پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
ویترین شرکتهای پرداخت، پیمانکاران مستقل یا پیمانکاران غیرمستقل
اجرایی شدن و یا عدم اجرایی شدن بحث کارمزد، کمبود دستگاه کارتخوان برای شرکتها، تفاوت در خدمات ارائهشده بر روی این دستگاهها، ایجاد نوآوری جدید برای پرداختهای حضوری و غیرحضوری، استفاده از فناوریهای جدید و … بخشی از صحبتهای فعلی صنعت پرداخت کشور را تشکیل میدهد. ولی همیشه یکی از نکات اصلی این زنجیره که به نظر نویسنده میتواند یکی از مهمترین حلقههای این زنجیر باشد نادیده گرفته میشود. تکنسینهایی (پشتیبانان دستگاههای کارتخوان) که بهمنظور نصب، جمعآوری، ارتقاء ورژن، رول رسانی، رفع خرابی و … به پذیرندگان در سطح کشور مراجعه مینمایند. در عمل پل ارتباطی بین psp ها و پذیرندگان، پشتیبانان دستگاههای کارتخوان میباشند که بهعنوان کوچکترین عضو این زنجیره مشغول به فعالیت میباشند. کلیه آموزشهای لازم فنی، امنیتی، دستورالعملها، بروشورها و … توسط همین افراد به پذیرندگان داده میشود. این تکنسینها ویترین شرکتهای پرداخت میباشند و با طبع کیفیت انجام خدمات توسط این افراد میتواند نشانگر کیفیت خدمات ارائهشده توسط شرکت پرداخت باشند. حال بهتر است با یک فلش بک مقداری به عقبتر برگردیم و این زنجیره را مجدداً مورد ارزیابی قرار دهیم. در حال حاضر شرکتهای فعال در صنعت پرداخت در کشور به عمدتاً دو طریق اقدام به خدماترسانی به پذیرندگان مینمایند؛
.
1- جذب پیمانکاران مستقل
در این مدل pspها با جذب نمایندگان مستقل در هر استان بهصورت پیمانکاری و طی قراردادهای مشخص اقدام به پشتیبانی از دستگاههای کارتخوان مینمایند و مدل درآمدی آن نیز به ازای نصب و پشتیبانی ماهانه (در بعضی موارد بازههای 60 روزه) مبلغی برای پیمانکار در نظر گرفته میشود. البته ناگفته نماند جرائم مختلفی مانند تأخیر در نصب، درصد بازدید ادواری پایین، دستگاههای غیرفعال و … نیز برای پیمانکاران در نظر گرفته میشود که از صورتحساب آنان کسر میگردد. به این شرایط تأخیر در تسویهحساب شرکتهای پرداخت با پیمانکاران را نیز اضافه کنید که در بعضی موارد حتی تا 6 ماه هم عقب میافتد. در این شرایط پیمانکار یا باید دارای پشتوانه مالی قوی برای ادامه فعالیت داشته باشد و یا بالاجبار مجبور به کم کردن هزینهها برای بقاء باشد که این عمل منجر به پایین آمدن کیفیت خدماترسانی میگردد. بدیهی است تحتفشار قرار گرفتن پیمانکار درنهایت موجب تحتفشار قرار گرفتن پشتیبان میگردد و ناخودآگاه در عملکرد آنها تأثیر منفی دارد. چیزی که کاملاً مشخص است عدمحمایتهای شرکتهای پرداخت از پیمانکاران مستقل، مستقیماً در پایین آمدن کیفیت خدماترسانی در محل پذیرندگی تأثیر دارد. بزرگترین وجه مشترک بین پیمانکاران مستقل، عدم تسویه صورتحسابهای خود توسط شرکتهای پرداخت است.
.
2- پیمانکاران زیرمجموعه شرکتهای پرداخت (پیمانکاران غیرمستقل)
تعداد محدودی از شرکتها پرداخت اقدام به بازگشایی دفاتر و شعب زیرمجموعه خود در استانها نمودهاند. در این مدل با توجه به اینکه افراد و تکنسینهای مشغول به فعالیت در دفاتر و شعب در استخدام شرکتهای پرداخت بودهاند و از مزایای آن نیز بهرهمند هستند کیفیت خدمات ارائهشده در سطح بالاتری از مدل قبلی قرار دارد. این مدل در جای خود نیز دارای مشکلاتی است. شرکتهای پرداخت اکثراً در استانهایی دارای دفاتر و شعب میباشند که ازنظر تعداد دستگاه و مدلهای کسب درآمد دارای توجیه اقتصادی باشد و در غیر این صورت در مناطقی که دارای مشکلات عدیدهای باشند اقدام به جذب پیمانکاران مستقل مینمایند.
در کنار موارد بالا مشکلات دیگری نیز برای پیمانکاران مستقل وجود دارد بهطوریکه بعضی از شرکتهای پرداخت شرط همکاری خود را، عدم قرارداد پیمانکار با سایر شرکتهای پرداخت اعلام میکند و گاهاً باعث از بین رفتن رقابت سالم میگردد. این نمونه بیشتر برای استانها و پیمانکارانی مشکلساز میشود که ازنظر تعداد دستگاه کم و ازنظر پراکندگی منطقه زیاد است. صرفنظر از استفاده از هرکدام از مدلها، مهم جایگزینی کیفیت بهجای کمیت است. دیگر روند صعودی نصب دستگاه و افزایش سهم بازار بهتنهایی نشاندهنده عملکرد مناسب یک شرکت پرداخت نمیتواند باشد. مهم کیفیت قابلقبول ارائه خدمات کلیه حلقههای این زنجیره است. مطمئناً در نظر نگرفتن و برطرف نکردن مشکلات پیمانکاران مستقل در عمل گل به خودی زدن در بازار رقابتی فعلی است. یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار در هر فرآیندی آمادهسازی زیرساخت مناسب قبل از شروع است. عدم آماده بودن این زیرساخت منجر به بروز مشکلات بزرگتری در مراحل بعد از شروع و اجرا است. عدم تناسب بین اهداف psp ها و پیمانکاران منجر به بروز مشکلات اینچنینی میگردد.
پیمان رحمانی؛ کارشناس ارشد کارآفرینی – فناوری از دانشگاه تهران