پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
تعرفه‌های جدید ترامپ چه تأثیری بر صنعت فناوری خواهد داشت؟
در این گزارش تأثیر سیاست‌های تجاری ترامپ در صنعت فناوری دنیا بررسی شده است؛ از دگرگونی تجارت الکترونیکی تا اختلال در زنجیره تأمین جهانی
سیاست‌های تجاری ترامپ همواره یک موضوع جنجالی و پرتنش در عرصه بین‌المللی بوده‌اند. یکی از بخش‌های حیاتی این سیاست‌ها اعمال تعرفه‌های سنگین بر کالاها و خدمات گوناگون از جمله صنعت فناوری است. بازگشت ترامپ به کاخ سفید در سال ۲۰۲۴ و تغییراتی که در سیاست‌های تجاری‌اش ایجاد کرده، موجب شده است تا بازار جهانی فناوری با چالش‌های جدیدی مواجه شود. این گزارش قصد دارد تأثیر تعرفه‌های جدید ترامپ و اقدامات اخیر او در این زمینه را بررسی کند و به این موضوع بپردازد که چگونه این اقدامات می‌تواند بر تعرفه‌های صنعت فناوری و جریان‌های تجاری بین‌المللی اثر بگذارد.
افزایش تعرفه‌ها، سقوط سهام شرکت‌ها و نارضایتی مردم
دونالد ترامپ اخیراً اعلام کرده است که تعرفه‌های کالاها و خدمات گوناگون را تغییر خواهد داد. او تعرفه‌ای حداقل ۱۰ درصدی برای واردات از اکثر کشورها و تعرفه‌های سنگین‌تری برای برخی بازیگران تجاری از جمله اروپا، چین، هند، کره جنوبی و ویتنام تعیین کرده است؛ تعرفه‌هایی که تأثیرات قابل‌توجهی بر صنعت فناوری و بازارهای مالی خواهند داشت.
بلافاصله پس از این اظهارات، بازار سهام در معاملات پس از ساعت کاری سقوط کرد و سهام شرکت‌هایی مانند متا، انویدیا، آمازون و اپل با کاهش ۵ تا ۶ درصدی مواجه شدند. بسیاری از کالاهای تولیدی آمریکا در کشورهایی مانند ویتنام، اندونزی، هند و چین ساخته می‌شوند و صنعت فناوری این کشور به‌شدت به واردات قطعات از چین و جنوب شرق آسیا وابسته است. اعمال تعرفه‌های جدید، افزایش هزینه‌های تولید برای شرکت‌هایی مانند اپل، تسلا، انویدیا و کوالکام را اجتناب‌ناپذیر کرده است. به‌عنوان نمونه، حدود نیمی از درآمد اپل از فروش آیفون‌هایی تأمین می‌شود که در چین و هند تولید می‌شوند. همچنین، آمازون به فروشندگان چینی که از پلتفرمش استفاده می‌کنند، وابستگی زیادی دارد. کاهش قیمت سهام این شرکت‌ها تنها یکی از تغییرات عمده در ساختار تجارت جهانی است. تعرفه‌های جدید ترامپ پیامدهایی همچون افزایش قیمت برای مصرف‌کنندگان و فشارهای تورمی بیشتر را نیز به همراه خواهد داشت.
طبق گزارشی از وال استریت ژورنال، مؤسسه گلدمن ساکس می‌گوید که چشم‌انداز تشدید جنگ تجاری جهانی در روزهای آینده احتمال رکود اقتصادی در آمریکا را در ۱۲ ماه آینده تقریباً دوبرابر کرده و به حدود ۳۵ درصد رسانده است. یکی از دلایل رأی مردم به ترامپ، نارضایتی از تورم دوره ریاست‌جمهوری بایدن بود، اما افزایش قیمت‌ها اکنون ممکن است نارضایتی عمومی را دوباره تشدید کند. تعرفه‌های وضع‌شده بر کالاهای وارداتی از برزیل، بریتانیا و شیلی کم هستند، اما تعرفه‌های سنگین‌تری برای واردات از کشورهای ویتنام، هند، تایوان، تایلند و چین اعمال شده که برخی از آنها به ۴۶ درصد نیز می‌رسد.
