پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
۹۰ درصد کاربران پلتفرمهای طلا، کمتر از ۱ گرم سرمایه دارند
۹۰ درصد کاربران پلتفرمهای آنلاین طلا کمتر از یک گرم سرمایه دارند؛ بازاری که بیش از هر چیز، مأمن حفظ ارزش پول در برابر تورم شده است. مصطفی اکرمی، مدیرعامل میلی، با تأکید بر اینکه دیجیتالیشدن طلا ادامه همان بازار سنتی است، شفافیت، دسترسیپذیری و امنیت را مهمترین دستاوردهای این روند دانست و گفت بسیاری از کاربران اساساً قصد تحویل فیزیکی طلا ندارند و تنها به دنبال صیانت از قدرت خرید خود هستند.
به گزارش روابط عمومی میلی، مصطفی اکرمی، مدیرعامل میلی، در سخنرانیای با تأکید بر شرایط خاص ایران اظهار کرد: «وضعیت فعلی کشور باید بهطور ویژه مورد توجه قرار گیرد، چراکه ایران در مقایسه با بسیاری از نقاط جهان، مسیر متفاوتی را طی میکند. صنعت طلا در کشور نهتنها یک حوزه اقتصادی، بلکه یک هنر با سابقه ۷۰۰ ساله است که در بازار نیز به شکل صنفی مبادله میشود. اتفاقی که امروز در حال وقوع است، تنها دیجیتالی شدن همان بازار سنتی است تا خریدوفروش آسانتر شده و پساندازی امن با ویژگیهایی چون شفافیت و امنیت در فضای دیجیتال ایجاد شود.»
او در ادامه با یادآوری تجربههای تلخ گذشته توضیح داد: «از حدود هشت سال پیش و با ماجرای سکه ثامن، موضوع فروش آنلاین طلا به دغدغهای جدی تبدیل شد. از این رو در سال ۱۳۹۹ اتحادیه کسبوکارهای مجازی ضوابط مشخصی برای این فعالیت تدوین کرد که پس از بررسی در اتاق اصناف و هیئت مقرراتزدایی وزارت اقتصاد، در نهایت در هیئتوزیران به تصویب رسید. بنابراین فروش آنلاین طلا چه در زمینه مصنوعات و چه طلای آبشده، چهارچوب قانونی مشخصی دارد، هرچند با توجه به گذشت زمان، نیازمند بازنگری و بهروزرسانی است.»
مدیرعامل میلی با اشاره به برخی دغدغهها از جمله خالیفروشی، رشد میلیونی کاربران و افزایش توجه به طلا به دلیل رشد قیمت آن، اظهار کرد: «تعریف طلای آبشده در بازار اشکال مختلفی دارد. طلای آبشدهای که در بازار تولید میشود و ماهیت اولیه دارد، در این پلتفرمها عرضه نمیشود و آنچه به دست مشتریان میرسد در قالب پلاک یا مصنوعات است. در بازار ایران از ۱۰۰ میلیگرم به بالا امکان تولید مصنوعات وجود دارد و هرچه فناوری ساخت پیشرفتهتر شود، تولید مصنوعات کوچکتر با قیمت پایینتر نیز ممکن خواهد بود.»
اکرمی با بیان اینکه در فرایند تولید و تحویل طلاهای کموزن، چالشهایی وجود دارد، توضیح داد: «هرچه وزن طلا کمتر باشد، کارمزد آن بالاتر میرود و گاه ارزش تولید با میزان کارمزد همخوانی ندارد. به همین دلیل اگرچه امکان تحویل طلا در اندازههایی مانند ۱۰۰ سوت وجود دارد، اما از نظر منطقی برای کاربر مقرونبهصرفه نیست. بسیاری از کسانی که یک گرم یا کمتر طلا میخرند، اساسا قصد تحویل فیزیکی ندارند و هدف اصلی آنها حفظ ارزش پولشان در برابر تورم است.»
او در تشریح مزیتهای دیجیتالی شدن بازار طلا اظهار کرد: «شفافیت، سهولت و دسترسیپذیری از مهمترین ویژگیهای این روند است. در جامعه امروز بخش بزرگی از مردم که ۹۰ درصد آنان دارایی کمتر از یک گرم دارند، هیچ برنامه جدی برای سرمایهگذاری در اختیار ندارند. بسیاری از خانوارها درآمد ماهانه خود را بهسرعت مصرف میکنند و اگر هم بتوانند مبلغی را سرمایهگذاری کنند، معمولا برای هزینههای سال بعدشان است. از این رو، وجود ابزاری که به آنها امکان دهد ارزش پول خود را در طول ماه حفظ کنند، دستاوردی ارزشمند به شمار میرود.»
