پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
دنیای پرداخت و بانکداری به کدام سو میرود؟ / آینده کجاست؟
ماهنامه عصر تراکنش / «ترند آینده فناوری چیست؟»؛ شاید پاسخ قطعی این سوال، برای خیلیها شگفتانگیز باشد. بیشک نمیتوان این موضوع را هم نادیده گرفت که فناوری با سرعتی بیش از حد تصور در حال گذر است؛ بنابراین بیراه هم نیست که عدهای بخواهند آینده فناوری را بدانند تا از قافله عقب نمانند و بهاصطلاح بهروز باشند. در این میان خیلیها هم هستند که با جمعآوری شواهد و بر پایه حدس و گمان دست به پیشبینی میزنند و کمکم خود را برای آینده آماده میکنند.
پیشبینی ترند فناوری در عرصه بانکداری و پرداخت و دغدغه بسیاری از فعالان درباره این مساله باعث شد تا در بیستوسومین دوره نمایشگاه مطبوعات، پاسخ این سوال را از بسیاری از فعالان این عرصه جویا شویم.
فرامرز خالقی، نایب رییس هیات مدیره شرکت دادهورزی سداد:
مقولهای که حدود پنج سال گذشته روی آن تاکید میشد، بحث نکسوز فورسز بود که فناوریهای بانکی باید خود را در این حوزه، تطبیق دهند. بهتازگی وقتی صاحبنظران در این حوزه وارد میشوند، به مقولههای جدیدی میرسند که به محورهای گذشته اضافه شده است؛ از جمله اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، ماشینهای یادگیری، بلاکچین و بیتکوین. از سوی دیگر با توجه به حجم عظیم دادههایی که در حال تولید است، روزانه دو و نیم کوانتیلیوم اطلاعات، در حال ذخیره شدن است. با این حساب، پیشبینی میشود تا سال 2020 به 44 زتابایت اطلاعات دیجیتالی دسترسی پیدا خواهیم کرد. در این حجم وسیع از اطلاعات، اگر حوزههای فناوری و اطلاعات بانکی به این مقوله از دریچه مثبت نگاه نکنند، برای آنها معضل ایجاد میشود، اما باید به این نکته توجه کرد که با استفاده از این دادهها گزارشهای مناسب و راهگشا قابل دسترسی است. اگر از این اطلاعات، بهدرستی استفاده شود، نیاز مشتریان بانکی برآورده میشود. دورانی که قرار بود بانکها آنچه را دارند عرضه کنند، گذشته است. باید خواست مخاطبان را در نظر بگیریم و این بانکها هستند که باید سیاستگذاری خود را بر مبنای نیاز مخاطبان تامین کنند. در مقوله هوش مصنوعی، صاحبنظران آینده را بسیار درخشان میبینند و در زمینه اینترنت اشیا نیز بحث Intelligence of things مطرح میشود؛ شرکتهای فعال در حوزه بانکی یا شرکتهایی مانند IBM که ترند جهانی را ترسیم میکنند نیز نسبت به این مقوله حساسیتهای خاص خود را ابراز کردهاند. ما در آینده بحث هوشمندی اشیا را خواهیم داشت که نگاه جدیدی را میطلبد و بانکها باید به این مقوله نگاه جدی داشته باشند.
مازیار عربشاهی، کارشناس ارشد صنعت فناوری اطلاعات بانکی و پرداخت:
تمام بنگاههای فعال در صنعت پرداخت، مدلهای کسبوکار خود را بهروز نگه میدارند و به سوی دیجیتال شدن حرکت میکنند. دنیایی که در آن بانکها و شرکتهای بزرگ بهتنهایی کار خود را انجام میدادند، سر رسیده است. شرکتهای کوچک در کنار شرکتهای بزرگ و مادر قرار میگیرند، البته این کار باید با سرعت بیشتری انجام شود. در این راستا لازم است تا قواعدی مناسب وجود داشته باشد تا شرکتهای کوچک به مشکل برنخورند و بهعبارتی حذف نشوند. دیتا، هوش مصنوعی، استفاده از دادهها و تحلیل دادههای مشتریان از جمله مواردی است که از اهمیت ویژهای برخوردار است.
