پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
به گفته رئیس‌کل بانک مرکزی، انتقال ارز از بانک‌های خارجی و رساندن آن به صادرکنندگان، چیزی در حدود پانزده تا بیست درصد هزینه مبادلاتی دارد. همین مسئله باعث شده که نرخ ارز نیمایی ارزان‌تر از اسکناس ارز باشد.
رئیس‌کل بانک مرکزی، شنبه شب در یک برنامه تلویزیونی در شبکه یک، به دلیل تفاوت میان ارز نیمایی و ارز اسکناسی اشاره کرد.
وجود ارز با چندین نرخ متفاوت، در ایران پدیده عجیبی نیست. بانک مرکزی ایران در طول سال‌های مختلف، همواره ارز را با نرخ‌های مختلفی برای حمایت از کالاهای اساسی موردنیاز مردم عرضه کرده است و سامانه‌ها و اسامی مختلفی درباره ارز شکل گرفته‌اند.
اما حالا نکته اینجاست که به دلیل محدودیت‌های بین‌المللی ایران، حتی میان ارز به‌صورت اسکناس و ارز به‌صورت حواله‌ای که این روزها به نام ارز نیمایی مطرح می‌شود، اختلاف قیمت وجود دارد.
نرخ اسکناس و حواله بانکی در سامانه سنا متفاوت است
سنا، مخفف عبارت «سامانه نظارت ارز» است. در سامانه سنا، کل معاملات ارزی انجام‌شده توسط بانک‌ها و صرافی‌ها مجاز کشور ثبت می‌شوند.
بانک مرکزی در حال حاضر در سامانه سنا، دو نرخ برای ارز اعلام می‌کند. یکی «میانگین موزون سنا (اسکناس)» است که میانگین وزنی نرخ خریدوفروش «ارز فقط اسکناسی» بر مبنای معاملات ثبت‌شده در سامانه سنا توسط بانک‌ها و صرافی‌های مجاز کل کشور است و دیگری میانگین موزون سنا (حواله‌های ارزی) است که علاوه بر اسکناس، شامل معاملات حواله‌ای یا همان ارزهای نیمایی هم هست.
این دو نرخ اختلافی ده تا بیست درصدی با یکدیگر دارند. برای مثال میانگین موزون سنا (اسکناس) دلار آمریکا برای روز 2 تیر، 129308 ریال و میانگین موزون سنا (اسکناس و حواله‌های ارزی)، 113,281 بوده است.
چرا نرخ ارز نیمایی و نرخ ارز اسکناس تفاوت دارد
حواله ارزی، یک دستور پرداخت است و مؤسسات مالی یا بانک‌ها بنابر تقاضای مشتری یا دارندگان حساب بانکی، جهت ارسال ارز (به حساب فرد یا شرکت) در بانک مقصد از آن استفاده می‌کنند. با حواله ارزی، پول از سیستم بانکی کشور خارجی، خارج نمی‌شود و به وسیله همان بانک‌های خارجی، به حساب فروشنده خارجی طرف قرارداد با صادرکننده ایرانی واریز می‌شود.
عبدالناصر همتی، شنبه شب در برنامه تلویزیونی نگاه یک، اختلاف قیمت ارز حواله‌ای (ارز نیمایی) و ارز اسکناسی که در اختیار صادرکنندگان قرار می‌گیرد را ناشی از هزینه‌های مبادلاتی اسکناس برای ایران دانست.
همتی در این برنامه گفت: «اگر بخواهیم پولی را از یک بانک خارجی منتقل کنیم و به دست صادرکننده برسانیم، بین 15 تا بیست درصد، هزینه مبادلاتی دارد. این هزینه مبادلاتی قابل‌حذف نیست؛ پس اختلاف میان نرخ نیمایی و نرخ اسکناس هم قابل‌حذف نیست. اگر نرخ نیمایی به نرخ فعلی اسکناس برسد، نرخ اسکناس باز هم بالاتر می‌رود.»
همتی ادامه داد: «در کشور موانع تجاری وجود دارد که باعث بالارفتن هزینه اسکناس می‌شود. اگر موانع تجاری نبود، حواله با نیم یا یک درصد هزینه، جابه‌جا می‌شد و اختلاف بین نرخ اسکناس و نیمایی وجود نداشت.»
