پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
رد فلگ در بازار رمزارزها و نگرانی‌های مداوم کاربران ایرانی
مشکوک بودن آدرس‌های رمزارزی به دلیل احتمال انجام جرایم مالی مثل پول‌شویی و تحت تحریم بودن می‌تواند منجر به رد فلگ شدن شود
پول‌شویی فعالیتی است که رتبه سوم را از نظر حجم مبالغ در گردش در جهان دارد. سالانه به‌طور میانگین دو تریلیون دلار پول‌شویی در جهان اتفاق می‌افتد. این مبلغ چشمگیر به فعالیت‌های مجرمانه جهانی دامن می‌زند و تهدیدی قابل توجه برای اقتصاد جهانی است. برای مبارزه با پول‌شویی، رگولاتورها اقدامات سخت‌گیرانه‌ای برای مؤسسات مالی که در خط مقدم مبارزه با جرایم مالی هستند، اعمال کرده‌اند.
رد فلگ چیست؟
رد فلگ به نشانه‌هایی از فعالیت‌های احتمالی مجرمانه و پول‌شویی اشاره دارد. امروزه مجرمان از فعالیت‌های پیچیده‌ای برای پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم استفاده می‌کنند و به همین دلیل مؤسسات مالی دقت بیشتری در این زمینه اعمال می‌کنند.
گروه ویژه اقدام مالی (FATF) درباره استراتژی‌هایی که مجرمان برای پول‌شویی استفاده می‌کنند، توصیه‌هایی ارائه می‌کند. این کار اغلب از طریق مؤسسات مالی سنتی و ارائه‌دهندگان خدمات دارایی‌های مجازی (VASP) انجام می‌شود و شامل اقدامات زیر است:
- بهره‌برداری از حساب‌های شرکتی مشاغل قانونی برای انجام معاملات شخصی؛
- به‌دست‌آوردن دارایی‌های ارزشمند با وجوه غیرقانونی؛
- ایجاد شرکت‌های کاغذی برای پنهان کردن مالکیت دارایی‌ها یا انجام معاملات با پول‌های غیرقانونی؛
- استفاده از هویت‌های جعلی برای انجام معاملات و مدیریت وجوه غیرقانونی؛ درحالی‌که بازیکنان واقعی پشت یک ماسک پنهان می‌شوند؛
- اعطای وام با پول‌های غیرقانونی به مجرمان برای مشروع جلوه دادن این کار.
مثال‌هایی از رد فلگ‌های پول‌شویی در سال ۲۰۲۴
در ادامه، مثال‌هایی از رد فلگ‌های پول‌شویی مطابق با توصیه‌های FATF در سال ۲۰۲۴ آمده است:
- منابع مالی مشکوک یا غیر قابل توضیح: منبع مالی مشکوک یا غیر قابل توضیح یکی از بزرگ‌ترین رد فلگ‌هاست که نشان‌دهنده پول‌شویی احتمالی است. وقتی حساب‌ها یا کیف‌‌پول‌های آنلاین سپرده‌های غیرعادی زیادی را در مقایسه با مبالغ معمولی دریافت می‌کنند، بدون اینکه توضیح واضحی برای منبع این وجوه بدهند، علامت هشدار روشن می‌شود. این وجوه اغلب به‌سرعت به ارز فیات تبدیل می‌شوند که می‌تواند نشان‌دهنده تلاشی برای مشروعیت بخشیدن به پول به‌دست‌آمده از سرقت یا سایر منابع غیرقانونی باشد. علاوهبراین، فرض کنید بخش قابل توجهی از ثروت مشتری از سرمایه‌گذاری‌های پرریسک مانند دارایی‌های مجازی (VAs)، عرضه اولیه سکه (ICO) یا به طور خاص ICOهای تقلبی به دست آمده باشد. در آن حالت نیز نگرانی‌ها درباره قانونی بودن و مشروعیت فعالیت‌های مالی آنها افزایش می‌‌یابد.
سایر رد فلگ‌ها شامل تراکنش‌های مرتبط با آدرس‌ها یا حساب‌های مرتبط با فعالیت‌های متقلبانه شناخته‌شده، اخاذی، طرح‌های باج‌افزار، نهادهای تحریم‌شده یا اتصال به دارک‌وب و سایر بازارهای آنلاین غیرقانونی است. تعامل با حساب‌های شناخته‌شده برای بازی‌های آنلاین یا قمار یا آنهایی که در سایر بخش‌های پرخطر فعالیت می‌کنند مستلزم بررسی دقیق‌تر است.
- معاملات و الگوهای غیرمعمول: سپرده‌ها و برداشت‌های نقدی قابل توجه یا تراکنش‌های مکرر در چندین حساب بانکی، به‌ویژه در حوزه‌های قضایی مختلف، رد فلگ مهمی برای پول‌شویی است. مؤسسات مالی باید این فعالیت‌ها را برای بررسی بیشتر علامت‌گذاری کنند؛ زیرا ممکن است نشان‌دهنده تلاش‌هایی برای پنهان‌کردن منشأ وجوه باشد.
