضر بانک ها از چارچوب‌های بانکداری باز در حوزه‌های پایه مانند پرداخت و احراز هویت استفاده می‌کنند اما برای شکل‌گیری خدمات مدیریت ثروت دیجیتال، لازم است این زیرساخت به مرحله تبادل داده‌های مالی چندنهادی برسد. بطوریکه بانک‌ها، کارگزاری‌ها، بیمه‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری بتوانند از طریق APIهای استاندارد داده‌های مالی را با رضایت مشتری به اشتراک بگذارند. این گام، مسیر توسعه پلتفرم‌های هوشمند مدیریت دارایی و ثروت مشتریان را در ایران هموار خواهد کرد.

    • توسعه اپلیکیشن‌های بانکی به ابزارهای مدیریت مالی شخصی (PFM)

    بانک‌ها می‌توانند اپلیکیشن‌های فعلی خود را از ابزارهای پرداخت ساده به دستیار مالی هوشمند ارتقا دهند. با تحلیل رفتار هزینه، درآمد، مانده و سرمایه‌گذاری مشتری، سیستم می‌تواند پیشنهادهای دقیق برای پس‌انداز، سرمایه‌گذاری یا استفاده از تسهیلات ارائه کند. افزودن ماژول «مدیریت مالی خانوادگی» یا «برنامه‌ریزی ثروت» به همراه نمودارهای تحلیلی، باعث می‌شود هر مشتری تصویری ۳۶۰ درجه از وضعیت مالی خود داشته باشد.

    • توسعه خدمت مدیریت ثروت بانکی برای شرکت‌ها (Corporate Wealth Management)

    یکی از بزرگ‌ترین فرصت‌های توسعه خدمات مدیریت ثروت در ایران، ارائه این خدمت به شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی است. شرکت‌ها، به‌ویژه بنگاه‌های بزرگ و متوسط، با چالش‌های مدیریت نقدینگی، سرمایه‌گذاری وجوه مازاد و توازن دارایی–بدهی مواجه‌اند. بانک‌ها می‌توانند با ایجاد «واحد مدیریت ثروت شرکتی» خدمات زیر را ارائه دهند:

    • مدیریت نقدینگی شرکت‌ها: انتقال خودکار وجوه مازاد به صندوق‌های بازار پول و سپرده‌های کوتاه‌مدت با بازده بهینه
    • مشاوره سرمایه‌گذاری سازمانی: طراحی سبد دارایی و سرمایه‌گذاری متناسب با اهداف، نقدینگی و ریسک شرکت
    • تحلیل ساختار مالی و ترازنامه: ارائه گزارش‌های تحلیلی از بازده دارایی‌ها، نسبت بدهی و جریان نقدی
    • مدیریت دارایی و بدهی (ALM): تنظیم ساختار بدهی–سرمایه برای کاهش هزینه مالی و بهبود تراز نقدینگی
    • مدیریت ثروت گروه‌های صنعتی: طراحی راهکارهای مشترک برای شرکت‌های وابسته و هلدینگ‌ها جهت تجمیع نقدینگی و سرمایه‌گذاری هدفمند.

    پیاده‌سازی این خدمت ضمن افزایش درآمدهای کارمزدی بانک، جایگاه بانک را از یک «تأمین‌کننده نقدینگی» به یک شریک مالی استراتژیک شرکت‌ها ارتقا می‌دهد. این مدل در بسیاری از بانک‌های بین‌المللی تحت عنوان Corporate Wealth Advisory اجرا می‌شود و می‌تواند به‌صورت بومی در بانک‌های ایرانی نیز نهادینه گردد.

    • توسعه سوپراپلیکیشن‌های مالی با محور ثروت

    الگوی سوپراپلیکیشن نشان داده است که کاربران تمایل دارند همه خدمات مالی خود از بانکداری تا سرمایه‌گذاری و بیمه را در یک محیط واحد انجام دهند. بانک‌ها می‌توانند نسخه‌های اختصاصی سوپراپ مالی خود را با محور مدیریت دارایی، سرمایه‌گذاری و مشاوره مالی هوشمند طراحی کنند. در آینده نزدیک، سوپراپ بانکی می‌تواند به‌صورت هم‌زمان نقش حساب بانکی، سامانه سرمایه‌گذاری و مرکز مدیریت ثروت را برای مشتری ایفا کند.

