پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
حرکت به سمت بانکداری دیجیتالی با شیوع کرونا سرعت بیشتری نسبت به قبل گرفت. بانک دی نیز برنامههایی برای دیجیتالی شدن در نظر دارد که در این گزارش بخشهایی از گفتگوی روابط عمومی این بانک با معاون فناوری اطلاعات و بانکداری الکترونیک دی منتشر شده است.
معاون فناوری اطلاعات و بانکداری الکترونیک دی با اشاره به آمادهسازی زیرساختهای لازم برای اجرایی شدن فاز اول بانکداری دیجیتال ابزار امیدواری کرد فاز یک بانکداری دیجیتال این بانک در بهار رونمایی شود. او در اینباره گفت: «در گام اول ضرورت دارد برای مشتریانی که یک بار احراز هویت شدهاند، امکان افتتاح حساب در بستر اینترنت بانک ایجاد شود. همچنین زمینه ارائه برخی خدمات ویژه به مشتریان قبل از ورود به شعبه از جمله ارائه فرمهای عملیات بانکی به منظور تکمیل آنها و کوتاهتر شدن فرآیندهای عملیات بانکی، فراهم شود. این امکان در آیندهای نزدیک بر روی سامانه موبایلی «دیبا» بارگذاری خواهد شد که کاربر شعبه با دریافت کد پیگیری مشتری به تمامی درخواستهای مشتری بدون نیاز به تکمیل مجدد فرم دسترسی خواهد داشت. در حال حاضر امکان اتصال فرمهای عملیات بانکی به سیستم بانکی در حال بررسی است.»
با توجه به اینکه یکی از ارکان اصلی بانکداری دیجیتال، احراز هویت دیجیتالی مشتریان است، بانک دی زیرساخت این موضوع را آماده کرده است که اجرایی شدن آن نیازمند دستورالعمل و قوانین ابلاغی بانک مرکزی است. محمدعلی بخشیزاده با اشاره به این موضوع تصریح کرد: «در حال حاضر صرفاً این موضوع در برنامههای موبایلی با استفاده همزمان از طریق قابلیت شاهکار انجام میشود. با استفاده از این قابلیت، اطمینان حاصل میشود که شماره همراهی که مشتری در زمان افتتاح حساب در اختیار کاربر شعبه قرار داده به نام خودش است تا انتقال پیامهای بانکی به درستی انجام گیرد.
اگر موضوع احراز هویت به لحاظ قانونی حل شود، تحول بزرگی در نظام بانکی شکل میگیرد. این موضوع آنچنان اهمیت دارد که در حال حاضر بانک مرکزی، کارگروه بانکداری دیجیتال را با همکاری معاونین IT تمامی بانکها تشکیل داده است.»
اجرای فاز اول بانکداری دیجیتال در فصل بهار
به گفته بخشیزاده، معاونت فناوری اطلاعات و بانکداری الکترونیک بانک دی در سه ماهه نخست سال علاوه بر اجرایی شدن فاز اول بانکداری دیجیتال، رونمایی از دستگاه Cash less (خودپرداز غیرنقدی) و استفاده از دستگاه CRS که امکان جایگذاری پول را بدون نیاز به پیمانکاران فراهم میآورد را در دست اجرا دارد.
او درباره دستگاه CRS گفت: «از طریق این دستگاه امکان دریافت وجه نقد سایر بانکها نیز وجود دارد که در حال حاضر برای نهایی شدن این پروژه در انتظار قوانین و بخشنامههای بانک مرکزی هستیم.»
به گفته معاون فناوری اطلاعات و بانکداری الکترونیک دی، رونمایی از باشگاه مشتریان نیز با همکاری اداره بازاریابی در این فصل محقق میشود که در آن سرویس باشگاهداری را ارائه و با استفاده از آن امکان تعریف چندین باشگاه مشتریان در باشگاه دی مهیا میشود.
