پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
گفتوگو با وحید والی، مدیرعامل هلدینگ نیکاندیش / مراقب باشیم دچار خودتحریمی نشویم
عصر تراکنش 55 و 56 / نیکپرداخت، تتربالک که بعدتر به کویننیک تبدیل شد، کویننیک مارکت و نیکبوم کسبوکارهایی هستند که تحت برند هلدینگ نیکاندیش در حال فعالیتاند و حوزه کاریشان، از پرداخت ارزی گرفته تا رمزارزها و بلاکچین را دربر میگیرد. کویننیک یکی از صرافیهای رمزارزی بود که بهموقع وارد این بازار شد و با خدماتی که به مخاطبان خود عرضه کرد، توانست اعتماد بخشی از کاربران ایرانی را به خود جلب کند. وحید والی، مدیرعامل هلدینگ نیکاندیش که سالها در حوزه پرداخت فعالیت داشته، میگوید ظرف این سالها اتفاقات عجیبوغریب بسیاری افتاده که قابل پیشبینی نبودند. او در این گفتوگو از وضعیت نیکبوم میگوید. بهعلاوه از مسیری که کویننیک تا امروز طی کرده، وضعیت بازار و مسئله رگولاتوری رمزارزها صحبت میکند و معتقد است اینکه تخمین زده میشود حدود 12 میلیون ایرانی در بازار رمزارزها فعالیت میکنند، عدد بیربطی نیست و این حوزه جای رشد و پیشرفت نیز دارد.
همه ویژگیهای یک ملک در بستر بلاکچین
والی درباره ورود هلدینگ نیکاندیش به بازار مسکن، بهرهگیری از فناوری بلاکچین در این بازار و فعالیتی که نیکبوم انجام میدهد، میگوید: «کاری که هماکنون نیکبوم انجام میدهد، مانند یک مشاور املاک کاملاً سنتی است. ما در تلاشیم با استفاده از فناوری بلاکچین بهتدریج و با مجازیتر شدن دنیا، اتفاقات بسیار زیباتری را رقم بزنیم. مثل اینکه مردم عادی بتوانند با استفاده از املاک بهعنوان یک واسط، اگر نیاز داشتند، انافتی بخرند و زمینهایی را که انافتی شده خریداری کنند.»
او توضیح میدهد که تمام این موارد بهصورت شفاف روی شبکه بلاکچین پیادهسازی میشود. یعنی سابقه و همهچیز یک ملک را میتوانید در بلاکچینی که مربوط به نیکبوم است، ببینید. به علاوه میتوانید با یک عینک مجازی همه خانههای اطراف را مشاهده کنید و سابقه آن را ببینید و دریابید که چطور میتوانید اینها را بخرید یا اجاره کنید؛ «در نهایت قرار است به اینجا برسیم که افراد بدون اینکه بخواهند حضوراً بروند و ملک را ببینند یا در دفتر املاک قراردادی را منعقد کنند، نیازشان برطرف شود. میخواهیم به سمتی برویم که از قراردادهای هوشمند در بستر شبکههایی مانند اتریوم استفاده کنیم و پس از آن حتی بتوانیم املاک را بهصورت توکنایز شده – در صورتی که بتوانیم موافقت حاکمیت را جلب کنیم – ارزیابی کنیم. هدف ما از ورود به دنیای املاک بیشتر این بوده است.»
میتوانیم به هاب منطقه تبدیل شویم
وحید والی درباره تجربه شخصیاش از بازار رمزارزها و تغییراتی که طی این سالها شاهدش بوده، میگوید: «من تقریباً از سال 1390 در این حوزه فعال هستم و خریدوفروش و… را انجام میدادم. سالهای 1396- 1395 خیلی حرفهایتر در پیمنت 24 و در سال 1397 نیز در مجموعه نیکاندیش بودیم و تمام این سالها تبادل با ما بود. شاید آن زمان پیشبینی نمیکردیم که تا این حد اتفاقات عجیبوغریب بیفتد. از عجیبترین قوانین و اتفاقاتی که رخ داد، این بود که در شرایط تحریم انتظار داشتیم حاکمیت اقبال خیلی مثبتتری را نسبت به این حوزه نشان بدهد، اما دیدیم که بعضی از دوستان حاکمیتی ما بیشتر شبیه مأمور اجرای احکام قوانین آمریکا، ترامپ و پس از آن بایدن و… شدند.»
