پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
سایه جنگ تجاری چین و آمریکا بر بازار رمزارزها؛ سرمایهگذاران از بیتکوین فرار کردند
بازار رمزارزها طی روز گذشته شاهد نوسانات شدید بود. فشار فروش گسترده، خروج سرمایه از صندوقهای دارایی دیجیتال و افزایش لیکوئید شدن پوزیشنهای لانگ، موجی از نگرانی را در میان سرمایهگذاران ایجاد کرده است. ترکیب عوامل کلان اقتصادی از جمله تقویت دلار آمریکا، احتمال تداوم سیاستهای انقباضی فدرال رزرو و کاهش تمایل بازار به داراییهای پرریسک، موتور اصلی این ریزش بوده است. در نتیجه، احساس «ترس و احتیاط» دوباره بر بازار رمزارزها سایه انداخته است.
علل اصلی ریزش: تشدید تنشهای تجاری بین آمریکا و چین
اختلاف تجاری بین آمریکا و چین یکی از عوامل کلیدی فشار بر بازار رمزارزهاست. زمانی که آمریکا اعلام کرد تعرفه واردات کالاهای چینی را تا ۱۰۰٪ افزایش میدهد و صادرات نرمافزارهای حیاتی به چین را محدود میکند، بازارها شوکه شدند. این تصمیم در پاسخ به محدودیتهایی بود که چین اخیراً بر صادرات مواد خاکی کمیاب اعمال کرده بود؛ موادی که برای صنایع فناوری حیاتیاند. تشدید این تنشها باعث شد سرمایهگذاران بینالمللی به سمت داراییهای امنتر گرایش پیدا کنند و بخش زیادی از نقدینگی بازار رمزارزها خارج شود.
کاهش اعتماد و خروج سرمایهگذاران تازهوارد
وقتی قیمتها ناگهان و سریع افت میکنند، گروه بزرگی از سرمایهگذاران تازهوارد یا خرد اولین کسانی هستند که واکنش نشان میدهند. آنها معمولاً سرمایه را در زمان اوج وارد بازار میکنند، آستانه تحمل نوسان پایینی دارند و از ابزارهای پیچیده مثل لِوِرج/اهرم استفاده زیادی نمیکنند ولی در سقوط ناگهانی بهدلیل ترس، خیلی سریع میفروشند تا از ضرر بیشتر جلوگیری کنند. این فروش انبوه خرد، دو اثر مهم دارد: اول اینکه عمق بازار کاهش مییابد. یعنی با هر سفارش فروش، قیمت بیشتر پایین میآید و دوم اینکه دیدِ عمومی نسبت به ثبات بازار تضعیف میشود و اعتماد از بین میرود. در عمل، همین خروجِ سریعِ خردهسرمایهگذاران باعث شد سهام شرکتهایی که بیتکوین نگهداری کردهاند و صندوقهای وابسته به رمزارز، همزمان افت قیمت را تجربه کنند.
در کنار فروش فوری، رفتار سرمایهگذاران تازهوارد با مکانیسمهای روانی بازار هم تداخل پیدا میکند. وقتی خبرهای منفی منتشر میشود یا شاخصها سقوط میکنند، موجی از «فومو (FOMO) معکوس» شکل میگیرد.یعنی هرکس که قبلاً وارد شده بود، برای نجات سرمایهاش سریع خارج میشود. این خروج زنجیرهای فشار فروش را بیشتر و بازیابی قیمت را دشوارتر میکند. گزارشهای بازار همچنین نشان دادهاند که همین رفتار خردهسرمایهگذاران در تشدید نوسانات نقش پررنگی داشته است.
