پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
فینتکها و چالشی به نام لاکپشت قانونگذاری
هفتهنامه شنبه / 10 سالی از زمان بحران مالی سال 2007 میگذرد و خیلیها پیشبینی کردهاند که بحران مالی بعدی نزدیک است و اینبار بهجای اینکه در وال استریت باشد، در سیلیکونولی اتفاق خواهد افتاد.
بعضیها فکر میکنند که فینتک، از دل بحران مالی سال 2007 به وجود آمده است و نتیجه بیاعتمادی است که مردم به بانکها و سرویسهای مالی سنتی پیدا کردند. البته از طرف دیگر، افرادی مانند کریس اسکینر متخصص حوزه فینتک هستند که گفتهاند اولینبار اسم فینتک را در سال 2005 شنیدهاند و با راهاندازی شرکت وامدهی فردبهفرد زوپا با واژه فینتک آشنا شدند.
میشود به پلتفرم وامدهی پراسپر در سال 2005 و لندینگ کلاب در سال 2006 هم اشاره کرد که همه اینها زمانی که هیچ نشانهای از بحران مالی نبود، به وجود آمده بودند. از همه اینها قدیمیتر رویترز را داریم که در سال 1851 راهاندازی شد و ادعا میکند که قدیمیترین فینتک در جهان است و پیش از هر بحرانی مانند بحران سال 1873، سقوط وال استریت در سال 1929 و بحران مالی سال 2007 فعالیت میکرد.
البته الان موضوع اصلی این نیست که فینتک دقیقا چه زمانی به وجود آمده و چه چیزی منجر به خلق آنها شد؛ موضوع اصلی این است که فناوریهای مالی آمدهاند و جای پایشان را هم سفت کردهاند و روزبهروز هم بزرگتر و بیشتر میشوند. از سال 2008 سرمایهگذاری جهانی روی بخش فینتک سه برابر شده است و از 928 میلیون دلار به بیش از 2.97 میلیارد دلار رسیده است و پیشبینی میشود که تا سال 2018 هم به 8 میلیارد دلار برسد.
لندن را میتوان علاوهبر پایتخت انگلستان، پایتخت فینتک در اروپا نامید. با وجود جایی مانند سیلیکون ولی، لندن را میتوان بهعنوان دومین پایتخت جهانی فینتک برشمرد. جالب است بدانید که در سالهای 2008 تا 2013، سرمایهگذاری روی فینتک انگلستان به 700 میلیون دلار رسید.
بگذارید یک سری آماروارقام را با شما در میان بگذاریم: سرمایهگذاری جهانی در سال 2013 روی فینتک 3 میلیارد دلار بوده است. در همان سال، مقدار سرمایههای انجامشده روی فینتکهای سیلیکون ولی 950 میلیون دلار بوده است. نرخ رشد سالانه فینتک در انلگستان 51 درصد و این نرخ رشد برای فینتکهای سیلیکون ولی 23 درصد است.
اینها را گفتیم تا بزرگی و اهمیت این حوزه ملموستر شود. فینتکها به هر دلیلی و در هر زمانی که به وجود آمدهاند، با دست گذاشتن روی نقاط ضعف سیستمهای سنتی ارائهدهنده سرویسهای مالی توانستند جایگاه خودشان را پیدا کنند و همانطور که گفتیم به سرعت هم در حال رشد هستند.
کشورهایی مانند آمریکا، انگلستان، چین، ایرلند، آلمان، لوکزامبورگ و سنگاپور هم ازکشورهایی هستند که بیشترین رشد و سرعت فینتک را شاهد بودهاند.
کاملا واضح است که مشخصه اصلی فینتک، بخش فناوری و نوآوری است که در سرویسی که ارائه میدهد به کار گرفته است. خصلت و خصیصه اصلی آن هم سرعت سرسامآور و دیوانهکنندهاش است و نقطه مقابل آن قانون و قانونگذاری است که ویژگی برتر آن هم کندی و عقب ماندن است.
جلوی سرعت را نمیشود و شاید هم نباید گرفت. اصلا خوبی فینتکها همین سرعت و شتابی است که دارند اما همین سرعت و تندی باعث میشود کار برای حرکت لاکپشتی بخش قانونگذار سختتر شود و شاید هم حتی آنها را از اینهمه رشد و سرعت بترساند.
در هیچ جای دنیا هنوز نتوانستهاند نظارتی بر این روند افسارگسیخته انجام دهند. هنوز جای کار دارد که بتوان روند قانون و قانونگذاری را هم پابه پای سرعت نوآوری و فناوری تنظیم کرد. یک سال پیش و حوالی بهمنماه بود که در پنل فینتک در کنفرانس تأمین مالی شریف حرف از عقب ماندن رگولاتوری از نوآوری شد و حاضرین در این پنل معتقد بودند که فینتکها مجموعهای از ایدههای نوآورانه هستند که جای ایدههای فعلی را میگیرند و زمانی که نوآوری و یک محصول جدید ایجاد میشود، قانون هم باید به همان اندازه جلو بیاید و نباید پشت دیوار قانون متوقف شود.
اما بعد از یک سالی که گذشته هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است. همیشه بیخبری خوش خبری نیست و اینجا میتواند نگرانکننده باشد. این نگرانی به این دلیل است که شاید قانون آنقدر دیر دست بجنباند که نه اینکه نخواهد، بلکه دیگر نتواند هیچ کنترلی روی بخشی به نام فینتک داشته باشد و همه خوب میدانیم که آخروعاقبت از کنترل خارج شدن مسائل میتواند منجر به اتفاقات ناخوشایند ده سال پیش شود و شاید اگر وضعیت به همین منوال پیش رود، شاهد بحران سال 2018، 2019 و یا بالاخره در همین چند سال آینده باشیم.
اینطور نشود که وضعیت فینتک و قانونگذاری و هم بشود ماجرای بانک و بانکداری و نهاد قانونگذاری که تازه بعد از 70 سال فعالیت بانکها ایجاد شد.