پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مدیر طرح ملی توسعه کسب‌وکارواشتغال پایدار با انتقاد از مجوزهای متعدد برای راه‌اندازی استارت‌آپ‌ها گفت: «متأسفانه در کشور ما ساختار و الگوی مناسبی برای راه‌اندازی این نوع کسب‌وکارها وجود ندارد.»
رضا تازیکی، مدیر طرح ملی توسعه کسب‌وکار و اشتغال پایدار (تکاپو) وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفتگو با خبرنگار مهر، با انتقاد شدید از لزوم دریافت مجوزهای متعدد از دستگاه‌های دولتی و خصوصی برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای نوپا و استارت‌آپ‌ها گفت: «متأسفانه در کشور ما ساختار و الگوی مناسبی برای راه‌اندازی این نوع کسب‌وکارها به رغم وجود ایده‌های نو توسط جوانان وجود ندارد.»
او با بیان اینکه امروز مهم‌ترین و بزرگ‌ترین مانع پیش روی متقاضیان راه‌اندازی استارت‌آپ‌ها، الزام به دریافت مجوزهای متعدد توسط دستگاه‌های مختلف است، بیان داشت: «علاوه بر این، صندوق‌های ضمانت برای کاهش خطرپذیری با هدف تضمین اصل سرمایه متقاضیان وجود ندارد؛ علاوه بر اینها، در حوزه نظام تأمین اجتماعی نیز، حمایت‌های بیمه‌ای مناسب و هدفمندی از این نوع کسب‌وکارها نمی‌شود.»
مدیر طرح ملی تکاپو در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تاکید بر اینکه امروز بسیاری از صاحبان ایده برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای نوپا به لحاظ مالی متکی به خود هستند و تنها موانع آنها، مجوزهای دست و پا گیر است گفت: «استارت‌آپ‌ها دارای ظرفیت‌های بالقوه هستند اما برای عملیاتی شدن آنها، باید موانع موجود برداشته شود.»
تازیکی ادامه داد: «بدون شک ایده و صاحبان ایده در کشور برای راه‌اندازی این نوع کسب‌وکارها و ایجاد حجم زیادی فرصت شغلی، وجود دارد اما مزاحمت‌هایی که برای متقاضیان وجود دارد (از جمله تعدد دریافت مجوز از دستگاه‌های مختلف برای راه‌اندازی یک استارت آپ)، زمینه را برای ایده فروشی، سپردن پیاده‌سازی طرح‌ها به شرکت‌های خارجی و مهاجرت صاحبان ایده به خارج از کشور فراهم کرده است؛ و در این ارتباط، موارد بسیاری هستند که به دلیل عدم حمایت، مهاجرت کردند.»
این مقام مسئول تصریح کرد: «این زنگ خطری برای مسئولان است که نشان می‌دهد بی‌توجهی به ظرفیت چشمگیر اشتغال‌زایی در حوزه استارت‌آپ‌ها، این فرصت‌ها چگونه از دست می‌رود.»
این مقام مسئول در وزارت کار، اتکای غالب استارت‌آپ‌ها به منابع مالی خصوصی را از مزیت‌های این نوع کسب‌وکارها عنوان کرد و افزود: «مشاغل جدید مبتنی بر این نوع کسب‌وکارها، نیازمند ساختاری هستند که با اتصال به بازار سرمایه از یک طرف و حمایت از طریق تأسیس صندوق‌های ریسک‌پذیر از سوی دیگر، اعتماد صاحبان ایده و مردم را جلب کنند.»
او ادامه داد: «حتی اگر منابع مالی وجود داشته باشد و صندوق‌های ضمانت و ریسک‌پذیر در حمایت از این نوع کسب‌وکارها تأسیس شوند، چالشی به نام الزام به دریافت مجوزهای متعدد منجر به انصراف بسیاری از متقاضیان برای ادامه راه می‌شود، کما اینکه این اتفاق در مواردی رخ داده است.»
همه برای استارت‌آپ‌ها کیسه دوخته‌اند!
مدیر طرح ملی توسعه کسب‌وکار و اشتغال پایدار وزارت کار گفت: «طول مدت راه‌اندازی یک استارت‌آپ، از مرحله دریافت مجوز تا پیاده‌سازی کسب‌وکار، در دنیا کمتر از یک سال است در حالی که این بازه زمانی در ایران بین ۴ تا ۵ سال زمان می‌برد.»
او ادامه داد: «علاوه بر دستگاه‌های دولتی، اتحادیه‌ها و بخش خصوصی نیز با هدف کسب درآمد، وارد فرایند ارائه مجوز شده‌اند که جای تعجب دارد.»