عبدالحمید منصوری، مدیرعامل شرکت سامانههای یکپارچه بزرگ فردا:
بحث رایانش ابری در صنعت بانکداری دنیا حاکم شده و این بدین معناست که سامانههای یکپارچه بانکی باید در فضای ابری پردازش انجام دهند. آنچه موجب رونق هرچه بیشتر صنعت بانکداری در جامعه میشود، تدوین قانون بانکداری مجازی است. اگر این حلقه مفقوده در کشور تدوین شود، استفاده از رایانش ابری (cloud computing) با سرعت بیشتری اجرا خواهد شد. این دو لازم و ملزوم یکدیگر هستند تا مشتری راحتتر و از هر دریچهای تقاضای فعالیتهای بانکی داشته باشد. علاوه بر این، ما نیاز داریم قوانینی مانند احراز هویت را مدون کنیم و اصالت مشتری را تشخیص دهیم که برای انجام این کار، نیاز به قوانین مدون داریم.
مهدی قانع، معمار فناوری مراکز داده:
ماهیت سرویسهای مالی از برندهای بزرگ جابهجا نمیشود، اما روش کار کردن آنها بهطور کامل تغییر خواهد کرد. در آینده دیتا و شرکتهای تولیدکننده، نگهداری و پردازش اطلاعات، نقش پررنگتری خواهد داشت. از این به بعد اسمها نیستند که کار میکنند، بلکه روشهای تحلیل داده و الگوریتمها هستند که تصمیم میگیرند.
محمد نژادصداقت، مدیرعامل شرکت فناپ پرداخت:
در دنیای آینده نقش موبایل، هر روز پررنگتر میشود. این ترند سه تا پنجساله است. بهعبارتی موبایل پررنگتر از چیزی میشود که در حال حاضر وجود دارد.
صابر صیادی، مشاور توسعه کسبوکار در حوزه فناوری اطلاعات:
در رابطه با تکنولوژیای که نظام پرداخت و بانکداری را در چند سال آینده شکل خواهد داد، باید گفت این موضوع بیشتر متوجه داخل کشور و در لایه زیرساخت است. بحث نظام اعتبارسنجی موضوعی است که به آن نپرداختهایم. اگر به این موضوع نپردازیم و بعد بخواهیم سراغ موارد دیگر برویم، غفلت خواهد بود. این دینی است که باید در این صنعت ادا کنیم و تکنولوژی هم باید در همین بستر قرار بگیرد.
مسعود خاتونی، عضو هیاتمدیره و معاون فناوری اطلاعات بانک ملی:
موضوعی که افراد فعال در صنعت بانکی باید به آن بپردازند، بحث ارزهای دیجیتال است. این ارزها در دنیا جایگاه بسیار خوبی برای خود باز کرده و بهگونهای است که با نفوذ در شبکه بانکی و اثرگذاری در حوزههای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نوع بازی را تغییر میدهد. امیدوارم ما هم با کسب اطلاعات کامل، ورود دانش کافی از فرامرزها و داخل کشور و با اعتماد به افراد اثرگذاری که میتوانند عامل آشنایی بیشتر و بهتر ما باشند، برنامهریزی جامعی در این زمینه داشته باشیم؛ قبل از اینکه ارزهای دیجیتال، شرایط را برای نظام اقتصادی دشوار کنند، پیشبینی کنیم و آگاهانه وارد این عرصه شویم. خواست ما از بانک مرکزی که همواره یار و یاور نظام بانکی بوده، این است که برای این مجموعه سازوکارهای لازم را داشته باشند. سعی آنها معطوف به این باشد که مجموعه بانکی را با دانش آگاه کنند و قبل از اینکه آسیبی به نظام بانکی وارد شود، آسیبها مورد شناسایی قرار گیرد. موضوع دیگری که در کشور زیاد به آن پرداخته نمیشود، بحث بزرگداده است. امروز ما تمرکز خاصی روی اطلاعات نداریم، در حالی که با پالایش، طبقهبندی و بررسی کامل و جامع اطلاعات، میتوانیم هزینههای نظام بانکی را شناسایی و مسیرهایی را فراهم کنیم که ضمن کاهش هزینهها سودآوری را افزایش دهیم.
مسعود مرتضوی، مدیرعامل شرکت پویا:
ترند آینده در زمینه صنعت بانکداری و نرمافزار به غیر از بلاکچین که قسمتی از آن موضوع حاکمیتی است، هوش مصنوعی خواهد بود که یکی از شاخههای اصلی رشته نرمافزار و بانکداری؛ بهویژه در زمینه تقلب و مقولاتی از این قبیل است.
