پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
نریمان امانی، مدیرعامل صرافی رمزارز سیتکس درباره فعالیت این صرافی می‌گوید / به‌‌دنبال ایده‌های نو در حوزه رمزارزها هستیم
عصر تراکنش 55 و 56 / زمانی که کسب‌و‌کارهای رمزارزی خود را خیلی جدی نشان دهند و مواضع چراغ‌خاموش بودن را کنار بگذارند، قطعاً تأثیر مثبت روی رفتار حاکمیت با آنها و این مدل کسب‌و‌کارها را شاهد خواهیم بود. این را نریمان امانی، مدیر صرافی رمزارز سیتکس می‌گوید و معتقد است با آگاه‌سازی حاکمیت و عموم مردم، حاکمیت نیز درمی‌یابد که این مدل کسب‌و‌کارها حرفی برای گفتن دارند و مردم نیز به این مدل کسب‌و‌کارها اعتماد دارند. در واقع ورود مردم به عرصه مالی جدید در دنیا را راحت‌تر می‌پذیرند. مجموعه سیتکس شرکتی در حوزه فناوری اطلاعات است که حدود 20 سال پیش فعالیت خود را آغاز کرده است. کار آنها در ابتدا با انواع و اقسام پروژه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری شروع شد، اما از پنج سال پیش یعنی حدود سال 1395، وارد حوزه رمزارز و بلاکچین شدند. در این مدت، در انواع حوزه‌های بلاکچین مانند ماینینگ، تریدینگ و سرمایه‌گذاری فعالیت داشته‌اند و دو، سه سالی است که به‌طور خاص روی توسعه نرم‌افزارهای بلاکچینی فعال هستند. در حوزه بلاکچین، چه در حوزه رمزارز و چه نرم‌افزاری، پروژه‌های مختلفی را در دست اجرا دارند و از حدود یک سال و نیم پیش صرافی رمزارز خود را ایجاد کرده‌اند که در حال حاضر عمده تمرکز شرکت روی این بخش و همچنین آموزش در حوزه بلاکچین است.
حرکت به سمت دیفای
امانی درباره وضعیت حال حاضر سیتکس چنین توضیح می‌دهد: «پروژه صرافی سیتکس راه‌اندازی شده و مردم از آن استفاده می‌کنند، اما به‌دلیل رویکردی که در حوزه فناوری داریم، چندان تلاش نکردیم تا صرافی رمزارز را با ماهیت فعلی آن معرفی کنیم و بیشتر به‌‌دنبال ایده‌های نو در این حوزه هستیم و از صرافی به‌عنوان ابزاری نو که بتواند سایر پروژه‌هایمان را پیش ببرد، استفاده می‌شود. در این مقطع پروژه‌های دیگری هم داریم مثل پروژه سیوا که یک سیستم معاملات رمزارزی غیرامانی کاملاً بلاکچینی است. به‌طور کلی روال برنامه‌های سیتکس به این سمت‌وسو در حال حرکت است.»
مدیرعامل صرافی رمزارز سیتکس معتقد است فناوری بلاکچین حوزه‌ای نو است و هر روز در این بخش اتفاقات جدیدی در حال وقوع است. از متاورس و ان‌اف‌تی‌ها گرفته تا حوزه‌های دیفای و اپلیکیشن‌هایی که شاید اصلاً در حوزه کریپتوکارنسی هم فعال نباشند، ولی جذابیت‌های دیگری نیز دارند؛ بنابراین مجموعه آنها در تلاش است در تمام راه‌حل‌هایی که بلاکچین می‌تواند برای صنایع مختلف ارائه دهد، فعالیت کند. او می‌گوید: «در بعضی موارد پروژه‌هایی را در دست داریم که برای صنایع مختلف مناسب است. در برنامه آینده‌مان قصد داریم تمرکزمان را روی پروژه‌های دیفای بگذاریم و به سراغ اپلیکیشن‌‌های مالی بر بستر بلاکچین برویم.»