تازیکی با تاکید بر اینکه در قالب طرح تکاپو (توسعه کسب‌وکار و اشتغال پایدار)، ظرفیت‌های بسیاری برای پیاده‌سازی استارت‌آپ‌ها دیده شده است گفت: «تقریباً در تمام بخش‌های اشتغال‌زا، طرح‌های نوآورانه در تمام فرایند زنجیره تأمین اعم از بازار، تولید و توزیع شناسایی و تعریف شده است.»
طرح‌های فناورانه معطل مجوز مانده‌اند
او ادامه داد: «در همین زمینه بسیاری از طرح‌های اشتغال‌زا در بخش خدمات، درگیر مجوزهای قانونی هستند؛ همچنین در حوزه بیابان‌زدایی طرح‌های فناورانه بسیار خوبی در سیستان و بلوچستان ارائه شده اما به دلیل الزام به دریافت مجوز از سازمان‌های مختلف از جمله منابع طبیعی، سازمان محیط زیست، سازمان انرژی هسته‌ای و غیره معطل مانده‌اند.»
مدیر طرح ملی تکاپو در پاسخ به این سؤال که «به جای مجوز، چه راه حلی جهت احراز صلاحیت کسب‌وکارهای نوپا وجود دارد»، گفت: «برای توسعه این کسب‌وکارها باید «ضوابط و شرایط» جایگزین «دریافت مجوزهای متعدد» شود و به جز این، راهکاری وجود ندارد. چرا که در صورت تداوم رویه فعلی و احراز صلاحیت صاحب کسب‌وکار توسط دستگاه‌های متعدد، در بسیاری از موارد متقاضی حتی به نیمه راه هم نمی‌رسد و از ادامه مسیر منصرف می‌شود.»
دولتی‌ها نه تنها مجوزها را کم نکرده‌اند بلکه زیاد هم کرده‌اند
این مقام مسئول در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: «بر اساس مطالعات انجام شده در قالب طرح تکاپو، هیچ سازمان دولتی در راستای اجرا به قانون بهبود فضای کسب‌وکار، تعداد مجوزهای دولتی را کاهش نداده بلکه برخی دستگاه‌ها این مجوزها را افزایش داده‌اند به طوری که پرونده‌های متعدد در دارایی، تأمین اجتماعی و غیره برای متقاضی راه‌اندازی این نوع کسب‌وکارها باز می‌شود.»
او تصریح کرد: «همه این سخت‌گیری‌ها برای «کسب‌وکارهای نوپا» انجام می‌شود؛ به عبارتی کسب‌وکاری که قرار است تازه ایجاد شود و نمی‌توان تداوم آن را تضمین کرد باید در این حد درگیر مجوز شود.»
رتبه ۱۶۰ ایران در بین ۱۸۰ کشور دنیا در شاخص «راه‌اندازی کسب‌وکار»
تازیکی با تاکید بر اینکه این مجوزهای مخل کسب‌وکار در ایران، جایگاه کشورمان را در شاخص کسب‌وکار در جهان تنزل داده است، گفت: «بر اساس آمار رسمی سال ۲۰۱۶ میلادی، ایران در شاخص «راه‌اندازی کسب‌وکار» در بین ۱۸۰ کشور دنیا در رتبه ۱۶۶ قرار دارد.»
مدیر طرح ملی تکاپو خواستار جایگزین شدن «شرایط و ضوابط» به جای «مجوزهای متعدد» جهت راه‌اندازی کسب‌وکارهای نوپا شد و گفت: «در این صورت، اگر فردی در قالب ضوابط تعیین شده فعالیت نکند، قطعاً سیاست‌های برخوردی متناسب می‌توان در مقابل او اتخاذ کرد اما نباید با افزایش فرایندهای مخل، مانع شکوفایی و رونق فعالیت صاحبان ایده شد.»
او در پاسخ به این سؤال که چرا به رغم فرایندهای طولانی کسب مجوز برای ایجاد کسب‌وکارها نوپا، طی چند سال گذشته شاهد توسعه روزافزون استارت‌آپ‌های حمل‌ونقلی هستیم گفت: «توسعه روزافزون این نوع استارت‌آپ‌ها به این دلیل است که در فعالیت‌های مرتبط با حمل‌ونقلی، رانتی وجود نداشته است.»
تازیکی ادامه داد: «ویژگی این نوع کسب‌وکارها این است که نسبت به سایر مشاغل از حواشی و رانت‌های حاکم مبرا هستند و به همین دلیل خوشبختانه سریعاً رشد کردند.»