پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
امروزه گردشگری و توریسم یک صنعت بسیار مهم و درآمدزا برای کشورها تلقی می‌شود. پس از برجام و هم‌زمان با باز شدن درهای ایران به روی جهانیان، سال ۹۴ صنعت گردشگری کشور ما رشد قابل قبولی را تجربه کرد. علاوه بر آن ازاین‌پس ما شاهد ورود هر چه بیشتر مهمانان، سرمایه‌گذاران و گردشگران خارجی به ایران خواهیم بود.
آیا صنعت بانکی و نظام پرداختِ ما برای ورود به این دوران جدید و برای تسهیل و امنیت در تراکنش‌های مالی مسافران خارجی تدابیری اندیشیده است؟
حال زمان آن رسیده است که بانک‌ها از رقابت به شیوه‌های سنتی به رقابت‌های مدرن روی بیاورند و به‌جای تبلیغات تلویزیونی برای افتتاح انواع حساب به رقابت در حوزهٔ تکنولوژی برای توسعهٔ فناوری اطلاعات در سیستم بانکی کشور بپردازند.
دستگاه صراف؛ یک نوآوری است که توسط مهندسان ایرانی در شرکت پویا تولید شده و می‌توان گفت که برای کشور ما وجههٔ ملی هم دارد، دستگاهی که می‌تواند پیوندی بین صنعت بانکی و صنعت گردشگری کشورمان باشد.
شرکت پویا، یکی از شرکت‌های باسابقه در عرصهٔ فناوری اطلاعات است که از سال ۱۳۶۱ با تکیه‌بر دانش مهندسان ایرانی تأسیس شده است و همچنان با تولید و عرضهٔ محصولات و ارائهٔ خدمات به بانک‌ها مشغول به فعالیت است.
بانک‌ها باید در راستای تحقق سیاست‌های بانکداری الکترونیک پول نقد و اسکناس را از دست مردم جمع‌آوری و به پول الکترونیک تبدیل کنند و این دقیقاً همان کاری است که پویا در دستگاه‌های صراف و خود دریافت ساخت خود انجام می‌دهد
مهندس شهروز زندی، معاون فروش شرکت پویا ضمن تشریح دلایل طراحی و ساخت چنین محصولی، ما را با دستگاه صراف پویا بیشتر آشنا می‌کند.
زندی در ابتدا به پیشرفت و توسعهٔ چشمگیر فناوری اطلاعات در دنیا و به‌موازات آن در کشور و وابستگی شدید بانک‌ها به این فناوری اشاره کرد و گفت: بانک‌ها برای رقابت و ادامهٔ حیات خود باید به فناوری اطلاعات متوسل شوند تا بتوانند خدمات بیشتری را به مشتریان خود ارائه کنند.
بانک‌ها سعی می‌کنند خدمات جدید را زودتر از دیگر رقبای خود معرفی کرده و به این وسیله بین مشتریان جایگاه بهتری برای خود فراهم نموده و سهم بیشتری از بازار کسب کنند. گواه این امر رشد چشمگیر بانکداری الکترونیک طی ۱۰ سال گذشته در کشورمان بوده است.
او افزود: در این سال‌ها بیشترین توجه در حوزهٔ بانکداری الکترونیک به خدمات کارت و پرداخت، بانکداری اینترنتی و پرداخت موبایلی بوده است درحالی‌که شرکت پویا در چند مقولهٔ دیگر که کاملاً نوآورانه محسوب می‌شوند در راستای توسعهٔ بانکداری الکترونیک نیز فعالیت کرده است که مواردی مانند دریافت اسکناس و پردازش و تشخیص خودکار آن (Automatic Cash Deposit) جهت مصارفی مانند واریز نقدی به حساب یا خرید ارزهای خارجی و همچنین دریافت و پردازش خودکار چک (Automatic cheque Deposit) جهت مصارفی مانند پرداخت بلادرنگ چک یا واگذاری خودکار آن به حساب دو نمونه ازاین‌گونه اقدامات به شمار می‌رود و بر اساس این موارد دستگاه‌هایی را ساخته و روانه بازار نموده است.
