راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

هم آفرینی صنفی برای رفع موانع کسب‌وکار

در بسیاری از کشورهای جهان قوانین ضد انحصار و رقابتی کردن صنعت به شدت دنبال می‌شود. باید فعالیت گسترده‌ای صورت گیرد تا تمام قوانین، مقررات و دستورالعمل‌های انحصاری لغو شود و در این میان سازمان نظام صنفی رایانه‌ای جایگاه ویژه‌ای دارد

مازیار نوربخش، رئیس‌هیئت‌مدیره رمیس / کمتر از یک هفته دیگر انتخابات نظام صنفی رایانه‌ای در شرایطی برگزار می‌شود که فضای کسب‌وکار فناوری اطلاعات در کشور، متأثر از هم‌افزایی عوامل بیرونی ناشی از تحریم‌های آمریکا و نیز محدودیت‌های همه‌گیری کرونا، در یکی از دشوارترین وضعیت‌های خود قرار دارد. اما آنچه در این میان بیشتر موجب سرخوردگی و نومیدی فعالان این حوزه شده، موانع داخلی و خودساخته‌ای است که عمدتاً ناشی از ناآگاهی و ناآشنایی تصمیم‌گیران با فضای کسب‌وکار و ماهیت و کارکردهای آن است. تغییرات پی‌درپی رویه‌ها و دستورالعمل‌ها و نیز لزوم اخذ مجوزهای متعدد از سوی نهادهای مختلف و بعضاً موازی چالش‌های روزمره و آشنایی هستند.

یکی از مهمترین موانع داخلی توسعه کسب و کار ایجاد انحصار است. چرا باید مجوز فعالیت پی‌اس‌پی برای فقط ۱۱ شرکت صادر شود؟ پنج شرکت مجوز فعالیت IPTV دریافت کنند و به این فهرست می‌توانیم انواع و اقسام مجوزهای دیگر مانند MVNO، FCP، TSP، کیف پول و غیره را اضافه کنیم.

در واقع نهادهای رگولاتور چه در سازمان تنظیم مقررات رادیویی، چه در صمت و چه در بانک مرکزی به جای آنکه به استانداردسازی بپردازند و فعالیت را برای همه بازیگران مشروط به رعایت استانداردهای حرفه‌ای آن حوزه آزاد کنند با محدودسازی صدور مجوز موجب انحصار و عدم رقابت می‌شوند. علت ایجاد و گسترش بسیاری از این مجوزها رانت‌پاشی است. یعنی مجوزی ایجاد می‌شود تا نهاد متولی مجوز از طریق صدور این مجوزها، دریافتی‌های نقدی و غیرنقدی داشته باشد یا به مواهبی برسد. در واقع نهادهای متولی از طریق صدور مجوز سود می‌برند و در نتیجه امکان شکل‌گیری رقابت در آن حوزه با محدودسازی تازه‌واردان به شدت محدود می‌شود. با شکل‌گیری انحصار، مجوز، ارزش ذاتی پیدا می‌کند.

به خاطر دارم زمانی که مجوز MVNO ارائه می‌شد با دوست عزیزی طرح تجاری این کسب‌وکار را بررسی می‌کردیم. بعد از بحث‌های فراوان و قانع نشدن بنده از سودآوری این کسب‌وکار، این دوست عزیز با لحن مشفقانه‌ای گفت: «هر مجوزی که در این مملکت می‌دهند را بگیر! ما الان ممکنه نفهمیم به چه دردی می‌خوره اما بعداً خود مجوز رو میشه کلی فروخت! الان بخوای یه آموزشگاه تأسیس کنی، چقدر باید پول بدی؟»

چرا باید برای تأسیس یک آموزشگاه ساده فنی مجوز خرید؟ کجای دنیا مجوزها ارزش ذاتی دارند و خریدوفروش می‌شوند یا حتی به ارث می‌رسند؟! نقش صلاحیت‌ها و استانداردهای حرفه‌ای چیست؟ جالب اینجاست که در برخی حوزه‌ها مثل مراکز داده و سرویس‌های رایانش ابری که هنوز گوش شیطان کر متولی و صادرکننده مجوزی پیدا نشده، در نتیجه رقابت شرکت‌های فعال نه تنها سرویس با کیفیتی به مشتریان ارائه می‌شود بلکه بنابر اطلاعات موجود، برخی از این شرکت‌ها در حال ارائه سرویس به شرکت‌های خارجی و صادرات خدمات فناوری هستند یا در حوزه پرداخت‌یاری که با تلاش جانفرسای همکاران برای شکستن انحصار در صنعت پرداخت به دست آمد، علی‌رغم سنگ‌اندازی‌ها و چالش‌های روزمره، موفقیت‌های جالبی حاصل شده و سرویس‌های متنوعی عمدتاً از سمت پرداخت‌یاران و شرکت‌های نوپا (استارت‌آپ) به مشتری ارائه می‌شود.

بنابراین راه چاره اصلاح قوانین، تسهیل رقابت و عدم انحصار است. در بسیاری از کشورهای جهان قوانین ضد انحصار و رقابتی کردن صنعت به شدت دنبال می‌شود. باید فعالیت گسترده‌ای صورت گیرد تا تمام قوانین، مقررات و دستورالعمل‌های انحصاری لغو شود و در این میان سازمان نظام صنفی رایانه‌ای جایگاه ویژه‌ای دارد. به‌رغم تلاش‌های ارزشمند سال‌های گذشته، متاسفانه نصر در جایگاه مشورتی و تصمیم‌سازی برای سیاست‌گذاران کشور قرار ندارد و رویکردها و واکنش‌های صنف ما تاکنون واکنشی یا انفعالی بوده است.

دورهمی‌های دوستانه به جای برگزاری جلسات منظم و دارای دستور کار، تلاش برای محور قرار گرفتن افراد به جای برنامه‌ها، اصرار بر حفظ و ادامه روش‌های پیشین و نداشتن دید جامع و به‌روز نسبت به تحولات دنیای دیجیتال ما را به مقصد نمی‌رساند. ما نیاز به هیات مدیره‌ای داریم که ویژگی‌های صنفی‌مان را نمایندگی کند: جوان، شجاع، صریح و پیشرو. مدیریت و راهبری تیمی تحول دیجیتال ایران و رشد و توسعه بازار داخلی از طریق رفع موانع کسب‌وکارها نیازمند تعامل و گفتگو با حکمرانان و تبدیل شدن به کانون اصلی تصمیم‌سازی فناوری اطلاعات کشور است.

شروع به مذاکره اثربخش با مجلس شورای اسلامی و نمایندگان به منظور تصویب یک قانون محکم و به روز برای نظام مهندسی ارتباطات و فناوری اطلاعات و ارتقا جایگاه و کارکرد صنف در یک کالبد جدید، اولین قول ائتلاف هم آفرینی صنفی در راستای این تحول است. امید که محقق شود!

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.