اختلال در زنجیره تأمین جهانی و کاهش رقابت‌پذیری
صنعت فناوری جهانی به‌شدت به زنجیره تأمین بین‌المللی وابسته است و تعرفه‌های ترامپ می‌توانند این زنجیره‌ها را مختل کنند. تولید قطعات پیشرفته فناوری عمدتاً در چین و تایوان انجام می‌شود و تعرفه‌های جدید دسترسی به این قطعات را دشوارتر و گران‌تر می‌کنند. برای مثال، ۴۴ درصد از چیپ‌های استفاده‌شده در آمریکا در تایوان تولید می‌شوند و تعرفه‌های سنگین بر واردات از تایوان و چین فشار زیادی بر شرکت‌هایی مانند انویدیا و AMD وارد خواهد کرد. این امر نه‌تنها باعث افزایش قیمت محصولات می‌شود، بلکه رقابت‌پذیری شرکت‌ها در بازار جهانی را نیز کاهش می‌دهد. شرکت‌ها مجبور خواهند شد منابع تأمین جدیدی پیدا کنند که این فرایند هزینه‌بر و زمان‌بر خواهد بود.
در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، جنگ تجاری بزرگی با چین آغاز شد که محور اصلی آن افزایش تعرفه‌های وارداتی بود. این تعرفه‌ها تأثیرات گسترده‌ای بر شرکت‌های فناوری مانند اپل، تسلا، انویدیا و کوالکام داشتند و باعث افزایش هزینه‌های تولید شدند؛ موضوعی که شرکت‌ها را مجبور به جست‌وجوی راه‌هایی برای کاهش هزینه‌ها از طریق انتقال خطوط تولید به کشورهای دیگر یا تغییر زنجیره تأمین خود کرد.
پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید در سال ۲۰۲۴، او بار دیگر سیاست‌های تعرفه‌ای سخت‌گیرانه را علیه چین و دیگر کشورهای آسیایی از سر گرفته است. این بار، تعرفه‌های جدید بر اقلام کلیدی صنعت فناوری مانند قطعات نیمه‌هادی و تراشه‌های پیشرفته اعمال شده‌اند که نه‌تنها قیمت‌ها و رقابت‌پذیری شرکت‌های آمریکایی را تحت تأثیر قرار داده‌اند، بلکه به زنجیره‌های تأمین جهانی نیز آسیب وارد کرده‌اند.
برای مثال، تراشه‌های نیمه‌هادی، که در صنایعی مانند خودرو و گوشی‌های هوشمند کاربرد گسترده‌ای دارند، اکنون با تعرفه‌های سنگین‌تری مواجه شده‌اند. برآوردها نشان می‌دهند که ۴۴ درصد از چیپ‌های مورد استفاده در آمریکا در تایوان تولید می‌شوند. شرکت‌هایی مانند انویدیا و AMD، که وابستگی زیادی به بازار چین دارند، اکنون با چالش‌های جدیدی در تأمین مواد اولیه و قطعات روبه‌رو شده‌اند. این اقدامات موجب شده که بسیاری از تولیدکنندگان به دنبال جایگزین‌های جدید برای منابع تأمین خود باشند. اما این جابه‌جایی‌ها هزینه‌بر و زمان‌بر است و باعث افزایش قیمت محصولات و کاهش رقابت‌پذیری می‌شود. این وضعیت نه‌تنها رقابت در بازار جهانی تراشه‌ها را دشوارتر کرده، بلکه تنش‌های سیاسی و اقتصادی بین‌المللی را نیز تشدید کرده است.
سیاست‌های تجاری ترامپ و تعرفه‌های اعمال‌شده بر صنعت فناوری، هزینه‌ها را افزایش داده و رقابت‌پذیری شرکت‌های آمریکایی را کاهش داده‌اند. این سیاست‌ها تغییرات عمده‌ای در زنجیره‌های تأمین جهانی و بازارهای فناوری ایجاد کرده‌اند. اگرچه ممکن است برخی از این اقدامات فرصت‌هایی برای آمریکا و برخی شرکت‌ها فراهم کرده باشند، اما فشارهای اقتصادی ناشی از این سیاست‌ها می‌توانند به رشد و نوآوری در صنعت فناوری آسیب برسانند. در نهایت، آینده صنعت فناوری بستگی به این دارد که آیا ترامپ و دیگر رهبران جهانی قادر خواهند بود به یک توافق تجاری بلندمدت و پایدار دست یابند که منافع همه طرف‌ها را در نظر گیرد یا خیر.