علیرضا ناظری، مدیر تبلیغات و پیشبرد فروش شرکت مهندسی نرمافزار شقایق:
آنچه باید بهعنوان حلقه مفقوده در حوزه فناوری اطلاعات و بانکداری نهادینه شود، بحث بازاریابی و مدیریت ارتباط با مشتری است. علاوه بر ابزارهای پرداخت الکترونیک؛ مانند موبایلبانک و اپلیکیشنهای موبایلی که باید در حوزه فناوری اطلاعات و صنعت پرداخت به آن توجه شود، لازم است مبحث برنامههای بازاریابی با تمرکز بیشتر و چارچوبمدارتر دنبال شود تا به نتایج قابل قبولتری برسیم.
علیرضا حسیننژاد، مدیرعامل شرکت سفیر آبی آرام و مدیر هلدینگ گروه سفیر:
در حوزه بانکداری و پرداخت باید بهدنبال راهکارهایی باشیم تا قیمت تمامشده خدمات و محصولات کاهش یابد و به این ترتیب، در فضای رقابتی حرفی برای گفتن داشته باشیم. حقیقت این است که راهاندازی مراکز تماس یا بخشهای پشتیبانی در کشور ما بسیار سنتی انجام میشود. قیمت تمامشده زیرساختها و نیروی انسانی بالاست و همین موضوع باعث میشود راهاندازی این مراکز برای سازمانها با هزینه بالایی همراه باشد. بنابراین خیلی از سازمانها تمایلی برای داشتن مراکز تماس ندارند. حقیقت این است که باید دنبال راهکارهایی بود تا با کمترین هزینه خدمات ارائه داد. در مرکز تماس، خدمات باید به سمت رایانش ابری برود تا شرکتها از یک سرویس استفاده کنند. به این طریق خدماتی ایجاد میشود و افراد به میزان استفاده از خدمات، هزینه میپردازند.
سعید آزاد، روزنامهنگار فناوری و برنامهساز صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران:
اصلیترین موضوع مورد توجه بانکها در حوزه سیاستگذاری باید احترام به مخاطب و ارائه سرویس باشد.
علیرضا لگزایی، عضو هیاتمدیره و قائممقام مدیرعامل بانک ملت:
فناوریهای روز دنیا بهسرعت در حال توسعه هستند. در ایران و در حوزه فناوری بزرگ داده و رایانش ابری فرصت برای کار بسیار است. باید به اندازه کافی برای انتقال دانش، بهرهبرداری و کاربرد فناوری فعالیت کنیم. بحث روز دنیا هم بلاکچین است که در آغاز، مطالعه و تبادل نظر در ارتباط با این فناوری شروع خوبی است.
امیرحسین باقری، معاون فروش و امور مشتریان شرکت توسن تکنو:
ما ناگزیر هستیم به سمت پول دیجیتال حرکت کنیم. موضوعاتی مانند موبایل و پرداختهای الکترونیکی وجود دارد، اما آنچه باید به آن توجه کرد، این است که ما در حوزه فینتکها و استارتآپها شاهد رشد و شکوفایی ایدههای خوبی هستیم، اما آنچه به آن نیاز داریم، این است که بانکها زیرساختهای خود را بر مبنای این فناوریها تغییر دهند. بحث شعب مجازی، بانکداری دیجیتال و نوآوری شعب، موضوعات مهمی است که باید بانکها روی آن تمرکز کنند. شاید لازم باشد برخی بانکها کسبوکار خود را از ابتدا بنویسند.
حمید جعفری، مدیر روابط عمومی شرکت آسانپرداخت:
کمتر کسی تا چند سال پیش تصور میکرد که گوشیهای هوشمند به این سرعت رشد کرده و اپلیکیشنها جای خود را در آنها باز کنند. اپلیکیشنهای پرداخت از همین مسیر تبعیت کردند و جای خود را در بین مخاطبان پیدا کردند. واضح است که با استفاده از این اپلیکیشنها زندگی کاربران روزبهروز آسانتر خواهد شد.
احمد میردامادی، عضو هیاتمدیره ایرانارقام:
در چند سال پیشرو، حوزه بلاکچین و کریپتوکارنسیها، فناوریهای موثری خواهند بود؛ چراکه در جهان امروز، تبادلات خارج از حوزه کنترلشده خاص؛ مانند حضور دولتها و جریانهای اقتصادی خاص، مورد توجه بخش بازرگانی و توسعه مبادلات است.