مدیرعامل میلی با ارائه مثالی توضیح داد: «اگر از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱ فردی با حداقل حقوق وزارت کار، در ابتدای هر ماه از طریق پلتفرمهای طلا اقدام به خرید و در پایان ماه فروش میکرد، به طور متوسط ماهانه شش درصد قدرت خرید بیشتری داشت و دستکم توانسته بود ارزش پول خود را ثابت نگه دارد. دلیل استقبال مردم از این پلتفرمها نیز همین موضوع است.»
اکرمی گفت: «برخی فعالان بورسی مدعیاند امکان حفظ ارزش پول از طریق ابزارهای بورسی نیز وجود دارد، اما واقعیت این است که پلتفرمهای طلا شفافتر عمل میکنند، در حالیکه رشد قیمت صندوقهای طلا ابهام دارد، زیرا به حواله معادن، ذخیره نقدی یا شمش وابسته است و درک این سازوکارها برای کاربران عادی دشوار است. علاوه بر نیاز به سواد مالی بالاتر برای فعالیت در بورس، پلتفرمهای آنلاین طلا توانستهاند خلا موجود را پر کنند و برای قشری از جامعه که آشنایی کمتری با مفاهیم پیچیده مالی دارند، امکان حفظ ارزش پول را فراهم سازند.»
پلتفرمهای طلا از دل ناکارآمدیهای اقتصادی به وجود آمدهاند
مدیرعامل میلی خاطرنشان کرد: «این دغدغهها در یک سال گذشته به شکل پررنگتری از سوی نهادهای مختلف مطرح شده و ریشه در مسائل اقتصادی کشور دارد. نهادهای نظارتی و امنیتی بیش از همه بر این موضوع حساسیت نشان دادهاند، چرا که تجربههایی مانند ماجرای سکه ثامن یا برخی موسسات مالی پیشین باعث نگرانی آنان شده است. از این رو از مهر سال گذشته کارگروه اقدام مشترکی در مرکز توسعه تجارت زیرمجموعه وزارت صمت شکل گرفته تا به این موضوع بپردازد.»
او با بیان اینکه تعیین ماهیت طلا بهعنوان پول یا کالا تعیینکننده مرجع نظارت آن است، توضیح داد: «اگر طلا کالا محسوب شود، باید تحت نظارت اتحادیهها و اصناف باشد، اما اگر به عنوان پول در نظر گرفته شود، بانک مرکزی مرجع آن خواهد بود. در اصل همه بر ضرورت وجود نظارت اتفاق نظر دارند، اما اختلاف بر سر این است که کدام نهاد باید مسئولیت آن را بر عهده بگیرد بانک مرکزی خود به عنوان مرکز مبادله طلا فعالیت دارد و این موضوع نوعی تناقض ایجاد میکند، زیرا این نهاد نمیتواند همزمان فروشنده و ناظر باشد. بر اساس قانون، بانک مرکزی میتواند درخواستهای خود را به نهادهای نظارتی ارائه دهد، اما ورود مستقیم آن به همه مسائل الزامی نیست.»
اکرمی طلا را یک کالای مشخص دانست که سازوکارهای قانونی روشنی برای آن وجود دارد و افزود: «اگر در زمینه عیار یا قیمت اختلافی ایجاد شود، قانون راهکارهای مشخصی ارائه کرده است. در حال حاضر مجوزهای لازم از اتحادیه کسبوکارهای فضای مجازی و همچنین مجوزهای اصناف برای فعالیت این پلتفرمها دریافت شدهاست. طبق قانون، هر معامله طلا با کد رهگیری و اصالتسنجی مشخص انجام میشود و میزان طلایی که فروخته میشود، کاملا قابل رصد است.»
او در ادامه اظهار کرد: «ما طلا را به صورت رسمی از بنکداران یا مرکز مبادله خریداری میکنیم و در بازار ما طلای قاچاق وجود ندارد. در طول فعالیت این پلتفرم حتی یک شکایت هم از بابت استانداردها ثبت نشده، در حالی که تنها در میلی بیش از ۲۵۲ کیلوگرم طلا به کاربران تحویل شده است. در خرید سنتی، مشتری باید به فروشنده، سند و فاکتور اعتماد کند و فرآیند شکایت پیچیده و زمانبر است، اما در پلتفرمهای آنلاین از طریق اینماد یا اتحادیه کسبوکارهای مجازی امکان ثبت شکایت بهسادگی وجود دارد.»
