پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
وقتی زیبایی حکم رزومه دوم را پیدا میکند؛ مزیتی که حالا مسیر شغلی را تعیین میکند
بیزنس ایسایدر میگوید: در عصر اوزِمپیک و میکرولیفت، شکاف «امتیاز زیبایی» از همیشه عمیقتر شده است؛ آیا جذاببودن حالا یک الزام شغلی است؟
در دنیای کاری امروز، جذاببودن دیگر یک امتیاز اضافی نیست؛ به معیاری اثرگذار در استخدام، ارتقای شغلی و حتی حفظ موقعیت تبدیل شده است. از رونق بوتاکس و داروهای لاغری گرفته تا فیلترهای هوش مصنوعی و روتینهای سنگین مراقبت از پوست، فشار برای جوان ماندن و بینقص بودن بیش از هر زمان دیگری بر دوش کارمندان سنگینی میکند؛ در گزارش بیزنس اینسایدر به فشاری که شکاف «امتیاز زیبایی» را عمیقتر کرده و ظاهر را به یکی از عوامل تعیینکننده موفقیت حرفهای بدل کرده، پرداخته شده است.
امیلی رینولدز یک شرکت روابطعمومی را اداره میکند و به من میگوید این مسئولیت با فشار برای جوانبهنظر رسیدن همراه است. او ۴۴ ساله است، اما اغلب جوانتر به نظر میرسد و این موضوع کاملاً آگاهانه است. رینولدز بوتاکس، فیلر، لیزر فیشیال و هیدروفیشیال را امتحان کرده و روی محصولات گرانقیمت مراقبت از پوست سرمایهگذاری میکند. او یک دستگاه پلتون دارد و تمرینهای شدید شبیه کلاسهای Barry’s Bootcamp انجام میدهد. او میگوید در خط باریکی حرکت میکند: از یک طرف باید به اندازه کافی پخته بهنظر برسد تا نشان دهد یک حرفهای باتجربه است که میتواند یک تیم را اداره و هدایت کند، و از طرف دیگر باید آنقدر جوان بهنظر برسد که همچنان «مرتبط» باشد.
حتی زمانی که با نگاه انتقادی به استانداردهای زیبایی تحمیلشده بر زنان فکر میکند، رینولدز نگران است اگر این روتینها و مراقبتها را رها کند، چه بر سر کسبوکار و اعتبار حرفهایاش میآید. و با افزایش سن چه اتفاقی خواهد افتاد. او میگوید: «تا کی از نظر عمومی به اصطلاح جذاب به نظر میرسم؟ و زمانی که دیگر چنین نباشم، از نظر حرفهای چه بر سر من میآید؟ این چیزی است که هر روز به آن فکر میکنم.»
با اینکه صحبت درباره ظاهر در دنیای کار همچنان تابو است، سالها تحقیق نشان داده افراد جذاب اعتماد بیشتری نسبت به افراد با جذابیت کمتر جلب میکنند و افراد خوشچهره و لاغر بیشتر به شغلهای بهتر میرسند و در مسیر حرفهای پیشرفت کرده و درآمد بیشتری کسب میکنند. اکنون، به لطف فیلترها، فیستیون، گنهای فرمدهنده مدرن، باشگاههای ورزشی لوکس و انقلابی در محصولات مراقبت از پوست، کارکنان میتوانند تیم زیبایی خودشان باشند. داروهای GLP-1 افراد را با این تصور وسوسه میکنند که مسیری سادهتر برای لاغری نسبت به رژیمهای غذایی و برنامههای کاهش وزن وجود دارد. و از آنجا که دستیابی به استانداردهای زیبایی متداول از همیشه آسانتر شده، انتظار اینکه یک کارمند عادی به آن برسد هم شاید از همیشه بالاتر باشد.
این روتینهای زیبایی دیگر راز نیستند. دیگر فقط مختص کسانی نیستند که شغلهای «وابسته به چهره» مثل مدلینگ یا بازیگری دارند، بلکه حالا افراد عادی با شغلهای ۹ تا ۵ در تیکتاک آن را تبلیغ میکنند؛ کارمندانی که جلوی دوربین مینشینند و روتینهای چندمرحلهای مراقبت از پوست، آرایش و برنامههای صبحگاهیشان را نشان میدهند. پیام آنها روشن است: شما هم میتوانید چهرهای بینقص و بدون منافذ مثل افراد اینستاگرام داشته باشید، اگر حاضر باشید هزینه کنید.