رگولاتور منعطف باشد
صرافی رمزارز سیتکس به اذعان مدیرعامل آن، تمرکز خود را روی بلاکچین و رمزارز گذاشته؛ بنابراین موضعی که رگولاتور در برابر این فناوری‌ها خواهد داشت، روی آنها تأثیر بسیاری می‌گذارد. امانی در پاسخ به این پرسش که رگولاتور چطور می‌تواند هم وظیفه تنظیم‌گری خود را انجام دهد و هم مانع آسیب‌رسیدن به کسب‌و‌کارها شود، می‌گوید: «با ورود فناوری‌های نو، خواه‌ناخواه چالش‌هایی در حوزه رگولاتوری نیز ایجاد می‌شود. چون مسئله بلاکچین موضوعی جهانی است، وضع قوانین برای کنترل و پیگیری رگولاتوری نیز می‌تواند برگرفته از تجربیات کشورهای پیشرفته باشد و می‌توانیم در قانون‌گذاری و تنظیم‌گری از تجربیات آنها استفاده کنیم. در سطح دنیا پروژه‌های بلاکچینی مختلفی با رویکرد آینده‌نگرانه در حال پیاده‌سازی و اجراست که قطعاً لازمه شکل‌گیری و رشد این ایده‌ها حمایت از جانب حاکمیت بوده است.»
امانی معتقد است علاوه بر کمک‌گرفتن از تجربیات سایر کشورها، لازم است رگولاتوری اندکی انعطاف نشان دهد: «بلاکچین حوزه جدیدی است و هر روز نیز اتفاقات جدیدی در آن می‌افتد و به‌روز می‌شود. چنانچه بدون توجه به اینکه این موضوع جدید است و سرعت رشد ایده‌ها در آن به‌شدت بالاست، قوانینی با چارچوب‌های بسته برای آن تعریف شود، عملاً راه را برای پیشرفت این فناوری در کشورمان می‌بندیم.»
به گفته امانی، چالشی که در این حوزه نوپا وجود دارد و تعیین رگولاتور مناسب برای آن را دشوار می‌کند، این است که بستگی دارد بخواهیم از چه بُعدی به آن نگاه کنیم: «اگر بخواهیم از دیدگاه چالش مالی به آن نگاه کنیم، نهادهای مالی برای رگولاتوری مناسب‌اند و اگر بخواهیم نگاه فناورانه به آن داشته باشیم (که بسیار منطقی و بجاست) باید از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در امر رگولاتوری کمک بگیریم. اما بهتر آن است که به‌دلیل جامعیت این حوزه، کمیته‌ای متشکل از نهادهای اقتصادی، حقوقی و فناوری اطلاعات، رگولاتوری این بخش را بر عهده بگیرند تا بتوانند تمامی ابعاد آن را پوشش دهند. ضمن آنکه بخش مهمی از کسب‌و‌کارهای مهم در آینده در این حوزه شکل می‌گیرند و لازم است در این رگولاتوری، دیدگاه کسب‌و‌کارهای خصوصی در امر سرمایه‌گذاری نیز دخالت داده شده و نظرات آنان پرسیده شود.»
تبعات منفی تنظیم‌گری نادرست به مردم و حاکمیت برمی‌گردد
در روزهایی که رگولاتور سردرگم به نظر می‌رسد، بعضی از صاحبان کسب‌و‌کارها معتقدند خودشان باید دست‌به‌کار شوند و رگولاتور را آگاه کرده و در تنظیم‌گری کمک‌کننده باشند. امانی در این خصوص می‌گوید: «نکته‌ای که وجود دارد این است که وقتی فناوری جدیدی وارد می‌شود، کسب‌و‌کارهای نو خیلی راحت‌تر به سراغ آن می‌روند تا بتوانند از ابعاد آن فناوری آگاه شوند. حاکمیت نگاه کلان‌تری به قضیه دارد و معمولاً وارد جزئیات و آینده آن نمی‌شود؛ بنابراین کسب‌و‌کارهای نو باید به‌عنوان یک مشاور در کنار حاکمیت حضور داشته باشند، حتی اگر آنها را نپذیرند.»