میلی در رتبه ششم ذخایر طلا؛ رقابت پلتفرمها با صندوقهای بورسی
مدیرعامل میلی در ادامه سخنان آنها به موضوع خالیفروشی و اصالتسنجی طلا پرداخت و گفت: «مسئله اصالتسنجی دو موضوع مهم دارد. نخست اینکه نظام سنتی بازار طلا بر اساس سازوکارهای قدیمی شکل گرفته و اگر اصالت آن زیر سوال رود، در واقع کل بازار سنتی و سازوکارهای نظارتی آن زیر سوال میرود، چرا که پلتفرمها نیز از همان بازار خرید میکنند. دوم اینکه نظارت بر طلا یک پیشفرض ثابت است، زیرا محل نگهداری طلاها مشخص است و امکان بررسی تخلف وجود دارد. همچنین عیارسنجی هر معامله به دلیل هزینهبر بودن مرسوم نیست، اما اگر حتی ۱۰ درصد طلاها مورد عیارسنجی قرار گیرند، میتواند اعتماد عمومی را تقویت کند.»
به گفته او میزان موجودی و تراکنشهای پلتفرمها در سایت به صورت شفاف اعلام میشود و رسیدهای بانکی نیز موجود است.
اکرمی سپس به تجربهای اشاره کرد که پس از جنگ رژیم صهیونیستی با ایران رخ داد و گفت: «بانک مرکزی بدون دلیل درگاههای پرداخت پلتفرمهای آنلاین را بست و این مسئله باعث شد مردم نتوانند به بخشی از پول خود در بانکها دسترسی داشته باشند. همچنین خروج سرمایه از بورس افزایش یافت و مردم به دنبال دریافت پولهایشان بودند. هرچند این وضعیت مشکلاتی برای مشتریان و پلتفرم ایجاد کرد، اما در نهایت تمام طلا به مردم تحویل داده شد، چرا که موجودی واقعی وجود داشت.»
او به وضعیت سایر پلتفرمهای آنلاین طلا اشاره کرد و گفت: «تاکنون ۴۷۰ مجوز از سوی اتحادیه کسبوکارهای فضای مجازی صادر شده که حدود ۱۷۰ پلتفرم فعال هستند و از میان آنها ۲۶ پلتفرم تراکنشهای قابل توجهی دارند. این پلتفرمها در طول یک سال گذشته به صورت خوداظهاری فعالیت داشتهاند و تحت نظارت نهادهای امنیتی قرار گرفتهاند، بدون اینکه هیچ مشکلی گزارش شود.»
مدیرعامل میلی ادامه داد: «اخیرا سیستم نظارتی جدیدی از سوی اتحادیه کسبوکارهای فضای مجازی رونمایی شده است. بانک مرکزی نیز در یک سال گذشته در جلسات کارگروه اقدام مشترک حضور داشته و بارها اعلام کرده بود که این موضوع در حیطه وظایف مستقیمش قرار ندارد، اما اکنون دغدغهمند شده و میخواهد چارچوبهای کنترلی بیشتری در این حوزه اعمال کند. شاید در بخشهایی که طلا ماهیت مالی پیدا میکند، بانک مرکزی بتواند نقش ضابطهگذار داشته باشد، با وجود این طلا بهطور کلی ماهیت کالایی دارد.»
اکرمی با اشاره به فعالیت بورس کالا توضیح داد: «این نهاد در یک سال گذشته به پشتوانه صندوقهای طلا عملیات جدی انجام داده و ساختاری قدرتمند دارد که زیر نظر شورای عالی بورس فعالیت میکند. صندوقهای طلا هشت سال زودتر از پلتفرمها فعالیت خود را آغاز کردهاند، اما اکنون پلتفرم میلی در رتبه ششم ذخایر طلا قرار گرفته و توانسته در مدت یک سال حجم قابلتوجهی طلا ذخیره کند. تفاوت اساسی میان مدل کسبوکار پلتفرمها و بورس وجود دارد و به همین دلیل این دو مسیر را نمیتوان یکی دانست.»
او همچنین به موضوع قیمتگذاری طلا پرداخت و توضیح داد: «قیمت بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشود و شفافسازی در بازاری که ذاتاً غیرشفاف است کار سادهای نیست. نوآوری اپلیکیشن «میلی» در این بود که ما توانستیم نرخ خرید و فروش را یکسان کنیم؛ این روش حتی نمونه بینالمللی هم ندارد و باعث شده قیمتها به صورت کاملا شفاف مشخص شود. این اقدام بالاترین سطح دقت در قیمتگذاری را نشان میدهد. یکی دیگر از اقدامات مهم، کاهش کارمزد معاملات بوده که توسط اکثر پلتفرمها انجام شد و همین موضوع بسیاری از افراد را به سمت استفاده از این ابزارها سوق دادهاست.»
بیستودومین رویداد فیناپ ۲۷ شهریورماه با پنل «طلای دیجیتال و بازار ایران، پناهگاهی در عصر تورم و رکود» با حضور مصطفی اکرمی، مدیرعامل میلی برگزار شد.