و در بازاری کاری که برای کارمندان مسنتر سرد و سختگیر است، چه توجیهی بهتر از فکر کردن به اینکه جذاببودن میتواند مسیر شغلی شما را جلو بیندازد؟
رواج دورکاری باعث شد کارمندان کفشهای تنگ و شلوارهای رسمی را با دمپایی و شلوار راحتی خارج از قاب دوربین عوض کنند، اما در عین حال آنها را مجبور کرد چهرهشان هر روز مقابل دوربینهای بیرحم قرار بگیرد.
این یعنی مواجهه مداوم با آینهای از تصویر خود و نقصهایی که هنگام تمرکز بر جلسات مدام دیده میشد. مطالعهای که سال ۲۰۲۱ در نشریه Aesthetic Surgery Journal منتشر شد نشان داد بیش از یکسوم شرکتکنندگان در استرالیا پس از صرف زمان بیشتر در تماسهای ویدیویی در دوران اوج همهگیری، نسبت به بخشهایی از ظاهر خود قضاوت منفی پیدا کردند. نظرسنجیای از متخصصان پوست که در سال ۲۰۲۱ در International Journal of Women’s Dermatology منتشر شد نشان میدهد بیش از نیمی از پزشکان افزایش مشاورههای زیبایی را گزارش کردهاند و بیش از ۸۰ درصد بیماران نگرانی درباره ظاهر خود در تماسهای ویدیویی را علت مراجعه دانستهاند. دادههای انجمن جراحان پلاستیک آمریکا (ASPS) نشان میدهد که جراحیهای زیبایی از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲، ۱۹ درصد افزایش داشته و از آن زمان هرچند با سرعت کمتر، همچنان در حال رشد است.
فراتر از کرونا، سنگرایی دیرینه و فشار محیط کار نیز مردم را به سمت اقدامات زیبایی سوق میدهد. سی. باب باسو، رئیس ASPS، در ایمیلی به من میگوید: «بسیاری از بیماران به ما میگویند که میخواهند کمتر خسته، پرانرژیتر یا هشیارتر به نظر برسند — بهویژه در نقشهای رهبری، موقعیتهای مرتبط با مشتری یا صنایع پرسرعت که در آنها اعتمادبهنفس و حضور فیزیکی اهمیت دارد.» باسو میگوید این افراد اغلب روی صورت و گردن خود تمرکز میکنند و به سراغ اقداماتی میروند که پف زیر چشم را کاهش میدهد، پلکها را لیفت میکند یا خط فک را تیزتر نشان میدهد. او میگوید اگرچه محیط کار «به ندرت محرک اصلی» انجام این کارهاست، اما بسیاری از بیماران آن را در تصمیم خود در نظر میگیرند و بسیاری نیز اشاره میکنند که دیدن خود در تماسهای ویدیویی آغاز این تمایل بوده است.
النا بری، یک زن ۳۰ ساله شاغل در روابطعمومی، میگوید پس از ماهها نگاه کردن به تصویر خود روی صفحه، روی دندانهایش حساس شده بود. گاهی وقتی لبخند میزد، نور اتاق طوری روی دندانهایش میافتاد که او احساس میکرد نقصهایشان برجستهتر شدهاند. او قصد دارد هزینه درمان ارتودنسی نامرئی Invisalign را از جیب خودش پرداخت کند تا لبخند دلخواهش را داشته باشد. هم برای اینکه خودش احساس بهتری داشته باشد و این انرژی هنگام صحبت با مشتری منتقل شود، و هم چون فکر میکند لبخند بینقص او را «بهیادماندنیتر» میکند. او میگوید: «اعتمادبهنفس من کاملاً از بین رفته. احساس میکنم انگار این نگاه وجود دارد که اگر ظاهر آراستهتری داشته باشی و نقصهای کمتری قابل رؤیت باشد، فرصتهای بهتری نسبت به کسی که بهترین ظاهرش را ندارد به دست میآوری.»
لینکدین ظاهر را به بخشی از فرایند جستوجوی شغل تبدیل کرده است، چون چهره شما را به استخدامکنندگان نشان میدهد، حتی برای نقشهایی که در نظریه نباید ارتباطی با ظاهر داشته باشند. اکنون شرکتهای زیادی راههایی ارائه میکنند تا عکسهای واقعی را با هوش مصنوعی ترکیب کنند و هدشاتهای حرفهای کاملاً بینقص تولید کنند — تصاویری حرفهای که قبلاً فقط با پرداخت هزینه عکاس حرفهای و نورپردازی مناسب ممکن بود. با اینکه بسیاری از پروفایلها ابتدا توسط هوش مصنوعی ارزیابی میشوند، مناسب به نظر میرسد افراد بیشتری به استفاده از هوش مصنوعی برای تقویت پرسونای آنلاین خود متوسل شوند.
