در منطقه ویژه اقتصادی پیام چه می‌گذرد؟

منطقه ویژه اقتصادی پیام که در نزدیکی مهرشهر کرج واقع شده، چهارشنبه 19 اردیبهشت میزبان اعضای کمیسیون سخت‌افزار نظام صنفی رایانه‌ای تهران بود.

در این نشست که با حضور مدیران منطقه ویژه اقتصادی پیام و اعضای کمیسیون سخت‌افزار نظام صنفی رایانه‌ای تهران برگزار شد، درخصوص ویژگی‌ها و امکانات این منطقه ویژه اقتصادی و انتظارات فعالان حوزه تأمین و تولید سخت‌افزار صحبت شد.

امکانات پیام

در ابتدای این جلسه، محمدرضا واعظی‌پور معاون منطقه ویژه پیام گفت: «در کشور 27 منطقه ویژه اقتصادی داریم و تنها منطقه ویژه اقتصادی متعلق به وزارت ارتباطات، منطقه اقتصادی پیام است. هدف اصلی ما این است که در یک بازه سه‌ساله حداقل 50 درصد صادرات و واردات حوزه ICT را در این منطقه ویژه انجام دهیم.»

سرحدی دستیار مدیرعامل و روابط عمومی منطقه ویژه پیام گفت: «این منطقه در سال 1369 تأسیس شد. در سال 74 اساسنامه شرکت در مجلس مصوب شد و در سال ۸۰ با تصویب دولت 3600 هکتار مصوب شد. در سال 90 مصوبه اصلاحیه تصویب شد که صنایع غیر آلاینده و سبز در این منطقه ویژه بتوانند مستقر شوند.»

ریاست مجمع عمومی شرکت پیام وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات است و اعضای این مجمع وزیر اقتصاد و دارایی، وزیر راه و شهرسازی، معاون رئیس‌جمهور، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه، رئیس سازمان هواپیمایی و مدیرعامل شرکت پست ایران هستند.

سرحدی در ادامه گفت: «پیام نزدیک‌ترین منطقه ویژه اقتصادی به تهران است و تنها منطقه ویژه اقتصادی در ایران است که فرودگاه بین‌المللی دارد. ترانزیت در این منطقه به راحتی انجام می‌شود و به زودی به غیر از خطوط هوایی و جاده‌ای، خطوط ریلی هم به منطقه ویژه پیام وصل می‌شود. 25 میلیون نفر با استان البرز مرز مشترک دارند که این حدود یک‌سوم جمعیت کشور است و از این نظر منطقه اقتصادی یک پیام نقطه مهم ارتباطی محسوب می‌شود.»

دستیار مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی پیام گفت: «از دیگر مزایای این منطقه، به وجود انبار و ماشین‌آلات تخلیه و بارگیری مدرن، استقرار شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف هم می‌توان اشاره کرد؛ سازمان‌هایی مانند اداره تنظیم مقررات، اداره استاندارد، شرکت پست ایران و بانک ملی ایران هم‌اکنون مشغول به فعالیت هستند و به زودی در این منطقه، صرافی هم شروع به کار خواهد کرد. در اینجا فضای مناسبی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد. ۳۶۰۰ هکتار مساحت این منطقه ویژه است و شرکت‌های کامپیوتری هم می‌توانند با تأسیس کارخانه در منطقه ویژه اقتصادی پیام، از محاسن این منطقه مانند معافیت گمرکی استفاده کنند.»

سرحدی درخصوص اقدامات حوزه ICT و دانش بنیان منطقه ویژه اقتصادی پیام بیان کرد: «دفتر حمایت از سرمایه‌گذاری ict و دانش بنیان، ایجاد اولین شهرک صنعتی تخصصی حوزه ICT و دانش بنیان مانند مادیران و شاتل، ایجاد آزمایشگاه‌های تخصصی حوزه ICT، پیگیری ایجاد شهر بین‌المللی ICT با مشاورین سنگاپوری و تبدیل پیام به گمرک تخصصی حوزه IT و ICT از اقدامات حوزه ICT و دانش بنیان منطقه ویژه اقتصادی پیام هستند. در فاز 3 که 20 هکتار مساحت دارد، فقط شرکت‌های ICT و دانش بنیان راه‌اندازی کردیم. یک شهر It به مساحت 350 هکتار با کمک مشاورین سنگاپوری در منطقه ویژه پیام احداث خواهد شد.»

واعظی‌پور بیان کرد: «اجاره در منطقه ویژه پیام برای شرکت‌های ICT و IT با تخفیف 25 تا 40 درصد ارائه می‌شود و بین 3 تا 12 ماه خواب این اجاره است. با همکاری دانشگاه تهران و معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری سکوی تجارت الکترونیک پیام برای فضای مجازی فروش برقرار خواهد شد. استارت‌آپ‌ها و شرکت‌ها می‌توانند از این مزایا استفاده کنند و تخفیف خوبی در هزینه‌های آزمایشگاهی برای آنها در نظر گرفته‌ایم. مجوز گمرک تخصصی هم در منطقه ویژه اقتصادی پیام وجود دارد.»

