پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بانک سامان ۷ جایزه در جشنواره بین‌المللی استیوی کسب کرد
در گفت‌وگو با فرشته ضرابیه، معاون توسعه و زیرساخت بانک سامان و علیرضا معرفت، مدیرعامل بانک سامان موضوع کسب جایزه استیوی، چالش‌های بانکداری دیجیتال و مسیر پیشروی بانک سامان را بررسی کردیم
بانک سامان در جشنواره بین‌المللی استیوی (Stevie Awards)، که به‌عنوان «اسکار کسب‌وکار» شناخته می‌شود، موفق به کسب ۷ جایزه شد. این جوایز شامل ۵ مدال طلا و ۲ مدال برنز در حوزه‌هایی مانند نوآوری در ارتباطات داخلی، رسیدگی به صدای مشتریان، گزارش سالانه سرمایه انسانی و ویدئوهای سازمانی بود. دریافت این جایزه در حالی بود که شرکت‌های دیگری از کشورهای ترکیه، عربستان، قطر، امارات و کویت نیز در این رقابت حضور داشتند.
در همین راستا، با فرشته ضرابیه، معاون توسعه و زیرساخت بانک سامان و علیرضا معرفت، مدیرعامل بانک سامان گفت‌وگویی داشتیم. ضرابیه درباره اهمیت این جوایز و تأثیر آن بر جایگاه بانک سامان در عرصه بین‌المللی تاکید کرد که کسب این جوایز نشان‌دهنده تعهد بانک سامان به نوآوری، ارتقای تجربه مشتری و توسعه سرمایه انسانی است. او افزود: «ما همواره تلاش کرده‌ایم تا استانداردهای جهانی را در خدمات خود به کار بگیریم و این موفقیت، گواهی بر مسیر درستی است که در پیش گرفته‌ایم. هدف بعدی ما حضور در بخش اینترنشنال جشنواره است.»
همچنین، معرفت درباره مسیر پیشروی بانک و چالش‌هایی که در این مسیر وجود دارد، اظهار داشت که در سال‌های اخیر، تمرکز بانک سامان بر توسعه بانکداری دیجیتال و ارائه خدمات نوآورانه به مشتریان بوده است. با این حال، چالش‌هایی مانند نوسانات اقتصادی، تغییرات در مقررات بین‌المللی و رقابت شدید در بازار، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و انعطاف‌پذیری بالا در تصمیم‌گیری‌های راهبردی است.
از کارت‌های بین‌المللی تا نئوبانک‌ها
بانکداری الکترونیکی سامان از ابتدا با رویکردی دیجیتالی و نوآورانه شکل گرفت. به گفته فرشته ضرابیه، معاون توسعه و زیرساخت بانک سامان، در سال ۱۳۸۲، زمانی که بانک سامان فعالیت‌های خود را آغاز کرد، یکی از پیش‌گامان سیستم‌های کارت‌های بین‌المللی در ایران بود. باوجود تحریم‌ها که مانع ادامه این مسیر شد، بانک سامان همچنان به‌عنوان پیش‌گام در بانکداری دیجیتال باقی ماند. او در این باره بیان کرد: «حتی در سال‌های ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹، زمانی که مفهوم نئوبانک‌ها در سطح جهانی هنوز به طور کامل جا نیفتاده بود، بانک سامان برنامه‌هایی برای راه‌اندازی بانک تماماً الکترونیکی داشت.
این ایده در همان زمان برای بانک مرکزی نیز ارسال شد، اما به دلیل ناشناخته بودن مفهوم در سطح جهانی، چندان مورد توجه قرار نگرفت. بااین‌حال، بانک سامان همواره تلاش کرده است که همگام با روندهای جهانی حرکت کرده و نوآوری‌های بانکی را در ایران پیاده‌سازی کند.»
کسب جایزه استیوی بانک سامان
او در ادامه به شاخص‌های کلیدی که موجب کسب جایزه استیوی شده است بیان کرد: «شاخص‌های کلیدی که باعث این موفقیت شده است، تمرکز بر ارتباطات درون‌سازمانی، ارتباط بین پرسنل و مشتریان و همچنین ایجاد حس همدلی و تعامل در سازمان بوده است. این بانک اولین مجموعه‌ای بود که طرح طبقه‌بندی مشاغل را مستقل از طرح کشوری تدوین و اجرایی کرد. این طرح که بر اساس استانداردهای بین‌المللی طراحی شده بود، پس از ارائه به وزارت کار، توانست تأییدیه لازم را دریافت کند. هدف از این طرح، ایجاد فضایی مناسب برای رشد حرفه‌ای کارکنان و افزایش رضایت آن‌ها در محیط کار بوده است.
