پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
بانکداری اجتملاعی با بله / گفتگو با فرامرز خالقی، مدیرعامل شرکت دادهورزی سداد
ماهنامه عصر تراکنش / فیلترینگ تلگرام در هفتههای گذشته هرچند مشکلات زیادی را برای کسبوکارهای مختلف پدید آورده، اما باعث شناخته شدن اپلیکیشنهای داخلی شده است که تا پیش از این زیر سایه سنگین تلگرام نتوانسته بودند قد علم کنند. «بله» یکی از این اپلیکیشنهاست که با قابلیتها و امکاناتی؛ از جمله ایجاد کانال، پرداخت قبوض، کارت به کارت، خلافی خودرو، عوارض خروج از کشور و… توانسته خود را از سایر اپلیکیشنهای داخلی متمایز کند. به همین منظور گفتوگویی را با فرامرز خالقی، مدیرعامل شرکت دادهورزی سداد که «بله» در آنجا طراحی و پیادهسازی شده است، انجام دادیم که ماحصل آن را در ادامه میخوانید.
طراحی و پیادهسازی اپلیکیشن «بله» بهعنوان یک محصول نوآورانه از سوی شرکت دادهورزی سداد را در چه راستایی ارزیابی میکنید؟
امروز ترندهای فناوری اطلاعات در دنیا بهگونهای است که توسعه اپلیکیشنهای بانکی و پرداخت روی تلفنهای همراه از سرعت بیشتری برخوردار است که دلیل آن در دسترس بودن بیشتر تلفنهای همراه هوشمند برای مشتریان است؛ کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست و مطابق آمارهای رسمی کشور، بیش از 40 میلیون نفر از گوشیهای هوشمند استفاده میکنند. بنابراین تلفن همراه امروزه یک ابزار و وسیله فراگیر با قابلیت استفاده در کسبوکارها محسوب میشود و در صنعت بانکداری نیز یک کانال ارتباطی شاخص است و دیگر روشی صرفا برای استفاده از بانکداری اینترنتی نیست.
بانکداری همراه وسعت خدماتی را که ارائه میدهد به فراتر از مشتریان بانک افزایش داده و قادر است خدماتی به مشتریان غیربانکی نیز ارائه دهد که این ویژگی برای جذب مشتریان بالقوه از اهمیت خاصی برای بانکها برخوردار است.از طرفی نقش مهم و تاثیرگذار شبکههای اجتماعی در این روند افزایشی را باید در نظر داشت. افزایش انواع اپلیکیشنهای کاربردی و جذاب برای سیستم عاملهای موبایل، استفاده از اسمارتفونها را در کشورمان کاربردیتر کرده و هرروزه افراد بیشتری به سمت استفاده از این ابزار گرایش پیدا میکنند.در بانک ملی ایران و شرکت دادهورزی سداد، خرد جمعی بر این شد که با توجه به فراگیری استفاده از گوشیهای همراه و همچنین حضور فعال افراد جامعه در بستر شبکههای اجتماعی، حضور بانک ملی ایران را در شبکههای اجتماعی گسترش داده و با حضور فعال در بستر شبکههای اجتماعی بتوانیم علاوه بر ارائه خدمات نوآورانه بانکی، رضایت بیشتری را برای مشتریان بانکی فراهم سازیم.
با توجه به اینکه شبکههای اجتماعی خارج از کشور بهدلیل مسائل و پروتکلهای امنیتی بانکی نمیتوانستند مورد استفاده قرار گیرند و از طرفی ساختار طراحی شبکههای اجتماعی داخلی نیز تناسبی با بستر مورد نیاز جهت خدمات و سرویسهای بانکی نداشت؛ بنابراین طراحی پیامرسانی با قابلیتهای بانکی در دستور کار قرار گرفت.
بنابراین با توجه به آنچه بیان شد؛ در طراحی اپلیکیشن «بله» ما چند هدف را راهبری کردهایم. با توجه به ماهیت پیامرسانی این اپلیکیشن، ابتدا «بله» یک پیامرسان است که شبیه پیامرسانهای مطرح خارجی و داخلی امکان ارتباط و تعامل افراد را میسر میسازد و در وهله بعد، برای اولین بار در کشور امکان عملیات بانکی و پرداخت در بستر این پیامرسان فراهم شده است که بهنوعی شرکت سداد ابتکار عمل در این زمینه را در دست گرفته است. اما نکته بعدی که لازم است خاطرنشان کنم «بله» یک اپلیکیشن پرداخت مطابق با تعریفهای متداول و مرسوم نیست؛ بلکه فراتر از یک اپلیکیشن پرداخت است که ارزش افزودهای فراتر و باارزشتر از هر امکانی که در اپلیکیشنهای پرداخت وجود دارد را از طریق هویت پیامرسان بودن خود، فراهم میکند. در واقع «بله» پلتفرمی است که میتواند زمینهساز توسعه و گسترش فینتکها و محصولات شرکتهای مرتبط در این حوزه را فراهم آورد.