بخشیزاده درباره اقدامات بانک دی در زمینه بانکداری باز گفت: «هم اکنون 70 شرکت از خدمات بانکداری باز بانک دی استفاده میکنند که بهتبع آن درآمد خوبی هم کسب شده است که اتصال نرمافزارهای همکاران سیستم به سرویسهای بانک دی از آن جمله است. نکته حائز اهمیت این که تاکنون بازاریابی متمرکز در این خصوص صورت نگرفته و ضرورت دارد برای توسعه آن حوزه، بازاریابی به صورت تخصصی و متمرکز فعالیت کند.»
به گفته این معاون بانک دی، ارائه خدمات بیمهای به مشتریان در محیط اکوسیستم بانکی، امکان صدور بیمهنامه توسط کاربران شعبه، ارتباط با شرکتهای کارگزاری به منظور ارائه خدمات بورسی، تسویه وجوه کارگزاریها از طریق شرکت سمات (شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه) از جمله مزایای بانکداری باز محسوب میشود.
کاهش هزینهها و قیمت تمام شده از مزایای بانکداری دیجیتال است
بخشیزاده درباره کاهش هزینهها در اثر استفاده از بانکداری الکترونیکی گفت: «با بهرهگیری از بانکداری الکترونیک و ارائه خدماتی که تا پیش از ظهور آن بانکها مجبور بودند با صرف هزینه و نیروی انسانی به مشتریان ارائه دهند، بخشی از هزینههای مالی به میزان قابل توجهی کاهش یافت. برای مثال با امکان پرداخت قبوض از طریق بانکداری الکترونیک، میزان مراجعه مشتریان به شعب کاهش یافت و با کوتاه شدن فرایند پرداخت و کاهش حجم کاری در شعبه، چابکی و پویایی بیشتری حاصل شد که تاثیر مستقیمی بر کاهش هزینهها و درآمدزایی داشت. خدمات بانکداری الکترونیک نه تنها در سیستم بانکی بلکه بر عملکرد سایر نهادها و سازمانها نیز تاثیرگذار بوده به طوری که با فراهم آوردن زمینههای صرفهجویی در منابع و نیروی انسانی، موجب کاهش هزینهها و افزایش درآمدها شده است.
با حرکت از بانکداری الکترونیک به سمت بانکداری دیجیتال تمامی این ظرفیتها تقویت و در نتیجه قیمت تمام شده ارائه خدمت به طرز چشمگیری کاهش یافته و زمینه سودآوری با افزایش درآمدهای غیرمشاع و کارمزدی با سهم بیشتری فراهم میشود و البته با حرکت به سمت بانکداری دیجیتال، نظارت دیجیتالی در بین بانک ها نیز اهمیت بیشتری پیدا می کند.»
ارائه سرویس مناسب هر مشتری دستاورد بانکداری دیجیتال
او در خصوص تغییر مدل ارزشآفرینی برای مشتریان در بانکداری دیجیتال گفت: «در حال حاضر نقطه تمایز بانکها، ارائه خدمات با کیفیت در کوتاهترین فاصله زمانی ممکن است. البته تنوع و کیفیت محصولات نیز عامل تعیینکننده دیگری برای وفاداری و تعهد مشتریان به بانک محسوب میشود. شاید مهمترین تفاوتی که مدل ارزش آفرینی در تحول دیجیتال و ارائه خدمت در عصر حاضر داشته این بوده که به نیازهای مشتری جامع تر نگاه کنیم، نه فقط به عنوان یک دریافتکننده خدمات مالی. در گذشته از آن جایی که اقدامات، سیستم محور بود، فرد باید خودش را با سیستم تطبیق میداد اما در تحول دیجیتال، تمرکز سازمان بر این است که مشتری حس خوبی داشته باشد، به این معنا که باید مشتری را درک کنیم، دردش را بفهمیم و خودمان را جای مشتری گذاشته و سعی کنیم مشتری را بشناسیم. زمانی که میخواهیم مشتری را بشناسیم کلان دادهها به ما کمک میکند، اما اگر شناخت ما از مشتری به ارائه سرویس خاصی به وی منجر نشود، فایدهای ندارد بلکه باید از این شناخت استفاده کرد و سرویسی مناسب به او ارائه کرد و بانکداری دیجیتال تحقق این امر را تسهیل میکند.»
