پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
انتشار ریال دیجیتال؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
حسین حقیقی، مشاور تحول دیجیتال، در یادداشتی برای رسانه رمزارز از وضعیت پیشرفت ریال دیجیتال گفت
بعد از چهار سال کار تحقیقاتی، بالأخره تیرماه امسال دو بانک تجارت و ملت، ریال دیجیتال را اجرایی کردند. این پروژه فعلاً در فاز پایلوت قرار دارد و خیلی زود است که بخواهیم موفقیت آن را بسنجیم. حتی در دنیا نیز معیار دقیقی وجود ندارد که بتوانیم بگوییم کدام CBDC موفق بوده و کدام خیر.
در ادامه داده‌های اجرای ریال دیجیتال در بازه زمانی سوم تا پانزدهم تیرماه در جزیره کیش آمده است و می‌توانید میزان پیشرفت این پروژه را در روزهای آغازین آن ببینید.
در روزهای بعدی تیرماه، روند پارامترهای جدول بالا کاهشی بوده و نشان می‌دهد که گستردگی ریال دیجیتال در بین مردم در این فاز خیلی مطرح نیست و اجرای آن اهمیت بیشتری دارد.
موافقان CBDC بیشتر روی مزیت‌هایی چون افزایش فراگیری مالی تأکید می‌کنند و می‌گویند که این ابزار امکان دسترسی تمام افراد به خدمات مالی را فراهم می‌کند. از طرفی بانک‌های مرکزی نیز از این پروژه استقبال می‌کنند و حدود 95 درصد بانک‌های مرکزی جهان فعالیت‌شان را روی این موضوع آغاز کرده‌اند و چین و هند نیز پیشرو آن هستند.
دلیل این استقبال کنترل ریسک‌ها ازجمله مقابله با تروریسم و پول‌شویی است که تراکنش‌ها را شفاف‌تر می‌کند. همچنین بسیاری از تسهیلات شبکه بانکی که با عنوان کالای ضروری به مردم داده می‌شود، ممکن است به کالاهای غیرضروری تبدیل شود. با وجود CBDC این تسهیلات فقط با عنوان کالای ضروری مصرف خواهد شد.
این نگرانی بین مردم وجود دارد که فکر می‌کنند با آمدن ریال دیجیتال کنترل روی آنها بیشتر می‌شود، اما باید این نکته را در نظر گرفت که اکنون نیز رصد دارایی امکان‌پذیر است و ریال دیجیتال هم برای پرداخت‌های خرد به کار می‌رود. CBDC اگر ترویج یابد موفق خواهد شد و در غیر این صورت به پروژه‌ای شکست‌خورده مانند پترو ونزوئلا تبدیل می‌شود. دلیل شکست پترو استقبال نکردن مردم بود، زیرا اعتبار و پذیرنده‌های زیادی نداشت.
کم‌رنگ‌شدن نقش بانک‌های تجاری
با ورود CBDC، امکان دارد سرعت خروج پول از بانک‌های تجاری افزایش یابد و مردم به طور مستقیم به بانک مرکزی متصل شوند. اشخاص بدون اینکه حسابی در هر بانک داشته باشند، یک کیف پول دارند و فقط یک بار روی شبکه بلاکچین برنا احراز هویت می‌شوند که در وایت‌پیپر آن نیز آمده است.
وقتی شخصی تجربه حضور در دنیای تقریباً دیفای را با هزینه کمتر و سرعت بیشتر تجربه کند، امکان دارد دیگر به سمت روش‌های سنتی مانند بانک‌های تجاری نرود.
در دنیا نیز این بحث به اسم «Bank Disintermediation Risk» به معنی ریسک واسطه‌زدایی از بانک‌ها وجود دارد. ترامپ که از مخالفان سرسخت CBDC در دنیاست دلیل اصلی مخالفت خود را همین موضوع بیان کرده است. شاید روزی به درک و بلوغ بالایی برسیم که دیگر نیازی به بانکی غیر از بانک مرکزی نداشته باشیم.
اگر نقش بانک‌های تجاری روزبه‌روز کم‌رنگ‌تر شود مشخص نیست بانک‌ها چطور می‌توانند خود را نجات دهند، اما واضح است که نقش فین‌تک‌ها با این اتفاق پررنگ‌تر می‌شود و تعامل این بخش با مردم بیشتر خواهد شد.