اما با رواج گسترده هوش مصنوعی بهعنوان ابزار ویرایش تصویر، ممکن است ظاهر افراد بهتدریج شبیه هم شود. گرتچن اندرو، هنرمندی که از هوش مصنوعی و نقاشی روغن در آثارش برای نقد استانداردهای فیلترشده زیبایی استفاده میکند، میگوید: «هوش مصنوعی سعی میکند همه چیز را خنثی کند و در این یکسانسازی، آنچه از دست میرود فردیت و تنوع فرهنگی است.» بیل کاوا، مدیر شرکت مشاوره Generative Labs، به من میگوید نسخهای از خودش را با هوش مصنوعی امتحان کرده است. تصویر جدید، پوست صافتر و بدون موی سفید داشت، اما او میگوید از واکنش مشتریانش فهمید که «حضور انسانی و اصیل» ارزش بیشتری دارد. او میگوید: «وقتی آن نسخه را دیدم، گفتم “عالی شده”، اما مشتریانم گفتند: “نه، لطفاً این کار را نکن.” به نظرم این کار انگار اعتماد را نقض میکرد.»
مشابه کارهای کوچک دندانپزشکی، بخشی از سریعترین رشدها مربوط به اقداماتی است که تهاجم کم و نیاز به بهبود کمی دارند. ASPS میگوید تعداد اقدامات حجمدهی لب سالبهسال افزایش یافته و از ۱.۳۸ میلیون در سال ۲۰۲۲ به ۱.۴۵ میلیون در ۲۰۲۴ رسیده است. تعداد افرادی که از تزریقات زیبایی مانند بوتاکس استفاده میکنند نیز از کمی بیش از ۵ میلیون نفر در ۲۰۱۹ به نزدیک ۱۰ میلیون نفر در ۲۰۲۴ رسیده است. صنعت جهانی زیبایی که اکنون ۴۵۰ میلیارد دلار ارزش دارد، طبق تحلیل ۲۰۲۵ مککنزی تا سال ۲۰۳۰ به ارزش ۵۹۰ میلیارد دلار خواهد رسید و مراقبت از پوست حدود ۴۰ درصد این بازار را تشکیل میدهد.
حتی افرادی که مخالف نقش ظاهر در محیط کار هستند هم جذب دستکاری تصویر خود میشوند. مورین وایلی کلاف، مجری پادکست «It Gets Late Early» درباره سنگرایی در مشاغل اداری آمریکا، به من میگوید که پس از دیدن تصویر خود روی صفحه و وسواس روی خطوط صورتش (خطوطی که قبلاً زیاد به آنها فکر نمیکرد) برای اولین بار بوتاکس تزریق کرده است. او حدود یک سال پیش بوتاکس را کنار گذاشت، چون نگران عوارض بلندمدت بود. وایلی کلاف مدافع کاهش موانع سنی در محیط کار است، اما همچنان خود را در حال قضاوت خطوط صورتش یافت. او میگوید: «پیری چیزی است که فکر میکنی برای دیگران اتفاق میافتد. من آمادهاش نبودم.»
مزایای محیط کاریِ مرتبط با زیبایی فقط یک تصور نیست . دادههایی وجود دارد که نشان میدهد کارمندان جذاب درآمد بیشتری کسب میکنند. مطالعهای منتشرشده در سال ۲۰۲۳ نشان داد دارندگان MBA که جذاب طبقهبندی شدهاند، ۲.۴ درصد بیشتر از سایر فارغالتحصیلان MBA درآمد دارند و جذابترین افراد میتوانند سالانه ۵۵۰۰ دلار بیشتر دریافت کنند. این مطالعه از مدلهای یادگیری ماشینی برای ارزیابی جذابیت استفاده کرد و نشان داد مزیت ظاهر خوب در طول زندگی حرفهای ادامه دارد، نه فقط برای افراد جوان در مصاحبههای اولیه. نیکیل مالیک، استاد بازاریابی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و نویسنده اصلی این مطالعه، به من میگوید: «موضوع این نیست که فقط در ابتدای مسیرشان یا در مصاحبه اولیه MBA سود میبرند، بلکه این مزیت ۵ سال، ۱۰ سال پس از آن هم ادامه دارد.» یک یافته شگفتانگیز دیگر: «این موضوع برای مردان به همان اندازه اهمیت دارد که برای زنان.»