بانک سامان همچنین برنامه‌های ویژه‌ای برای کارکنان و خانواده‌هایشان اجرا کرده است که ازجمله آن‌ها می‌توان به جوایز تحصیلی برای فرزندان کارکنان، هدایا در روز تولد، ارائه کتاب و اسباب‌بازی در مناسبت‌های مختلف و برگزاری مسابقات نقاشی اشاره کرد. ایجاد مهدکودک و مراکز پیش‌دبستانی برای فرزندان کارکنان نیز یکی از اقدامات مهم این بانک در راستای بهبود رفاه و آرامش خانواده‌ها بوده است.
این رویکرد موجب شده است که بانک سامان بتواند نه‌تنها در ایران، بلکه در عرصه‌های بین‌المللی نیز جایگاه ویژه‌ای کسب کند. در همین راستا، این بانک در حال برنامه‌ریزی برای حضور در رقابت‌های بین‌المللی و تبدیل‌شدن به اولین سازمان ایرانی است که در این حوزه‌ها شرکت می‌کند.»
چالش‌های بانکداری دیجیتال؛ غلبه بر موانع ارتباطی جهانی
در ادامه، ضرابیه به موفقیت‌های بانک سامان و استراتژی‌های این مجموعه اشاره کرد. او در این باره بیان کرد: «علاوه بر این، تیم فوتسال بانک سامان نیز در مسابقات جهانی جام فوتبال شرکت‌ها موفق به کسب عنوان قهرمانی جهان شد که این افتخار، به معرفی هرچه بیشتر نام بانک سامان در سطح بین‌المللی کمک کرده است.
استراتژی بانک سامان مبتنی بر توجه به سرمایه انسانی، ایجاد محیطی پویا برای کارکنان، بهبود تعاملات درون‌سازمانی و تمرکز بر صدای مشتری است. باور بانک این است که اگر کارکنان احساس رضایت و آرامش داشته باشند، می‌توانند خدمات بهتری به مشتریان ارائه دهند که در نتیجه، موجب رشد و توسعه سازمان و افزایش درآمد خواهد شد.
در حوزه بانکداری دیجیتال، یکی از چالش‌های اساسی ارتباط با سیستم‌های مالی جهانی است. درحالی‌که از نظر فناوری، ایران تفاوت چندانی با سایر کشورها ندارد، محدودیت‌های ارتباطی و قوانین بین‌المللی برخی موانع را ایجاد کرده‌اند. بااین‌حال، بانک سامان به دنبال ایجاد راه‌حل‌هایی برای غلبه بر این چالش‌ها و ارائه خدمات نوین مالی در سطحی گسترده‌تر است.
همچنین، این بانک به تفاوت نیازهای مشتریان توجه ویژه‌ای دارد. برخی افراد ترجیح می‌دهند از خدمات آنلاین استفاده کنند، درحالی‌که برخی دیگر همچنان به خدمات حضوری علاقه دارند. بانک سامان با درنظرگرفتن این تفاوت‌ها، مسیرهای ارتباطی متنوعی را برای مشتریان ایجاد کرده است تا هر فرد بتواند به روشی که برای او راحت‌تر است، از خدمات بانک بهره ببرد.
در نهایت، بانک سامان بر این باور است که هر چالشی می‌تواند به فرصتی برای رشد و توسعه تبدیل شود. این بانک همواره تلاش کرده است که از محدودیت‌ها عبور کرده و باتکیه‌بر نوآوری و فناوری، مسیر پیشرفت را برای خود و مشتریانش هموار سازد.»