والی با اشاره به اینکه در این مدت شاهد برخوردهای سلبی و منفعلانه زیادی بوده، درباره اتفاقاتی که میتواند رخ دهد تا فضای مثبتتری را شاهد باشیم، میگوید: «آگاهی مردم در این سالها نسبت به این حوزه بسیار بیشتر شد و مردم آگاهتر وارد این حوزهها شدند. حال با پروبال دادن به صرافیهای ایرانی و کسانی که اسمورسمشان مشخص است و با نظارتی قانونمند، هم مردم میتوانند در استفاده از این فناوری نسبت به بقیه دنیا بهتر عمل کنند و هم ما در منطقهمان به یک هاب تبدیل میشویم. اما اگر بیتفاوت باشیم یا بخواهیم قلعوقمع کنیم، طبیعتاً بازارهای زیرزمینی بیشتر خواهد شد، چون مردم در نهایت این کار را انجام میدهند. مثل تلگرام که فیلتر کردیم، اما مردم کماکان از تلگرام استفاده میکنند و ما نمیتوانیم مردم را به شکلی کنترل کنیم که بگوییم شما حق استفاده از فناوری را ندارید. خصوصاً با دنیای جدید وباستیت که اکنون به وجود میآید و زندگیهای ما تحت تأثیر آن قرار میگیرد.»
12 میلیون ایرانی، در حوزه رمزارز فعالیت دارند
والی درباره حجم کاربران ایرانی در حوزه رمزارزها میگوید: «در سند تحولی که در ریاستجمهوری هم منتشر شده و برای مشاوران نهاد ارسال شده، برآورد میشود 12 میلیون ایرانی در این حوزه فعالیت میکنند که عدد بیربطی نیست؛ ما الان پنج، شش میلیون کاربر روی پلتفرمهای ایرانی داریم و تقریباً همین تعداد کاربر هم طبق تخمینهایمان روی صرافیهای خارج از ایران فعال هستند. باز برای اینکه شرایط بهتر درک شود، باید بگویم اسفند سال گذشته که اعلام شد میخواهند درگاههای پرداخت صرافیهای رمزارز را ببندند، یکشبه بیش از 50 میلیون دلار کریپتوکارنسی از صرافیهای ایرانی خارج شد و زمانی که مقصد آنها را رصد کردیم، متوجه شدیم که به صرافیهای خارجی منتقل شدهاند.»
به گفته مدیرعامل هلدینگ نیکاندیش، آبانماه از درگاههای پرداخت حدود 85 هزار میلیارد تومان ورودی داشتهایم که از این رقم حدود 25 هزار میلیارد تومان مربوط به صرافیهای رمزارز بوده است؛ «نکته جالب این است که با وجود همه این احوالات، از هر نهاد حاکمیتی بپرسید آیا این کار مجاز است یا خیر، پاسخ سردرگمکننده میدهد. اما مردم از این بازار استقبال کردهاند.»
والی معتقد است در چنین شرایطی، عقبگردهای رگولاتور در حوزه مالی، مانند کاری که بانک مرکزی در خصوص لغو احراز هویت کاملاً دیجیتالی انجام داده، چیزی جز خودتحریمی نیست و میافزاید: «چند روز پیش شاپرک نامهای را به پرداختیارها ارسال کرده و از آنها خواسته از ارائه درگاه پرداخت برای خریدوفروش وبمانی خودداری کنند. تجار ما سالهاست برخی معاملات خود با کشورهای حوزه دریای خزر مانند روسیه را از طریق وبمانی انجام میدهند. وبمانی یک رمزارز نیست، بلکه کیف پول دیجیتالی است که سالهای سال حتی قبل از متولد شدن رمزارزها از آن استفاده میکردیم. در شرایطی که تحریمهای ظالمانه و سیاست فشار حداکثری آمریکا و دار و دستهاش فعالیت اقتصادی و دادوستد با کشورهای دیگر را برای ما سختتر کرده، این اقدامات سلبی به جای آنکه التیامی بر بدن زخمخورده ما باشد، باعث سختتر شدن شرایط میشود.»
