پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
سجاد شاهی هم‌بنیان‌گذار و مدیر اجرایی زیبال عنوان می‌کند / پی‌تک چیست و چرا اهمیت دارد؟
ما پی‌تک را فناوری تسهیل انتقال ارزش تعریف می‌کنیم. به‌طور کلی هر فناوری‌ای که سبب تسهیل در دریافت و پرداخت ارزش شود را در سبد پی‌تک می‌بینیم. سجاد شاهی، هم‌بنیان‌گذار و مدیر اجرایی زیبال در مورد اهمیت پی‌تک می‌گوید: «یک استانداردی در کانورژن‌ریت مهم است که همه افراد فعال در بازار به آن اشاره می‌کنند و می‌گویند حدود هفت تا صفر درصد کاربران در فروش به مرحله پرداخت می‌رسند که این یک موضوع کلی در رابطه با بلاکچین و صرافی‌ها در صنعت تبادل است که می‌تواند کمی متفاوت باشد. اما مطلب مهم این قضیه این است که برای رسیدن کاربر به مرحله آخر هزینه‌های بسیار زیادی انجام شده و قاعدتاً اگر کاربر در این مرحله پروسه خود را از دست دهد، بازگرداندن او کار بسیار سختی خواهد بود.»
او درباره تراکنش ناموفق اظهار می‌کند: «ما حدود شش سال است که در این حوزه فعال هستیم و پنج سال از این شش سال به صورت مستمر با کسب‌وکارهای بلاکچینی و تبادل در ارتباط بوده‌ایم. قبل از اینکه بحث را شروع کنم باید بگویم که تفاوتی بین تعریف تراکنش ناموفق که برای ما و شاپرک اتفاق می‌افتد، وجود دارد؛ در واقع ما تراکنشی که در انتظار پرداخت باشد را ناموفق شناسایی می‌کنیم، اما در شاپرک تراکنشی که به دلیل خطای سیستمی یا این نوع مشکلات اتفاق می‌افتد، ناموفق است. کسب‌وکارهای رمزارزی یک‌ونیم‌برابر بیشتر نرخ تراکنش موفق دارند.»
سجاد شاهی در ادامه بیان می‌کند: «تحلیل شخصی من از این موضوع این است که پرداخت‌کننده در وب‌سایت تبادل، مصر است. برای مثال شما مراجعه می‌کنید به یک وب‌سایت هواپیمایی و ممکن است تا درگاه پرداخت نیز پیش بروید، اما منصرف شوید؛ در حالی که در رمزارز این اتفاق کمتر رخ می‌دهد. ما پرداخت‌کننده‌ای را دارا هستیم که اتفاقاً نسبت به بقیه اصناف، ۲۲ درصد سریع‌تر پرداخت را انجام می‌دهد؛ به این معنا که از لحظه‌ای که وارد درگاه پرداخت می‌شود و شماره کارت خود را وارد می‌کند و منتظر رمز پویا می‌ماند ۶۳ ثانیه طول خواهد کشید که این عدد برای اصناف دیگر ۷۷ ثانیه است. پس پرداخت‌کننده ما مصر است و دوست دارد پرداختش سریع‌تر انجام شود و رمزارز خود را خریداری کند یا به مبادله بپردازد. ما دیتای پرداخت‌کننده‌ها برای هر شش پی‌اس‌پی که برایشان کار می‌کنیم را ذخیره می‌کنیم؛ زیرا می‌خواهیم روشی داشته باشیم که بتوانیم کاربر را به بهترین درگاه متصل کنیم. این عدد ۶۳ ثانیه و ۷۷ ثانیه مربوط به هر شش درگاه است؛ بنابراین عملاً مشتی که بر درگاه پرداخت می‌زنیم و یک گزارشی از آن بیرون می‌کشیم، نشان‌دهنده این است که کاربران در صنف تبادل، ۲۲ درصد سریع‌ترند که احتمالاً همبستگی بیشتری نسبت به کل صنعت درگاه پرداخت دارند.»
از زمان معرفی بیت‌کوین تا به حال
هم‌بنیان‌گذار زیبال درباره سابقه بیت‌کوین توضیح می‌دهد: «می‌خواهم یک گذری نسبت به این مسیر طی‌شده از سال ۲۰۰۸ که بیت‌کوین معرفی شد تا به امروز داشته باشم. در سال ۲۰۰۸ که بیت‌کوین معرفی شد، اشخاصی که آن زمان سنی بین ۱۵ تا ۳۰ سال داشته و همچنین دانش خوبی داشته‌اند در فروم‌ها درباره آن صحبت می‌کردند و خریدوفروش رمزارزها با ویزا و مَستر اتفاق می‌افتاد. جلوتر که رفتیم وب‌مانی که در سال ۱۹۹۸ شکل گرفته بود، دچار محبوبیت شد؛ زیرا کاربران زیادی، خواهان داشتن رمزارز بودند و از آن طرف جامعه کمتری به ویزا و مستر دسترسی داشتند.»