لزوم تسهیل فضای کسب‌وکار

احمد علیپور رئیس کمیسیون سخت‌افزار نظام صنفی رایانه‌ای تهران آمد بعد از آن و از دغدغه‌های مدیران حوزه تأمین و تولید سخت‌افزار صحبت کرد. اعضای این کمیسیون در ادامه از توقعات و انتظاراتشان گفتند و در خصوص موانعی که در برابر کسب‌وکارشان وجود دارد، توضیح دادند. آنها از لزوم تسهیل فضای سرمایه‌گذاری صحبت کردند و درخواست‌هایشان در خصوص تسهیل فضای کسب‌وکار سخت‌افزاری ایران را تشریح کردند.

برنامه‌های منطقه ویژه اقتصادی پیام

نفر بعدی که میکروفن را در دست گرفت، سعید زرندی مدیرعامل منطقه ویژه پیام بود. او که از مهر 95 در سمت مدیرعاملی این منطقه ویژه اقتصادی است، بیان کرد: «برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت ما در پیام، حول سه حوزه انجام شد. ICT، لوجستیک و زیرساخت این سه محور بودند و اکنون در این زمان مشکل زیرساختی نداریم. آب، برق، گاز و تلفن تماماً مستقر هستند. در سال ۹۶ در فضای IT ورود کردیم و سعی کردیم از خانواده همجنس IT در این مکان گرد هم بیاوریم.»

رئیس هیات مدیره منطقه ویژه اقتصادی پیام ادامه داد: «برای توسعه فضای کلان ICT کشور، از شما مشورت و جهت‌گیری می‌خواهیم و صمیمانه می‌خواهیم که این فضا را بهبود ببخشیم. اولین و دومین شرکت‌ها را ما به سراغشان رفتیم. خود آنها به صورت خوشه‌ای، به گوش یکدیگر رساندند و همواره در حال گسترش است. ما به دنبال این هستیم که هاب صادرات و واردات ICT منطقه شویم. گمرک، سیستم لوجستیک و سیستم فرودگاهی که در این منطقه ویژه اقتصادی داریم، باید یک تمایزی در پیام ایجاد کنیم که بهترین شرکت‌های این حوزه جذب پیام شوند.»

زرندی از انتخاب کریمی رئیس جدید گمرک استان البرز ابراز خرسندی کرد و گفت: «به کمک آقای کریمی می‌توان اقدامات گمرکی مثبتی را انجام داد و با استفاده از تجربه ایشان، تسریع روند رشد پیام انجام می‌شود. طرح جامع منطقه ویژه اقتصادی پیام با عنوان «حرکت به سمت ایجاد شهر فرودگاهی فناوری‌های نوین پیام» در یک فرآیند 20 ساله اجرایی خواهد شد و کل 3600 هکتار را در قالب یک شهر می‌بینیم. با مشورت با مشاوران داخلی و خارجی به دنبال این قضیه هستیم. سال 97 نقطه آغازین فرآیند 20 ساله «شهر فناوری‌های نوین» است و برنامه‌ریزی‌های متنوعی در این زمینه انجام می‌دهیم.»

مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی پیام در آخر گفت: «جلسه‌های زیادی با فعالان حوزه IT و ICT برگزار می‌کنیم. به جای انتقاد به یکدیگر، دوست داریم با تعامل و همفکری این مکان را تبدیل به مرکزی کنیم که باعث افتخار کشورمان شود. برگزاری جلساتی مانند این نشست را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم با مدیریت خوب و همکاری متقابل با متخصصان، در شرایطی که همه دم از ناامیدی می‌زنند، تا جای ممکن فضای کسب‌وکار را بهبود ببخشیم.»

پیام به چه سمتی می‌رود؟

هم‌اکنون بیش از ۱۰۵ واحد صنعتی در منطقه ویژه اقتصادی پیام وجود دارد که ۷۵ واحد فعال هستند و بقیه در شرف ساخت و آغاز به کار هستند. اجاره در این منطقه ویژه اقتصادی ۲۵ ساله است که این اجاره تا ۵۰ سال قابل تمدید است. به تازگی واگذاری عرصه هم به فعالان اقتصادی در منطقه پیام امکان‌پذیر شده. مساحت قطعات ۱۲۰۰ متر به بالا هستند و اجاره هر ۱۰۰۰ متر حدود ۲ میلیون تومان است. اکثر مواردی که در این نشست به آن اشاره شد، موردهایی است که مدیران این مجموعه امیدوارند در آینده رخ بدهد. آیا «پیام» می‌تواند آن‌طور که مدیرانش می‌گویند، هاب ICT منطقه شود؟ زمان نشان خواهد داد که این منطقه ویژه اقتصادی تا چه میزانی موفق خواهد بود.