پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
امیر جوان؛ پژوهشگر / تا اوایل دهه ۹۰ میلادی رسانه‌ها با ساختاری متمرکز و به‌طور یک‌طرفه به مخاطب عرضه می‌گشت. این رسانه‌ها تحت کنترل غول‌های رسانه‌ای قدرتمند بودند و مخاطب تنها به‌عنوان گیرنده منفعل در اختیار این رسانه‌ها بود. ولی با ظهور وب و اینترنت، ساختار این رسانه‌ها به ساختاری غیرمتمرکز و توزیع یافته تغییر کرد و ماهیت مخاطب از دریافت‌کننده بی‌اثر به دریافت‌کننده تأثیرگذار تغییر یافت و همگان قادر به اشتراک‌گذاری محتوای تولیدی خود شدند و رسانه‌های اجتماعی همگانی شکل گرفتند.
باوجود تمامی مزایایی که عصر دیجیتال برای کاربران به ارمغان آورد، مشکلی اساسی در شالوده آن وجود دارد که می‌توان به نامتقارن بودن آن اشاره کرد. به‌عنوان نمونه کاربر هیچ‌گونه کنترلی بر روی مهم‌ترین دارایی این فضا یعنی محتوای ایجادشده توسط خود ندارد. این اطلاعات توسط شرکت‌های عظیم اینترنتی و دولت‌ها کنترل می‌شوند و کاربر هیچ نقشی در نگهداری و کنترل آن‌ها ندارد. با ادامه این وضعیت شرکت‌ها به منافع عظیم مالی دست‌یافته و دولت‌ها و سرویس‌های اطلاعاتی با تجاوز به حریم شخصی کاربران نفع خود که همان جاسوسی از مخاطب است را کسب کرده‌اند.
چه می‌شد که نسل دوم اینترنت امکان ارتباط نظیر به نظیر را برای ما ایجاد می‌کرد! در حال حاضر جهت انجام یک تراکنش مالی تمامی طرف‌های درگیر در یک معامله تجاری همواره به یک واسط میانی مانند بانک نیاز دارند. این واسط‌ها وظایفی همچون تضمین پرداخت و ثبت و ضبط تمامی این وقایع را در جریان یک تراکنش مالی بر عهده‌دارند.
به‌عنوان نمونه در حال حاضر زمانی که خرید اینترنتی انجام می‌دهیم و یا قصد ارسال پول برای کسی را داریم نیاز به یک واسط جهت احراز هویت و انجام تراکنش خود داریم چه می‌شد که این ارسال پول به‌صورت نظیر به نظیر انجام بپذیرد؟ چه می‌شود که پروتکلی به نام اعتماد ایجاد شود که به ما امکان ارسال، دریافت و انجام تمام فعالیت‌های روزمره را بدون دخالت واسط ممکن سازد.
چند سال قبل نابغه‌ای با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو پروتکل بیت‌کوین را خلق کرد؛ یک‌بار دیگر این امکان برای ما جهت آغازی دوباره و خلق دنیای بهتر ایجادشده است … درست همانند آغاز عصر اینترنت در سال ۱۹۹۳…
زنجیره بلوک چیست و چگونه کار می‌کند!
زنجیره بلوک را می‌توان، به شکل دفتر کل حسابداری که بین میلیاردها کامپیوتر توزیع‌شده و یا بانک اطلاعاتی غیرمتمرکز که آمار تمامی تراکنش‌ها را در خود ثبت و بایگانی می‌کند فرض کرد. این فنّاوری پایگاه داده‌ای متن‌باز است که به‌صورت توزیع‌شده بر روی میلیاردها پردازشگر موجود قرار دارد و همگان با توجه به نیاز خود قادر به تغییر کد آن هستند. در این فنّاوری نیازی به واسط‌ها شامل بانک‌ها، مؤسسات مالی، دولت‌ها و … جهت احراز هویت و مدیریت این شبکه نیست.
در زنجیره بلوک بیت‌کوین، زمانی که یک تراکنش انجام می‌شود این تراکنش به همراه بقیه تراکنش‌ها که در بازه زمانی ۱۰ دقیقه‌ای صورت گرفته‌اند در بلوک رمز شده‌ای نوشته می‌شوند و به باقی گره‌های شبکه ارسال می‌گردند پس‌ازآن معدنچیان وظیفه‌دارند تا با رقابت با یکدیگر، سعی در تائید اعتبار تراکنش و یا حل مشکل هزینه دوباره نمایند و کارمزد خود را که گرفتن یک بیت‌کوین است دریافت کنند. خالی از لطف نیست به این مسئله اشاره نمود که قدرت محاسباتی گوگل در مقابل معدنچیان شبکه زنجیره بلوک بیت‌کوین چیزی در حدود ۵ درصد است.