او تأکید میکند که این ربطی به ضابطهمند و قانونمند کردن کسبوکارها ندارد و میگوید: «همه فعالان این حوزه که بهدنبال خدمت به کشور و در کنار آن کسب روزی حلال و اشتغالزایی برای جوانان کشور هستند، با قانونمند شدن این حوزه موافقاند. در حال حاضر هم در کارگروههایی متشکل از بخش خصوصی و بخش دولتی در حال تلاشاند تا سندی تنظیم کنند که این حوزه چهارچوببندی شود.»
والی اقدامات سلبی اینچنینی را مانعی برای رسیدن به هدف قرار گرفتن در میان 10 کشور در حوزه فناوری و هوش مصنوعی میداند. به گفته او، دولت سیزدهم تا اینجای کار نشان داده که به گرهگشایی از مشکلات کسبوکارها علاقهمند است، ولی در بدنه حاکمیتی اتفاقاتی روی میدهد که باعث نگرانی تمامی فعالان اقتصاد دیجیتال کشور میشود؛ زیرا اگر با فناوریها همسو نباشیم، به مصرفکنندگان دستچندم همین فناوریها در سالهایی نهچندان دور تبدیل خواهیم شد.
مدیرعامل نیکاندیش تأکید میکند که یکصدایی و اتحاد کسبوکارها با یکدیگر و شفافیت در نحوه فعالیتشان میتواند اعتماد حاکمیت را به آنها جلب کند که نتیجهاش ایجاد چهارچوبی منطقی برای این حوزه است.
بازار خود را اصلاح میکند
مهمترین توصیه مدیرعامل نیکاندیش این است که افرادی که میخواهند به این حوزه وارد شوند، مراقب باشند فریب پروژههای کلاهبرداری را نخورند؛ پروژههای کلاهبرداری از دور چشمک میزنند، یعنی پروژههایی هستند که سود تضمینشده میدهند و وایتپیپر درستوحسابی ندارند. چیزی که حس کردند غیرواقعی است، قطعاً کلاهبرداری است و بهراحتی میتوان آنها را شناسایی کرد. از طرف دیگر اگر معاملهگر نیستند و با دنیای خریدوفروش آشنایی ندارند، باید دیدگاهشان بلندمدت باشد و روی ارزهای اصلی سرمایهگذاری کنند؛ زیرا ما بیتکوین و اتریوم داریم و ارزهایی که از پورت اینها به وجود آمدهاند. نباید برای دیدگاهی بلندمدت سراغ رمزارزهایی برویم که نمیدانیم چه میشود و اصلاً فردا هست یا نه.»
والی پیشبینی میکند که در آینده نزدیک همچنان ریزش کریپتوکارنسیها را شاهد باشیم و بعد از آن بازار اصلاح شود: «فکر میکنم از ماه مارس دوباره روندی افزایشی را خواهیم داشت. این تحلیل من است که شاید هم اشتباه کنم، نمیگویم روی تحلیل من کسی سرمایهگذاری کند. اما طی 8 الی 10 سال گذشته وقتی روند بیتکوین را بررسی میکنیم، احتمالاً شاهد چنین الگویی خواهیم بود.»
او درباره رفتار آینده رگولاتور نیز اظهار امیدواری میکند که دولت در این خصوص وارد عمل شود و با یک نگاه آیندهنگرانه و تحولآفرین زمینه را برای فعالیت قانونمند و بدون رانت هر شخص و شرکتی که میخواهد برای اقتصاد مملکتش بجنگد و تلاش کند، هموار سازد. او در پایان میافزاید: «این اتفاق نخواهد افتاد؛ مگر با همکاری همهجانبه و دلسوزانه دولت و فعالان این حوزه که حسننیت خود را طی سالهای گذشته اثبات کردهاند.»