مهرداد تاجیک، معاون توسعه نرم افزار شرکت کنسول سیس پارس:
آنچه در رابطه با فناوریهای بانکی مطرح است، اومنیچنلهای بانکی هستند؛ ابزارهایی که کسبوکار بانکی را تسهیل میکنند و باعث انعطافپذیری در سیستمهای اصلی بانکی میشوند.
مهدی عبادی، مدیر واحد پرداخت الکترونیک شرکت تسکا:
یک روند فناوری قابل توجه Open API است، چراکه بانکهای ما در رساندن سرویس به دست مصرفکننده نهایی خیلی موفق نبودهاند. حال نوبت استارتآپهاست که در این حوزه وارد شوند و سرویسها را به دست مصرفکننده نهایی برسانند. مبحث مهم دیگر این است که آنچه مانع بهوجود آمدن بسیاری از سرویسهای مدرن در ایران شده، اعتبارسنجی است.
فرهنگ فرزان، معاون توسعه کسبوکار شرکت فناپ پرداخت:
درباره فناوریهای تاثیرگذار در دنیا میتوان به بلاکچین اشاره کرد که در آینده تاثیری جدی خواهد داشت.
رضا احمدی، مدیر روابط عمومی شرکت کارت اعتباری ایرانکیش:
همهچیز رو به موبایل خواهد رفت و تنها ابزار همراه کاربر است. موبایل در زمینه پرداخت و بانکداری به فرد کمک و جلوتر از سایر تکنولوژیها رو به جلو حرکت میکند.
مرتضی ترک تبریزی، مدیر امور فناوری اطلاعات بانک ملت:
به نظر میرسد امتیازات تکنولوژی بزرگداده، ناشناخته مانده است. در حالی که تحلیل روی این مدل و اطلاعاتی که میتوانیم از آن استفاده کنیم، نتایج بسیار خوبی دارد و در حوزههای بازاریابی، ضدپولشویی و بازرسی بانکها نقش تعیینکنندهای ایفا خواهد کرد. فناوری دیگر، بلاکچین است که اگر تا سال گذشته بهصورت ایده مطرح میشد، در حال حاضر به کارهای ساختهشده تبدیل شده است. عدم تمرکز، شفافیت و تایید موجودیتها، اصلی است که در حوزه بلاکچین صورت میگیرد.
هادی سجادیان، کارشناس صنعت پرداخت:
اساس فعالیت ما در صنعت پرداخت باید به سمت ارزان شدن تراکنشها باشد، با زیرساختی که در دسترس عموم مردم قرار گیرد. در اینباره آنچه اول از همه به ذهن خطور میکند، پرداخت موبایلی است. حرکت به سمت بانکداری موبایلی به نفع حوزه پرداخت و بانکداری ماست تا بتوانیم تراکنشهای ارزانتری داشته باشیم. این موضوع از دید کلان نیز در اقتصاد ما مفیدتر است.
محمد محمدپور، مدیرعامل شرکت فناوری شهر:
تکنولوژی بلاکچین، فضای پولی و مالی دنیا را تغییر خواهد داد. بانکهای ما باید به این فناوری بپردازند تا از فضای آینده عقب نمانند. درباره حوزه پرداخت هم Smart City وCreative City ها ابزاری مانند موبایل را در راس ابزارهای پرداخت قرار خواهند داد.
ابوذر مهرمنش، مدیر امور بینالملل گروه شرکتهای حصین:
ما باید بهجای توجه به تکنولوژی به راهحلها نگاه کنیم. در ایران باید راهکارهای پرداخت خرد اجرایی شود که لازمه آن قوانین است. برای بسترسازی راهکارها، تکنولوژیهایی مانند قوه تحلیل بزرگداده و رایانش ابری نیاز است تا فرایند انجام تراکنش، در سطح خرد را برای مشتریان تسهیل کنیم.
محمدجواد صمدی، کارشناس صنعت پرداخت:
بلاکچین، مهمترین و موثرترین فناوری است که بسیاری از حوزههای صنعت فناوری اطلاعات را تحت تاثیر قرار خواهد داد. در واقع بلاکچین، نمای دیگری از فناوریهایی را که با آن مواجه هستیم، برای ما ترسیم خواهد کرد. این فناوری بهواسطه اینکه مبتنی بر یک مفهوم اجتماعی به اسم اجماع است، مفاهیم جدیدی را ترسیم میکند که میتواند در عام، دموکراتیک و توسعهپذیر بودن، روند روبهرشد چشمگیری داشته باشد. سیاستگذاران این حوزه اگر توجه ویژهای به این حوزه نداشته باشند، دچار چالش میشوند.