اخبار منفی و شکاف بین انتظار و واقعیت
بخش بزرگی از روند صعودی قبلی بیتکوین بر پایه انتظارات شکل گرفت. انتظارهایی از سمت سرمایهگذاران برای پذیرش نهادی بیشتر، تصویب یا تسهیل محصولات سرمایهگذاری مانند ETFها و نیز تصور اینکه رمزارزها میتوانند به عنوان پوشش یا دارایی ذخیره عمل کنند. وقتی اخبار یا تصمیمات سیاسی و اقتصادی برخلاف این انتظارات ظاهر شدند، شکاف میان «انتظار بازار» و «واقعیت رخداده» عملاً موجب شوک شد. گزارشها نشان میدهند که حتی در هفتههایی که برخی ETFها جذب سرمایه میکردند، همزمان در دیگر بخشها خروجهایی ثبت میشد یعنی بازار پیچیده و بخشبخش است و یک خبر مثبت لزوماً جلوی فشار منفی را نمیگیرد.
این شکاف باعث میشود تحلیلگرها و معاملهگران دو کار کنند: بازتعریفِ ریسکپذیریشان و تعدیلِ پوزیشنها. تعدیل پوزیشنها در عمل یعنی فروش یا نقد کردن داراییها. وقتی این تعدیل جمعی و همزمان باشد، اثر آن فراتر از عدد فروش جداگانه است و روند نزولی را خودتقویتکننده میکند.
پیامدها و واکنش بازار:خروج سرمایه از صندوقها و داراییهای دیجیتال
در هفته اخیر حدود ۸۱۲ میلیون دلار از صندوقهای دارایی دیجیتال خارج شده است و عمده این خروج از بازار آمریکا بوده است. رویترز مینویسد: «صندوقهای دارایی دیجیتال در کل حدود ۸۱۲ میلیون دلار خروج سرمایه ثبت کردند و صندوقهای بیتکوین به تنهایی شاهد ۷۱۹ میلیون دلار درخواست بازخرید بودهاند.» همچنین در مسیر عکس، برخی کشورها مثل سوئیس، کانادا و آلمان توانستند بخشی از فشار را با ورود سرمایه به صندوقهای ارز دیجیتال خود کاهش دهند.
با نوسانات شدید و افتهای پیاپی، برخی تحلیلگران تردید دارند که بیتکوین واقعاً بتواند نقش «پناهگاه امن» را در شرایط بحرانی ایفا کند. این شکاف بین تبلیغات و عملکرد واقعی ممکن است اعتماد عمومی را کاهش دهد.
تشدید همبستگی با بازارهای سنتی
سالهای اخیر نشان دادهاند که بیتکوین دیگر مثل سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۹ کاملاً جدا از بازارهای سنتی رفتار نمیکند. در زمانهایی که نقدینگی جهانی و ریسکپذیری تغییر میکند، بیتکوین تمایل دارد همراه با شاخصهای سهام نوسان کند. تحلیلهای دادهای و گزارشهای موسسات بازار نشان میدهند که ضریب همبستگی میان بازده روزانه بیتکوین و شاخصهای سهام در بازههای زمانی کوتاهمدت بهطور مکرر بالا میرود و گاهی به حدود ۰.۴–۰.۶ میرسد؛ این یعنی در دورههای موج ریسکپذیری یا ریسکگریزی جهانی، بیتکوین با بازار سنتی همگام میشود.
در حالی که بیتکوین در روزهای اخیر سقوط سنگینی تجربه کرده، باید توجه داشت که روند نزولی کنونی عمدتاً تابع محرکهای بزرگتر اقتصادی و سیاسی است تا عوامل داخلی بازار رمزارز. کاهش اعتماد سرمایهگذاران تازهوارد، نقدینگی خروجی، و فشار فروش ناشی از معاملات اهرمی همگی دست به دست هم دادهاند تا اصلاح عمیقی در بازار ایجاد شود.
با این حال، در منابعی تأکید شده که بازار رمزارزها در دوره بحران، مستعد همگرایی با بازارهای دیگر هستند و در شرایط استرس شدید، ممکن است کل بازار داراییها به سمت فروش پیش رود.
اگر بازار بتواند یک حمایت مهم روانی را حفظ کند، ممکن است فاز تثبیت آغاز شود؛ اما اگر آن حمایت شکسته شود، احتمال سقوط بیشتر وجود دارد. تحلیلگران و سرمایهگذاران باید به متغیرهای بیرونی مانند سیاستهای بینالمللی، نرخ بهره و جریان نقدینگی جهانی توجه ویژهای داشته باشند.