حرکت اجتناب‌ناپذیر به سمت بانکداری الکترونیک
بانکداری دیجیتال در ایران مسیر طولانی و پرفرازونشیبی را پیشرو دارد. آنچه امروز در شبکه بانکی کشور شاهد آن هستیم، چند سال پیش تنها یک ایده و طرح اولیه بود. طی این سال‌ها، یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که سیستم بانکی با آن مواجه بوده، عدم وجود قوانین شفاف و حمایت‌های قانونی در این حوزه بوده است. مانند هر فناوری نوظهور دیگر، ابتدا بانکداری دیجیتال شکل گرفت و سپس قانون‌گذاران درصدد قانونمندکردن آن برآمدند. علیرضا معرفت، مدیرعامل بانک سامان در این باره بیان کرد: «حرکت سیستم بانکی به سمت دیجیتالی‌شدن امری گریزناپذیر است. بانک‌ها ناگزیرند که هرچه بیشتر خدمات خود را بر بسترهای الکترونیک ارائه دهند.
این روند علاوه بر راحت‌تر شدن ارائه خدمات، موجب کاهش هزینه‌های بانکداری و جبران محدودیت‌های توسعه فیزیکی شعب خواهد شد. بااین‌حال، هنوز در ابتدای این مسیر هستیم و راهی طولانی پیشرو داریم. امیدواریم که سیاست‌گذاران حوزه پولی، حمایت‌های لازم را انجام داده و قوانین شفافی را برای توسعه این حوزه تدوین کنند.»
چالش‌های اصلی بانکداری دیجیتال در ایران
یکی از دغدغه‌های مهم در این مسیر، موضوع کیفیت اینترنت و میزان دسترسی به گوشی‌های هوشمند است. بااین‌حال، معرفت معتقد است که این چالش‌ها در اولویت‌های بالای مشکلات بانکداری دیجیتال قرار نمی‌گیرند. او دراین‌رابطه گفت: «اگر بخواهیم به دغدغه‌های اساسی اشاره کنیم، کیفیت اینترنت نسبت به چند سال گذشته بهبودیافته است و ضریب نفوذ گوشی‌های هوشمند نیز افزایش چشمگیری داشته است، اما چالش بزرگ‌تر، بحث ارتباطات بین‌المللی است که نه‌تنها سیستم بانکی بلکه کل نظام مالی کشور را تحت‌تأثیر قرار داده است.»
او همچنین به اهمیت توازن بین تأمین مالی آنلاین و نقش بانک‌ها اشاره می‌کند و بیان می‌دارد که مدل‌های جدید تأمین مالی، مانند خریدهای اقساطی آنلاین، هرچند نوآورانه به نظر می‌رسند؛ اما در ذات خود مفهومی جدید نیستند. او دراین‌خصوص عنوان کرد: «چالش اصلی، مسئله قیمت‌گذاری دستوری در حوزه اعتباری است. همان‌طور که در بسیاری از بخش‌های اقتصادی، مانند انرژی، قیمت‌گذاری دستوری مشکلاتی ایجاد کرده، در حوزه اعتبارات نیز این مسئله مانعی برای توسعه مدل‌های نوین تأمین مالی شده است. در اقتصادی که به‌صورت دستوری اداره می‌شود، اختلالات قیمتی مانع از رشد طبیعی بازار اعتبارات خواهد شد.»
مهم‌ترین چالش‌های پیشرو در سال ۱۴۰۴
باتوجه‌به روند کنونی بانکداری دیجیتال، معرفت معتقد است که در سال ۱۴۰۴، چالش‌های متعددی پیشروی شبکه بانکی کشور خواهد بود. او در این باره توضیح داد: «یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها، مسئله نقدینگی و قیمت پول است، زیرا رقابت ناسالم میان بانک‌ها برای جذب منابع مالی می‌تواند منجر به افزایش هزینه تأمین سرمایه شود. علاوه بر این، افزایش نیاز به سرمایه در گردش شرکت‌ها نیز از دیگر مشکلات اساسی خواهد بود، زیرا محدودیت‌های قانونی موجود، فرایند تأمین مالی این شرکت‌ها را با دشواری‌هایی همراه کرده است.