او در ادامه اضافه می‌کند: «جلوتر از آن وب‌سایت btc-e بیت‌کوین را به‌عنوان یکی از اولین کوین‌های معادل دلار معرفی کرد و تقریباً قصه از اینجا شروع شد. پرداخت‌ها در این برهه به صورت انفرادی بود و کارت به کارت اتفاق می‌افتاد و پلتفرمی وجود نداشت تا سال ۲۰۱۳ که لوکال بیت‌کوینز به وجود آمد که شبکه‌ای بود که اولین معاملات p2p در آن اتفاق می‌افتاد. جلوتر که می‌رفتیم اولین APIها بر بستر بلاکچین عمومیت یافت و توسعه‌دهنده‌ها توانستند تولید آدرس را به جلو پیش ببرند و اولین شروع توسعه وب‌سایت‌ها اتفاق افتاد.»
سجاد شاهی با اشاره به اینکه در سال ۲۰۱۴ تتر به وجود آمد که در کنار همه وب‌سرویس‌های قبلی، سرعت توسعه اولین وبسایتهای تبادل بالاتر رفت، بیان می‌کند: «یک مقدار که زمان گذشت بر این موضوع محدودیت اعمال شد، درگاه‌های مستقیم بسته شدند و برای تسویه نیز سقف برداشت غیرحضوری انجام شد. اینجا بود که عملاً اولین تاچ‌پوینت بین وبسایتهای تبادل و درگاه‌های واسطه اتفاق افتاد. در واقع ما قبل از پرداخت، درگاه‌های واسط بودیم؛ به این معنا که صرفاً متمرکزکننده وجوه بودیم و با استفاده از وب‌سرویس‌های تسویه که آن زمان تمرکزمان بیشتر بر تک‌بانک بود، فرآیند خرید چه در OTCها و چه در P2Pها توانست اتوماتیک شود. سال ۱۳۹۹ پرداخت‌یاری مصوب شد و یکسری تغییرات عظیمی در قسمت درگاه‌های واسط، وجود آمد.»
رقابت بین وبسایتهای تبادل
او در این باره یادآور می‌شود: «بعد از آن وب‌سایت‌ها تقریباً شبیه وبسایتهای فعلی بودند و رقابت شدیدی بین وبسایتهای تبادل شکل گرفت و یکی از وبسایتهای تبادل که برای کاربر نهایی ارزش ایجاد می‌کرد تصفیه آنی بود. به این معنا که ما در بانک‌های مختلف حساب داریم و با یک نرخی می‌توانیم تصفیه پایا انجام ندهیم و حساب به حساب را انتخاب کنیم که در لحظه پول در حساب مشتریان بنشیند. سال گذشته کد صنفی ۷۸۰۰ تعریف شد و کسب‌وکارهای مجاز رمزارزی ذیل این کد، فعالیت کردند و یک ماه گذشته در همایش نظام‌های پرداخت، ره‌نگاشت بانک مرکزی معرفی شد.»
سجاد شاهی در ادامه توضیح می‌دهد: «تسویه آنی و وب‌سرویس گرفتن از بانک‌های دیگر که توسط ما در حال انجام است از طریق Open Banking انجام می‌شود؛ به این معنا که هر بانکی به صورت جداگانه وب سرویس‌های انتقال وجه، صورتحساب و موجودی خود را در اختیار اشخاص سوم قرار می‌دهد که بتوانند از این وب‌سرویس‌ها استفاده کنند و به طریقی بانکداری را سمت کسب‌وکارهای غیرپرداختی ببرند. در واقع اینها یکسری API هستند که باید با هم متصل شوند تا برای کاربرها معنی پیدا کنند و این معنی‌دار شدن از طریق بانکداری به‌عنوان یک سرویس، ارائه می‌شود. به این معنا که آن مفهوم که من یکسری API دارم که روی حسابم در حال کار کردن است، مفهوم واقعی‌تری می‌گیرد و به‌عنوان یک وب‌سایت تبادل، من می‌توانم یک اتصال داشته باشم که این اتصال، ۱۴ بانک را جمع می‌کند، بنابراین این موضوع سرعت توسعه را برای من که کسب‌وکارم به صورت کامل روی سیفای کار نمی‌کند را بسیار بالا می‌برد.»