- اطلاعات ناقص یا نادرست: اینکه مشتری اطلاعات کامل احراز هویت (KYC) را مخفی کند یا داده‌های نادرست ارائه دهد، می‌تواند نشانه تلاش برای پنهان‌کردن هویت یا منشأ سرمایه‌اش باشد. مؤسسات مالی باید تأیید KYC و بررسی‌های مبارزه با پول‌شویی مؤثر را در حین ورود به سیستم و دوره‌ای پس از ورود به سامانه KYC انجام دهند تا اطمینان حاصل شود. مشتریانی که از این فرایندها پیروی نمی‌کنند باید با محدودیت‌های حساب مواجه شوند.
- برداشت‌های نقدی فوری: برداشت سریع وجه نقد پس از سپرده‌گذاری حساب می‌تواند نشان‌دهنده پول‌شویی باشد که اغلب به‌عنوان بخشی از مرحله لایه‌بندی برای پنهان‌‌سازی منشأ وجوه طبق FATF بوده و معمولاً به دنبال لایه‌بندی یا یکپارچه‌سازی بیشتر به‌عنوان بخشی از چرخه پول‌شویی است. مجرمان اغلب چنین پولی را برداشت کرده و از آن برای به‌دست‌آوردن دارایی‌های نقدی استفاده می‌کنند.
همه مؤسسات مالی باید به چنین اتفاقاتی توجه کنند؛ به‌ویژه زمانی که طبق گفته FATF تکرار می‌شود. برای مثال ممکن است مشتری هر پنج روز مبالغ هنگفتی دریافت کند و بلافاصله آن را به‌صورت نقدی برداشت کند.
- خرید مکرر دارایی‌های مجازی: ردیابی دنباله مالی و اطلاعات مالکیت دارایی‌های مجازی دشوار است. این موضوع باعث می‌شود برای پول‌شویی‌هایی که بیشتر از این دارایی‌ها (مانند رمزارزها) استفاده می‌کنند، برای حفظ ارزش بسیار مناسب باشد. مؤسسات مالی باید مراقب مشتریانی باشند که به‌محض اینکه پول به حسابشان واریز می‌شود بلافاصله مبالغ هنگفت را به دارایی‌های مجازی تبدیل می‌کنند؛ مشابه برداشت‌های نقدی فوری.
- تراکنش با افراد یا محل‌های جغرافیایی با ریسک بالا: برای تعامل با افراد در لیست‌های PEP یا تحریم‌ها یا از مکان‌های پرخطر، تحقیقات بیشتری بر اساس FATF برای پول‌شویی انجام می‌شود. اگر توضیحی منطقی وجود نداشته باشد، مؤسسه مالی باید چنین حساب‌هایی را محدود و تحقیقاتی را آغاز کند یا به مقامات نظارتی گزارش دهد.
- تراکنش‌های صنایع با ریسک بالا: در صنایعی مانند قمار آنلاین، اسلحه و هنر که ماهیت مبهم مبادلاتی دارند باید به‌دقت در معاملات نظارت شود. این صنایع به دلیل ماهیت مبهم معاملاتی اغلب به‌عنوان مکانیسم‌های پول‌شویی استفاده می‌شوند. مؤسسات مالی باید نظارت مستمری برای مشتریان یا حساب‌هایی که با این صنایع فعالیت یا معامله می‌کنند، اجرا کنند.
- تاریخچه جرایم مالی: این فعالیت بدون شک یک رد فلگ است که مؤسسات مالی باید مراقب آن باشند. مشتریانی که دارای سابقه کیفری در گذشته مرتبط با جرایم مالی یا پول‌شویی هستند، باید به‌دقت تحت نظر باشند، زیرا سابقه آنها نشان‌دهنده خطر بالاتر ارتکاب جرم است. علاوه‌بر نظارت بر آنها، با بستگان نزدیک و شرکای تجاری مشتریان با چنین سابقه‌ای باید به‌عنوان رد فلگ بالقوه رفتار شود، زیرا اغلب به‌عنوان مجرای پول‌شویی استفاده می‌شوند.
- حضور در فهرست‌های نظارتی و تحریم‌های مربوطه: درباره فهرست تحریم‌ها، مؤسسات بر این باورند که باید نظارت زیادی وجود داشته باشد و محدودیت‌هایی برای آنها اعمال شود.
پیروی از تحریم‌ها و رد فلگ شدن
پیروی از تحریم‌ها در سال‌های اخیر به‌طور فزاینده‌ای چالش‌برانگیز شده است، زیرا تعدادی از رویدادهای مهم جهانی که بر فضای کریپتو تأثیر می‌گذارند، پیچیدگی‌هایی برای تحریم‌کننده‌ها ایجاد کرده است.
سازمان‌های اجرایی مانند دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (OFAC) تعدادی از افراد، شرکت‌ها و نهادهای مرتبط با دولت‌های ملی را با تحریم‌ها سرکوب کرده‌اند.
پس از جنگ روسیه و اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، OFAC اقدامات خود را علیه تعدادی از بازارها و صرافی‌های دارک‌وب مرتبط با روسیه افزایش داده است.