    • ایجاد اکوسیستم هم‌افزا میان بانک‌ها و فین‌تک‌ها

    بانک‌ها باید از نگاه رقابتی به استارتاپ‌ها فاصله بگیرند و با آنها مدل هم‌زیستی مالی ایجاد کنند. در این مدل، بانک زیرساخت‌های داده‌ای و مجوزهای نظارتی را تأمین می‌کند، و فین‌تک‌ها خدمات تحلیلی و هوشمند را بر بستر آن ارائه می‌دهند. چنین همکاری‌هایی زمینه‌ساز خلق سرویس‌هایی مانند مشاوره خودکار سرمایه‌گذاری (Robo-Advisory) یا داشبورد هوشمند دارایی مشتریان شرکتی و حقیقی خواهد شد.

    • ارتقای سواد مالی و اعتماد عمومی

    هیچ تحول پایداری در مدیریت ثروت بدون ارتقای سواد مالی و اعتمادسازی ممکن نیست. بانک‌ها می‌توانند با برگزاری دوره‌های آموزشی، انتشار گزارش‌های تحلیلی و ایجاد کانال‌های شفاف اطلاع‌رسانی، زمینه آشنایی عمومی با مفاهیم برنامه‌ریزی مالی و سرمایه‌گذاری را فراهم می‌کند. افزایش آگاهی مالی، پذیرش خدمات مدیریت ثروت و تمایل مشتریان به همکاری بلندمدت با بانک را به‌شدت تقویت می‌کند.

    درنهایت بانکداری ایران در آستانه تغییر پارادایم بزرگی قرار دارد؛ تغییری که در آن نوآوری به پلی برای گذر از بانکداری سنتی به بانکداری مشاوره‌محور و ارزش‌آفرین تبدیل می‌شود. تجربه‌های موفق جهانی –مانند پلتفرم Wealth Plan بانک جی‌پی‌مورگان  گواه آن است که ادغام فناوری‌های دیجیتال با تخصص مالی می‌تواند مدیریت ثروت را دموکراتیزه کرده و بهبود بخشد. هرچند موانع ساختاری و محیطی قابل توجهی در ایران وجود دارد که نمی‌توان یک‌شبه بر آنها غلبه کرد، اما نهادهای مالی کشور می‌توانند با راهبردهای تدریجی اما پیوسته مسیر تحول را طی کنند. این راهبردها شامل تقویت زیرساخت‌های دیجیتال، اصلاح مقررات به نفع نوآوری، آموزش نیروی انسانی متخصص در مشاوره مالی، و جلب اعتماد مشتریان است. برخورداری از قشر گسترده جوانان تحصیل‌کرده، ضریب نفوذ بالای اینترنت و موبایل، و رشد فین‌تک‌ها سرمایه‌های بالقوه‌ای است که در صورت بهره‌برداری صحیح، زمینه‌ساز شکل‌گیری خدمات بومی مدیریت ثروت خواهد شد. در یک چشم‌انداز بلندمدت، می‌توان انتظار داشت بانک‌های ایرانی نقش فعال‌تری در مدیریت دارایی‌های خانوار ایفا کنند؛ نقشی که نه تنها به نفع مشتریان در خلق ثروت پایدار و بین‌نسلی است، بلکه برای خود بانک‌ها نیز منبع درآمدی پایدار و عاملی برای تمایز در بازار رقابتی آینده خواهد بود.

    نوآوری در بانکداری صرفاً یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی استراتژیک برای بانک‌ها در مسیر توسعه خدمات مدیریت ثروت و همراهی با نیازهای در حال تکامل مشتریان محسوب می‌شود؛ مسیری که هرچه زودتر پیموده شود، منافع آن هم برای نظام بانکی و هم برای آحاد جامعه پدیدار خواهد گشت.

    ارسال یک پاسخ

    آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.