احمد وطنی، همبنیانگذار استارتآپ فینتک پولیتو:
یکی از معضلاتی که در ایران داریم، این است که کمتر به نرمافزار اهمیت داده میشود. این در حالی است که با یک اپلیکیشن بسیار ساده روی گوشیهای تلفن همراه، میتوانیم صنعت پرداخت را دگرگون کنیم.
علیرضا علیدوست، همبنیانگذار استارتآپ نیوُ:
مهمترین تکنولوژی که باید در کشور ما به آن پرداخته شود، رایانش ابری است؛ چراکه به سرویسهای خارجی دسترسی نداریم و باید خود را در این حوزه مجهز کنیم. در واقع این یک زیرساخت است تا حوزههای دیگر هم شکل بگیرند. دیگر حوزههای مورد توجه میتواند هوش مصنوعی و بلاکچین باشد که باید هرچه زودتر به آن مجهز شویم تا از ترند جهانی عقب نمانیم.
رضا شکیبانیا، مدیرعامل شرکت پیدا:
باید به بحث کانالهای ارتباطی با سرویسهای مختلف ؛ بهویژه موبایل بیشتر توجه شود. در حال حاضر بحث بلوتوث پس از ورود نسخه سه و چهار آن که مشکلات امنیتی آن حل شد، از طرف دیگر بحث BLE و HCE، مطرح شده است. بحث استانداردسازی این کانالهای ارتباطی بسیار مهم است؛ تا راهکارهای کامل ایجاد کنیم و مشتریان بدون دغدغه از این سرویسهای ارتباطی استفاده کنند.
محمدعلی کرمی، همبنیانگذار استارتآپ فینتک پولیتو:
به اعتقاد من آنچه باید در ایران بیشتر مورد توجه قرار گیرد، اینترنت اشیاست تا با کمترین تعامل انسانی، رباتها به هوشمندی برسند و در کمترین زمان کار یک کاربر را انجام دهند.
محمد آغاسی، کارشناس و فعال حوزه فناوری اطلاعات، بانکداری و پرداخت:
توجه به فناوریهای جدید و رویکردهای جدیدی که در دنیای فناوری اطلاعات اتفاق میافتد، به پیشبرد صنعت پرداخت و بانکداری الکترونیک کمک قابل توجهی میکند، اما آنچه شاید در کشور ما خیلی به آن توجه نشده، این است که تاکنون چه استفادهای از تکنولوژیهایی کردهایم که با آن مواجه شدهایم. موضوعاتی مانند بلاکچین یا اینترنت اشیا در صنعت فناوری اطلاعات گفته و شنیده میشود، اما به اعتقاد من اگر به گذشته نگاه کنیم و تاثیرات فناوری را مورد بررسی قرار دهیم، میتوانیم برای آینده تصمیمات بهتری بگیریم.
رامک صرافان، رئیس اداره روابط عمومی و تبلیغات شرکت توسعه سرمایه پیشگامان پویا:
در آینده نهچندان دور شرکتهای فینتک و استارتآپها سهم عمدهای از بازار را در دست میگیرند. امیدوارم در این راستا استقلال شرکتهای فینتک به رسمیت شناخته شود و فضایی به وجود بیاید که هر شرکت، در فضای فناوری اطلاعات سهم مطلوبی را به دست آورد تا شاهد پیشرفت در این حوزه باشیم.
محمد جلالیان، مشاور سامانه رسید کافهبازار و از فعالان شناختهشده صنعت پرداخت خرد کشور:
آنچه در چند وقت اخیر، توجه بازیگران بخش خصوصی صنعت پرداخت و قانونگذاران را به خود جلب کرده، بحث ارزهای رمزنگاریشده و بلاکچین است که هم در عرصه بینالمللی و هم در داخل کشور مورد توجه قرار گرفته است. به نظر میرسد در آیندهای نهچندان دور شاهد ظهور این تکنولوژی در عرصه بانکداری و پرداخت کشور باشیم. پس از این فناوری، بحث بزرگداده مطرح است. باید در این حوزه هم کار جدیتر انجام دهیم تا سامانههای موجود در صنعت پرداخت بهینه شود.