او روی آگاه‌سازی مردم نیز تأکید دارد و می‌افزاید: «این حوزه، حوزه مالی است؛ بنابراین نیاز است مردم نسبت به این بخش آگاه شوند تا بدانند در حال ورود به چه دنیایی هستند و در واقع، این وظیفه کسب‌و‌کارهاست که در حوزه اطلاع‌رسانی، هم در کنار مردم و هم در کنار حاکمیت باشند و به آنها مشاوره دهند.»
مسئله رگولاتوری و دیدگاه حاکمیت به این حوزه، نه‌تنها در ایران، بلکه در کشورهایی که حتی دید بازتری به مسئله فناوری دارند، سخت‌گیرانه است. ممکن است میزان سخت‌گیری‌ها به اندازه ایران نباشد، اما شاهد هستیم آمریکا لایحه‌ای تصویب کرده که مسئله تنظیم‌گری رمزارزها را ذیل مسائل امنیتی قرار داده و همین لایحه، تأثیری چشم‌گیر در قیمت کریپتوکارنسی‌ها داشت. مدیرعامل صرافی رمزارز سیتکس در پاسخ به این پرسش که چرا کشورهای لیبرال و پرچم‌دار نوآوری و فناوری، گاهی موضع سخت‌گیرانه در پیش می‌گیرند، می‌گوید: «موضع سخت‌گیرانه نسبت به کریپتوکارنسی‌ها نشان می‌دهد تنظیم‌گری از سوی حاکمیت وجود ندارد – البته در مورد سیاست‌های یک کشور خاص صحبت نمی‌کنم – اما به‌طور کلی، اگر اصول و چارچوب تنظیم‌گری در یک کشور رعایت شود، خطرات امنیتی کمتری برای آن کشور ایجاد می‌شود و جلوی اتفاقات ناخوشایند را نیز می‌گیرد. ولی اگر مبنا بر این باشد که مانع فعالیت این مدل کسب‌و‌کارها شویم، دیواری کشیده‌ایم که تبعات منفی آن، حتماً به جامعه و حاکمیت نیز برمی‌گردد.»
چالش مهم رگولاتوری
صرافی رمزارز سیتکس از جمله کسب‌و‌کارهایی است که تا به امروز نه سرمایه‌ای پذیرفته و نه برنامه‌ای برای جذب سرمایه در ماه‌های آتی دارد و به‌تنهایی با چالش‌های حوزه کسب‌و‌کاری خود مواجه شده است؛ چالش‌هایی که امانی مهم‌ترین آنها را همان مسئله رگولاتوری و مواجه‌شدن با قوانین موجود می‌داند؛ «سیتکس به‌صورت جدی در حوزه ماینینگ و ساخت تجهیزات مربوط به آن فعالیت می‌کرد و خیلی هم خوب پیش می‌رفت، اما از زمانی که بحث رگولاتوری و جمع‌شدن ماینینگ‌ها پیش آمد، از این فضا ناامید و دور شدیم و این فعالیت را کنار گذاشتیم. آنجا بود که جرقه‌ای زده شد و دریافتیم باید به بخش آموزش و آگاه‌سازی مردم و حاکمیت توجه بیشتری کنیم.»
او درباره وضعیت آینده بازار و نگاه رگولاتور در کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌گوید: «در حوزه بازار، استقبال عمومی بسیار زیاد است و حتی بسیاری اوقات از اینکه مردم این‌قدر پذیرای فناوری‌های جدید هستند و حتی استدلال می‌کنند، متعجب می‌شویم و اگر این آگاهی به همین صورت پیش رود، چشم‌انداز آینده بازار را خیلی مثبت و روشن ارزیابی می‌کنم. از منظر رگولاتوری هم باید گفت به این دلیل که در آینده اتفاقات خوبی در این بازار می‌افتد، حاکمیت چاره‌ای ندارد جز اینکه به سمت وضع قانونی پیش برود که آن قانون به نفع مردم باشد و کشمکش‌ها خاتمه یابد. در خاتمه، امیدوارم کسب‌و‌کارها بتوانند با قوای بیشتری به طی‌کردن مسیری که در آن هستند، ادامه دهند.»