زندی در ادامهٔ صحبت‌های خود به این مطلب اشاره کرد که عملکرد دستگاه‌های خودپرداز برخلاف اهداف بانکداری الکترونیک هستند زیرا پول الکترونیکی را تبدیل به اسکناس می‌کنند، درحالی‌که بانک‌ها باید در راستای تحقق سیاست‌های بانکداری الکترونیک پول نقد و اسکناس را از دست مردم جمع‌آوری و به پول الکترونیک تبدیل کنند و این دقیقاً همان کاری است که پویا در دستگاه‌های صراف و خود دریافت ساخت خود انجام می‌دهد اما متأسفانه روی این مقوله از سوی بانک‌ها کمتر کار شده است.
معاونت فروش شرکت پویا در ادامه گفت: این شرکت از حدود ۱۵ سال پیش تحقیق و توسعه برای ارائهٔ خدمات در این حوزه را آغاز نمود و در همین راستا دستگاه خود دریافت خود را ساخت، دستگاهی که وجه نقد را از مشتری می‌گیرد و به‌صورت آنلاین به حساب شخص در بانک واریز می‌کند.
مهندس زندی سپس چگونگی از ایده به عمل رسیدن دستگاه صراف پویا را تشریح کرد و گفت: با توجه به اینکه تقریباً تمام مسافران و گردشگران خارجی با وجه نقد از انواع بین‌المللی (دلار، یورو، پوند و …) یا حتی ارزهای محلی خود (درهم امارات، دینار عراق و …) به کشور ما قدم می‌گذارند و درنتیجه برای تبدیل آن به ارز محلی (ریال ایران) نیازمند خدمات صرافی هستند، ایده‌ای به ذهن ما رسید و آن این بود که دستگاهی طراحی و تولید نماییم که به کمک آن مسافران خارجی در ایران بتوانند به‌راحتی و با امنیت بالا اسکناس‌هایشان را به پول الکترونیک ایرانی تبدیل کنند.
برای طراحی و تولید چنین محصولی می‌بایست تجهیزات ما اسکناس‌های خارجی را به‌درستی شناسایی و ارزش‌گذاری می‌کردند و در مقابل با ارتباط به سیستم بانکی، یک کارت‌بانکی (Debit Card or Prepaid Card) با ماندهٔ ریالی معادل ارز دریافت شده توسط دستگاه صادر می‌کرد. این کارت را می‌توانیم توریست کارت بنامیم.
او ادامه داد: با توجه به تجربهٔ ما در پردازش خودکار اسکناس و نیز صدور کارت‌های بانکی و همچنین پیشینهٔ ما در حوزهٔ سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای بانکی، واحد تحقیق و توسعهٔ شرکت پویا دست‌به‌کار شد و درنتیجه دستگاهی طراحی کردیم که صراف الکترونیک (exchange machine) نام گرفت.
امکان اینکه دستگاه صراف اسکناس تقلبی را بپذیرد بسیار پایین و تقریباً صفر است ولی درصورتی‌که اسکناس مشکوکی از سنسور آن عبور کند دستگاه اسکناس را در قسمت مخصوصی نگهداری کرده و به مشتری‌ها تحویل نمی‌دهد و می‌توان آن اسکناس مشکوک یا تقلبی را از دستگاه خارج کرد
به گفتهٔ زندی عملکرد دستگاه صراف به این صورت است که فرد به دستگاه مراجعه می‌کند و می‌تواند انواع ارزهای بین‌المللی را به دستگاه بدهد و در مقابل یک توریست کارت یعنی کارت‌بانکی با ماندهٔ ریالی دریافت کند. زندی به سؤالاتی که ممکن است در ارتباط با عملکرد دستگاه صراف مطرح شود نیز پاسخ داد.
در ارتباط با نرخ تبدیل ارز این‌گونه توضیح داد: پیش از انجام تراکنش، نرخ نامه به مشتری نشان داده می‌شود، بانک می‌تواند لحظه‌به‌لحظه این نرخ نامه را که به‌صورت متمرکز است کنترل کند و مشتری نیز می‌تواند پیش از تبدیل ارز خود، این نرخ نامه را مشاهده کند.
او به مبحث احراز هویت نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به قوانین مبارزه با پول‌شویی آورندهٔ ارز باید شناسایی و احراز هویت شود که برای این امر نیز تدبیری اندیشیده شده است و دستگاه صراف دارای ماژول پاسپورت خوان است.
