پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
تحلیلی درباره انتشار دیدگاه بانک مرکزی درباره بیتکوین
رضا قربانی، هفتهنامه شنبه / هفته گذشته، فردای آن روزی که مردم کرمانشاه با خرابیهای زلزله دیشب دست و پنجه نرم میکردند، بمب خبری بیتکوین در ایران ترکید. منتها امواج خبری حادثه یکشنبه شب چنان زیاد بود که احتمالاً صدای این انفجار چندان به گوش نرسید. ناصر حکیمی معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی در کنفرانس خبری بانک مرکزی درباره بیتکوین اظهارنظر کرد. این کنفرانس خبری قرار بود دو هفته قبلتر برگزار شود؛ منتها به دلیل برگزاری یک رویداد همزمان با کنفرانس خبری مدیران بانک مرکزی تصمیم گرفتند زمان برگزاری این برنامه را عقب بیندازند.
حرفهای مهمی که در این کنفرانس خبری زده شد برای ما این افسوس را باقی گذاشت که کاش کنفرانس خبری همان زمان برگزار شده بود و این حرفها همان زمان بیان شده بود. درباره بیتکوین روند تغییرات انقدر سریع اتفاق افتاده که هرچقدر درباره آن تعلل کنیم فقط زمان را از دست دادهایم. اظهارنظر معاون بانک مرکزی تقریباً اولین اظهارنظر صریح یک مقام رسمی ایران درباره بیتکوین بود. به نظرم این اظهارنظر در این زمان هوشمندانهترین کاری بود که حاکمیت میتوانست انجام دهد. سرعت رشد بیتکوین در رسانهها و ذهن مردم چنان زیاد است که فرصت کافی برای درک ابعاد مختلف آن و تنظیم مقررات وجود ندارد.
بیتکوین یک ارز رمزنگاری شده است. برخی در دنیا آن را یک ارز نمیدانند و معتقدند بیتکوین یک کالا مانند طلا است. بسیاری از کشورها قوانینی در زمینه بیتکوین وضع کردهاند و برخی دیگر ماند هنگکنگ معتقدند نیاز به وضع قوانین جدید وجود ندارد. منتها مهمترین مسئله این است که رویکرد حاکمیت در برابر بیتکوین چیست. به نظرم بانک مرکزی به خوبی و با هوشمندی دریافته که راه مدیریت بیتکوین غیرقانونی کردن آن نیست. با غیرقانونی کردن بیتکوین صرفاً بازارهای زیرزمینی گسترش مییابد و با توجه به ماهیت بیتکوین این موضوع مشکلات بیشتری را دامن میزند. ماهیت بیتکوین هم به گونهای است که مدیریت، کنترل و نظارت بر آن ساده نیست. در دنیا هم نهادهای رگولاتور مالی در حال بررسی و آزمون و خطا هستند. در ماههای گذشته بیتکوین هم در رسانهها و هم در ذهن مردم تاثیرگذار بوده است و رکوردهای خرید بیتکوین در ایران شکسته شده است.
بانک مرکزی در کنفرانس خبری که برگزار کرد موضعش در برابر بیتکوین را این طور اعلام کرد که بیتکوین را غیرقانونی نمیداند اما آن را قانونی هم نمیداند. به عبارتی بیتکوین در یک وضعیت خاکستری از منظر قوانین قرار دارد. به احتمال بسیار زیاد بعد از کامل شدن بررسیهای بانک مرکزی بیتکوین غیرقانونی اعلام نشود. منتها اگر بانک مرکزی بخواهد بیتکوین را به رسمیت بشناسد احتمالاً شرط و شروطی در سمت عرضهکنندگان و کاربران داشته باشد.
علاوه بر این اعلام موضع دو نکته خیلی مهم دیگر هم بیان شد. این که اگر کسی تا روشن شدن وضعیت قانونی بیتکوین میخواهد وارد این بازار شود با ریسک خودش وارد این بازار شده و طبیعی است که با توجه به نوسانهای شدید ارزش بیتکوین امکان ضررهای هنگفت و یا سودهای هنگفت در این بازار به صورت توامان وجود دارد. از طرف دیگر بانک مرکزی از مردم خواست که مراقب شیادان و کلاهبردارهایی باشند که ارتباطی به بیتکوین ندارند. اخیراً در کانالهای تلگرامی پیامهایی دست به دست میشود که برخی خود را نماینده بیتکوین یا ارزهای مرتبط با بیتکوین یا فروشنده آن اعلام میکنند. این افراد هیچ ارتباطی با بیتکوین ندارند و صرفاً میخواهند از عطش مردم سواستفاده کنند. به طور کلی معمولاً کسانی که وعده پول دار شدن سریع از طریق بازاریابی شبکهای میدهند کلاهبردار هستند. با توجه به وضعیت گنگ بیتکوین طبیعی است که تشخیص کلاهبردار از غیرکلاهبردار هم آسان نباشد.
بیتکوین، آلتکوینها و زنجیره بلوک در سالهای گذشته توجه زیادی را به خودش جلب کرده و شاید مقداری حباب هم اطراف آنها شکل گرفته باشد؛ منتها مهمترین مسئله این است که افراد تا حد ممکن اصول اولیه تجارت را فراموش نکنند و به هوای پولدار شدن وارد عرصههایی که شناختی درباره آنها ندارند نشوند. امیدواریم بانک مرکزی هم هرچه سریعتر دستورالعملهای لازم را منتشر کند.