به نظر شما این فنّاوری قادر به ضبط چه موارد دیگری است؟
به‌طورکلی قادر به ضبط هرگونه اطلاعات ساختاریافته است، نه‌فقط این که چه کسی به چه کسی پول پرداخت کرده است بلکه چه کسی با چه کسی ازدواج‌کرده است، چه کسی مالک چه چیزی است، انرژی مصرف‌شده یک چراغ از کدام منبع تأمین‌شده است و … . در خصوص اینترنت اشیاء همگان به زنجیره بلوکی جهت تسویه‌حساب هزاران میلیارد تراکنش نیاز خواهند داشت چراکه بانک‌ها و مؤسسات مالی قادر به انجام آن نخواهند بود. همگان قادر به انجام تراکنش و برآوردن نیازهای اقتصادی طرف مقابل، بدون تکیه بر واسط خواهند بود.
وجه اشتراک تمامی زنجیره بلوک‌ها در یک‌چیز خلاصه می‌گردد و آن وابستگی به پول دیجیتال است؛ به همین دلیل است که وقتی صحبت از زنجیره بلوک می‌شود همگان از بیت‌کوین یاد می‌کنند، چراکه بیت‌کوین اولین نمونه موفق از این فنّاوری است.
وجه اشترک و تمایز بین بیت‌کوین و زنجیره بلوک
بیت‌کوین برای اولین بار در سال ۲۰۰۸ توسط شخصی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو معرفی شد. در سند فنی منتشرشده، ساتوشی در خصوص سیستم پولی نظیر به نظیری شرح داده بود که دو طرف یک معامله نیازی به واسط جهت انجام یک تراکنش ندارند.
پس از مدت کوتاهی از انتشار این سند آنچه همگان را تحت تأثیر قرارداد نه خود بیت‌کوین بلکه زیرساخت آن یعنی زنجیره بلوک بود. بیت‌کوین معروف‌ترین برنامه از بین هفت‌صد برنامه‌ای است که تا این لحظه با استفاده از این فنّاوری راه‌اندازی گردیده است.
به‌عنوان نمونه می‌توان از «اتریوم» به‌عنوان قرارداد هوشمند نظیر به نظیر نام برد. تصور کنید کمک‌های مردمی پس از وقوع بلایای طبیعی با کمک قرارداد هوشمند به دست نیازمند واقعی خود برسد نه اینکه در بروکراسی اداری گیرکرده یا به خاطر وجود دولتی فاسد این کمک‌ها به دست نیازمند واقعی آن نرسد.
آیا زنجیره بلوک اقتصاد جهانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟
انقلاب زنجیره بلوک به‌طور حتم صنایع مختلفی نظیر بانکداری، انرژی، مالی، آموزش، املاک، بیمه، بهداشت و … را تحت تأثیر قرار خواهد داد. نتیجه این تغییر به‌طورقطع از بین رفتن تعداد کثیری از مشاغل و بیکاری خیل عظیمی از شاغلین مشغول در حوزه‌های ذکرشده و دگرگونی کامل این صنایع خواهد بود.
اما حذف واسط‌ها به‌طورکلی مزیت‌های بسیاری به همراه خواهد داشت که از آن می‌توان به حذف مقررات دست‌وپا گیر بانک‌ها و دولت‌ها که همواره سد محکمی در مقابل جریان آزاد اقتصاد بوده‌اند نام برد و یا جمع‌آوری سرمایه‌های مردمی (کرادفاندینگ) جهت راه‌اندازی استارت‌آپ‌های جدید و یا ارسال پول (رمیتنس) برای خانواده کارگران مهاجر در کشورهای صنعتی را از مزایای حذف واسطه‌ها ذکر کرد.
زنجیره بلوک این امکان را برای افراد مختلف بخصوص صنایع و هزینۀ سرانۀ خدمات کوچک ایجاد می‌کند که به‌راحتی با یکدیگر در اقصی نقاط جهان به دادوستد پرداخته و هزینه سنگینی که واسط‌ها بر دوش این صنایع می‌گذارند را به‌شدت کاهش دهند.