او همچنین افزود: در فرآیند تکمیل این دستگاه امکان پرداخت اسکناس به مسافر نیز فراهم شد، به این صورت که مسافری که قصد خروج از ایران را دارد می‌تواند توریست کارت خود یا همان کارت‌بانکی را که از دستگاه صراف پویا دریافت نموده و هنوز تمام مانده ریالی آن را خرج نکرده، وارد دستگاه کند و معادل ماندهٔ ریالی حساب خود ارز موردنظرش را دریافت کند.
درواقع این عملکرد تکمیلی هم جهت تبدیل ارز برای مسافران خارجی کاربرد دارد و هم جهت خریدوفروش ارز برای افراد در داخل کشور مورداستفاده است.
یعنی یک فرد ایرانی هم می‌تواند با داشتن یک کارت‌بانکی و ارائه کارت ملی خود از دستگاه ارز خریداری کند و همچنین با ارائه ارزهای خارجی به دستگاه صراف پویا معادل ارزی که به دستگاه می‌دهد ریال به حسابش واریز شود. بدیهی است در این مورد هم نرخ خریدوفروش ارز توسط بانک یا صرافی به‌صورت متمرکز تعیین و مدیریت می‌شود.
دستگاه صراف که تاکنون تعدادی از آن توسط بانک ملی ایران، بانک رفاه، بانک شهر، بانک ملت و صرافی‌هایی همچون صرافی سرمایه خریداری و راه‌اندازی شده است قادر به دریافت حداقل ۲۰ نوع ارز بین‌المللی است. این دستگاه قابلیت نصب در نقاط صفر مرزی (مبادی ورودی و خروجی کشور) فرودگاه‌های داخلی، هتل‌ها، مراکز خرید و امثال آن را دارد و علاوه بر تهران و شهرهای سیاحتی، در شهرهای زیارتی نیز که پذیرای توریست‌های زیادی هستند استقبال خوبی از آن خواهد شد.
در ادامه مهندس شهره میر صانع، سرپرست تحقیقات و توسعهٔ شرکت پویا با توضیحات تکمیلی در خصوص عملکرد دستگاه صراف توضیحاتی ارائه کرد.
به گفتهٔ میر صانع دستگاه صراف علاوه بر خریدوفروش ارز، امکان تبدیل ارز برای مشتری را نیز فراهم می‌کند. به‌طور مثال کاربر می‌تواند به دستگاه دلار بدهد و معادل ریالی آن پوند دریافت کند.
همچنین امکان شارژ مجدد کارت نیز برای مشتری وجود دارد به این صورت که مشتری که پیش‌ازاین کارت دریافت کرده بود می‌تواند مجدد با کارتی که در دست دارد موجودی خود را افزایش دهد. امکان تغییر رمز عبور، گرفتن موجودی و مانده‌حساب ریالی توسط مشتری و با احراز هویت امکان‌پذیر است.
میر صانع در خصوص تشخیص و نحوهٔ ردیابی اسکناس‌هایی که دستگاه دریافت می‌کند گفت: امکان اینکه دستگاه صراف اسکناس تقلبی را بپذیرد بسیار پایین و تقریباً صفر است ولی درصورتی‌که اسکناس مشکوکی از سنسور آن عبور کند دستگاه اسکناس را در قسمت مخصوصی نگهداری کرده و به مشتری‌ها تحویل نمی‌دهد و می‌توان آن اسکناس مشکوک یا تقلبی را از دستگاه خارج کرد.
با توجه به ثبت دقیق اطلاعات تمامی اسکناس‌های دریافتی توسط نرم‌افزار، مشخصات فردی که اسکناس مشکوک را به دستگاه داده و همچنین تاریخ و زمان دقیق این عمل قابل‌تشخیص و ردیابی است.
همان‌گونه که ذکر شد نرخ نامه خریدوفروش ارز به‌صورت متمرکز مدیریت می‌شود و هنگام نهایی شدن هر معامله آخرین نرخ خرید یا فروش از مرکز دریافت و بر اساس آن تراکنش صورت می‌پذیرد.
دستگاه صراف پویا که امسال در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز نمونه‌ای از آن راه‌اندازی (+) و مورداستفاده قرار گرفت، سهولت و امنیت در مکانیزم‌های مالی مسافران خارجی را فراهم کرده و به مدیریت تبدیل ارز و درنتیجه جلوگیری از پول‌شویی نیز کمک می‌کند.
منبع: سرمد نیوز