مردان قدرتمند صنعت فناوری نیز بهطور فزایندهای بهسراغ لیفت صورت میروند. مردان اکنون ۷ درصد بیماران جراحی پلاستیک را تشکیل میدهند. گزارش سال ۲۰۲۴ ASPS میگوید: «در حالی که اکنون این موضوع به لطف رسانههای اجتماعی کمتر بحثبرانگیز یا انگآلود است، تلاش مردان برای جراحی زیبایی ممکن است راهی برای کسب امتیاز در اقتصادی نامطمئن باشد. بازار کاری رقابتی شاید علاقه تازه مردان به سلامت زیبایی را افزایش داده باشد، چون این امکان را به آنها میدهد اعتمادبهنفس خود را تقویت کنند.»
رواج داروهای GLP-1 برای کاهش وزن (حدود ۱۲ درصد آمریکاییها میگویند که در حال حاضر از این داروها استفاده میکنند) این تصور را تقویت کرده است که افراد «میتوانند و باید» لاغر باشند. انجمن مدیریت منابع انسانی آمریکا در سال ۲۰۲۳ از حدود ۱۰۰۰ متخصص منابع انسانی نظرسنجی کرد و دریافت که حدود یکچهارم آنها معتقدند کارکنان چاق بیشتر ممکن است بهعنوان افراد بیانگیزه و تنبل دیده شوند. و ترس از اینکه بهخاطر وزن شغلتان را از دست بدهید واقعی است — تبعیض بر اساس وزن در بخش بزرگی از آمریکا قانونی است. در حالی که محلهای کار تنوع نژاد، گرایش جنسی یا مذهب را جشن میگیرند، به ندرت درباره اندازه بدن صحبت میکنند. دوال، مدیر توسعه برنامه در Equip، استارتآپی در زمینه درمان اختلالات خوردن، میگوید انگ وزن در محیط کار ممکن است موجه به نظر برسد، چون برخی افراد بهصورت نادرست لاغری را با سلامت پیوند میدهند.
او میگوید مردم ممکن است اینطور فکر کنند که: «اگر دربارهاش کاری نمیکنی، پس اخلاقاً اشتباه میکنی، یا آدم بدی هستی، یا زندگیات را جدی نمیگیری، یا کارهایی را که باید انجام بدهی تا به موفقترین نسخه ممکن از زندگیات برسی، انجام نمیدهی.»
کار، تنها انگیزه بسیاری از افراد برای کنترل ظاهرشان نیست. رینولدز به من میگوید که این کار فقط برای شرکت روابطعمومیاش نیست. او میخواهد برای خودش هم خوب به نظر برسد و احساس خوبی داشته باشد. او نسبت به تواناییهایش مطمئن است و به سختکوشیای که او را به جایگاه حرفهای فعلی رسانده افتخار میکند. با وجود همه اینها، احساس میکند ممکن است کارش را از دست بدهد. او میگوید: «حالا باید روند پیری را برعکس کنم تا در همین جایگاه بمانم. چرا پنجره مرتبطبودن حرفهای اینقدر کوتاه است؟»
سنگرایی، انگ وزنی و امتیاز زیبایی جزو سختترین سوگیریها برای ازبینبردن هستند؛ مقابله با آنها نیازمند باز کردن لایههای آگاهانه و ناخودآگاه ارزشگذاریها و تفسیرهای ما درباره زیبایی در طول زندگی است، و همچنین مواجهه با پیری و مرگ بدون ترس. ما معمولاً سختگیرترین منتقدان خود هستیم، اما شواهد کافی وجود دارد که نشان میدهد دیگران نیز احتمالاً همراه رزومه ما، ظاهر ما را هم قضاوت میکنند.
وایلی کلاف میگوید: «اگر مردم فکر میکنند با تزریق کمی بوتاکس در پیشانیشان میتوانند در مسیر حرفهای جلو بیفتند، به این کار ادامه میدهند. بخش ناراحتکنندهاش این است که فکر میکنم احتمالاً بیراه هم نمیگویند.» آماندا هوور خبرنگار ارشد Business Insider در حوزه صنعت فناوری است و درباره بزرگترین شرکتها و روندهای فناوری مینویسد. مجموعه Discourse در Business Insider دیدگاههایی درباره مهمترین مسائل روز ارائه میدهد که بر پایه تحلیل، گزارش و تخصص شکل گرفته است.