در حال حاضر، شاخص قراردادهای آینده آمریکا با سقوط ۴ درصدی مواجه شده و کارشناسان هشدار داده‌اند که S&P در آستانه ورود به فاز خرسی قرار دارد. شاخص ترس نیز به بالاترین سطح خود از زمان بحران مالی ۲۰۰۸ رسیده است. اوضاع در آسیا هم خوب نیست. شاخص هنگ‌کنگ ۱۳ درصد کاهش یافته و بازارهای تایپه، توکیو و شانگهای نیز افتی ۱۰ درصدی را تجربه کرده‌اند. در اروپا، شاخص STOXX Europe 600 با کاهش ۵ درصدی روبه‌رو بوده است. قیمت بیت‌کوین و نفت نیز در این مدت کاهش یافته‌اند، درحالی‌که بازار رمزارزها تلاش کرده بود در برابر تعرفه‌های جدید ترامپ واکنش نشان ندهد.
تعرفه‌های جدید ترامپ به‌ویژه بر واردات قطعات و تجهیزات نیمه‌هادی تأثیرگذار بوده‌اند. ازآنجاکه بسیاری از شرکت‌های فناوری مانند اپل، تسلا، انویدیا و کوالکام به واردات قطعات از چین و سایر کشورهای جنوب شرق آسیا وابسته‌اند، این تعرفه‌ها هزینه تولید را افزایش می‌دهد. برای مثال، تعرفه‌های جدید می‌تواند به قیمت تمام‌شده محصولات مانند گوشی‌های هوشمند، لپ‌تاپ‌ها، تراشه‌ها و قطعات نیمه‌هادی منجر شود. این امر به‌ویژه برای شرکت‌های آمریکایی مانند اپل که تولیدات زیادی که در چین دارند، چالش‌برانگیز است. در نتیجه، این هزینه‌ها ممکن است به مصرف‌کنندگان منتقل شده و باعث افزایش قیمت محصولات و کاهش تقاضا شود.
تغییر در استراتژی‌های تولید و انتقال به داخل آمریکا
یکی از اقدامات ترامپ بازگرداندن تولید به داخل آمریکا است. شرکت‌های فناوری بزرگ مانند اپل و سامسونگ، که پیش‌تر به تولید در چین و کشورهای آسیایی وابسته بودند، اکنون مجبورند به انتقال خطوط تولید خود به داخل آمریکا یا کشورهایی مانند هند و ویتنام فکر کنند. این تغییرات می‌تواند هزینه‌های تولید را افزایش دهد، زیرا تولید در آمریکا گران‌تر است و این فرایند نیز زمان‌بر و پیچیده خواهد بود. علاوه بر این، مشکلات لجستیکی و تغییر در زنجیره‌های تأمین، هزینه‌های بیشتری را به شرکت‌ها تحمیل می‌کند. این تغییرات به‌ویژه برای شرکت‌هایی با حجم بالای تولید، تأثیر منفی بر سودآوری و رقابت‌پذیری خواهد داشت.
افزایش قیمت محصولات فناوری برای مصرف‌کنندگان
افزایش تعرفه‌ها احتمالاً به افزایش قیمت محصولات فناوری منجر می‌شود. این افزایش قیمت‌ها می‌تواند تقاضا برای محصولات شرکت‌هایی مانند اپل، آمازون و سایر غول‌های فناوری را کاهش دهد. همچنین، افزایش قیمت‌ها ممکن است فشار تورمی در بازارهای جهانی ایجاد کند که توان خرید مصرف‌کنندگان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این فشار اقتصادی می‌تواند باعث کاهش فروش محصولات فناوری و کاهش رشد اقتصادی در این صنعت شود.
ترامپ اعلام کرده است که از ۹ آوریل تعرفه‌ها باز هم افزایش خواهند یافت. برای مثال، تعرفه‌ای ۵۴ درصدی برای واردات از چین در نظر گرفته است. این تعرفه می‌تواند به ضرر شرکت‌هایی مانند اپل و آمازون باشد که وابستگی زیادی به واردات از چین دارند. محصولاتی از اپل که در کشورهایی مانند ویتنام و چین تولید می‌شوند نیز مشمول تعرفه‌های ۴۶ درصدی و ۵۴ درصدی خواهند شد. این افزایش تعرفه‌ها بر قیمت کالاها و خدمات تأثیر می‌گذارد. اقتصاددانان پیش‌بینی می‌کنند که قیمت جهانی آیفون تا ۴۰ درصد افزایش یابد. به نظر می‌رسد تجارت الکترونیکی بیشترین آسیب را از تعرفه‌های جدید ترامپ متحمل شود.
