پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
تأثیر فرهنگ و اقتصاد در نحوه انتخاب نوع پرداخت
روشهای پرداخت الکترونیک در کنار نوع تکنولوژی مالی هر کشوری، به فرهنگ و اقتصاد آن کشور نیز وابسته است. به عبارتی نه تنها امکانات فنی قرار است نوع پرداختها را تعیین کند، بلکه مردم، تعیینکنندهترین افراد در این امر هستند.
به گزارش روابط عمومی شرکت کارت اعتباری ایران کیش، یکی از مهمترین موارد، عادات و رفتارهای مصرفی است. در جوامعی که عادت به استفاده از پول نقد یا کارت بانکی وجود دارد پذیرش روشهای دیگر پرداخت، زمان بیشتری خواهد برد. به عنوان مثال عادتهای مصرفی امروز در ایران که قریب به اتفاق آن پرداخت نقدی یا از طریق کارتهای بانکی بوده، پرداختهایی مانند ریال دیجیتال یا پرداختهای غیر تماسی از طریق nfc را برنمیتابد. هرچند که استفاده از اپلیکیشنهای موبایلی برای بسیاری از پرداختها در کشور ما متداول شده است، اما هنوز استفاده از همه گزینههای این اپلیکیشنها مانند شارژکیف پول، یا پرداخت از طریق کهربا فراگیر نشده است.
سطح اعتماد به تکنولوژی از دیگر چالشهایی است که در فرهنگهای مختلف میتواند به عنوان سدی در مسیر تغییر عادتهای پرداخت مطرح شود. به این معنا که گاه تکنولوژیها وارد یک کشور شده و یا توسط آن کشور خلق میشود، اما عدم اعتماد به فناوری، مانع از رشد سریع استفاده از آن خواهد شد. در کشورهایی که مردم به امنیت سیستمهای پرداخت الکترونیک اعتماد دارند، استفاده از روشهای جدید با استقبال روبهرو میشوند و روز به روز شاهد استفاده بیشتر از آن خواهیم بود. سرعت تکامل این فناوریها نیز به دلیل استقبالی که از آن میشود افزایش میابد؛ اما برعکس در کشورهایی که اکثریت مردم به تکنولوژی نگاه محافظه کارانهای دارند، عدم استقبال از نمونههای اولیه یک فناوری شکل میگیرد و همین موضوع باعث میشود تا مراحل تکامل بعدی آن فناوری نیز در این کشور باوجود تواناییها و ظرفیتهای تولید و تکمیل آن به تأخیر افتاده یا کندتر پیش رود.
از موارد مهم فرهنگی بعدی، سنتها و باورهای محلی است که بر انتخاب روشهای پرداخت تأثیرگذار هستند. به عنوان مثال در برخی فرهنگها استفاده از کارتهای اعتباری ممکن است به عنوان نمادی از بدهکاری و فشار مالی دیده شود و مردم، آن را نپذیرند و از پول نقد یا واریز فوری پول اقدام کنند. بدیهی است که در چنین جوامعی شیوه پرداختهای اعتباری با اما و اگر روبهرو شود.
یکی دیگر از مسائل تأثیرگذار میانگین سنی جوامع است، جوامع با ساختاری جوان پرداختهای نوینتر را بهتر پذیرا هستند. روابط اجتماعی و خانوادگی نیز قادر است بر این انتخاب تأثیر گذارد، بسیاری از خانوادهها همان روشی را انتخاب میکنند که درمیان باقی افراد خانواده دنبال میشود.
تأثیر شرایط اقتصادی
اما در کنار ماهیتهای فرهنگی باید نقش شرایط اقتصادی را نیز در انتخابها و یا استقبالهای مردم از نوع پرداخت در نظر بگیریم. درآمد و سطح معیشتی در انتخاب نوع پرداخت نقش دارد. در کشورهای با درآمد بالا، مردم تمایل بیشتری به استفاده از کارتهای اعتباری و دبیت دارند، اما کشورهای در حال توسعه معمولاً چنین چیزی را نمیپذیرند و اطمینان لازم در این باره که قرار است در آینده پرداختی تأمین شود را ندارند.
هزینههای مرتبط با تراکنشهای الکترونیک نیز بر انتخاب نوع پرداخت تأثیرگذار است. به عنوان مثال در کشورهایی که هزینههای تراکنش بالاست، مردم میخواهند از پول نقد استفاده کنند تا از پرداخت این نوع هزینهها اجتناب کنند. موضوعات مالیاتی نیز یکی دیگر از مسائلی است که در ارتباط با این پرداختها از سوی فروشندگان مطرح است آنها نیز به واسطه وضع برخی مالیاتها به پرداختهای الکترونیکی، در بسیاری مواقع کارت به کارت یا پرداخت نقدی را ترجیح میدهند.
دسترسی به خدمات بانکی و امکانات پرداخت نوین الکترونیکی نیز در انتخاب نوع پرداخت، تأثیرگذار است. در مناطقی که بانکها و دستگاههای فناورانه فراوانی وجود دارد، استفاده از روشهای پرداختی نیز متفاوت است؛ مثلاً نباید انتظار این را داشت تا وقتی دستگاههای خودپرداز یا pos ما همگی قابلیت پرداخت یا دریافت پول از طریق nfc را ندارند مردم بخواهند این روش را بیازمایند. فراوانی بهرهمندی از این امکانات شرط اساسی در گرایش مردم به استفاده از آن است.
با نگاهی کلی به این موضوعات درمیابیم که اقبال یا عدم اقبال از پرداختهای نوین تنها به دانش یا تکنولوژی در یک کشور بستگی ندارد، بلکه اساساً در این امر، پای فرهنگ و اقتصاد کشور در میان است. قاعدتاً در بهبود این وضعیت باید به مواردی چون تبلیغات و فرهنگسازی در ترویج روشهای جدید پرداخت توجه ویژه شود. ضمن اینکه نقش دولت و قوانین دولتها نیز میتواند نقش بسزایی در گرایش مردم در بهرهگیری از ابزارهای فناورانه مالی داشته باشد. به عنوان مثال دولتها قادرند با وضع قوانین تشویقی در استفاده از روشهای نوین پرداخت، مردم را به این سمت سوق دهند یا برخی خریدها را منوط به استفاده از این ابزارها کنند. در این بین البته که افزایش سطح دانش مالی و آموزش، در این حوزه نیز بیتأثیر نیست.