علاوهبراین، خزانه‌داری ایالات متحده خدمات میکسرها مانند بلندر و تورنادو کش را برای تسهیل پول‌شویی کره شمالی هدف قرار داده است. مقامات اجرایی در بریتانیا و ایالات متحده نیز باندهای باج‌افزار را در تلاش برای ضربه زدن به این اکوسیستم تحریم کرده‌اند.
اجرای قوانین تحریم‌های مربوط به رمزارزها نیز در حال افزایش است؛ همان‌طور که تسویه‌حساب هفت‌رقمی خزانه‌داری ایالات متحده در سال گذشته با صرافی رمزارز Bittrex نقض آشکار تحریم‌های مربوط به کشورهایی مانند ایران را نشان داد.
در ادامه تعدادی از رد فلگ‌های مرتبط با تحریم‌ها آورده شده است:
- یک مشتری سعی می‌کند با استفاده از آدرس‌های IP، آدرس‌های ایمیل، شماره‌تلفن یا سایر شاخص‌های شناسایی ثبت‌شده در یک حوزه قضایی تحریم‌شده، وارد صرافی شود.
- یک مشتری به‌عنوان مرتبط با تبلیغات فعالیت بروکرهای رمزارز در سایت‌های معاملاتی P2P در دسترس کاربران در حوزه‌های قضایی تحریم‌شده شناسایی می‌شود.
- مشتری اغلب با نهادهایی در کشورهای شناخته‌شده مرتبط با فعالیت‌های فرار از تحریم، بدون هیچ هدف یا منطق روشنی برای فعالیت مدنظر درگیر معاملات می‌شود.
- یک مشتری وجوهی را به یک آدرس رمزارزی می‌فرستد که بخشی از یک «خوشه» از آدرس‌ها (یا کیف پول) مرتبط با یک آدرس فهرست‌شده در OFAC است، اما خود این آدرس را OFAC شناسایی نکرده است.
- مشتری اغلب با نهادهایی در کشورهای شناخته‌شده مرتبط با فعالیت‌های فرار از تحریم، بدون هیچ هدف یا منطق روشنی برای فعالیت مدنظر درگیر معاملات می‌شود.
- یک مشتری وجوهی را به/از یک ماینر در حوزه قضایی تحریم‌شده یا یک استخر ماینینگ واقع در کشوری مانند چین، اما با عملیات در یک حوزه قضایی تحریم‌شده ارسال یا دریافت می‌کند.
- یک مشتری اغلب به/از خدمات صرافی که نیازی به اطلاعات احراز هویت (KYC) ندارند و در حوزه‌های قضایی پرخطر قرار دارند وجوهی را ارسال/دریافت می‌کند.
- یک مشتری که تراکنش‌هایش شامل تعامل با میکسرها یا سایر خدمات مبهم‌کننده است، با نهادهایی که در حوزه‌های قضایی تحریم‌شده قرار دارند، یا در فهرست اتباع و افراد مسدودشده ویژه OFAC (SDN) هستند، درگیر تراکنش‌هایی شده است.
- تراکنش‌های یک مشتری، قرارگیری مکرر و قابل توجه در معرض میکسرها را نشان می‌دهد که مشتری نمی‌تواند یا نمی‌خواهد توضیح دهد؛ به‌ویژه جایی که قرارگیری در معرض میکسرها در نزدیکی موارد عمده سرقت سایبری یا سایر جرایم رخ می‌دهد.
- یک مشتری که ورودی قابل توجهی از یک سرویس میکسر دریافت می‌کند، بلافاصله تلاش می‌کند وجوه را به یک دارایی رمزارزی دیگر تبدیل کرده و آن را در مدت‌زمان کوتاهی از پلتفرم خارج کند.
- یک مشتری که مرتب با میکسرها یا سایر خدمات مشابه تراکنش می‌کند، خطرات تحریم دیگری را نیز به همراه دارد، مانند ورود به حساب خود از حوزه‌های قضایی با ریسک بالا یا تحریم.
راه‌هایی که با آنها می‌توان تحریم‌ها را دور زد:
- پرایوسی‌کوین‌ها
- کیف پول‌های خصوصی
- صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)
تحریم ایران و رد فلگ شدن آدرس تراکنش‌های رمزارزی
با تمام این اوصاف، ازآنجاکه ایران تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد، شرکت‌های مربوط به بلاکچین و رمزارز آمریکا از ارائه خدمات به کشور ما منع شده‌اند. ازاین‌رو، حتی اگر کشور ما تراکنش‌های مشکوک و مربوط به جرایم مالی و پول‌شویی را انجام ندهد، اگر آدرسی شناسایی شود که مربوط به ایران است، رد فلگ می‌شود.
به همین دلیل، کاربران ایرانی باید در نظر داشته باشند اگر نقل‌وانتقالاتی به آدرس‌ها و صرافی‌های خارجی دارند، احتمال شناسایی آنها بالاست. کاربران ایرانی تا حد امکان باید از این تراکنش‌ها جلوگیری کنند و در صورت لزوم، حتماً از کیف پول‌های شخصی، آدرس‌های یک‌بارمصرف و انتقال چندلایه بین آدرس‌های خود استفاده کنند.