به نظر شما در حال حاضر پیامرسان «بله» در چه مرحلهای از رشد قرار دارد؟
اکنون پس از یک سال که از آغاز نامگذاری این اپلیکیشن میگذرد و پس از طی مراحل عرضه آزمایشی و چند فاز توسعه و با توجه به تعداد کاربران بیش از 600 هزار نفر، به مرحله تبلیغات وسیع و عرضه در مقیاس بالا رسیده است. به عبارتی میتوان گفت که این اپلیکیشن مراحل رشد جنینی (مقدماتی) را طی کرده و در حال رشد سریع قرار گرفته است. رشد سریع نیز با افزایش کاربران در مدت کوتاه، بههمراه توسعه روزانه خدمات و سرویسهای نوآورانه جدید در دستور کار قرار گرفته است که با برنامههای تبلیغاتی و آگاهیرسانی، این موارد اعلان همگانی میشود.
هدفگذاری شما در پیامرسان «بله» این است که بتوانید برای مثال جایگزین پیامرسانانی مثل تلگرام در ایران شوید، یا فعالیت در حوزهای محدود را مدنظر قرار دادهاید؟
در شرکت دادهورزی سداد تاکید ما بر این است که با توجه به چارچوبهای طراحی که مد نظر قرار دادهایم، بگوییم که «بله» یک محصول منحصربهفرد است. به عبارتی بهوضوح اگر بخواهم بگویم، «بله» در واقع رقیب اپلیکیشنهای پیامرسان مانند تلگرام یا اپلیکیشنهای خاص و ابزارهای پرداخت (همانند آپ، تاپ، سهسوت و…) نیست؛ بلکه یک اپلیکیشن بانکداری اجتماعی و پرداخت روی شبکههای اجتماعی است؛ چیزی که تاکنون تقریبا به جامعیت «بله» در ایران موجود نبوده و در حال حاضر رقیب خاصی برای «بله» در حوزه مذکور و با ویژگیهای منحصربهفرد آن وجود ندارد.
«بله» میخواهد بانک ملی را به مردم نزدیک کند؛ به اندازه نزدیکی مردم با گوشی موبایل آنها! به عبارتی «بله» میشود نزدیکترین شعبه بانک ملی به هر فرد. مشتری باید بتواند در بستر شبکه اجتماعی «بله»، بهراحتی با بانک خود ارتباط برقرار کند و حتی مشتریان VIP میتوانند با امکانات «بانک آفیسر» که روی نسخه جدید «بله» تعبیه شده است، از امکانات ویژه شعب نیز بهرهمند شوند؛ از طرف دیگر بتوانند تعاملات اجتماعی خود را که مبتنی بر انتقال پول است، بهراحتی انجام دهند. بهعنوان مثال، اموری مانند خیریهها و جمعآوری صدقه، قرضدهی فردبهفرد، صندوقهای قرضالحسنه کوچک، انتقال پول فردبهفرد، کانالهای فروشگاهی و موارد مشابه به بهترین نحو در بستر «بله» میتواند شکل بگیرد؛ در حالی که از پیامرسانها یا اپلیکیشنهای پرداخت نمیتوان چنین انتظاری را داشت.
امکانات جدیدی که برای این برنامه در نظر گرفته شده، را بیان کنید؟ شنیده بودیم که قرار است نوبتدهی در شعب بانک ملی هم از طریق پیامرسان «بله» میسر شود. این موضوع در چه مرحلهای قرار دارد؟
همانطور که گفته شد، بانک ملی ایران قصد دارد سرویسهای مختلفی نظیر پرداخت عوارض خروج از کشور که انحصارا در اختیار این بانک است و همچنین کلیه سرویسها و خدماتی را که امکان ارائه آن در بستر یک پیامرسان وجود دارد، در این اپلیکیشن ارائه کند.بهعنوان مثال، نوبتدهی یا رضایتسنجی مشتریان جزء موارد تعامل مشتری با بانک است که بهراحتی میتواند در بستر «بله» انجام شود. به نظر میرسد این سرویس، بهخصوص در تهران و شهرهای بزرگ کشور، میتواند از سوی مشتریان بانکی با استقبال خوبی روبهرو شود. ارائه سرویسهای مذکور با هدف جلوگیری از اتلاف وقت مشتریان و تسهیل ارتباط الکترونیکی مشتریان در دستور کار شرکت دادهورزی سداد قرار دارد که بهمرور زمان روی این اپلیکیشن ارائه شده و اطلاعرسانیهای لازم در این خصوص به عمل خواهد آمد.در واقع برقراری سرویسهای مذکور در راستای شعار این محصول که عبارت است از «بله بهراحتی!» طراحی و راهاندازی خواهد شد.