بخشیزاده با اشاره به اینکه در مقایسه میان فرصتهای مختلف اقتصادی و تولیدی، صنعت دیجیتال با فاصله معناداری عامل محرک در جهش تولید است گفت: «توسعه سرویسهای دیجیتال به نوبه خود باعث افزایش کیفیت زندگی امروز میشوند.»
او افزود: «با ظهور فناوری بانکداری دیجیتال به میزان قابل توجهی از هزینههای بانک کاهش مییابد و در مقابل درآمدزایی افزایش پیدا میکند و منابع به چرخه اقتصادی باز میگردد که با تزریق آن به واحدهای تولیدی میتوان شاهد جهش تولید در کشور بود. از سویی واحدهای تولیدی نیز با بهرهمندی از سرویسهای دیجیتال و صرفهجویی در منابع میتوانند ضمن کاهش هزینهها و قیمت تمام شده خدمات، میزان درآمدهای خود را افزایش دهند. استفاده از خدمات مالی فینتکها نیز از دیگر عوامل موثر در جهش تولید شرکتها و سازمانها در بستری یکپارچه است.»
بخشیزاده یکی از نقاط قوت معاونت فناوری اطلاعات و بانکداری الکترونیک دی را در سال 1398، ارائه خدمات بانکداری باز به شرکتهای ثالث دانست که در حال حاضر 70 سرویس و خدمت بانکی از طریق بانکداری باز در بانک دی به مشتریان ارائه میشود. او همچنین راهاندازی سامانه هریم و ارسال رمز دوم یکبار مصرف کارت از طریق پیامک، اتصال به سامانه پرداخت خودکار عوارض بزرگراهها، راهاندازی سامانه بانکداری مشارکتی، اتصال نرمافزارهای همکاران سیستم به سرویسهای بانک دی را از به عنوان اقدامات مهم این معاونت بانک دی برشمرد.
او درباره تجربه بانک دی در دوران شیوع ویروس کرونا گفت: «همکاران معاونت IT از همان ابتدای شیوع ویروس کرونا، بیشتر از همیشه برای پشتیبانی از همکاران نظام بانکی در صحنه حضور داشتند و با تقویت زیرساخت ها و اجرای به هنگام بخشنامه ها و قوانین بانک مرکزی تلاش کردند شرایط ارائه خدمات غیرحضوری مطلوبتری را برای مشتریان فراهم آورند تا با کاهش مراجعات حضوری در صیانت از سلامت مشتریان و همکاران شعب نقش موثری ایفا کنند. برای مثال ایجاد تغییرات لازم در زیرساختها برای اعمال قوانین بانک مرکزی از قبیل افزایش سقف برداشت و انتقال وجه کارت به کارت و تمدید تاریخ انقضای کارت های بانک دی تا پایان خرداد ماه 1399 بدون نیاز به مراجعه حضوری در کوتاهترین زمان ممکن عملیاتی شد.»
او افزود: «دوره شیوع ویروس کرونا، تمرین بسیار خوبی بود، چرا که اغلب مردم مجبور شدند از خدمات الکترونیک بانک دی استفاده کنند و حتی کسانی که پیشتر امور بانکی خود را به صورت الکترونیک توسط دیگران انجام میدادند به دلیل رعایت فاصله اجتماعی تلاش کردند که با بانکداری الکترونیک آشتی کنند و در واقع نوعی فرهنگسازی در این زمینه اتفاق افتاد.»