همچنین، قیمت‌گذاری دستوری در حوزه تسهیلات بانکی یکی دیگر از موانع پیشرو محسوب می‌شود، چرا که نرخ‌های تعیین‌شده از سوی نهادهای نظارتی، اغلب با واقعیت‌های اقتصادی همخوانی ندارد و همین امر باعث ایجاد چالش‌هایی در تخصیص اعتبارات خواهد شد. از سوی دیگر، نوسانات نرخ ارز و لزوم حفظ ارتباطات بین‌المللی نیز از جمله مسائلی است که می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر نظام بانکی کشور بگذارد. این تغییرات اقتصادی و محدودیت‌های موجود در روابط مالی جهانی، به‌ویژه در حوزه بانکداری بین‌الملل، از چالش‌هایی هستند که بانک‌ها در سال‌های آینده ناگزیر به مدیریت آن خواهند بود.»
نقش ابزارهای مالی نوین در بهینه‌سازی منابع
مدیرعامل بانک سامان همچنین بر اهمیت مدیریت هزینه‌های بانکی تأکید کرد و معتقد است که کنترل قیمت تمام‌شده منابع یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که بانک‌ها باید در اولویت قرار دهند. او دراین‌خصوص گفت: «اگر قیمت تمام‌شده منابع افزایش یابد، بانک‌ها ناگزیر به تأمین مالی با نرخ‌های بالاتر خواهند بود که این مسئله با سیاست‌های نرخ‌گذاری دستوری در تضاد قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی، تخطی از مقررات اجتناب‌ناپذیر خواهد شد و بانک‌ها با چالش‌های جدی از سوی نهادهای نظارتی مواجه می‌شوند؛ بنابراین، مدیریت هزینه‌های تأمین مالی یکی از راهبردهای کلیدی بانک سامان خواهد بود.»
او همچنین بر نقش ابزارهای مالی نوین در بهینه‌سازی منابع مالی بانک تأکید کرد و افزود: «بانک سامان برای کنترل قیمت تمام‌شده منابع خود، از ابزارهای مالی متنوعی استفاده خواهد کرد. به‌عنوان‌مثال، شرکت پرداخت الکترونیک سامان با ارائه خدمات نوین می‌تواند منابع ارزان‌تری را جذب کرده و فشار بر هزینه‌های تأمین مالی بانک را کاهش دهد. علاوه بر این، در حوزه افزایش سرمایه در گردش، استفاده از ابزارهایی مانند گواهی سپرده خاص و اوراق گام نیز در دستور کار قرار دارد. به‌جای تمرکز صرف بر تأمین مالی مستقیم شرکت‌ها، باید بر تأمین مالی زنجیره تأمین متمرکز شد. این مدل باعث بهینه‌تر شدن جریان مالی در کل اکوسیستم اقتصادی خواهد شد و ریسک‌های اعتباری را کاهش خواهد داد. به همین دلیل، بانک سامان برنامه‌هایی را برای توسعه تأمین مالی زنجیره‌ای در دستور کار دارد.»
در نهایت، معرفت تأکید کرد که بانک سامان در مسیر توسعه بانکداری دیجیتال، با چالش‌های متعددی روبه‌رو خواهد بود، اما باتکیه‌بر نوآوری، ارتباطات بین‌المللی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، تلاش می‌کند تا بر این موانع غلبه کند. او عنوان کرد: «هر چالشی می‌تواند فرصتی برای رشد باشد. بانک سامان همواره تلاش کرده است که با عبور از محدودیت‌ها، مسیر پیشرفت را برای خود و مشتریانش هموار سازد. آینده بانکداری دیجیتال در ایران، هرچند پرچالش، اما پر از فرصت‌های بی‌نظیر است که می‌توان با برنامه‌ریزی صحیح، از آن‌ها بهره‌برداری کرد.»
مسیر پیشروی بانک سامان در بانکداری دیجیتال
مدیرعامل بانک سامان تأکید می‌کند که بانک سامان مسیر خود را بر پایه توسعه بانکداری دیجیتال و ارائه خدمات متنوع به کسب‌وکارهای کوچک و متوسط بنا نهاده است. او در این باره گفت: «بانک سامان به طور ویژه بر توسعه پلتفرم‌های دیجیتالی تمرکز دارد تا خدمات بانکی را برای اصناف، شرکت‌های کوچک و متوسط و اشخاص حقیقی تسهیل کند. درعین‌حال، بانکداری شرکتی نیز همچنان به‌عنوان یکی از حوزه‌های کلیدی بانک سامان باقی خواهد ماند. این توسعه، بدون شک نیازمند گسترش ارتباطات بین‌المللی و تطبیق با قوانین جهانی است.»