پیامرسان «بله» همکاری با استارتآپ فینتکی زرینپال را هم آغاز کرده است. آیا همکاری با دیگر استارتآپها را نیز در برنامه خود دارید؟
فارغ از نام شرکتها، مذاکراتی با هر یک از استارتآپهای موجود و مطرح از جمله دیجیکالا، زرینپال و… در حال انجام است. با توجه به اینکه اپلیکیشن «بله» در واقع یک بستر ارتباط و پرداخت است، امکان اینکه هر یک از استارتآپهای فینتکی بتوانند خدمات خود را روی آن ارائه کنند، بهخوبی فراهم شده است و رفتهرفته با افزایش روزافزون کاربران روی این اپلیکیشن، ارائه اینگونه خدمات روی بستر کارآمد این اپلیکیشن بهعنوان یک فرصت کمنظیر محسوب خواهد شد. همکاران ما در شرکت دادهورزی سداد نیز در حال شناسایی و تعامل با گروههای مختلف استارتآپی هستند تا با برطرفسازی نیازهای فنی و مورد نیاز آنها، امکان حضور فعال استارتآپهای مختلف را به نحو احسن فراهم کنند که این مهم بهعنوان یکی از سیاستهای راهبردی در رشد و توسعه این محصول از همان بدو امر مطرح بود که با رشد مخاطبان این اپلیکیشن قطعا تحقق خواهد یافت.
بانک ملی از نیمه دوم مهرماه سال جاری حمایت خود را بهطور رسمی از «بله» اعلام کرد؛ در حالی که قبلا هم علاقهمندان به این حوزه میدانستند که بانک ملی پشتیبان این اپلیکیشن است. دلیل رسمی کردن این موضوع در آن بازه زمانی چه بود؟
همانطور که قبلا نیز اشاره کردم، با توجه به اینکه اپلیکیشن «بله» یک محصول نوآورانه محسوب میشد، در ابتدا قصد بر این بود که امکان برقراری سرویسهای بانکی و غیربانکی روی بستر آن مورد بررسی دقیقتر و با حساسیت بیشتر مد نظر همکاران متخصص در شرکت دادهورزی سداد قرار گیرد و همچنین استقبال کاربران در بوته آزمایش قرار بگیرد. از طرف دیگر برند بانک ملی ایران جایگاه والایی نزد افراد جامعه دارد. از روز اول قرار بر این بود که پس از اطمینان به صحت طراحیهای انجامگرفته و بررسی تمامی زوایا، این محصول را با نام بانک ملی ایران روانه بازار کنیم. بنابراین از بهمنماه 1395 «بله» بهعنوان محصول شرکت دادهورزی سداد و بهطور رسمی از تیرماه 1396 در نمایشگاه الکامپ (و در غرفه شرکت دادهورزی سداد) رونمایی آن با حضور ریاست محترم شورای عالی فضای مجازی (جناب آقای دکتر فیروزآبادی) صورت پذیرفت. پس از بررسی کامل و گذراندن تستهای مختلف و باور عملی و اعتقاد به کیفیت مقبول و مطلوب و جذابیت نوآوریهای انجامشده، بانک ملی ایران این محصول را بهطور رسمی به جامعه معرفی کرد. البته روال معرفی محصول به این طریق یک روال جاافتاده و مرسوم در شرکتها و برندهای معتبر در سطح کشور و حتی سایر نقاط جهان است.
اپلیکیشن «بله» اولین اپلیکیشنی بود که امکان پرداخت عوارض خروج از کشور را ارائه کرد. میزان استقبال کاربران از این امکان چقدر بود؟
البته لازم به ذکر است که پرداخت عوارض خروج از کشور از بهمنماه سال 1395 توسط همکاران شرکت دادهورزی سداد بهصورت پرداخت آنلاین طراحی و در وبسایت بانک ملی ایران قرار گرفت و پس از آن در اپلیکیشن ایوا که محصولی از شرکت پرداخت الکترونیک سداد از شرکتهای گروه دادهورزی سداد است، عملیاتی شده بود. در اپلیکیشن «بله» هم بهتازگی این قابلیت را اضافه کردهایم و هنوز برای ارزیابی دقیق میزان استقبال بسیار زود است، ولی با توجه به بررسیهای بازار و همچنین تجارب به دست آمده از اپلیکیشن ایوا، میزان استقبال بالایی را پیشبینی میکنیم.
بانک آفیسر نیز از دیگر خدمتهای بانک ملی است که از طریق اپلیکیشن «بله» انجام میگیرد. در حال حاضر این خدمت صرفا به مشتریان ویژه ارائه میشود. این خدمت چه زمانی همگانی خواهد شد؟
مشتری ویژه تعریف خاصی در بانک دارد که بر اساس حداقل سپرده بانکی و گردش مالی حساب فرد تعیین میشود. (لازم به ذکر است در رابطه با این سرویس توضیحات کاملی در خبر منتشرشده در این رابطه در وبسایت شرکت دادهورزی سداد درج شده است.)این خدمات با توجه به میزان استقبالی که از سوی مشتریان ویژه بانکی داشته است، در آیندهای نهچندان دور چه از بعد کیفی و چه از بعد کمی، توسعه زیادی را خواهد داشت که سطح و تنوع این سرویس مطابق با بازخوردهای مشتریان بهروزآوری خواهد شد؛ مطابق با سیاستهای بانک ملی ایران، قابلیت ارائه خدمات در سطوح مختلف مشتریان بانکی وجود دارد که پیشنهادهایی نیز در این خصوص از سوی کارشناسان خبره شرکت دادهورزی سداد که وظیفه طراحی و پیادهسازی این سرویس را داشتهاند، تهیه شده است.