پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
رضا قربانی / استارتاپ‌های مالی که درزمینۀ بانکداری و پرداخت فعالیت می‌کنند، ظاهراً تافته جدا بافته نیستند. بسیاری از این استارتاپ‌ها زمانی به وجود آمدند که حتی واژه فین‌تک هم وجود نداشت. پس چرا باید به ادبیات جدیدی که در حال گسترش است توجه کنیم؟ استارتاپ‌های فین‌تک هم استارتاپ‌هایی هستند مانند بقیه! اما در واقعیت این‌طور نیست.
اگر در حوزه‌های دیگر ما شاهد رشد استارتاپ‌هایی هستیم که زندگی را برای مردم راحت‌تر و ارزان‌تر می‌کنند، داستان استارتاپ‌های فین‌تک متفاوت است. برخلاف ایران، خدمات بانکی و پرداخت، در دنیا خدمات گران‌قیمتی هستند. به‌طور نمونه استفاده از کارت‌های اعتباری و پرداخت الکترونیکی برای پذیرنده یا همان کسی که صاحب کسب‌وکار است، در برخی موارد تا 2.5 درصد مبلغ تراکنش هزینه کارمزد دارد. این در حالی است که در ایران نه خریدار و نه فروشنده هیچ‌کدام هزینه کارمزد تراکنش را نمی‌دهند و این هزینه به گردن بانک‌ها افتاده است. اگر یادتان باشد، کمتر از دو سال پیش قرار شد این هزینه را پذیرنده یا همان کسی که کارت‌خوان در کسب‌وکارش قرار داده و از مزایای آن استفاده می‌کند پرداخت کند؛ اما با اتحاد مثال‌زدنی اصناف این طرح به حاشیه رفت و هنوز که هنوز است به دستور کار برنگشته است. دولت‌ها هم به دلیل این‌که این خدمت تا امروز رایگان بوده حاضر نیستند هزینه سیاسی این کار را بدهند.
طبیعی است که اگر هرزمان این اتفاق بیفتد، دولتی که بر سر کار است باید هزینه سیاسی این اصلاح را بدهد و دولت‌ها فعلاً ترجیح می‌دهند بانک‌ها که کسی طرفدارشان نیست این هزینه را از جیب خودشان بدهند و درنهایت به شکل سود بانکی آن را از مردم بگیرند. درهرحال، در ایران کسی که از خدمت استفاده می‌کند، کارمزد نمی‌دهد؛ بنابراین در ایران تا زمانی که تکلیف کارمزدها مشخص نشود، استارتاپ‌های فین‌تک چندان موضوعیت ندارند و صرفاً لِک‌ولِک خواهند کرد؛ اما در دنیا چطور؟
در دنیا و خصوصاً بعد از بحران مالی و بانکی، بسیاری متوجه شدند که می‌توان به کمک فناوری از شر هزینه‌های سرسام‌آور کارمزدهای بانکی و پرداخت راحت شد. اگر شما به شهرهای کوچک کشورهای اروپایی و حتی آمریکا بروید، ممکن است با این صحنه روبه‌رو شوید که کسب‌وکارهای کوچک محلی فقط پول نقد قبول می‌کنند؛ یا اگر هم کارت اعتباری می‌پذیرند به این شرط است که صاحب کارت هزینه کارمزد را بپردازد. حالا خریدار باید با خودش حساب‌وکتاب کند که حاضر است این هزینه را بدهد یا نه. در همین فضا است که استارتاپی مثل اسکوایر غوغا می‌کند. چطور؟ اسکوایر به کمک قطعه‌ای کوچک تلفن همراه را به یک کارت‌خوان تبدیل می‌کند و بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک از این روش پرداخت الکترونیکی استقبال کرده‌اند. چرا؟ چون علاوه بر راحتی و سادگی ازنظر هزینه هم به نفع کسب‌وکارهای کوچک است. کاهش هزینه‌ها یکی از راه‌هایی است که استارتاپ‌های فین‌تک خودشان را در دل مردم جا می‌کنند. حالا یک‌بار دیگر سؤال ابتدای این یادداشت را مرور کنیم: آیا استارتاپ‌های فین‌تک مهم هستند؟ تا زمانی که کارمزد جریان درآمدی مهمی در صنعت بانک نباشد و پرداخت نشود، استارتاپ‌های فین‌تک در آب‌نمک خواهند بود. ماجرا شبیه مرغ و تخم‌مرغ است و مطمئناً تا ابد به این شکل نمی‌ماند. زمانی که روز تغییر فرابرسد کسانی که از این فرصت استفاده کردند و دست به نوآوری زدند احتمالاً پاداش پیشرو بودن خود را خواهند گرفت.
منبع: هفته‌نامه شنبه