مصرف‌کنندگان آمریکایی پیش‌تر می‌توانستند کالاهای زیر ۸۰۰ دلار را بدون پرداخت مالیات و عوارض وارد کنند، اما ترامپ با صدور فرمانی اجرایی، معافیت گمرکی بسته‌های پستی از هنگ‌کنگ و چین را لغو کرده است. او معافیت «De Minimis» را، که یکی از عوامل موفقیت برندهایی مانند شین و تمو در آمریکا بود، از بین برده است. این دو برند سالانه میلیون‌ها بسته با قیمت مناسب و کیفیت خوب برای آمریکایی‌ها ارسال می‌کردند. شرکت آمازون نیز که اخیراً بخشی برای عرضه کالاهای ارزان چینی راه‌اندازی کرده بود، اکنون با مشکلاتی مواجه شده است. برخی معتقدند ترامپ با این اقدامات علیه چین، در تلاش است تا از تعرفه‌ها به‌عنوان ابزاری برای چانه‌زنی در آینده استفاده کند. تعرفه‌های جدید ترامپ ساختار تجارت الکترونیکی در آمریکا و جهان را به‌طور اساسی دگرگون خواهد کرد.
فرصت‌ها برای صنایع جایگزین مانند تحلیل داده و هوش مصنوعی
تعرفه‌های جدید، اگرچه به غول‌های فناوری و تجارت الکترونیکی ضربه می‌زنند، اما فرصت‌هایی برای صنایعی مانند تحلیل داده، لجستیک و هوش مصنوعی ایجاد می‌کنند. شرکت‌هایی نظیر پالانتیر، که خدمات تحلیل داده و هوش مصنوعی ارائه می‌دهند، می‌توانند به شرکت‌های فناوری در تجزیه‌وتحلیل داده‌های مربوط به تعرفه‌ها و تغییرات تجاری کمک کنند. این تحلیل‌ها می‌توانند شرکت‌ها را در برنامه‌ریزی استراتژیک و بهینه‌سازی هزینه‌هایشان یاری کنند.
تأثیرات بلندمدت بر نوآوری در صنعت فناوری
با افزایش هزینه‌های تولید و کاهش رقابت‌پذیری، ممکن است برخی از شرکت‌ها قادر به انجام سرمایه‌گذاری‌های لازم در حوزه تحقیق‌وتوسعه (R&D) نباشند. نوآوری در صنعت فناوری نیازمند سرمایه‌گذاری مستمر است و این تعرفه‌ها ممکن است سرمایه‌گذاری‌ها را محدود کنند. در نتیجه، شرکت‌ها ممکن است به‌جای تمرکز بر توسعه محصولات جدید، بر تلاش برای کاهش هزینه‌ها و جبران خسارت‌های ناشی از تعرفه‌ها تمرکز کنند. این روند ممکن است سرعت نوآوری را کاهش داده و پیشرفت تکنولوژیکی در بازار جهانی را کندتر کند.
تأثیر بر تجارت الکترونیکی و مدل‌های تجاری
تعرفه‌های ترامپ به‌ویژه بر تجارت الکترونیکی اثرگذار هستند. لغو معافیت‌های گمرکی برای بسته‌های پستی از چین و هنگ‌کنگ می‌تواند مدل‌های تجاری شرکت‌هایی مانند آمازون و علی‌بابا را تغییر دهد. این تغییرات می‌تواند موجب افزایش هزینه‌ها برای مصرف‌کنندگان و کاهش رقابت در بازارهای تجاری شود. برندهایی مانند شین و تمو، که از معافیت‌های گمرکی برای ارائه کالاهای ارزان به مصرف‌کنندگان آمریکایی استفاده می‌کردند، اکنون با چالش‌هایی در تأمین کالاهای خود مواجه شده‌اند.
این تحلیل‌ها نشان می‌دهند که سیاست‌های تجاری ترامپ، علاوه بر ایجاد چالش‌های جدید، فرصت‌هایی برای برخی صنایع نیز فراهم کرده‌اند.
